Universitätsbibliothek HeidelbergUniversitätsbibliothek Heidelberg
Hinweis: Ihre bisherige Sitzung ist abgelaufen. Sie arbeiten in einer neuen Sitzung weiter.
Metadaten

Iustinianus <Imperium Byzantinum, Imperator, I.>
Corpus Ivris Civilis Ivstinianei (Band 2): Infortiatvm, Sev Pandectarvm Ivris Civilis — Lyon, 1627

DOI Seite / Zitierlink: 
https://doi.org/10.11588/diglit.1978#0003
Überblick
loading ...
Faksimile
0.5
1 cm
facsimile
Vollansicht
OCR-Volltext
p

t





VT’IR .

1

r




,.





Soluto matrimonio, &c.



SOLVTO MATRIMONIO QVEM-

admodum dos petatur.
Dixit ſuprà de iure do ſcil. per quos conſtituatur dos: nunc econ-
trà per quos repetatur. 2. Vel ſic: Dixit ſuprà tit. j. de matrimoniis

Vide Boe.
in Topi. de
actione rei

2 vxoriæ. Plal dirimendis: nunc eis di-

&21de le mpris quemadmodum
dos repetatur. Secund
nota, quod hic nõ eſt ca-
put libri, nam cum tres
tantum ſint libri ſingu-
larespro dotibus:vt S in
aInfortiati promio Digeſtoru s.
vocabulû An- alterutri. & conſtet vni
dreas Alcia- eſſe de ſponſalibus, alium
tus in proomie de dona. inter virum &
primi en vxoré, alium de impen.
ſpra ſen ia in reb, do fact. ergo hie
baram eſſe, & non eſt caput libri:C.
nullius ſenſus, de veter-iur. enuelean.
ab indoct aijss poſt hos. Terti0
tiquo liter quaro, quare iſte liber
tore primum .... .......
factam. nominatur Infortiata?
6 Infortiato Reſpon, quia cum Romæ
qua materix, eſſet ſtudiu deſtructum,
ſeu queſtiones & Bononia inoleret, eius
coneimonis recupera tione facta Ra-
variis modis uéna, cum eſſet amiſſum
ſoluitur. ius, eſt redditum forte,
d Quemadmo- cum multa adſint que
dum diioy deerãt, & ſic ponitur in,
interdu, ſ pro, valde: vt infrà de
mitur pro l liber. & poſth.l. Gall
militndine, lber. & poſth.l. Gallus.
exemplo, mo- S. il le. & ſic dictio, ius,
do, interroga- vel Digeſtum, erit eius
tione, deſcri ſubſtantiuum. 2. Alij dicunt, quia fortes leges ſunt in eo, ſed certe &
ptione. ve hie n veteri ;, Aliy ab inuétore, ſeu auctore vt Publiciana & triticaria.
er di args de orig iurlijs poſtea ed Appius, quod diuinare eſt, y Vet
cio hie vſur-pores dicere quod nomina magiſtralia ſunt quare de eis non eſt diſpu-
patur ratione tandum: quia relinquitur pertinacibus, ſecundum Tullium, & quia
temporis: VE plura ſunt negocia, quam vocabula:vt S de præſcrip verb.l. natura
ili e,eua enim Ali ab Infortias Chaldeo vocabulo quod eſt diſpoſitios quia
Iieris, in nilo vltimæ diſpoſitiones hic ſunt. Et tractat hoc volumen bde tribus.
ne pro dote: nam complet tractatum dotium. 2. Item tractat de tutelis. 3. Item
nam priuile- de teſtamentis, & qua in eis continentur, & de his qua pertinent ad
giu quod da vltimas voluntates tamex teſtamento, quam ab inteſtato. 4 Item
tur in aelune dicunt qui dam, quod Ir non habuit hunc librum, quaſi poſt eu inuen-
Plee dlul tus ſit; quad non placet. Quarto & vltimo die Sol.e matrim&c.
s Datis cauſa quod multis modis fit: ſcilicet quod matrimonium diſſoluatur: vt s.
an dotis actioy tit.1.l.j. & ſemper hic tit. locum habet:vt j de verb. ſignific.l. cum
ipſa dus, ouli quœrebatur. Item not. quod dicit, matrimonio: aliàs enim vel
eiienlus eu aulla actio competit ſi ſciens non valere deditrvel codictio b cauſam
cõtractus, do- locum habet, ſi ignorans:vt C. de condict. ob cau.l.j.
is intanis a Quemanodumd deſtper quos, ve jeodll Sj & à quibus,
