DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.1977#0857
1575 Digeſtorum LiberXVI. Titiij. 1576
pta ad initinm tit. Cod end. Item ad l.7. Ced. de pignorat. ai.
merit de condit. inde.
litor S.j & mrà de impen. in re o fac lquod dieitur. Neë ob.
in prine. quia
a Comẽ
I ſi non & de pree ſ
in reali opponitur compenſatio quando
ad aſtimationem venitur, non prius. Sed quid ſi hincinde in?
peuris ſ n geaure fit debitum: vt homo? Reſp-fit compenſatiot ag. ſupra
d gen pen& pars her petLjS. itm
neriioe ean ſi eummm & de her ¬
ieres a r per fitle qui ma miltahat.
Er d uuei- j. reſpon. & de les, i.
tadde laſo. vnm ex S. ſed ſi vno.
ai in ir & ddTr, . deduct.!
aid dt. ummi éi, cdm autnn.
lg. e.AAcRs. ADDI-
r 10. Tu die negorium
copiarum:id eſt cõmea-
tus, ſiue annon exer-
citui neceſſariz. Cal-
Ii aunitiones vocant.
Duaren. .. dipu- cap.
oſquam Ca-
Pourso ne as ni-
uir. & ego tibi x com-
penſamus.poſtea vo-
caui te ad ius, & con-
ſtitui procuratorem, &
petij à te quod com-
penſani prius. procura-
tor volebat compenſa-
requeritur, an poſſit?
Reſpon. quod nonquia
iam factaerat compen-
ſatio. vnde non eſt ne-
ceſſe ve caucat me ra-
aa a an habere compenſa-
E.s r tionem, quia non con-
Apreſſ e penſatnſed eo minus po-
ee, repro- teſt petere quôd inter
ri poſit, nos compenſarum eſ.
a, ni e Portuquu plieuit.
Eou, au* Id eſt, poſtquan fini-
ta eſt verus controuer-
x Compenſa- ia. Olim in ſrictis iu-
reu cogitur,
l 1e C ſi mai
ſa.
Elecio al-
X1L PAVLVE libr prime
Quaſtinum.
pOtaguan planiie z inter
omnes ?, id, quod inuicem
debetur, ipſo iure compenſari:
ſi procurator abſentis conue-
niatur, non debebit de rato
cauere: quia nihil compen-
ſat, ſed ab initio minus ab eo pe-
titur.
De debite alternatiuo non poteſt
pponi compenſatio, niſi quantitas
eligatur T.
X1II. SCAVOLA libro ſecunde
Quaionum.
Idebeas Bdecem milia, aut
lhominem, vtrum aduerſa-
rius volet: ita compenſatio hu-
ius debiti admittitur d, ſi aduer-
ſariuse palam t dixiſſet vtrum!
voluiſſer.
Nomine aberius non poſtobi-
ci compenſatie de co, quodipſe debet.
BAT.
XRII1. PAVLVS lbre nons
Reponſorum.
CVIACIVS.
tum, Secundô dicit vnde dicatur; dicens quod dici-
lenme denui deu lads aue ued ui dene
eur à de, & pono: & de, auget:
iici eius pecuniæ, quam ipſe
tutor ſuo nomine aduerſario
debet.
Contra fiſom obicitur compen-
ſatio, ſiout contra priuatum. BAR-
TOLVS.
1
IRIV. IDEM bro tertio
Decretorum.
IVſt mperatnr udiri ad
probantem s ſibi à fiſco s de-
berib, ſin) quod ipſei conue-
niturl.
DEPOSITI,
CONTRA.
TITVLVS III.
Redit ad eam, quam inſtituerat de
ſmgulis cmtractibus recenſiomem actio-
num, & quibus cperat: commodate
ſeilicet & pignri depoſitum adnectit:
ſmile negotium ineo, quod ex buius
etiam eauſa conditio non compatit, niſi,
ax ificiations, qua proxima furto et,
vt non abs re nominatim adonamur
depoſiti, & commoduri fideiuſſorem
aecpi poſſ. l.2. de fdeiuſſ. & libera-
toomm r rt l lgrr i, qui deoſiti te-
netur, vel commodatt, vel pignoraticia,
vel conditione furtiua. l.S. vlt. de
lib. le quia ſeilieet videbatur res no-
VEL
vt oſtendatur quod is,
apud quem res depoſta
eſt, totam fidem adhi-
beat ad cuſtodiendam
rem, que depoſita eſt.
