Universitätsbibliothek HeidelbergUniversitätsbibliothek Heidelberg
Metadaten

Iustinianus <Imperium Byzantinum, Imperator, I.>
Corpus Ivris Civilis Ivstinianei (Band 2): Infortiatvm, Sev Pandectarvm Ivris Civilis — Lyon, 1627

DOI Seite / Zitierlink: 
https://doi.org/10.11588/diglit.1978#0672
Überblick
loading ...
Faksimile
0.5
1 cm
facsimile
Vollansicht
OCR-Volltext
Fl.

1335 Digeſtorum Liber xxxiv. Tit ij. 1336

a Quitenus, a Quatenus.i.a quia. & facit ſuprà loca. lin naue. & de legat. 3.

pro quia.

l. qui habebat in prin. &s.ee.llQuintus. S. argento. & ar ſupr, de con-
trahen empt.l ſi quam remaliàs incipit, Sabinus.

b Pondo, pro b Pondo parata cauſa vxoris. S. Item not. quod hîc pondo b li-
libra. bram notat, & ſic pondo & libra idem ſunt.

c Inde veniſſet iex il-
lis quinque libris ven-
dita eſſet vna libra.
dDeprehendentur. in
bonis de functi.
* Fl. mutabit. e qArticulus, eſt. facit
ſupra eo.l. ſi i a.
f Summoueatur. Imô
ipſo iure videtur libe-
ratus: vt ſupr. de legat.
1. l. ſi ita ſcriptum. Sol.
tIpſo iure,pre ibi ponitur ipſoiure,
iure quon id eſt, æquo & natu-
turali, & eui¬.5. .. .-ir.¬
dentiſſinoinn rali, quaſi diceret eur-
terdû pro me- dentiſſimo: hîc pro
roſtricto iure. mero ſtricto iure po-
nitur-hec autem ſigni-
d Ipſo iure, p ficatio frequéter d, il
ſtricto iure la autem rarô inueni
frequentiſſime ,ur: vt infrà de ſolu. l.
vſurpatur. Sticho.S. naturalis. ſe-
cundûm RoG. Sed
certe in . naturalis, po-
nitur ius naturale pro
t Ius naturale naturali obligatio
pr naturali ne: dic ergo quod ibi
obligatione. in l. contra ademit ex-
reſse hic racité. & de
illa expreſſa dic,vt no.
ta, S de hus, qua in teſt.
delen.l. . in princip.
Verba Mucijeg Petentem. ſcil. mu-
lierem. & facit ſup. de
leg. 3. l. fideicommiſſa.
S ſi rem. l qui con-
cubinam. S. Stichus. &
. vxorem. . teſtamen-
to. & l. Iulianus. S. pen.
& S. final, & l. nuper.
& l.his verbls. in prin-
cip. & infrà eo. l. medi-
co. & ſuprà de lega. 1l.
1. & 5. & 6. & infrà
de except. dol. l. apud
Celſum. praterea. &
continens. J de adi. lega l. ſeruum.
l. rem legatam. &
de condit. & demonſt. l.
filia.S ſed ſi ita.
h Demonſtrationem.
futuri temporis, non
f Demonſtra- præſentis, quaf magis
tin futuri té- dicitur conditio: vtS.
toris, pro con: de leg.1.l. 6.qEt quod
ditione haber ſubiicit argumentS,
g Argumentu, id eſt, conditionemh,
pro conditio- que arguit & reſtrin-
ne arguente, git legatum. Alij di-
vel probatioe cunt, id eſt, proba-
onditina tionem pro eo peten-
guit & teſtrin. d.
git legatum. iqIn obligatione. quia
deficit conditio in ea
libra.

i Alienationes l Ex cauſa, id eſt!,

à nobis fiunt, ex neceſſitate vel vo-
neceſitate vel luntate qua fit ſuprà.
voluntate. & facit j. de doli excep.l.
apud. S. praterea. & de
condi. dem l filiæ. fi.
& l. ſi iam. & infrà de

