DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.1978#0643
1277
De ſupellectile legata.
iaceat. an ſint dicta tapeta in ſupellectili ſicut toralia, id eſt,
cortin, qu ponuntur ſupra toru ſiue lectû patrisfamilias. Et
reſpon quod dicta tapeta
sut in ſupellectili-tapeta autem, qui-
bus paterfamilias non vrebatur in domo, ſed in via, non ſunt in
ſupellectili, ſed continentur appellatione inſtrumenti viatorij.
ſicut non ſunt in ſu-
pellectili pelles, qui-
bus inuoluuntur ve-
ſtimenta patrisfa. cum
equitat extra domum:
& ſicut non ſunt in
ſupellectili lora, i.fu-
nes quibus dicta pel-
les ſolent conitringi.
pater enim familias
equitare volens inuol-
uebat veſtimenta ſua
in pellibus, & poſtea
cum funibus ligabat,
& ſtringebat pelles?Et
vt generaliter tibi di-
cam, ha res ſunt ſu-
pellectilis, que ad vsû
* ide Alex. communem ſiue coti-
ab Alex. Gen. dianuin vſum patris.
dier.li. 1..19. famil. parat ſunt, &
qu non habent ſepa-
ratim nomen ſui ge-
neris. vnde ea, qu
pertinent ad aliquod
genus artificij, & noh
ſunt accommodata ad
communem vſum ſi-
ue cotidianum patris-
familias, non ſunt ſu-
pellectilis. ſed & pu-
gillares, & codices ra-
tionum teſtatoris non
ſunt in ſupellectili. &
hoc dicit cum quatuor
legibus ſeq. VIVI.
a Patrisfamilia. non?
fundi:vts. de fund. in-
ſtruct. l. quaſitum.S. ſu-
pellex. & S. ſed ſi fundus.
ACCVRSIVS.
Aurove. Auri b
phoro vide numero continetur
Cælium Rho- quod paterfumil. ha-
digli-lect-a bet & reponit inrer
at preela De aurea, velut theſauru:
dellet ne & ſie de alis- non er-
lib. 4. tit. 1. & go quod in cincturis
apud Plin. lib. vel zonis eſt, auri nu-
34ap 3. mero continerur: vt j.
à toiala de auro & atgen legal.
mapp vil, & ſi non ſunt in prin &
ſe, vaſa. De & i non ſunt in prir.
mappa autem .I. & l. ſcribit. & j. eod.
viloſa vide l.;. vitre. ACCVR.
Nebriſ. in Le c dnumeretur. à
rico iura, ae patrefam, & ſub, quod
mappa. Vide & ec penui, vel orna-
Alcia. li Pra mentis, vel inſtrumé-
termiſſ- in di- tis, nec alij etiam vſui
ctione, bauca- vel ſpeciei alteri:vt j.
aq inima l. Labeo. ſed tunc eſt
T Auinim contra huic l. Cde ad-
* Armorum. miniſtrat.tutorum. l. lex
b Auri nume que.S. ante omnia. Sed
ro quid conti- ibi impropriè dicit,
neatur. catera ſupellectilia. Vel
ibi non erant in the-
ſauro, ſed vſu & con-
tinua l. ſeq. cum iſta.
ACCVRSIVS.
d SVplledil) vi-
trex. vaſa. fac. j. de
aurs & arg lega, l cum
aurum . fin.& l. & ſi
non ſunt.
ide vir. li.
7de ling. Lat.
a Supellex nõ
eſt fundi in-
ſtrumentum.
De trapezo-
DE SVPELLECTILE
LEGATA.
TITVLVS X.
Inſtruti pars alia eſt ſupellex, id eſt, in-
ſtrumentum pairisfamilias. Grace ue-
vi, oioo . & enumerantur hoc ti-
tulo res qua ſub eam appellationem ca-
dunt CVIACIVS.
I. POMPONIVS libro ſexto ad
Sabinum.
VPELLEX
eſt domeſticú pa-
trisfamiliæ a in-
ſtrumẽtum, quod
neque argento au-
rôve facto, vel veſti adnume-
reture.
IIFLORENTINVS libroII.
Inſtitutionum.
Deſt, res mouentes, non ani-
males.
II!PAVLVS libro quarto
ad Sabinum.
