Iustinianus <Imperium Byzantinum, Imperator, I.>: Corpus Ivris Civilis Ivstinianei (Band 2): Infortiatvm, Sev Pandectarvm Ivris Civilis (Lyon, 1627)

a Lite conte- hoc iure Si, ergo lite
ſtata quis ma- etiam & culpa, & omnr
tenetur,
quam ante li-
tem conteſta-

gis

tam.

349
conteſtata multo magis tenetur de dolo
eo in quo etiam de functus:v in princ. l.
ſcilicet rebus actoris id eſt, pu-

dolum defuncti. quod ſcilicet reous a¬
aPropter dolun dfuntiun arnlerit, non ex omni dolo.

pilli, vel adole ſcentis damnum attu

debẽt. Si autẽ non fuit eis mandatú, nõ tenẽtur. SCIENDVM.
Cu Magiſtratus deberet dare turorẽ pupillo, vel poſtquã dedit
tutorẽ, debés ſatiſdationé ab eo petere, diſtulit dare, vel petere
ad tépus ſucceſſoris ſui. Dicitur hic quod debet teneri.Divvs.
Magiſtratus dedit tutore m Titio: modô debebat ab eo exigere

por. act, qui loci excu-
tiuntur ſollicitius à
nobis. Obſeru. lib. 2..ca.
2. CVIAC.
a Conſtitutionibus.

iſt conſtitutiones lo-

* Additur in
indice, & he-
vedibus earum,
recte, vt oſten-
dit l q inf.eo.

6 Litis conte

quuntur in alio caſu.
ſc. lite non conteſtata,
& ſic non contradicut
Paulo: nec corrigunt
eum:licêt H.contrà. &
ſic non tenetur de le-
ui culpa de functi: ſed
nec ipſe fuit in lata
culpa, de qua ſola te-
netur. vt C. de neg. geſt.
l. curatoris. quia igno-
rat vbi ſunt illa inſtru-
menta: vt infrà de re
iudi. l qui in alterius.
bHoc. quod dicunt
conſtitutiones & ſunt
iſt conſtitutiones C.
de neg, geſt. l curatoris. &
de in lit iuranl. alio. &
ſimiles. & adde quod
no. ſuprà eodem l. cum
oſtendimus.
cPerpetuãtur. facit b

ſtatione pœna. Inſt. de perpe. & temp.
les actiones, act. S. pen. & C. ex delit.

tranſeunt
heredes:

perpetuantur.

ad defunt.l.i.Acc.

tem-
porariæ verd

DE MAGISTRA-
tibus conuenien-

dis.

N ordiné.
Casvs Ma-
giſtratus a¬
t.
licuius ci-

l. Cde heredib tut. vel curat. S.aliquando. Inſtit. de perpet. & tem-

dolum defuncti heres tenea¬ fe

tur: idem puto obſeruandum &
in tutelæ actione. Sed conſtitu-
tionibus? ſubuentum eſt igno-
rantiæ heredum. HocPtamen tuc
obſeruandum eſt, cum poſt mor-
tem tutoris heres conueniatur:
non ſi, lite conteſtata, tutor de-
ceſſerit. Nam litis conteſtatione
& pœnales actiones tranſmit-
tuntur ab vtraque parte, & tem-
porales perpetuanturs.



JP ?
a!

DE MAGISTRATIBVS
CONVENIENDIS *.

TITVLVS VIII.

Tenentur etiam Magiſtratus munici-
pales in facti actione ex S. C. qui iuſſu pra-
ſidis tutores vel curatores de derunt, vel rẽ
ſaluam fore ſati exegerunt, vel ſatiſdari
non curauerunt, vel de facul atibus tut.
rum praſidi falſa renunciauerunt, vel qui
eum de nomintbus tutorum inſtruxerunt,
vel qui moniti tutores vel curatores non
dederüt: qua actie ſubſidiaria eſt. nec enim
aliter competit, quam ſi non ſint ſoluendo
hi, quos ſupr diximus teneri ex cauſa tu-
tela curationiſve ſed & ſuporiores ex edi-
cto pratoris priuilegiaria ſunt, tute le, pro-



tutela, negotiorum geſtorum, hac nõ eſt pri-

uilegiaria, itémque in heredem Magiſtra-
tus non datur omnimodo, nam & quaſi
pœnalis eſt,ex dolo aut culpa, non ex con

ecti caueri non curauerit. l.4 S. in eum. j.
de damn infect. & hac ita fiunt in pro-
uinciis. In vrbe hac actione tonetur ſiriba
vel officialis, vel quis alius quem prtor
dedit, vt ſatis acciperet vel probaret fi-
deiuſſores tutorum & curatorum, vel qui

aliàs pratorem inſtruxit de nominibus aut

facultatibus tutorum l.vlt. Cod, eod.l.1.
S. ſi prœſes. & Diuus. hoc titulo. Ipſi
Magiſtratus vrbani, vel prouinciales,
quia hac per ſe non obeunt, ſed iniungit
aliis, hoc iudicio non tenentur itaque Ma-
giſtratus hoc titu vt li. 49.tit.1O. & fre-

quentiſſime in his libris, ſunt municipales

Magiſtratus, ſiue duumuiri. CVIA-
CIVS.