ita vt ex eo auro aliquid ſibi fa-

ceret nam tune licet apud aurifi-

cem ſit aurum, dominium tamẽ
non mutauit *: manet tamen e¬
ius, qui dedit: & tantûm videtur
mercedem præſtaturus pro ope-
ra aurifici. per quod eô perduci-
mur, vt nihilominus vxori de-
beatur. Quod ſi auru dedit aurifi-
ci, vt nõ tamẽ ex eo auro fieret ſi-
bi aliquod corpuſculum, ſed ex
alio:tunc, quatenusa dominium
tranſit eius auri ad aurificẽ(quip-
pe quaſi permutationem feciſſe
videatur) & hoc aurû non tranſi-
bit ad vxorem.
Legatu factum cum demõſtratio-
ne præſentis temporis, alienatione rei
non extinguitur ipſo iure, ſed ope ex-
ceptionis, ſi alienatio eſt voluntaria:
ſecus ſi neceſſaria. Itẽ ſecus ſi legati
eſt factum cum demonſtratione futu-
ri temporis.BART.
1. Item ſcribit Q. Mucius
ſi maritus vxori, cûm haberet
quinque pondoe auri, legaſſet
ita: Aurum, quodcunque vxoris
cauſa paratum eſſet, vti heres v¬
xori daret: etiã ſi libra auri inde
veniſſete, & mortis tempore am-
plius quam quatuor libr non
deprehendentur d, in totis quin-
que libris heredem eſſe obliga-
tum:quoniã articulus, eſt, præ-
ſentis temporis demonſtrationẽ
in ſe continet f. Quod ipſum,
quantum ad ipſam iuris obliga-
tionem pertineat, rectè dicetur,
id eſt vt ipſo iure heres ſit obli-
gatus. Verum ſciendum, ſi in
hoc alienauerit teſtator inde li-
bram, quod deminuere vellet
ex legato vxoris ſuæ: tunc mu-
tata voluntas defuncti locum fa-
ciet doli mali exceptioni: vt ſi
perſeuerauerit mulier in peten-
dis quinque libris, exceptione
doli mali ſummoueatur f. ſed ſi
ex neceſſitate aliqua compulſus
teſtator, non quod vellet demi-
nuere ex legatotunc mulieri ip-
ſo iure quinque libræ auri debe-
buntur: nec doli mali exceptio
nocebit aduersus petentem S.

2. Quod ſi ita legaſſet vxori,

adi leg l cum ſeruus. Si autem non dixit, eſt, vel erit, ſed ſi ſimpli-
citer dixit, ſeruos meos, tunc ſerua quod dicitur ſup.eo. l. ſi ita.
Itia CASVS.Seius fecit teſtamentum, & ita in eo dixit,
Trit l amien mees cun qua ſine mendacio vir;, volo dar
v pondo auti. & deceſſit poſtea nunc quœritur, an heredes eius
ſint compellendi ad preſtandum Titiæ integra v. pondo auri,
an ad preti, & ad quantõ preti? Et dicitur quod poſſunt pra-
ſtare quod volunt. & ſi praſtẽt pretium, debent praeſtare tãtum
quantum operari poteſt dictum aurum. Sed pone quod heredi-
bus non ſoluentibus Titia egit contra eos, & litem fuit cõ eis
conteſtata & deceſſit relicto herede quodam pupillo, cui tuto-
res dedit: & prætor, coram quo fuit lis conteſtata, pronunciauit

& hoc ſecudum gloſſas communes. Ego



Aurum quod eius cauſa paratum
erittunc rectiſſime ſcribit Quin-
tus Mucius, vt hæc ſcriptura ha-
beat in ſe & demonſtrationem
legati, & argumentum.ideoque
ipſo iure, alienata libra auri, am-
plius quatuor pondo non rema-
nebunt in obligatione : nec erit
vtendum diſtinctione, qua ex
cauſa alienauerit teſtator.

Quando legatur certũ põdus au-
ri, liberatur debitor eſtimationẽ ſol-
uendo:tame ipſum aurum eſt in con-
demnatione & obligatione. BART.

XxXV. PAVLVS libro quartodeci-
mo Reſponſorum.

Itiæ amicæ me , cum qua ſine
mendacio vixi, auri podo quin-
que dari volo. Quœro, an heredes
ad preſtationem integr mate-
ri auri, an ad pretium, & quan-
tum preſtandum compellendi

ſint. Paulus reſpõdit, aut aurum
ei de qua quæritur, preſtari opor-
tere:aut pretium auri quãti com-
parari poteſt l.
1. Item quro, ſi lite conte-
ſtata, prator ita pronuntiauit, vt
materia preſtetur: an tutores
audiendi ſint ab hac ſententia
pupillum , aduersus quem pro-
nuntiatum eſt, apud ſucceſſo-
rem eius n in integrum reſtitue-
re volentes. Paulus reſpondit,
prtorem, qui auro legato certi
ponderis materiam preſtari iuſ-
ſit, recte opronuntiaſſe videri.

