Iustinianus <Imperium Byzantinum, Imperator, I.>: Corpus Ivris Civilis Ivstinianei (Band 2): Infortiatvm, Sev Pandectarvm Ivris Civilis (Lyon, 1627)

.-P.
721 Quemadmodum
. yVpillares.JJCASVS. Titius fecit teſtam, & inſtituit ſibi he-

edem filum ſuum impuberem: & poſtea fecit pupillares
abulasi pupilarirer ſuluſtiruit eiden ſuo fio & dictas tabu-

las pupillares ſignauit ſeorſum à teſtamẽto ſuo: ita quod teſta-

mentum ſuum erat in vna charta, & pupillare in aliacertè ſiue

teſtamen. aper. &c. 722

iniuſto teſta. l. fi & S. de his, qua in teſta. delen. l.j. S ſed conſulto. & C.
eo.l. noſtrã. & jade verb.oblil. cum ſeruus. & C. de condi. & demon.l.
ij & de leg.iij.l. fideicommiſſa.S. ſi cui. & de aqua quotillj.S. quaſiti.
gq Debeat.vt agant, licet ignoretur quid contineatur in teſta-
mentorin proceſſu tamen probabitur, vt ſequatur cõdemnatio:

teſtator ſubſcripſit di-
ctis pupillaribus ta-
bulis quod non ape-
riantur, ſiue non, non
debet pati prtor eas
aperiri, niſi cau ſa co-
gnita:vt quia dico mi-
hi relictum eſſe lega-
tum in eis tabulis pu-
pillaribus: vel quia
mulier ventris nomi-
ne in poſ. bo. teſtato-
ris ſit, ſcilicet vt ſcia-
tur cui demandauit
teſtator curationem
ventris. & h. d cum l.
ſeq. VIV.
a Cauſa cognita. putà
pupillo mortuo. ad
quod C.eod. l. iij & In-
ſtitu, de pup. ſubſtit . ſin
autem vel dic vt jeod.
l. proxi. in prin.
a Si mulier. Si ei, qui
eſt in vtero vxoris, pa-
ter fecerit ſubſtitutio-
nem pupillarem, eiuſ-
que nomine vxor miſ-
ſa ſit in poſſeſſionem,
& de curatore ven tri,
boniſque dando aga-
tur, & quœratur, nun-
quid vt ſubſtitutum,
ita curatorem ventri
dede rit pater. nam vt
hoc ſciatur, hc ſat
iuſta eſt cauſa aperiẽ-
darum tabularú, quia
etſi iure nullus cura-
tor teſtamento detur,
tamen conformari ſo-
let curator, qui à præ-
tore datus eſt. Et ita
explicanda eſt hc
lex. CVI.
h SImulier mppſ-
ſeſſione. miſſa per
prætorem, quia prœ-
gnans inuenitur poſt
mortem viri: vt j. de

ven. in poſmit. l-j. in pr.

BSecundæ tabulæ. id
eſt, pupillares, quibus
continetur ſubſtitutio

VIII. VLPIANVS libro quinquagen-
ſimo ad Edictum.
Vpillares tabulas, etiam ſi
Pon aerit ſuperſeriptum, ne
aperirentur, attamen, ſi ſeorſum
eas ſignatas teſtator reliquerit,
prtor eas aperiri, niſi cauſa co-
gnita a, non patietur.

IX. PAVLVS libro quadragenſimo-
quinto ad Edictum.

Imulier ventris nomine in
Spoſeione s ſit; aperiendae
ſunt ſecundæ tabulæ, vt ſcia-
tur y, cui demandata ſit cura-
tic.
x. VLPIANVS lib. 13 ad legem Iu-
liam & Papiam.
I in duobus exemplariis d
Serppun ſt reſtamentumal-
terutro e patefacto, apertæ tabu-
l ſunt.

Quod natura facit, non eget mi-
niſterio iudicis BART.

1. Si ſui natura tabulæ pa-
tefactæ ſunt, apertum videri te-
ſtamentum, non dubitatur, non
enim quœremus, à quo aperian-
tur f. 2. qSi tabul non compa-
reant, vel exuſt ſint, futurum
eſt, vt ſubueniri legatariis de-
beat g. Idem eſt, ſi ſuppreſſ, vel
occulte h ſint.

xI. GAIVS lib.1. ad legem Iuliam
& Papiam.