Ordo decurionum, ſideiuſſores, &
nominatores Magiſtratuum non te-
nentur actione ſubſidiaria, ſed bene
ipſi Magiſtratus:tamen ſi ordo ſuſ-
cepit in ſe periculum, tenebitur hac
actione, ſcilicet hi tantum, qui pra-
ſentes fuerunt.BART.

I.VLPIANVS libro 36.
ad Edictum.

N ordinem d
ſubſidiaria actio
non dabitur, ſed
in Magiſtratus *,
ou nec in fideiuſſores
eorume. Hi enim rem publicam

ſaluam fore promittunt, non pu-

ſatiſdat. rem pup. ſal-
uam fore, & non co-
gnoſcebat fideiuſſores,
quos volebat dare tu-
tor: & ideoelegit vnû,
qui cognoſceret vtru
eſſent idonei fideiuſ-
ſores. & iſte, cûm non
eſſent idonei, rencia-
uit eos idôneos. certé
tenebitur pupillo. Vel
pone, quando preſes
dabat tutorem, & cõ-
miſit magiſtratui vt
cognoſceret an eſſent
idonei.SI INTER
MAGISTRATVS.
Duo Magiſtratus de-
derunt tutorẽ Titio: &
cõuenerunt inter ſe, vt

De Magiſtratibus conueniendis. 350

ſi aliquo tempore age-

ret cõtra cos pupillus
ſubſidiaria actio. vnus
eorum ſuo periculo
reſponderet. Dicitur
hie, quod ius publi-
cum, quod dicit vnú-
quemque teneri, non
poſſunt ſuis conuen-
tionibus tollere: ille
tamen qui conuenit
de ſuſtinendo pericu-
lo, prius conuenietur,
ſieut ſi ſolus ipſe de-
diſſet tutorem. (S1
QVANDO. Magi-
ſtratus debent dare tu-
tores de illa ciuitate
vnde eſt pupillus: ſi
autem non ſit de ciui-
tate vnde eſt pupillus

uitatis, ad quos ſpe-
ctat tutorum datio,
dederunt alicur pupil-
lo tutorem: pupillus
poſtea factus adultus
non inuenit ſoluendo
tutorem: vnde vult recurrere ad ſubſidiariam actionem: quœri-
tur, contra quem poſſit eam intentare? & certè cõtra Magiſtra-
tus prdictos: non autem contra ordinem de curionum. Item
nec contra fideiuſſores pradictorum Magiſtratuum, qui dede-
runt tutorem, & reddit rationem. Item nec contra nominato-
res dictorum Magiſtratuum.Quod autem dixi, ordinem decu-
rionum non teneri ſubſidiaria, fallit in caſu, ſe. quando recepe-
runt decuriones in ſe periculum: & eo caſu illi tãtum qui fue
runt praſentes, tenebuntur. Quod autem dixi, in Magiſtratibus
ciuitatis, & ordine decurionum ciuitatis, intel ligas in Magi-
ſtratibus, & ordine decurionum municiprj.NE QVE PRAE-
TOR.) Quidam ſunt qui dant tutores, non tamen habent ne-
ceſſe exigere ſatiſdationem à tuto-rem pup ſal.fo ſicut prtor,
& quidam alij de quibus dicitur Inſt de ſatiſd tutoS. fin. Dicitur
hic, quod ſi illi tales dent tutores, non tenentur ſubſidiariaS1
PRAESES. Prſes Lombardie iuſſit Magiſtratibus Bonon. vt
ei renuncient, vtrûm Titius ſit diues homo: quein Titium præ-
ſes vult dare tutorem Titio pupillo, & ipſi renunciauert quod
diues erat ſatis. poſteà prœſes eum dedit tutorem quœritur, vtrã
Magiſtratus teneantur ac ſi dediſſent? & dicitur quod non, niſi
renunciauerint falſum per pecuniã vel per gratiã.S PRAE
SES PROVINCIAE, &c. Titius pupillus petiit à preſide tuto-
ren::venit Sempronius vicinus pupilli coram præſide, & dixit:
Domine, Gaius idoneus tutor eſſet iſti Titio pupil. prœſes hoc
audito prœcepit illis Magiſtratibus illius ciuitatis, vnde erat &
pupillus & Gaius, vt certiorarent eum vtrum Gaius eſſet ido-
neus: & ipſi renunciauerunt quod ſic: & ita praſes dedit eum
Gaium tutorem, nunquid iſti Magiſtratus tenẽtur?& dicitur
ſic.NON TANTVM. Videas per te-SI CVRATORES. Prœſes
mandauit Magiſtratibus vt-ſe pretorem inſtruant vtrum Titius
eſſet idoneus curator cuidam adulto: & ipſi dixerunt quod ſic:
& ipſe preſes dedit eum curatorem dicitur hîc quod tenentur
Magiitratus.idẽ ſi mandauit eis vt darent eum curatorem, vel
ſatiſdationé ab co exigerẽt.MAGISTRATIBVS. Prœſes man-
dauit Magiſtratibus fononte vt darent tutorẽ Titio, & ipſi nõ
dederit-certé qcquid dani habuit interim pupillus ei reſarcire