Vpellectili legata haec conti-
nentur, menſe, trapezopho-
raf, delphicæ, ſubſellia, ſcamna,
lecti etiam inargentati, culcitræ,
toralia *, imperia, vaſa aquaria,
pelues, aquiminalia , candela-
bra, lucern, trull.1.Item va-
ſa œnea vulgaria, id eſt, quæ non
proprie eſſent loco adtributa.
2. Præterea capſe, armaria.
Sed ſunt, qui recte putant, capſas
& armaria, ſi librorum, aut ve-
ſtium, aut armamentorum gra-
tia parata ſint, non eſſe in ſupel-
lectili: quia ne hæ quidem ipſa
res, quibus adtributæ eſſent, ſu-
pellectilis inſtrumento cederent.
3. Vitrea d eſcaria, & potoria
in ſupellectili ſunt, ſicut fictilia:
nec ſolum vulgaria, ſed etiam
quæ in pretio magno ſunt. Nam
& pelues argenteas, & aquimi-
nalia argentea, & menſas, & le-
ctos inargentatos, vel inaura-
tos, atque gemmatos, in ſupelle
ctili eſſe non dubitatur, vſque
adeô, vt idem iuris ſit, & ſi tota
argentea, vel aurea ſint.
e Eximium quia magnates tantum vtuntur.
f Et pretium ſe magnum.
e Diſtinctis tẽ
g Non eſſe in ſupellectili. contrà S. en. l.S. vitrea. Sol diſtingue
poribus com- tempora, & concordabis ſcripturas, quia hic de tépore ante hãc
ponuntur ſcri- legem:ibi de futuro:vt
& j-l.proxi.
pture inter ſe, h Seueri atem i.vſum qui eſt ſeuerus & rigidus, & contra fa-
tur.
teaACCVRSIVS.
& concilian...--... 1.II. ..1:
& concilian,orem legatorumiquia legata ſupellectili non cederent argen
4. J De murrinis & cryſtal-
linis dubitari poteſt, an debeant
adnumerari ſupellectili, propter
eximium e vſum & pretiumf.
Sed & de his idem dicendum eſt.
5. Nec intereſt, cuius ma-
teriæ ſunt res, qua ſunt in ſupel-
lectili. Sed craterem argenteum
non eſſe in ſupellectili é, nec vl-
lum vas argenteum, ſecundûm
ſeculi ſeueritatem h, nondum
admittentis ſupellectilem argẽ-
team. Hodie propter vſum Impe.
ratorum! *, ſi in argento relatu
ſit candelabrum argenteum, ar-
genti eſſe videtur, & error ius
facit.
IVIDEM libro ſingulari de inſtru-
menti ſignificatione.
Hedæ , & ſedularia ſupel-
lectili adnumerari ſolent.
VIDE M libro quarto
ad Sabinum.
DE apetis quaeri poreſtl,
ſubſellia cathedralia, qui-
bus inſterni ſolent, vtrum in ve-
ſte ſint, ſicut ſtragula:an in ſupel-
lectili, ſicut toralia, quæ propria
ſtragulorum non ſunt. Et hoc
magis placuït, ea ſupellectili cõ-
tineri. 1. De tapetis autem,
vel linteis, quibus inſternuntur
vehicula m, dubitari poteſt, an
ſint in ſupellectili. Sed dicendum
eſt, potius inſtrumenti viatorij
ea eſſe, ſicut pelles n, quibus in-
uoluuntur veſtimenta, lora quo-
que, quibus hæ pelles conſtringi
ſolent.
VI. ALFENVS libro 3. Digeſtorum
à Paulo epitomatorum.
Spellectilis eas eſſe res pu-
to, que ad vſum P commu-
nem patrisfamilias parat eſ-
ſent, qu nomen ſui gene-
ris ſeparatim non haberent.
quare que ad artificij genus ali-
quod pertinerent, neq; ad com-
munem vſum patrisfamilias ac-
commodatæ eſſent, ſupellectilis
non eſſe. 1. 5 Sed nec pugil-
laresr, & codices in ſupellectili
ſunt.
