E
l
t
1447 Digeſtorum Liber xxxiiij Titix. 1448
1
tutor legatum ſibi relictum in eodem teſtamento? Et videtur fiſci CVIac.
quod ſic:vt ſup-eo. Papinian. Reſpontamen hic, quod non:quia
neceſſitas officij tutele, & fides tutoris debet eſſe excuſata licet
enim idem Titius ſit tutor & legatarius, tamẽ iura diutſaſunt.
nam aliud eſt ius tutoris, & aliud ius legati relicti eidem tutori.
& cûm accuſauerit tu-
tor teſtamentum de
falſo iure pupilli, &
Jvltſup. de- non iure ſua perſone,
poſtul. non debet mereri pro-
priam poenam, & ad-
eô eſt ille pupillus de-
fenſor tutoris ſui, qui
accu ſauit teſtamẽtum
de falſo nomine ipſius
pupilli, & adeô eſt
quaſi patronus dicti
tutoris, quantum ad
excuſandum eum tu-
torem à pœna, vt ipſe
lus eſt, à ma utor nõ patiatur p¬
Plts e a ua nam, ve dictum eſt,
ſat:vt ltres tu¬ ſed ipſe pupillus ſic,
tores. ſup. de circa legatum ſibi re-
admin. & peric. lictum nam illud de-
tuto. quod ver bet amittere, niſi iuue-
un eſ pn mn ur beneſicio in ine-
pto non vero gruim reſtitutionis, &
& liquidoiper quod dixit in accuſa-
Bartin letiam. tione falſi teſtamenti,
Cde furtis. habet locum, ſi di-
xiſſet teſtamẽtum in-
officioſum. Explicato
principali caſu, qui
pertinet ad hunc ti-
tulum, videamus vnõ
de tribus ſecundarris
caſibus, qui eſt talis.
Pone quod dictus
tutor nomine dicti
ſui pupilli accuſauit
de crimine capitali li-
bertum patris ſui tu-
toris, & ſuccubuit: &
poſtea idem libertus
fecit teſtamentum, &
prteriit dictum tu-
torem filium parroni
ſui nunquid habet idé
tutor bonorum poſ-
ſeſſionem contra ta-
bulas ipſius liberti? Et
* Sus.
* Et, quod
XxII. TRYPHONINNVS lib. 5.
Disputationum.
TVtoremt, qui pupili ſui
nomine a a falſum vel inof-
ficioſum teſtamentum dixit, non
perdere ſua legata, ſi non obti-
nuerit P, optima ratione defen-
ditur Et ſi libertũ patris pupilli
ſui * nomine dcapitis accuſaue-
rit, nõ repelli à bonor poſſeſſio-
ne cõtra tabulas: quia officij ne-
ceſſitasf, & tutoris fides excuſa-
ta eſſe debet:nec quiſquam iudi-
cum calumnia notabit tutorem,
qui non ſuis ſimultatibus e accu-
ſationem ſub nomine pupilli in-
ſtituit, ſed cogente forte matre
pupilli, vel libertis patrisf inſtã-
tibus. Et ſi tutor reum aliquem
poſtulauerit pupilli nomine, &
ideo non ſit exſecutus, quod in-
terim ad pubertatẽ pupillus per-
uenerit:non oportet dici, in Tur-
illianum eu Senatuſconſultum
incidiſſe 6. diſcreta h ſunt enim
iura, quamuis plura in eandem
perſonã deuenerint, aliud tuto-
ris, aliud legatarij, & cûm nõ ſuæ
per ſonæ iure, ſed pupilli i accu-
ſauerit:propriam pœnam mereri
non debet. Denique pupillo re-
licta in eo teſtamẽto, niſi à prin-
cipe cõſeruata ſint, pereunt ad-
eô illel eſt accuſatoris defenſor,
& quaſi patronus. Idẽ & Sabinus
libro ad Vitellium ſcripſit.
videtur quod non:vt j. de bon liberl. qui, cum minor. in princip.
Reſpond tamen hîc, quod non repellitur à dicta bonorum poſ-
ſeſſione: quia officij neceſſitas & tutoris fides debet eſſe excu-
ſataniſi inſtituiſſet dictam accuſationem per ſuas ſimultates,
ſiue calumnias:quia tunc bene repelleretur. & idem eſt per om-
nia in ſecundo caſu ſecundario, ſcilicet ſi dictus tutor inſtituat
contra aliquem accuſationem nomine pupilli, & non probet,
& ſie ſuccumbat. nam non veretur pœnam calumniatoris, niſi
inſtituat dictam accuſationem per ſimultates-Idem eſt per om-
nia in tertio caſu ſecundario, ſcilicet ſi dictus tutor inſtituat
contra aliquem accuſationem nomine pupilli, & ideo deſiſtat
ab accuſatione, quod interim pupillus ad pubertatem peruenit,
nam non incidit in Turpillianum turor. VIV.