Ieut codicillii pars intelle-
guntur teſtamenti:ita ſecun-
dæ abul l principalium tabu-
larum partem obtinere viden-
tur.

pupillaris, quam pater fecit liberis impuberibus, quos habuit in
poteſtate, ver poſtumis. relicta vxore prgnante. CvI.

xII. VLPIANVS lib. 13. ad legem
Iu liam & Papiam.
I quis fecerit teſtamentum,
& exemplum eius:exemplol
quidem aperto, nondum aper-
tum eſt teſtamentum, quod ſi
authenticum patefactum, eſt
totum apertum m.

SIQVIS OMISSA
CAVSA TES TAMEN-
ti, ab inteſtato, vel alio
modo poſſideat he-
reditatem.
TITVLVS IV.

Heres, qui omiſit hereditatem teſta-
mento delatam, non obligatur legatariis
aut fideicommiſſariis aut libertatibus,

excipitur hoc edicto is, qui omiſit heredita-

tem ex teſtamento, fortè agnatus proxi-
mus, qui etiam ab inteſtato heres futurus
erat, fraudandorum ſcilicet corum cauſa,
qui quid in teſtamento acceperunt, ſi eam
poſſideat ab inteſtato pro herede vel pro bo-
norum poſſeſſore (nihil enim reſert) vel et-
iam alio mode, vt putà pro poſſeſſoreLj.
totiens. l.vlt. hoc tit. Hic honorarius eſt
ſucceſſor, quia ex edicto pratoris perinde
obligatur legatariis & fideicommiſſariis
& libertatibus, atque ſi ex teſtamento bo-
na vel hereditatem adquiſiſſet. ſalua Fal-
cidia tamen. l. j ad eos. ad legem Fal-
cid. l. 18. h.t. & ſaluo iure patronatus. l.
pen. Si quarat de continuatione, nulla eſt
apertior. Cù m enim & is, qui pracedit ad
adquirendam, & iſte ad omittendam he-
reditatem pertineat, quis non videt recte
ubietos titulo de adquiren. vel omitten.
hered. CvIAC.

Qui poſſidet ab inteſtato, tenetur
legatariis ac ſi adiiſſet ex teſtamen-
to, ſi hoc poterat.BART.

1. VLPIANVS libro 5O. ad
Edictum.

RETOR volûtates defun-

vt arg ſup. depoſi. l.j.S.ſt
quis argento.
h Octultæ. & hic ha-
bentur ac ſi non ſint,
vel ac ſi apert ſint,
cum non appareant.
ACCVR.
i CIcut codicilli. ve
poſſint peti ape-
riri:vt Ceo l fi, & facit
infrà de codil, quidam.
AccVR.
e Secunda tabu la. vt,
ſcilicet poſſint peti a¬
periri, niſi fuerint ſe-
orſum poſitæ: vt ſuprà
eod. l. pupillares. & fa-

cit Inſtit. de pupil. ſubſt.

S. liberis.
l quis fecerità E.

xemplo. 2 modô a Viſio aut co-

reſpondet.
m Apertum. facit j.
de bon poſſ. ſecun-tab. l.

gnitio exẽpli
in quo conti-
nentur

dicta

teſtium, nõ in-

jS ſed ſi vnum. & J. de ducit teſtium
fide inſtru. l.ij & in Aut. publicationẽ.
vt ſpon. lar. S.ij. & C. de v. Romanum

eden. l. procurator. & S.

ſingulari 32 fa-
cit ad Authen.

familia erciſe-l. Papinia- at qui ſemel.C.
nu. j. & Cod. de verb. de probat.

ſignl ſancimus.

SI QVIS O¬
miſſa cauſa, &c.
Quia inſtituti omit-
tãt adire ex inſtitutione
propter euitanda onera

legatorum, & accipiant
ab inteſtato: ideo de hoc

dicit. Et not. quod b pre¬ bHoe edictum
pter tria introducitur inductum eſt
hoc edictum. Primô pro¬ Propter tria.

pter eum qui omittit ex
teſtamento. & ipſe idem
tenet ab inteſtato:vt in-
frà l. j. in prin. Secundô,
vt legitimus habeat: &
ſimiliter in fraudem: ve
infrà l. j. S. finali. Ter-
tiô, vt vadat ad ſubſti-
tutum, vt infrà codem.
l.3.

