Universitätsbibliothek HeidelbergUniversitätsbibliothek Heidelberg
Hinweis: Ihre bisherige Sitzung ist abgelaufen. Sie arbeiten in einer neuen Sitzung weiter.
Metadaten

Iustinianus <Imperium Byzantinum, Imperator, I.>
Corpus Ivris Civilis Ivstinianei (Band 2): Infortiatvm, Sev Pandectarvm Ivris Civilis — Lyon, 1627

DOI Seite / Zitierlink: 
https://doi.org/10.11588/diglit.1978#0159
Überblick
loading ...
Faksimile
0.5
1 cm
facsimile
Vollansicht
OCR-Volltext
31 Vbi pupillus educari, vel morari, &c. 314

alids non valerer te-
ſtamentum: vt Inſtit.
de exhib. lib. in prin.
a Dotande aPraterea ſci. a plus
ſororis ex ſta¬ i legauit.

uto an iu o Inſtitueretur. ſic
tetim dun forté b erat olim mo-
bat alere tene- ris mulieres legere
tur, ſi in alio Grammaticam. Acc.
Oo, ſuccedat a Vt liberalibus ari-
,pulieres o bus inſtitueretur. Mos
Iim Gramma¬ hic erat in Vrbe, vt
ticã legebant- puell liberalibus ar-
E aaleres li tbus inſtituerentur,
eealalls a e¬ & mulieres ſeholas li-
ſtituebantur. terari frequentarent.
Suet. in li. de Quod exemplum Vir-
ele. gramm ait ginie apud Liuiû ſa-
Attici filiom tis probat, quo loco
Mts ſEt irg ini in quit, venienti
tã fuiſſe àQinfot (ibi namque in
Cæcilio E tabernis literarum ludi
rota gramma-erant) miniſter decem-
tico Attie ll uiri libidinis mani in-
ern ennI, iecit, ldémque probat
i. apomnema Illud Martialis lib. ix.
ton. apud ludi magiſtrun,
c Alere qui te quo loco illum vo-
netur ſorore, cat,

vel ſimiles Iiſum ouaviss i¬
nitiſum pueris virgi-
perſonas, tene¬ Inuiſum pueris virge

tur etiam ad nibuſque caput.
mercedes ma & inſtituebatur vſque

giſt rori: quod ad annum vigeſimum.
ſimpliciter ve vt indicat aperté lex
um eſt, vi ii S. vlt ht.CvI.
Vern m eſt bi e’ poſe, pupilus à
betur iure na- tutore ſuo, dicendo:
turæ. Bald-lie. Reddas mihi quod
Vernn eſt, expendiſti de meo in
debentur ex alimenta ſororis mee.
teſtamento. d’Inſtituerit. i. inſti-
Idem Bald. niſi tui fecerit. Et not.
forte etiam quod c iuſſus iudicis
nerceedes ipſe facit quod ilta expeu-
tret P ſa non repetanturtvel
mercedibus e¬ expẽſœ paruitas facit,
xiguis agatur: vel antiquitas. Item,
vel quid tale quod mulieres poſſint
auſa ſt addiſcere Grammati-
ltumextrà , cam, defenditur hac
ſpou. & matr. lege, vt iſti ſumptus
vbi pracepit, non repetantur.
mulierem collo- e qHæc aliter. ialiüde
cari in lato t non poterat ali2. Vel
*Fl. impuher. hoc,i. ſcientia literalis
non porerat ſine ma-
giſtris addiſci: vt &
C. de ali pup praſt. l. fin.
qEt not hic ar. quod
frater d tenetur alere
tenetur, nt lie fratrem inopem: vt
dixi in Gl l.. not.C. de alẽ lil pen. &
CAe alẽd. liber. facit j. ti.j ſed non-
nullos. & ſup. de adnin.
1u.l. cum plures.S. tutor.
S diſepteturCa-
SV S. Sicut dictum
eſt Sin l. j prœtor de-
bet cauſa cognita ſta-
tuere, vbi pupillus mo-
rari debeat, vel educa-
ri: & cetté non debet
permittere prœtor, vt
pupillus, vel pupilla,
ſtet apud talẽ qui inſi-
dietur pudicitiæ eius-
f Praſidem.S.l.j. in pr.
& C.eol.j.
e:. Q Impuberis. maris
e nmpudicitie vel femin- quod eſ-
viande ln ſet, ſi ad impudicam
benda eſt. vitam eos induceret.
t nfalit Sabſens le ls vs
quem propter Tutore absẽte pu-
contumaaa pillus coram pratore
nina ooisg, petit ſibi conſtitui a¬
Baldus. limenta: nunquid ex-
pectari tutor debet?Et