1278
i Vſum Imperatorum. vtebantur Imperatores,vt ſi vas argen-
te um relatun, id eſt, annumeratum ſit argéto, tunc numero ar-
genti non ſupellectilis continetur:vt Seo.l.1. & hic ergo ſi nu-
mero non eſt argenti, continetur appellatione ſupellectilis: &
ſic errore principis facit ius,vt ſupellectilis appellatione conti-
a Etror princi-
neatur argẽtumquod pis ius ideo fa-
gLLIL cere dicitur,
tamen eſt verum ſe-eins vitam &
cundûm quod dicitur mores ſubditi
Jeod. l. Labeo. vt ſic le-imitentur-
gata ſupellectili, can-
de labrum argenteum
cedat. Sed quomodo
ſolius principis error
facit ius?Reſpon, quia
& alij debent ſequi
quod ipſe facit. argum.
C. de Epiſco. au.l.3. & ſie
communis b error hîe bError cõmu.
facit ius:ſie &S. de , nis ius facit.
fic. prator. l. Barbarius.
Item quomodo c Et
princeps errat in iure, Patees iſſe
cun omnia ſint in e blſ ſoueut de
ius pectore:vt C. de te- depoſito. 88. in
ſta. l. omnium. & ab eo fin Glol. vlt. in
naſcuntur: vt C. vnde verbo, quarere.
vil. meminerint Reſp. fii? quil cau-
nõ d’eſt veriſimile e iſitln s un
errare: poteſt tamen, polã in l.2.c.de
& facit j. ad Trebell. l. nſucap. proem-
ſeruo inuito. S. cum pra-pptore. vbi etiã
tor. Sed argu. contrà notat Papã er-
II.,ttt rare poſſe, &
ſuprà de legib. & Sena-obliuiſci: ſed
tuſconſul l. quod non ra- & Gratianum
tione. & j. de vſucap. l. Decretori au-
vbi lex & S. de iuriſdi. thorem, & Au.
I.... guſtinum in
omn iudic.l. ſi per errors Sl-
mn iudic.l ſi per errorẽ. ultis erraſſe.
& j. de auro & argent. at non Eccle-
leg l’ornamentorum. ſiã errare aut
e y Hedaid eſt, ro¬ errare probari
ta plauſtri for. ooſe.
téavt Inſtit de rerum di. Imperitorum.
. I 4 Veriſimile
uiſ.Sfin. non eſt, princi.
DE aperis quari pen erare
poteſt. hîc acci-e Veritas aliud,
pe quibus ſcilicet ta-aiud veriſi
petis ſubſellia, &. militudo.
SEt ſic nota, tapeta fTapetia do-
eſſe in ſupellectili, meſtica ſupel-
quibus in domo vti- lectilis legato
mur, non in via: vt continé tur:at
ſubiicit, De tapetis, non ea quibus
&c. vtimur in do-
m q Vehicula. quibus ¬
vehitur paterfamilias.
n Sicut pelles. ſc. non
ſunt in ſupellectili, &
facit infrà de auro &
argen lega. l argento. in
princip.
OVpellectili. huc
vſque, & infrà l.
proxim. S. r. dicitur de
quotidianis.
pqAd vſum. ſcilicet
cotidianum. ACCvR.
q Sui generis. hîc dic
vt jl proxi.S.1.AcC.
r Pugillares deg cera g Pugillares.
in quibus ſcribebãtur
nomina debitorum:vt
S. commo, l. in commoda-
10. igitur. AOCVR.
Abeo ait.J CA-
SVS. In hac lege
multi Iuriſcõſulti lo-
quuntur ſuper ſupel-
lectili. & quidem La-
beo primô loquitur
ſu per origine ſupelle-
c Errare etiam
cti lis, dicens ideo fuiſſe originem ſupellectilis, quia olim iis,
qui in legationem ciuitatum ſuarum proficiſcerentur, ſolebant
alij locare ea que forent vſui ſub pellibus. Tubero autem dicit
ſecundô, quid eſt ſupellex, dicens quod ſupellex eſt quoddam
inſtrumentum patrisfamrerum ad cotidianum vſum paratar,
quod inſtrumentum non caderet in aliam ſpeciem:id eſt, non
computaretur ab ipſo patrefamil cadunt autem in aliam ſpecie
ca que ſunt in penu, & in argẽto, & in veſte, & in ornaméto,
&
i
De ſupellectile legata.
iaceat. an ſint dicta tapeta in ſupellectili ſicut toralia, id eſt,
cortin, qu ponuntur ſupra toru ſiue lectû patrisfamilias. Et
reſpon quod dicta tapeta
sut in ſupellectili-tapeta autem, qui-
bus paterfamilias non vrebatur in domo, ſed in via, non ſunt in
ſupellectili, ſed continentur appellatione inſtrumenti viatorij.