Legato poculo aureo, licèt nullum
aureum poculum inueniatur in bonis
legantis, debetur tamen aliud pocu-
lum alterius materi.

XxXVI. SCAEVOLA libro 3.
Reſponſorum.

SEie duleiſime poeudi aureums,
quod elegerit, fidei heredum com-
mitto vt dent. Quaro, cum in he-
reditate non ſint niſi truellæ yF,
ſcyphi, modioli, phiala, an Seia
de his ſpeciebus eligere poſſit.
Reſpondi cûm omnia potui pa-
rata pocula dicuntur, poſſe eam
ex his eligere P.

militudinem. CVIAC.

Sat. 3.

Campana ſolitu trullu.

diculis. S. qui lam.

Qui Veient anum f ſtis potare diebus
CVIAC.

t .... 12 . .... ſ.... .. M. V A n O à L... Iarc cõ-
p Eligerelicèt non ſint aurea. Non ergo verbum aureum?, à ſingulare cõ

teſtatore expreſſun, reſtringit generalitaten, PolE, j’e depyeſugut.
de vino lega. lfin in princip. & s de lega.i.l ſi cui ſerui. & S. eo. lpe- dPapi.

vt materia praedicti auri praeſtetur dicto pupillo heredi Titiz
tutores autem volut in integrum reſtituere dictum pupillu ad.
. 1. ....... . pp..u ¬
uersus dictam ſententiamnuquid poſſint? Et dicitur quod non,
2 eI 21I,

autem credo, quod di-

ctus pupillus erat vnus de heredib. teſtatoris & nõ Titie lega-

tari, & ideo volebant
tutores pro co in inte-
gru reſtitutionẽ: quia
in ſententia videbatur
ei ablata poteſtas ſol-
uendi pro ſua parte œ¬
ſtimationis auri, cum
in ſententia contine-
retur tantum de ma-
teria auri, & non de ¬
ſtimatione, ſed non
habet locum reſtitu-
tio, cum adhuc iuſta
eſtimatio poſſit ſolui.
Amica mea. id eſt,
concubinvt l. exliii.
r
j. de verb, ſign. cum qua
ſine médacio, hoc eſt,
ſine querela vixerit.
CVIAC.
lq Poteſt ad hoc ſupr.
eod, l. cum cer-
tum. & l. cum aurum. in
princip. & C. de dona.l.
ſi quis argẽtum. in prin-
ci. Sed arg. contrà infr.
de ſolu. l. Paulus reſpon-
dit. ſed hîc non habet
creditor damnum.
m Pupillum. heredé
Titi AcCvR.
n Eius. ſcil. prætoris.
ACCVRSIVS.
ORecte. & tamen ad-
huc iuſta aeſtimatio
poſſet ſolui:vt ſuprà de
lega.. l. non amplius S.
cum bonorum. & de v¬
ſufruct. lega. l. generali.
S fina, & l. fundi. & de
lega. 2. l. Titia Seio. in
princip. & de lega. 1. l.
ſi domus. S. qui confite-
tur. Sed argcontrà in
eadem l. cum alicui.
ACCVRSIVS.
Ei.JCASVS. Ti-
tius fecit teſtamẽ-
tum, & ita in eo dixit:
Committo fidei here-
dum meorum, vt dent
Sei amicæ mez dul-
ciſſime poculum au-
reum quod elegerit.
& deceſſit. in heredi-
tate autem ſua nõ in-
ueniuntur niſi truellæ,
id eſt, vaſa ad biben-
dum, habentia collum
nodoſum, & ſcyphi, &
modioli, & phialœ. vn-
de quæritur, an Seia
pradicta poſſt elige vile
re ex his ſpeciebus?Et ad’aleia. li-
dicitur quod ſic, cu parergcap3.
omnia potui parata, itemque aput
dicantur pocula. VIV. Alexanab ¬
B Aureum id eſt, in- lexandib; Gen-
auratum, vt ait Sen¬ dierc.
ca, libr. 5. de benef. cap.
13. Et eodem voca-

bu lo comprehenduntur quœdam, etſi vera non ſint, propter ſi-

7 Truella. Certæ truella in vaſis potoriis numerantur, de qul , Aureis vaſis
bus magis hic dubitari porerat. Plaut. in Amphit act. 4. ſe.3. Lan jegatis, ſi nul-
ces detergam omnes, omnéſque truellas hauriam. Horatius 2. Serm. la

ſint aurea,
ſed argétea tã-
tum, argentea
debentur, vi
, hſt. quod ve

tatem, poculi ſic ſuprà mendat Gul-

Ornamen
 
Annotationen