PRATOR. Si rem
meam cum plurima de-
liberatione apud te de-
poſuimullius tamen ti-
moris ſuſpicione, neque
reſtituis: teneberis in
fimplum. Si verô pro-
pier timorem incendij,
&c. eam depoſui, tene-
beris in duplum, heres
tuus in ſimplum, niſi &
ipſe dolum adhibuerit,
quo caſu tenebitur in
duplum. ERrT
Bene diſtinguit prator
inter rem depoſitam de
voluntare, & rem depo-
ſitamde necefſitate: ve
primo caſu condemne-
tur depoſirarius in ſim-
plum ſecundo in duplû.
ur npriima arioa-
tem huins diuerſiratis
eſt: quia qui voluntate
deponit, eligere poteſt,
& deliberare penes qué
deponat. vnde conten-
tus debet eſſe ſimplo.
qui verd ex neceſſitate,
non poreſt. vnde abun-
dantior fides exigieur in
rebus taliter depoſitis
ex neceſſire, ſeu igno-
rantia. hoc in ſecunda.
do aaeutn ¬ diciis non admitrebatur
ne, coiti, compenſatio,, in bon-
non daieiuis, dei admitrebaturipſo
a. sa P n d- --mi.
quanpoprio, iure. Deinde cpl ena.
ne priato no exceptionem dari in ſtrictis iudiciis, compenſatio ex conſtit.
mins dbet. Mare. ſ ibons fidei. Iaftit. de ationibus. Tandem poſt illam
Marci conſtitutionem canxenit inter omnes iuriſconſultos,
vbique ipſo iure competationem fieri. Et hoe ait hac l. 21. in
pineip. quod & confirmauit couſtitutio Seueri: de qua l. cum
alier ſupra eo & l4 5. C. eod. Denique id apertiſſimé confir-
mauit Iuſtinianus in l vlt. Ce. in qua nihil noui conſtituit. Vi-
de ſeripta ad principait-C. CVIAC.
a Inter omnes. ſe contrahentesACCVRS. ADDITIO. De-
le, contrabenttes & dic, prudentes-CVIA CVIAC..
b Cmeniatur. pro eo ſeilicet, quod iam dominus compen-
ſauerat.
e q Cauere. nomine compenſa
ID, quody pupllormno-
mine debetur, ſi tutor petat:
non poſſe compenſationem ob-
tionis, quam faciat quia iam erat
facavta,t ſubiicit Et ſie non ob-õeeulin rem j repon nec quod eſt
S de proeu.. Pomponi.S ſed & is. Alij, qui dicunt compenſatio-
uem fieri ipſo iure, plané legunt hanc legem totam: & dicunt
inter omnes ſe ſapientes & iſta planior, & verior. ACVRS.
Idebeus vs. Debebam tibi Stichum, aut r. & tu mi-
bix. ſi vis compenſare z. an dandus et Stichus? Reſp quod
non. nam quantum ad ſpetiem nulla eſt compenſatio: nec in
quantitate in caſuniſi prius electa quantitare VIVIA N.
A Siiheuu. De bac lege vide ſeripea ad Lvt Cod CvrAE.
d j Admittitur. vt ſi quantitatenm eligat, fiat compenſatio:
alias non.
e Aduerſartus. ſcilicet ſtipulator.
t rum, id eſt quod eoum velleevelx vel hominem.
JD, qudCCAs AA VSE Debeo pupillo x utor eius deber mihix.
l volo compenſare decem, que debet mihi tutortan im audien-
dus, quaritur. Et dicitur quod non VIVLAN.
y ’dqd. Vide ſeriptad L9 COit GVIAE.
vtJOAsys habitus eſt soo dem.
l A prpuunten L probantem priuaum aliquem.