ſicut non ſunt in ſu-
pellectili pelles, qui-
bus inuoluuntur ve-
ſtimenta patrisfa. cum
equitat extra domum:
& ſicut non ſunt in
ſupellectili lora, i.fu-
nes quibus dicta pel-
les ſolent conitringi.
pater enim familias
equitare volens inuol-
uebat veſtimenta ſua
in pellibus, & poſtea
cum funibus ligabat,
& ſtringebat pelles?Et
vt generaliter tibi di-
cam, ha res ſunt ſu-
pellectilis, que ad vsû
* ide Alex. communem ſiue coti-
ab Alex. Gen. dianuin vſum patris.
dier.li. 1..19. famil. parat ſunt, &
qu non habent ſepa-
ratim nomen ſui ge-
neris. vnde ea, qu
pertinent ad aliquod
genus artificij, & noh
ſunt accommodata ad
communem vſum ſi-
ue cotidianum patris-
familias, non ſunt ſu-
pellectilis. ſed & pu-
gillares, & codices ra-
tionum teſtatoris non
ſunt in ſupellectili. &
hoc dicit cum quatuor
legibus ſeq. VIVI.
a Patrisfamilia. non?
fundi:vts. de fund. in-
ſtruct. l. quaſitum.S. ſu-
pellex. & S. ſed ſi fundus.
ACCVRSIVS.
Aurove. Auri b
phoro vide numero continetur
Cælium Rho- quod paterfumil. ha-
digli-lect-a bet & reponit inrer
at preela De aurea, velut theſauru:
dellet ne & ſie de alis- non er-
lib. 4. tit. 1. & go quod in cincturis
apud Plin. lib. vel zonis eſt, auri nu-
34ap 3. mero continerur: vt j.
à toiala de auro & atgen legal.
mapp vil, & ſi non ſunt in prin &
ſe, vaſa. De & i non ſunt in prir.
mappa autem .I. & l. ſcribit. & j. eod.
viloſa vide l.;. vitre. ACCVR.
Nebriſ. in Le c dnumeretur. à
rico iura, ae patrefam, & ſub, quod
mappa. Vide & ec penui, vel orna-
Alcia. li Pra mentis, vel inſtrumé-
termiſſ- in di- tis, nec alij etiam vſui
ctione, bauca- vel ſpeciei alteri:vt j.
aq inima l. Labeo. ſed tunc eſt
T Auinim contra huic l. Cde ad-
* Armorum. miniſtrat.tutorum. l. lex
b Auri nume que.S. ante omnia. Sed
ro quid conti- ibi impropriè dicit,
neatur. catera ſupellectilia. Vel
ibi non erant in the-
ſauro, ſed vſu & con-
tinua l. ſeq. cum iſta.
ACCVRSIVS.
d SVplledil) vi-
trex. vaſa. fac. j. de
aurs & arg lega, l cum
aurum . fin.& l. & ſi
non ſunt.
ide vir. li.
7de ling. Lat.
a Supellex nõ
eſt fundi in-
ſtrumentum.
De trapezo-
DE SVPELLECTILE
LEGATA.
TITVLVS X.
Inſtruti pars alia eſt ſupellex, id eſt, in-
ſtrumentum pairisfamilias. Grace ue-
vi, oioo . & enumerantur hoc ti-
tulo res qua ſub eam appellationem ca-
dunt CVIACIVS.
I. POMPONIVS libro ſexto ad
Sabinum.
VPELLEX
eſt domeſticú pa-
trisfamiliæ a in-
ſtrumẽtum, quod
neque argento au-
rôve facto, vel veſti adnume-
reture.
IIFLORENTINVS libroII.
Inſtitutionum.
Deſt, res mouentes, non ani-
males.
II!PAVLVS libro quarto
ad Sabinum.