d Frater fratrẽ
inopen alere

terea a: & tutorem ei Sempro-
nium dedit, is à cognatis & à
propinquis pupillæ perductus ad
magiſtratum iuſſus eſt alimenta
pupill, & mercedes, vt libera-
libus * artibus inſtitueretur ,
pupillæ nomine praceptoribus
dare pubes factus pupillus, pu
beri iam factæ ſorori ſua ducen-
ta legati cauſa ſoluit. Quaæſitum
eſt, an tutel iudicio conſequi
poſſit e, quod in alimenta pupil-
l, & mercedes à tutore ex tute-
la preſtitum ſit. Reſpondi, exi-
ſtimo, etſi citra Magiſtratuum
decretum tutor ſororem pupilli
ſui aluerit, & liberalibus artibus
inſtitueritd, cum hœc aliter e
ei contingere non poſſent, nihil
eo nomine tute le iudicio pupil-
lo, aut ſubſtitutis pupilli pre-
ſtare debere.

Controuerſia de alendo pupillo
praſidis iudicio eſt dirimenda: illis
excluſis, quos foret veriſimile eis fa-
cere præiudicium hoc dicit ſecundum

RYN.

V. VLPIANVS libro tertio de officio
Proconſulis.
Idiſceptetur, vbi morari, vel
Seoi eucari pupilum opor-
teat, cauſa cognita, id præſi-
dem f ſtatuere oportebit. In cau-
ſe cognitione vitandi ſunt f qui
pudicitie impuberis é * poſſunt
inſidiari.

Tutor abſens voluntarie contumax
in alendo pupillum, hoc in iudicio
requirentibus amicis vel cognatis
eius, velut ſuſpectus, cauſa cognita,
remouebitur à prætore: vel eidé tu-
tor generalis & perpetuus ab ipſ
adiungetur: neceſſario vero abſens
idoneus in officio retinebitur, ſpecia-
li curatore ad praſtationem alimen-
torum duntaxat ſibi adiuncto, ſecun-
dum RAY.

VI. TRYPHONINVS libro 14.
Diputat ionum.

Iabſens ſit tutor, & alimenta
pupillus deſideret, ſi quidem
neglegentia & nimia ceſſatio in
adminiſtratione tutoris obiicia-
tur, que etiam ex hoc arguatur,
quod per abſentiam eius deſerta,
derelictãque ſunt pupilli nego-
tia: euocatis adfinibus atque a¬
micis h tutoris, prtor edicto
propoſito, cauſa cognita, etiam
abſente tutore, vel remouen-
dum eum, qui dignus tali no-
ta f videbitur, decernet, vel ad-
iungendum curatorem: & ita,
qui datus erit, expediet alimen-
ta pupillo. Si verô neceſſaria ab-
ſentia tutoris & improuiſa ac-

ciderit (fortè quod ſubitô ad co-
gnitionem principalem profe-
ctus, nec rei ſuæ prouidere, nec
conſulere pupillo potuerit) &
ſperatur redire, & idoneus ſit
tutor, nec expediat alium adiun-
gi, & pupillus alimenta de re ſua
poſtulet: recte conſtituetur i ad
hoc ſolum, vt ex re pupilli l ali-
menta expediat.

DE TVTELA*,ET
rationibus diſtrahendis ,
& vtili curationis
cauſa actione.
TITVLVS III.
Se quuntur actiones ex tutela vel cura-
tionis obligatione quaſi ex contractu, qui-
bus ſpeciales iudices a ldicuntur. Ex tute-
la obligatione duæ, Tutela & Rationibus
diſtrahendis. Tutelæ, poſt finitam tutelam
cum eo qui tutelam geſſit, vt rationes edat
& reddat, vel, Quod ex tu tela dari fieri
oportet ex fide bona.l. penulrim. rem pup.
ſal. fo. & vtilis etiam cum eo qui non geſ-
ſit.l.non quaſiS. illud. rem pup ſal. fo.
qua actio bonæ ſidei eſt. Rationibus diſtra-
hendis ex 12. tabul aque poſt finitam tu
telam in duplumtumn eo qui in gerẽla tu-
tela pecuniam pupilirem intercepit, vel
quam aliam rem puilli abſtulit, auertit,
ſubripuit, hac fere fortula, Quod ex ra-
tionibus tutel pupil lo abeſt. d vorô
abeſtt,qquddillle iitraait, id eſt, quo l’auertit
& conturbauit, & forſitan in l. tutor de
lib. leg.his verbis, ex diſtractione, ſigni-
ficatur hac actio rationibus diſtrahendis
arbitraria actio ob rationes tutelæ inter-
uerſas ſiue diſtractas dolo malo. Concurrit
cum ea furti actio, quia res proxima furto
eſt. Et prodita rurſus illa eſt, ſpecialiter in
tutorem ex hac cauſa, quodabeſſe etiam
nonnihil ea res à furto videretur ltres-de
adm tut. & ob id ipſum mitior honeſtior-
que quam furti.eadémque ratio eſt prodi-
ta actionis oneris auerſi in duplum, & al-
terius in heredem qui quid in inuentario
conficien do dolo malo ſuppreſſit, & in pu-
blicanos, quæ etiam miſtæ ſunt actiones, vt
Rationibus diſtrahendis Quin & his ſi a¬