VS à fiſiſe. Vide ſeripad lr.CVIAC.
h Dabrr. vnde compenſatione vult vri.
i J Qud ſe. ſcilicet qui debet.
t Caaumtur.ſe à fiſcor& facit Su Lidem.
DEPOSITI, VEL CONTRA.
Imer alius coutrattu ppnit de hoe, qui ſit grati dentis tantum.
V Dpfiii Quid differat hre act hab actione dé recepto: de
qua tit. aaut. vide notad l.,. Sx hos.ilo it. & ſeri-
ſtra proprié non deberi nobis, quam vin-
dieare paſſumus, & quam dari opor-
tere non intendimus reté, niſi furis
Ly a.J Si deponas
apud me ſeruum veſti-
tum, an veſtis intlliga-
tur depoſira? Dieitur
qudd non. hoc in prima. Idem eſt ſi depono equum cum ca-
piſtro: quia equus intelligitur depoſitus, non capiſtrum s1
VESTINENT A. J Dedi tibi baneatori veſtimenta mea cu-
ſtodienda: ſi pereant, qua actione tenearis? Diſtinguitur, aut
interuenit merces, & tenetur ex conducto, & de dolo, & cul-
pa. aut merces non interuenir, & tenerur balneator depoſi-
ti ex dolo. Si verd dedi tibi ſeruum vr eum cuſtodias, & tu
eum in piſtrinum conieceris: ad quid mihi teneris? Et diſtin-
guitur. ſi quiden dedi tibi mercedem vt cuſtodias, habeo ad-
uerſus te action. ex conducto. Si autem tu mihi mercedem da-
bas, agam conta te ex locato, Si verô non; quia locaui ope-
raa ſerui: tune ex locaro. ſi verô ſerui operas pro cuſtodia com-
penſabat, tenetur praſeriptis verbis. Si verd depoſirarins ali-
quid pro operis ſerui recepit, neque de operis quicquarm con-
uenit, erit depoſiti actio, ſecundum quoſdam: imô verius, ſi
depoſitarius alimenta praſtitit; ſed operis ſerui non eſt vſus: in
pradictis tribus caſibus locati, conducti, preſer. ver. venir
dolus, & culpa: in depoſirotantum dolus. de hoe tamen, quod
conuenit, inſpiciendum eſt, ſiue redacta fuerit conuentio in
ſeriptis, ſiue LSrTTEil Rogaui te vr rem meam perfer-
res ad Titium cuſtodiendam: qua actione mihi tenearis? Di-
ſtinguitur: aut recepit, aut non. ſi recepir, aut nomine meo,
aut tuo, primo caſu tenetur mihi depoſiti ille depoſitarius: ſe-
cndo caſu ipſe tibi depoſiti, tu verd mandati mihi cedendo ab
actione mandati liberaberis. Si non recepit, & tu es rogatus,
vt ſi non reciperet, tu ſeruares, teneris mandari. Iroga-
ui te, vr re meam ab aliquo reciperes, & cuſtodires, & re-
cepiſti: an depoſti, an mandari tenéaris? Reſpond. qud
mandati: quia is erat primus contractus. hoc in prima. Si ve-
rd volente me apud te deponere, iuſſiſti vt apud liberum tuum
deponam: an depoſiti tenearis ? Diſtinguitur. aut depono tuo
omne, & teneris aEtione depoſri ſeverds ta cuſtodire ne-
laiſti, ſed prſuaſiſ mili re apud iberrun deponeren, tne.
ris ex conſilio. hoc in ſecunda. Si verd mandaſti mihi vr pe-
riculo tuo apud eum deponerem, mandati eſt actio. hoe in ter-
tia. Si verd fideuſſiſti teneris, ſiue dolum commiſit apud
quem depoſita eſt, ſiue non, dum tamen eſt apud eum. hoe in
quana, Seu in hot taſt ſi iocraus, vel quiuis adius hacepir eſe
furioſus, vel torté pupillus foerit; & ſucceſſorem non habeat,
teneberis ei ex ideiuſſione. hoc in quara. IA .J Si apud pu-
pillun res depoſita fuerit non tutore actore: an teneatur, quari-
tur.