matrimoniu? & in quantum:vt jod l. maritum cum aliis. 2. Alij, id eſt, quãdo,
de dotis prl & conſtat ſoluto matrimonio:vt hic, & jeod. l in principio.
uilegis ſipe, b Peratur l repetatur & ita ſimplex pro compoſro, ſiess de
ſis, vide Cam- pigne. actl. petenti. ſic econtrà reddere pro dare: vt j.de lega. ij l cum
pegiũ de do¬ quidam vxori. j. de dote præleg. l.j- in principio.
te, part. qu OriumJ CAsvs talis eſt; Practaturus de repetitione
caua du. p dotis Iuriſeõſul ponit primô qualis debeat eſſe cau
pler, canſans, i l ſa dotis id eſt actio de dote,vſque lue: Nan & pu-
& cauſata. l blicé, &c. Secundô rationem eius ponit vſque illuc,
i Vel natura l cum dotatas, &c. Tertiô ponit rationem rationis vſque in fi.l.
ſi vnus. & per Primum dictum eſt tale: quia cauſa dotis e in omni tempore,
ſtus ſuprà d’ & ante contractum matrimontum, & poſt contractum, & eo ſo-
L aldus no luto, eſt & eſſe debet pracipua, & priuilegiata, & etiam in omnt
tat hoc loco, loco tam in Prouincia quâm in Italia. Ratio eſt talis: quia non
num. 8. dotis ſolûm mulierum priuatarum intereſt ers dotes ſuas conſeruari,
cauſam eſſe ſed etiam reipublice. Ratio autem rationis eſt illa, quia valdé
ſummariat voi eſt vile reipub quod mulieres rehabeant dotes ſuas, ve ſie poſ-
quarit, an ap- ſint nuprias contrahere, & ex nuptiis liberos procreare, & de li-
pellari poſſit beris prædictis ciuitates implere. & hd. VIVIAN.
à ſentẽtia du- Dorium f. profectitiæ vel aduentitiæ: de quibus dicitur S.
tis, an teneat de iure dot. l profectitia. J Et ponuntur hic tria: dictum, ratio di-
incerta ſente ti, & ratio rationis. ſies. de peti-here.l ſed & ſi lege Sitem ſi rem.
tia ſuper do¬ rT2 A ¬
te? An aci dq Cauſa. id eſt actio. & ſie cauſa cauſata: vt C. per quas per-
dotis ſit dire ſonas nob.acquir.l.j. 2. Vel hecontrà, pro cauſa cauſante actioné:
cta, an contra- & tunc dic, dotis cauſa, id eſt, ipſa dos, per eandem l prout alio
ctus, dotis ſit modo legitur, vel quia ob cauſam, id eſt, ob matrimoni datur,
de jure gen & ſne en non eſt: ves de iure do biyy. Vel, id eſt dotis condi-
t Alij, mu- tio!, id eſt, aptitudo: vt ſic comprehendat tam dotem, quam
Jieri in actio actionem, nec eſt vis: quia ſi dos eſt priuilegiata, ergo & dotis
ne pro dote-actiotaliàs nihil valeret priuilegium. & ſi actio eſt priuilegiata,
Nam priuil ergo & dos: quia propter dotem datur actio. 4. Alij, cauſa, id
aiuin , quod eſt titulus, vel contractus: ut Inſt de lega S ſires 5. Alij,ve R-id
mulieri ipé eſt, iudicium ſeu inſtantia l, vt citus forte expediaturſie Cde
competit.

monio dos quemadmo-
dum a petatur b.

TITVLVS III.

Diuortio facto, vel aliàs dirempto ma-
trimonio, dotis repetitio competit mulieri,
vel patri mulieris, vel vtrique commu-
niter, vel etiam extranee qui dotem ſibi
recepit, & ideo poſt titulum de Diuortiis
recte datur hic titulus, qui eſt de repeti-
tione dotis: & quemadmodum dos re-
petatur, id eſt, quibus diebus, annua,
bima, trima die, an longiore, an cite-
riore, an ſtatim, & qua formula, rei
vxorie an ex ſtipulatu; nec enim cui-
cumque repetitio dotis competit, & actio
rei vxoria competit, cui videtur tan-
tum fuiſſe locus inter coniuges, accepto
arbitrio recuperandæ dotis. Item qua-
tenus repetatur, & quas ob cauſas re-
putationes ſiue retentiones in eo arbitrio

ff.Infort.