nec enim deerunt argumenta tutori, vel
nauta, vel heredi, vel publicano, quibus ſi
contendas furtum feciſſe, contrà contendãt
id non eſſe furtum quod ſibi quodammodo
licuit admittere iure ſuo. Ex curationis
autem obligatione eſt actio negotiorum ge-
ſtorum non directa, quia non vltrô ad ne-
gotia curator acceſſit, ſed vtilis qua otiam
ſtatim nondum finita curatione competit,
non alia differentia ratione, quam quod
non idem in eo, quod in tutelæ actione, con-
ſtitutum eſt, qua & in contrariis actioni-
bus, qua ſequuntur, valet, excepta curatio-

ſcilicet & negotiorum geſtorum, generalis
t .. . .
actio. l. pro ſocio. ſuprà pro ſoc. Cv-
IACIVS.

Tutor pupillo actione tutelæ di-
recta, de geſtis ac neglectis per doli

ſeu culpam leuem, ac de auctoritate

ſibi praſtita in donando cauſſa mor-
tis, ſeu inter viuos, tenetur reddere
rationem:licèt talis donatio ſit eidem
tanquam teſtamenti factio interdi-
cta: hoc dicit. NICO. DE NEA-
POLI.

gas, facilius cau ſam teneas, quam ſi furti,

ne adoleſcentis. Eſt enim vtraque, tutela

certe non: imo debent
pupillo conſtitui ali-
mẽta, etiam eo abſen-
te: & plus debet face-
re prætor: quia debet
inſpicere, ſi hic tutor
eſt in nimia negligẽ-
tia & ceſſatione circa
adminiſtrationẽ: quia
tunc debet vocare a¬
mi cos & adfines tuto-
ris: & li tutor non erit
cõiunctus pupillo, de-
ber eum remouere, &
alium loco ſuo dar de tutelis.
& cum ſubrogato cõ-
ſtituere alimenta pu-
pillo. Si autem ſit pu-
pillo coniunctus, non
debet eum remouere,
ſed curatorem ei ad-
iſigere: & cum illo cu-
ratore alimenta con-
ſtituere: ſi autem ne-
ceſſaiô abeſt tutor,
tune ſolummodô ad
hoc datur pupillo cu-
rator, vt cum eius au-
ctoritate alimenta ei
conſtituantur. VIV.
hAmicis. Notaa, vo-
candos amicos ab¬ preiudiciotra-
ſentis, cum aliquid de atur, vocan-
bet fieri in eius pre- di ſunt.
iudicium, ſic S. ex quib. b plura apud
cau. maio. l. ergo. Tiraq. tract. de
i Conſtiuetur. cura¬ Pvis, cauſ-1z.
an........,,. num. 69. adde
tor & eſt arguad l.iſtã gl l8iufde
S. de ſuſpe.tut. l.iij5. tu- bonorum poſſ.
tor, qui & l. impuberib.
S.fin. 4 Item not. quod
prima lex huius tit. &
l. pe, reſpiciunt primã
partem rubric, ſvbi
morari & educati de-
beat pupillus. Ali
leges reſpiciunt vlti-
mam, ſ. de alimentis
pupillo praſtandis.
Iſtud sẽper teneas.
quodſi eſt minor triẽ-
nio, apud matrem, ſi
viuit, eſt nutriendus,
& ab ea alendus: vtC.
de pat.po. l pon. Item
not. quod titulus iſte
loquitur, cum mortuo
parre tractatur vbi e¬
du cari debeat, & mo-
rari: & à quo ali: &
quantum alimentoru
nomine praſtari: & ex
cuius bonis. J Itẽ no.
eum dici pupillume,
qui eſt impubes, & eſt
ſui iuris morte patris
vel emancipatione:vt
J de verb ſign.l pupillus.
in prin. Si autem pater
viuit, vbi tunc debeat
morari & educari, &
ex cuius bonis, habes
C. diuor. fact. apud quẽ
li.lje& Auth. ibi poſita,
qua eſt, vt li ma. &auiæ,
S. illud. coll. viij. Acc.
e Pupilli. Not. nõ di-
cit tutoris: vt Seol.us.
S. ſed ſi egeni. Et ſecun-
dûm hoc etiam intel-
lige legem illam, impu-
beribus. S. ti ij quod li-
cet mittatur in bo poſ.
ſci. tutoris, aliter ta-
mẽ de ſuo, vt hic dicit.
DE TVTELE,
& rationibus di-
ſtrahendis.

Tperperã Hal.
detrahendis.

a Absẽtis ami-
ci, cim de cius

e Pupillus di-
citur, qui eſt
impubes, & eſt
ſui iuris, mor-
te patris vel e¬
manci patione.

De
 
Annotationen