pta ad initinm tit. Cod end. Item ad l.7. Ced. de pignorat. ai.
merit de condit. inde.
litor S.j & mrà de impen. in re o fac lquod dieitur. Neë ob.
in prine. quia
a Comẽ
I ſi non & de pree ſ
in reali opponitur compenſatio quando
ad aſtimationem venitur, non prius. Sed quid ſi hincinde in?
peuris ſ n geaure fit debitum: vt homo? Reſp-fit compenſatiot ag. ſupra
d gen pen& pars her petLjS. itm
neriioe ean ſi eummm & de her ¬
ieres a r per fitle qui ma miltahat.
Er d uuei- j. reſpon. & de les, i.
tadde laſo. vnm ex S. ſed ſi vno.
ai in ir & ddTr, . deduct.!
aid dt. ummi éi, cdm autnn.
lg. e.AAcRs. ADDI-
r 10. Tu die negorium
copiarum:id eſt cõmea-
tus, ſiue annon exer-
citui neceſſariz. Cal-
Ii aunitiones vocant.
Duaren. .. dipu- cap.
oſquam Ca-
Pourso ne as ni-
uir. & ego tibi x com-
penſamus.poſtea vo-
caui te ad ius, & con-
ſtitui procuratorem, &
petij à te quod com-
penſani prius. procura-
tor volebat compenſa-
requeritur, an poſſit?
Reſpon. quod nonquia
iam factaerat compen-
ſatio. vnde non eſt ne-
ceſſe ve caucat me ra-
aa a an habere compenſa-
E.s r tionem, quia non con-
Apreſſ e penſatnſed eo minus po-
ee, repro- teſt petere quôd inter
ri poſit, nos compenſarum eſ.
a, ni e Portuquu plieuit.
Eou, au* Id eſt, poſtquan fini-
ta eſt verus controuer-
x Compenſa- ia. Olim in ſrictis iu-
reu cogitur,
l 1e C ſi mai
ſa.
Elecio al-
X1L PAVLVE libr prime
Quaſtinum.
pOtaguan planiie z inter
omnes ?, id, quod inuicem
debetur, ipſo iure compenſari:
ſi procurator abſentis conue-
niatur, non debebit de rato
cauere: quia nihil compen-
ſat, ſed ab initio minus ab eo pe-
titur.
De debite alternatiuo non poteſt
pponi compenſatio, niſi quantitas
eligatur T.
X1II. SCAVOLA libro ſecunde
Quaionum.
Idebeas Bdecem milia, aut
lhominem, vtrum aduerſa-
rius volet: ita compenſatio hu-
ius debiti admittitur d, ſi aduer-
ſariuse palam t dixiſſet vtrum!
voluiſſer.
Nomine aberius non poſtobi-
ci compenſatie de co, quodipſe debet.
BAT.
XRII1. PAVLVS lbre nons
Reponſorum.
CVIACIVS.
tum, Secundô dicit vnde dicatur; dicens quod dici-
lenme denui deu lads aue ued ui dene
eur à de, & pono: & de, auget:
iici eius pecuniæ, quam ipſe
tutor ſuo nomine aduerſario
debet.
Contra fiſom obicitur compen-
ſatio, ſiout contra priuatum. BAR-
TOLVS.
1
IRIV. IDEM bro tertio
Decretorum.
IVſt mperatnr udiri ad
probantem s ſibi à fiſco s de-
berib, ſin) quod ipſei conue-
niturl.
DEPOSITI,
CONTRA.
TITVLVS III.
Redit ad eam, quam inſtituerat de
ſmgulis cmtractibus recenſiomem actio-
num, & quibus cperat: commodate
ſeilicet & pignri depoſitum adnectit:
ſmile negotium ineo, quod ex buius
etiam eauſa conditio non compatit, niſi,
ax ificiations, qua proxima furto et,
vt non abs re nominatim adonamur
depoſiti, & commoduri fideiuſſorem
aecpi poſſ. l.2. de fdeiuſſ. & libera-
toomm r rt l lgrr i, qui deoſiti te-
netur, vel commodatt, vel pignoraticia,
vel conditione furtiua. l.S. vlt. de
lib. le quia ſeilieet videbatur res no-
VEL
vt oſtendatur quod is,
apud quem res depoſta
eſt, totam fidem adhi-
beat ad cuſtodiendam
rem, que depoſita eſt.