Vpellectili legata haec conti-
nentur, menſe, trapezopho-
raf, delphicæ, ſubſellia, ſcamna,
lecti etiam inargentati, culcitræ,
toralia *, imperia, vaſa aquaria,
pelues, aquiminalia , candela-
bra, lucern, trull.1.Item va-
ſa œnea vulgaria, id eſt, quæ non
proprie eſſent loco adtributa.
2. Præterea capſe, armaria.
Sed ſunt, qui recte putant, capſas
& armaria, ſi librorum, aut ve-
ſtium, aut armamentorum gra-
tia parata ſint, non eſſe in ſupel-
lectili: quia ne hæ quidem ipſa
res, quibus adtributæ eſſent, ſu-
pellectilis inſtrumento cederent.
3. Vitrea d eſcaria, & potoria
in ſupellectili ſunt, ſicut fictilia:
nec ſolum vulgaria, ſed etiam
quæ in pretio magno ſunt. Nam
& pelues argenteas, & aquimi-
nalia argentea, & menſas, & le-
ctos inargentatos, vel inaura-
tos, atque gemmatos, in ſupelle
ctili eſſe non dubitatur, vſque
adeô, vt idem iuris ſit, & ſi tota
argentea, vel aurea ſint.
e Eximium quia magnates tantum vtuntur.
f Et pretium ſe magnum.
e Diſtinctis tẽ
g Non eſſe in ſupellectili. contrà S. en. l.S. vitrea. Sol diſtingue
poribus com- tempora, & concordabis ſcripturas, quia hic de tépore ante hãc
ponuntur ſcri- legem:ibi de futuro:vt
& j-l.proxi.
pture inter ſe, h Seueri atem i.vſum qui eſt ſeuerus & rigidus, & contra fa-
tur.
teaACCVRSIVS.
& concilian...--... 1.II. ..1:
& concilian,orem legatorumiquia legata ſupellectili non cederent argen
4. J De murrinis & cryſtal-
linis dubitari poteſt, an debeant
adnumerari ſupellectili, propter
eximium e vſum & pretiumf.
Sed & de his idem dicendum eſt.
5. Nec intereſt, cuius ma-
teriæ ſunt res, qua ſunt in ſupel-
lectili. Sed craterem argenteum
non eſſe in ſupellectili é, nec vl-
lum vas argenteum, ſecundûm
ſeculi ſeueritatem h, nondum
admittentis ſupellectilem argẽ-
team. Hodie propter vſum Impe.
ratorum! *, ſi in argento relatu
ſit candelabrum argenteum, ar-
genti eſſe videtur, & error ius
facit.
IVIDEM libro ſingulari de inſtru-
menti ſignificatione.
Hedæ , & ſedularia ſupel-
lectili adnumerari ſolent.
VIDE M libro quarto
ad Sabinum.
DE apetis quaeri poreſtl,
ſubſellia cathedralia, qui-
bus inſterni ſolent, vtrum in ve-
ſte ſint, ſicut ſtragula:an in ſupel-
lectili, ſicut toralia, quæ propria
ſtragulorum non ſunt. Et hoc
magis placuït, ea ſupellectili cõ-
tineri. 1. De tapetis autem,
vel linteis, quibus inſternuntur
vehicula m, dubitari poteſt, an
ſint in ſupellectili. Sed dicendum
eſt, potius inſtrumenti viatorij
ea eſſe, ſicut pelles n, quibus in-
uoluuntur veſtimenta, lora quo-
que, quibus hæ pelles conſtringi
ſolent.
VI. ALFENVS libro 3. Digeſtorum
à Paulo epitomatorum.
Spellectilis eas eſſe res pu-
to, que ad vſum P commu-
nem patrisfamilias parat eſ-
ſent, qu nomen ſui gene-
ris ſeparatim non haberent.
quare que ad artificij genus ali-
quod pertinerent, neq; ad com-
munem vſum patrisfamilias ac-
commodatæ eſſent, ſupellectilis
non eſſe. 1. 5 Sed nec pugil-
laresr, & codices in ſupellectili
ſunt.