tractu vel geſtu, vel quod ad Magiſtratu
aliquid peruenerit, licet reuera non pœ-
nam, ſedid quod intereſt perſequatur ſi-
cut & qua in eundem datur ſi damni in-



idoneus, debent quœ-
rere in proximis ciui-
tatibus, & renunciare
hoc praſidi: non au-
tem ipſa ſua auctori-
tate dare.SI MA-
GISTRATVS. Magiſtratus dederunt tutorem bene ido-
neum Titio pupillo: & ſatiſdationem ab eo exegerunt. Dici-
tur hîc, quod tenentur ſubſidiaria, ſi tutor non muenitur ſol-
uendo tempore depoſiti officij. quod ſi acceperunt ſatiſdatio-
nem à dicto idoneo tutore, tunc non tenentur. Quid autem
ſi non exigerent ſatiſdationem, & idoneus inuenitur tutor té-
pore depoſiti officij? certè non tenetur Magiſtratus. Sed
pone, quod idoneum dederunt tutorem, & idoneum acce-
perunt de eo fideiuſſorem: tempore autem depoſiti officij
tutores inueniuntur non idonei? Dicitur hic, quod incum-
bit probatio Magiſtratibus, quod fideiuſſor fuerit idoneus
tempore quo eum acce perunt.JPRIVILEG IVM.) Quam-
uis pupillus habeat priuilegium in bonis tutoris, cum agit con-
tra eum tutele, tamen non habet in bonis Magiſtratus, cûm
agit contra eum ſubſidiaria actione. ExIGERE. Quan-
do Magiſtratus exigit ſatiſdationem à tutore, debet facere
venire coram ſe pupillum, faccréque eum ſtipulati à tuto-
re, & à fideiuſſore eius rem ſuam ſaluam fore. ſi autem pupil-
lus non poteſt loqui, & habet ſeruum, ſeruus ſtipulabitur.
ſi autem non habeat ſeruum pupillus, notarius, vel ipſe Magi-
ſtratus ſtipulatur, & acquiret actionem pupilli-ſSIFI-
LIVSFAMILIAS.Si filius familias voluntate patris Ma-
giſtratum gerens det tutorem, & ab eo non exigat ſatiſda-
tionem: pater non tenetur niſi de peculio & reddit ratio-
nem in fine l. quia rem pupilli ſaluam fore videtur pro-
mittere pater, qui dat voluntatem, vt filius decurio creetui:
non autem rem pupillo videtur promittere ſaluam fore. VI-
VIANVS.

pilli. Proinde nec nominatores
Magiſtratuum ex hac cauſa te-
nebuntur, ſed ſoli Magiſtratus.

y Scilicet de-
curiunu. Aug.
ad Modeſt lib.
6. de excuſtut.
* Vide Aug-li.
I. emen. ca.3.

In archidoli,
ſed erratum,
videlicet vici-
nitate dy præ-

cedentis. Tau-
rell.

d’ In ordinem decurionum: quia a tutorum datio ad eos non a Turores da-
ſpectabatniſi in caſu:vt Cod de tuto.& cur. da ab hisl. vbi. Ac-re decuriones

CVRSIVS.
e Fideiuſſores eorum ſcilicet Magiſtratuum: vt infrà ad munici.
l.2.S.1. Sed contra hoc quod dicit de fideiuſeſt Cod eodli. Sed
ibi loquitur de fideiuſſoqui dati erant Magiſtratui pro ſua in-
demnirate:hîc de his quos dedit Magiſtratus reip. prodamnis
ei illatis.
Sed

non putantur,
niſi certis caſi-
bus.