PRATOR. Si rem
meam cum plurima de-
liberatione apud te de-
poſuimullius tamen ti-
moris ſuſpicione, neque
reſtituis: teneberis in
fimplum. Si verô pro-
pier timorem incendij,
&c. eam depoſui, tene-
beris in duplum, heres
tuus in ſimplum, niſi &
ipſe dolum adhibuerit,
quo caſu tenebitur in
duplum. ERrT
Bene diſtinguit prator
inter rem depoſitam de
voluntare, & rem depo-
ſitamde necefſitate: ve
primo caſu condemne-
tur depoſirarius in ſim-
plum ſecundo in duplû.
ur npriima arioa-
tem huins diuerſiratis
eſt: quia qui voluntate
deponit, eligere poteſt,
& deliberare penes qué
deponat. vnde conten-
tus debet eſſe ſimplo.
qui verd ex neceſſitate,
non poreſt. vnde abun-
dantior fides exigieur in
rebus taliter depoſitis
ex neceſſire, ſeu igno-
rantia. hoc in ſecunda.
do aaeutn ¬ diciis non admitrebatur
ne, coiti, compenſatio,, in bon-
non daieiuis, dei admitrebaturipſo
a. sa P n d- --mi.
quanpoprio, iure. Deinde cpl ena.
ne priato no exceptionem dari in ſtrictis iudiciis, compenſatio ex conſtit.
mins dbet. Mare. ſ ibons fidei. Iaftit. de ationibus. Tandem poſt illam
Marci conſtitutionem canxenit inter omnes iuriſconſultos,
vbique ipſo iure competationem fieri. Et hoe ait hac l. 21. in
pineip. quod & confirmauit couſtitutio Seueri: de qua l. cum
alier ſupra eo & l4 5. C. eod. Denique id apertiſſimé confir-
mauit Iuſtinianus in l vlt. Ce. in qua nihil noui conſtituit. Vi-
de ſeripta ad principait-C. CVIAC.
a Inter omnes. ſe contrahentesACCVRS. ADDITIO. De-
le, contrabenttes & dic, prudentes-CVIA CVIAC..
b Cmeniatur. pro eo ſeilicet, quod iam dominus compen-
ſauerat.
e q Cauere. nomine compenſa
ID, quody pupllormno-
mine debetur, ſi tutor petat:
non poſſe compenſationem ob-
tionis, quam faciat quia iam erat
facavta,t ſubiicit Et ſie non ob-õeeulin rem j repon nec quod eſt
S de proeu.. Pomponi.S ſed & is. Alij, qui dicunt compenſatio-
uem fieri ipſo iure, plané legunt hanc legem totam: & dicunt
inter omnes ſe ſapientes & iſta planior, & verior. ACVRS.
Idebeus vs. Debebam tibi Stichum, aut r. & tu mi-
bix. ſi vis compenſare z. an dandus et Stichus? Reſp quod
non. nam quantum ad ſpetiem nulla eſt compenſatio: nec in
quantitate in caſuniſi prius electa quantitare VIVIA N.
A Siiheuu. De bac lege vide ſeripea ad Lvt Cod CvrAE.
d j Admittitur. vt ſi quantitatenm eligat, fiat compenſatio:
alias non.
e Aduerſartus. ſcilicet ſtipulator.
t rum, id eſt quod eoum velleevelx vel hominem.
JD, qudCCAs AA VSE Debeo pupillo x utor eius deber mihix.
l volo compenſare decem, que debet mihi tutortan im audien-
dus, quaritur. Et dicitur quod non VIVLAN.
y ’dqd. Vide ſeriptad L9 COit GVIAE.
vtJOAsys habitus eſt soo dem.
l A prpuunten L probantem priuaum aliquem.