SOLVTO MATRI-

2

cauſa dotis:quia matrimonium poteſt eſſe ſine dote, non econ-
trà: S. de iure dotium. l.iij.
e Semper. id eſt, omni tempore, & omni caſu eorum tem-
porum. nam ante matrimonium, & conſtante matrimonio,
& eo ſoluto, eſt præcipua, id eſt, ſpecialis: quaſi dioat,
prœ aliis capit multa,
vel prter communia
aliarum cõuentionum
capit ſpecralia, & ſic
ponitur prœcipuum,
ſuprà de offic. procurat.
Caſal.j. . fin. & ſuprà
familia erciſcun. l. ſi fi-
lia. . hoc amplius. & .
pracipere. & pone exẽ-
pla de caſibus primi &
ſecundi & tertij tem-
poris. Ecce enim
ante e matrimonium
nudo pacto conſtitui-
tur dos. Item de bonis
patris d promiſſa cre-
ditur e in dubio: licèt
aliàs ex nudo pacto
actio non oriatur: &
nemo ſuas pecunias
iactare credatur: vt C.
de dotis promiſſ. l. ad ex-
actionem. & lfinali. &
ſuprà de pactis. l. iuriſ-
gentium Sigitur. & ſu-
prà de proba. l. cum de
indebito. Item de tacita
ſtipulatione, & tacita
hypotheca: vt C. de rei
vxoria actio. l. vnica. S. j. & i. licêt aliàs ſtipulatio contrahatur
vtroque loquente: vt j. de verborum obligationibus. l. j. in prin.
Item quia in arbitrium alterius partis, & quia incerta: vt C.
de dotis promiſſio. I iij. & S. de iure dotium. l. cum poſt. S. gener.
cûm aliàs non conferatur, & certa quantitas contineatur: vt

fiant, quôque id iure ac priuilegio ſit.
CVIAC.

Dotis cauſa priuilegiata eſt
non ſolum propter mulieres, ſed
etiam propter fauorem Reipu-
blicæ, qui vertitur in liberis
procreandis. BARTOLVS, &
PAVLVS DECA-
STRO.

I. POMPONIVS libro 15.
ad Sabinum.

OTIV Mc
cauſa d ſemper
& vbique t praæ-
cipua eſt. Nam &
publicé * inter-
eſt g, dotes mulieribus f conſer-
uari: cûm dotatas eſſe fœ-
minas, ad ſoboleml procrean-
dam *, replendãmque libe-

C. de contrahenda emptione. l. in vendentis. & infr e-vaxho...

oblig. l. ita ſtipulatus. Item ad hoc, Cod. ad Velleianum. l. fin. &
communia de leg. authent. res. & ſuprà de iure dotium. l. quia au-
tem. & de ritu nup. l. qui liberos. 2. 4 In ſecundo f quia non
poteſt fundus b dotalis alienari: vt Inſtit. quib.alien. non licet.in
prine, quod eſt contra regulam Inſt. de rer. diuiſ. S. venditæ. Item
quia conſtante matrimonio repetitur ex cauſa, vt C. de iur. dot.
l. vbi quod eſt contra id quod à principio ſenſerunt: vt ſuprà
de iure dotium. l. j. Sed & prii temporis exempla ad ſecundum
tempus poſſunt aprari, ſi dos conſtante matrimonio conſtitua-
tur, quod fieri poteſt: vt C. de donation ante nuptias. l. fin. 3.
In tertio h prfertur aliis in perſonali & hyporhecaria: vt
C. qui potiores in pignore habeantur. l. aſſiduis. Item compenſatio i
non opponitur, vt C. de rei vxoriæ actione. l. vna. S. taceat.
(Sed argum contrà infrà eodem. l. maritum , & propter hoc in
verbo vbique, ſubauditur ferèl) & hec exempla tertij etiam
ad ſecundum tempus aptantur, ſi tunc dos poſſit repeti. Sunt
& ala exempla ad pradicta, que inuenire laborioſum eſt ma
gis quam ſubtile & facit ad omnia ſuprà de iure dotium. l. in
ambiguis.
f Vbique. id eſt, in omni caſu: vt dixi. 2. Vel dic in omni m
loco vt C. de temporibus in integrum reſtitutionis. lfi. 3. Vel, id eſt,
ſiue ex ſtipulatione, ſiue non.
g Et publice intereſt. & pro etiam quaſi dicat, non ſolûm
mulierum, ſed etiam reipublicœ O. vt hic, & S. de iure dotium.
l. j. j. de priuileg. credi l. ij. & de dote praleg. l. pater in fin. & S.
de pact. do. l. ij. & ſic eſt ratio primi dicti. Item nota, quod ra-
tio priuatæ vtilitatis concordat hîc cum ratione publicæ, que
etiam ſi diſcordent, prfertur publica P. vt C. de caducis tollendis.
l. vnica. S. fin. 4 Item nota, intereſſe hîc propter liberas perſo-
nas. & ſic eſt contrà S. de iis qui deie. vel effu. l. j. S. ſed cum liber
homo. Sed dic, hoc eſt inſtimabile qntereſſe: vt j. de regulis
iuris. l. non eſt ſingulis. S. fin. & ſic aliàs eſt ineſtimabile: vt hic.
aliàs eſtimabile: & tunc quandoque damnum tantûm conti-
net: vt S. de actio. emp. l. ſi ſterilis. S. cum per venditoren. quan-
doque eſt in lucro: vtS. de eo qued certo loco. l. ij. S. fin. quando-
que propter affectionem: vt S mandati l. cum ſeruus. quando-
que propter inſtinctum naturæ: vt S. de ſeruis exportandis. l. ſer-
uus ea. quandoque quia res fuit maiorum ſuorum: vt J de bo. li-
ber l libertis qui foluendo, & j. ſi quid in fraudem patroni. l.j.S.
& aliàs videamus. & S. de minoribus. l. ſi in emptionem. quando-
qe quia vicina: vt j. de legat. l. ſi cui furdus.
h’ CCum dotatas. ratio rationis.