RAETOR.JCASVS. Titius inſtituit ſibi here. fi-
lium ſuum Seiu: & multa legata reliquit quibuſdã,



y JVt ſciatur. Ad cauſam aperiendarum tabularum teſtam re-
fero etiam lv. j.ad munirip. que etiam huic libro xlv. Pauli ad
Edictum adſcribitur. CvI.
c Curatio. ſcilicet ventris nam curator a, non tutor datur ven-
tri datur à tri à magiſtratu:vt S. de tuto & cu, daad his l ventri. nec tamen
Magiſtratu. hîc tenet datio à teſtatore: ſed debet per iudicem confirmari: vt
tutor à teſta- ſuprà de confir tuto.l.j. At pupillo, qui eſt in ventre, poreſt à te-
tore, ſtatore tutor dari:vr Inſt. de tuto.S pen...1
Iin duobus. CASVS. In duobus exemplariis authenticis fe-
cit teſtamentum Titius, legatarius petit teſtamentum ape-
riri:certè ſufficit alterum eſſe apertum: & non eſt vis à quo a¬
pertum ſit, ſiue ſui natura, ſiue alio modo: quia ſemper videtur
apertum. Sed quid ſi tabulæ teſtamẽti ſunt exuſt, vel ſuppreſ-
ſ, vel occultatæ, & non ita comparent? Certè debent legata
ſolui legatariis, ſi alio modo probent ſibi relicta. Itẽ ſcias, quod
non ſolum teſtamentum aperiri poteſt legatarius petere, ſed
etiam codicillos, & ſecundas tabulas quia pars ſunt teſtamen-
ti-quod autem dixi in duobus exemplariis authenticis, non ha-
Teſtamétum bet locum, ſi vnum exemplarium eſt authenticum, & aliud e¬

poteſt ſer in xemplum: quia aperto exemplo non videtur apertum authen-

plariis, &ver- ticum & hd vſque ad fintit,E..
que hoc caſu d Si in duobus exemplariis. hoc b fieri poteſt, & vtrunque eſt
eſt authentiei. authenticum:vt Inſtit.de teſta. pen & jde bon poſ ſecnnd. tab.l. j.
eantn ſi quu in duobus. & ſup de teſta l vnum ſecus ſi alterum c eſt
Putet te e exemplumvt jeodlſin....
ſimul rurſus in e Alterutro. i.altero. ſie j-ile legat.j.l ſi ex toto S j in fin.

exemplo. fAquo aperidtur.vt & j de bo poſſ ſecun tablj.S ſi roſa & S-de

2 Curator vẽ-

& deceſſit. filius repudiauit hereditatem ex teſta-
mento patris, vt non teneretur aliquid dare legata-
riis: & cœpit eã poſſidere ab inteſtato nunquid debet teneri ni-
hilominus legatariis. Et dicitur quod ſic: & nõ ſolum habet lo-
cú hoc edictum, ſi ego, qui poſſum ſuccedere ab inteſtato, ſim
inſtitutus, & omitto ex teſtamento, & poſſideo ab inteſtato. ſed
etiam ſi filius meus vel ſeruus ſunt inſtituti: & ego cum potui
eos iubere adire, nolui id facere, & poſſideo abinteſtato. Sed
etiam ſi iuſſi eis vt adirent, & ipſi non obtemperauerunt mihi:
nõ excuſor propter hoc: qui a potui eos compellere. Sed quid ſi
ſeruus meus inſtitutus ab aliquo, nõ certiorauit me de hoc, &
eg poſſideo ab inteſtato hereditatem illius, qui dictum ſeru
inſtituitcerté non incido in edictum. ſecus autem, ſi fingerem
me ignorare dictum ſeruum eſſe inſtitutum: quia tuc bene in-
cido. Item quid ſi teſtator cui poteram ab inteſtato ſuccedere,
inſtituit me heredem ſub conditione, ſi nauis ex Aſia venerit
vſque ad annum: & ſi nõ venerit, ſubſtituit meipſum mihi pu-
re: & poſtea venit nauis, & egoomiſi ex inſtitutione adire, vt
adeam ex ſubſtitutionenunquid incido in edictum? Et dicitur
quod non.Item, quid ſi ſum inſtitutus ſub conditione poreſta-
tiua, & eam nolui adimplere, & ab inteſtato poſſideo heredita-
tem? certe in hoc edictum incido ſed & ſi ego, qui omiſi ex te-
ſtamento, nõ poſſideo hereditatem iure legitimo, ſed alio mo-
do, putà quaſi prado, fingẽs aliquem tit. mihi ab inteſtato poſ-
ſeſſionis? idem erit dicendu, ſ vt teneat legatariis ſoluere le-
gata:ipſi tame legatarii debẽt mihi in eo caſu cauere, quod red-
dent mihi legata, ſi mihi euicta fuerit hereditas, ſecus autem ſi

Z 5 ego