VS à fiſiſe. Vide ſeripad lr.CVIAC.
h Dabrr. vnde compenſatione vult vri.
i J Qud ſe. ſcilicet qui debet.
t Caaumtur.ſe à fiſcor& facit Su Lidem.
DEPOSITI, VEL CONTRA.
Imer alius coutrattu ppnit de hoe, qui ſit grati dentis tantum.
V Dpfiii Quid differat hre act hab actione dé recepto: de
qua tit. aaut. vide notad l.,. Sx hos.ilo it. & ſeri-
ſtra proprié non deberi nobis, quam vin-
dieare paſſumus, & quam dari opor-
tere non intendimus reté, niſi furis
Ly a.J Si deponas
apud me ſeruum veſti-
tum, an veſtis intlliga-
tur depoſira? Dieitur
qudd non. hoc in prima. Idem eſt ſi depono equum cum ca-
piſtro: quia equus intelligitur depoſitus, non capiſtrum s1
VESTINENT A. J Dedi tibi baneatori veſtimenta mea cu-
ſtodienda: ſi pereant, qua actione tenearis? Diſtinguitur, aut
interuenit merces, & tenetur ex conducto, & de dolo, & cul-
pa. aut merces non interuenir, & tenerur balneator depoſi-
ti ex dolo. Si verd dedi tibi ſeruum vr eum cuſtodias, & tu
eum in piſtrinum conieceris: ad quid mihi teneris? Et diſtin-
guitur. ſi quiden dedi tibi mercedem vt cuſtodias, habeo ad-
uerſus te action. ex conducto. Si autem tu mihi mercedem da-
bas, agam conta te ex locato, Si verô non; quia locaui ope-
raa ſerui: tune ex locaro. ſi verô ſerui operas pro cuſtodia com-
penſabat, tenetur praſeriptis verbis. Si verd depoſirarins ali-
quid pro operis ſerui recepit, neque de operis quicquarm con-
uenit, erit depoſiti actio, ſecundum quoſdam: imô verius, ſi
depoſitarius alimenta praſtitit; ſed operis ſerui non eſt vſus: in
pradictis tribus caſibus locati, conducti, preſer. ver. venir
dolus, & culpa: in depoſirotantum dolus. de hoe tamen, quod
conuenit, inſpiciendum eſt, ſiue redacta fuerit conuentio in
ſeriptis, ſiue LSrTTEil Rogaui te vr rem meam perfer-
res ad Titium cuſtodiendam: qua actione mihi tenearis? Di-
ſtinguitur: aut recepit, aut non. ſi recepir, aut nomine meo,
aut tuo, primo caſu tenetur mihi depoſiti ille depoſitarius: ſe-
cndo caſu ipſe tibi depoſiti, tu verd mandati mihi cedendo ab
actione mandati liberaberis. Si non recepit, & tu es rogatus,
vt ſi non reciperet, tu ſeruares, teneris mandari. Iroga-
ui te, vr re meam ab aliquo reciperes, & cuſtodires, & re-
cepiſti: an depoſti, an mandari tenéaris? Reſpond. qud
mandati: quia is erat primus contractus. hoc in prima. Si ve-
rd volente me apud te deponere, iuſſiſti vt apud liberum tuum
deponam: an depoſiti tenearis ? Diſtinguitur. aut depono tuo
omne, & teneris aEtione depoſri ſeverds ta cuſtodire ne-
laiſti, ſed prſuaſiſ mili re apud iberrun deponeren, tne.
ris ex conſilio. hoc in ſecunda. Si verd mandaſti mihi vr pe-
riculo tuo apud eum deponerem, mandati eſt actio. hoe in ter-
tia. Si verd fideuſſiſti teneris, ſiue dolum commiſit apud
quem depoſita eſt, ſiue non, dum tamen eſt apud eum. hoe in
quana, Seu in hot taſt ſi iocraus, vel quiuis adius hacepir eſe
furioſus, vel torté pupillus foerit; & ſucceſſorem non habeat,
teneberis ei ex ideiuſſione. hoc in quara. IA .J Si apud pu-
pillun res depoſita fuerit non tutore actore: an teneatur, quari-
tur.