tranſactio. l. cauſas. 6. Alijl, id eſt matrimonium, quod eſt!

i Ad ſobolem i. ad nubendum, & ſic pariendum F: quod me-

lius fiet cum dote, & ditiori: vt in auth. de æqua, do. quia vero.

coll vij & S. de iure do. l.i & vt non repellatur à viro praſumpti-
uè: vt in auth. de nup.S ſic itaque verſ-ſi quis enim. colla. iiij.

a Dotis cauſa
ante, intra, &
poſt matrimo-
nium priuile-
giata.
b Præcipuum
quid ſit.
c Dotis priui-
legia ante ma-
trimonium.
d Legitimi ſc.
atnon natura-
lis:is n nõ te-
netur dotare.
l. vorem.. pa-
ter.de leg.
e & ibi
Gloſſc. de dotis
prom. Iul. Cam-
peg. in tract. de
dote par.1.q.19.
T Dotis.
* Reipublic.
Cõcor. Gl.2. poſt
med. in ver. quia
reip. vtile eſt,ex
trà de don.inter
vir &vxor.c.2.
TEt ideô mu-
lier nõ poteſt
pacto deterio-
rẽ dotis cõdi-
tionẽ facere,
cû id in cete-
ris contractib.
cuiq; cõceſsû
ſit, deteriorem
ſuã cõditionẽ
facere.l.2. ſup-
de pact. dotal.
* Pulchre in
hanc ſentẽtiã
Ariſt. li.2.polit.
c.7. lutz apo
phth. Laconycis
de Lycurgo.
f Dotis priui-
legia u cõ-

ſtate matrimo

a



iTrd-

matrimonij
tempore.
g Quid res mo
bilis in dotem
data. v. hîc Bal.
num.16.
h Dotis priui-
legia que poſt
ſolutu matri-
monium.
i v. Bal. No.tra.
de dote, part.S.
priuilegio1.
l Ideo mari-
tus nõ eſt car-
cerandus.
l Sic verbum
ſemper q hic
vſurpatur, re-
ſtringendum,
vr & verbum
perpetuô in l.
annua.5. à Titio.
infr. de annuis.
m Tam in pr-
uincia quam
in Italia.
n Et, pro, Etiã.
0 Secundario,
nam principa-
liter priuate-
ruim intereſt.
p Sine afferat
ſuãvtilitatẽ in
quolibet par-
ticulari: ſiue
non, ſecundum
Bart.& Iaſ.
Intereſſe a¬
lind inœſtima-
bile, aliud ſti
mabile aliã di
uiſionem vid.
hic apud Balid.
nI7 I8.
r Eadẽ priui-
legia habent
locû in mulie.
re ſterili. Bart.
Alex. & Iaſ-
quia remota
cauſa poſterio
ri liberorum,
prior cauſa, i.
ipſius mulieris

fauor remanet ſacit l, aßiduis. C. qui petiores l. vlt. Cle infir-pœnis eœlibatus. l’vlt C.de nuptiis.
 
Annotationen