1278
i Vſum Imperatorum. vtebantur Imperatores,vt ſi vas argen-
te um relatun, id eſt, annumeratum ſit argéto, tunc numero ar-
genti non ſupellectilis continetur:vt Seo.l.1. & hic ergo ſi nu-
mero non eſt argenti, continetur appellatione ſupellectilis: &
ſic errore principis facit ius,vt ſupellectilis appellatione conti-
a Etror princi-
neatur argẽtumquod pis ius ideo fa-
gLLIL cere dicitur,
tamen eſt verum ſe-eins vitam &
cundûm quod dicitur mores ſubditi
Jeod. l. Labeo. vt ſic le-imitentur-
gata ſupellectili, can-
de labrum argenteum
cedat. Sed quomodo
ſolius principis error
facit ius?Reſpon, quia
& alij debent ſequi
quod ipſe facit. argum.
C. de Epiſco. au.l.3. & ſie
communis b error hîe bError cõmu.
facit ius:ſie &S. de , nis ius facit.
fic. prator. l. Barbarius.
Item quomodo c Et
princeps errat in iure, Patees iſſe
cun omnia ſint in e blſ ſoueut de
ius pectore:vt C. de te- depoſito. 88. in
ſta. l. omnium. & ab eo fin Glol. vlt. in
naſcuntur: vt C. vnde verbo, quarere.
vil. meminerint Reſp. fii? quil cau-
nõ d’eſt veriſimile e iſitln s un
errare: poteſt tamen, polã in l.2.c.de
& facit j. ad Trebell. l. nſucap. proem-
ſeruo inuito. S. cum pra-pptore. vbi etiã
tor. Sed argu. contrà notat Papã er-
II.,ttt rare poſſe, &
ſuprà de legib. & Sena-obliuiſci: ſed
tuſconſul l. quod non ra- & Gratianum
tione. & j. de vſucap. l. Decretori au-
vbi lex & S. de iuriſdi. thorem, & Au.
I.... guſtinum in
omn iudic.l. ſi per errors Sl-
mn iudic.l ſi per errorẽ. ultis erraſſe.
& j. de auro & argent. at non Eccle-
leg l’ornamentorum. ſiã errare aut
e y Hedaid eſt, ro¬ errare probari
ta plauſtri for. ooſe.
téavt Inſtit de rerum di. Imperitorum.
. I 4 Veriſimile
uiſ.Sfin. non eſt, princi.
DE aperis quari pen erare
poteſt. hîc acci-e Veritas aliud,
pe quibus ſcilicet ta-aiud veriſi
petis ſubſellia, &. militudo.
SEt ſic nota, tapeta fTapetia do-
eſſe in ſupellectili, meſtica ſupel-
quibus in domo vti- lectilis legato
mur, non in via: vt continé tur:at
ſubiicit, De tapetis, non ea quibus
&c. vtimur in do-
m q Vehicula. quibus ¬
vehitur paterfamilias.
n Sicut pelles. ſc. non
ſunt in ſupellectili, &
facit infrà de auro &
argen lega. l argento. in
princip.
OVpellectili. huc
vſque, & infrà l.
proxim. S. r. dicitur de
quotidianis.
pqAd vſum. ſcilicet
cotidianum. ACCvR.
q Sui generis. hîc dic
vt jl proxi.S.1.AcC.
r Pugillares deg cera g Pugillares.
in quibus ſcribebãtur
nomina debitorum:vt
S. commo, l. in commoda-
10. igitur. AOCVR.
Abeo ait.J CA-
SVS. In hac lege
multi Iuriſcõſulti lo-
quuntur ſuper ſupel-
lectili. & quidem La-
beo primô loquitur
ſu per origine ſupelle-
c Errare etiam
cti lis, dicens ideo fuiſſe originem ſupellectilis, quia olim iis,
qui in legationem ciuitatum ſuarum proficiſcerentur, ſolebant
alij locare ea que forent vſui ſub pellibus. Tubero autem dicit
ſecundô, quid eſt ſupellex, dicens quod ſupellex eſt quoddam
inſtrumentum patrisfamrerum ad cotidianum vſum paratar,
quod inſtrumentum non caderet in aliam ſpeciem:id eſt, non
computaretur ab ipſo patrefamil cadunt autem in aliam ſpecie
ca que ſunt in penu, & in argẽto, & in veſte, & in ornaméto,
&
i