„ Accuſans te a Pupilli ſui nomine. aliudaſi ſuo.tunc enim propria perdit le-
functi proprio
nomine, reli-
ſtamétun de gatavtj. ea. l. in fin. ibi, & cum nõ ſua perſona, &c.& ſup.eol poſt
legatum.S. ei. & S amittere. Item quod dicit nomine pupilli,
eu ibi in ce diunidl eſtapro vtilitate pupiliſuo tamen nominevv Cde his,
teſtamento a-quib. vt indig.l. Polla. Acc.
mittit: ſecus ſi,
nomine pupil.
Ii-
Pupilli ſui nomine. Malè Flor. Pupilli ſuo nomine. Legendum vt
hîc Grci vertunt, ôvôll õ abos. CVI.
b Accuſare pu¬ S Non obtinuerit. i. ſuccubuerit:vt C.eol. alia. & facit ad hoc
pilli nomine Inſtit. de inoffic teſt. S ſi tutor. & ſup. de inoffic. teſt. l. aduersus. S. j &
eſt ad vtilita- de admini.tut.lcum quidam. Acc.
r cõmodi n........
tẽ & cõnmod eq Patris. ſ. tutoris
pupilli accu-
ſare, ſuo tamẽ
d Sui nomine. ſecus ſi ſuo:vt j de iure pat. l. eum.
nomine: aliàs e Simultatibus. alioquin aliud eſſet:vt C. de admin tut l. non eſt.
enim tutores & C. qui accuſa non poſſ. lij.
accuſare non f Patris.ſpupilli.
poſsit pupilligg Incidiſſe. ſic & jad Turpill. diuus.
nomine, ſes
ſuo tantum. l..
Polla. Ceo.
n Diſcreta. ratio ad omnia prædicta.1
IPupilli. ſnomine, i. ad eius vtilitatem:vt C. de his, quib. vt in-
dig.l. Polla & qui accuſnon poſſil. ij.
k Pereuntvt & C.de his, quib. vt indig. l. Polla. & ſup. eo. l. poſt
legatum. -tati. Acc.
l’ Ille ſc. tutor.
AIdem & Sabinus ſcripſit idem Paulus libro 5 ſent. tit. de iure
Iquilibet. CASVS. Inſtitui mihi duos heredes, & multa le-
&
rata abeis reliqui, & vltra dodrantem hereditatis mez, &
ſic vindicabat ſibi locum lex Falcida in legatis, & poſtea quem-
libet de dictis heredibus rogaui, vt quadrãtem hereditatis meæ,
Senatuſconſultum, quo cauetur,
auferendum ab eo, quod quis tacitè
vult reſtituere incapaci, habet etiam
locum, ſi heres reſtituat id quod poteſt
retinere ratione Falcidiæ.
xXIII.GAIVS J libro ſingulari de tacitis
Fideicommiſſis.
I quilibet heres ex cuiuſ-
Seunque teſtamento tacité ro-
gatus fuerit, vt quadrantem, quẽ
legis Falcidiæ beneficio reti-
nuit , non capienti reſtituat:æ¬
que locus erit Senatuſcõſultoe.
neq; enim multum intererit in-
ter tale fideicommiſſum, & cum
quis id, quod ad ſe ex heredita-
te peruenerit, reſtituere rogatus
ſit.
XXIV PAPINIANVS lib octauodecimo
Quaſtionum.
Sl teſtamentum y patris iure
factum filius negauitP, quo-
niã de iure diſputauit , non iu-
dicium impugnauit , aut accu-
ſauit: retinet defuncti volunta-
tem.
Sola ratio coniunctionis non in-
ducit præſumptionem fraudis. Item
vt locus ſit fiſco, oportet in perſonam
incapacis diem cedere.BART.
xXV. IDE M libro quartodecimo
Responſorum.
SIgenere ſoceri heredé reli-
quem poſſum retine-
re ex legatis beneficio
legis Falcidiæ, non ca-
pienti reſtituerent: &
ipſi mihi ſuper hoc ta-
citam fidem accom-
modauerunt & deceſſi.
nunc quaritur, an ſit
locus Senatuſcõſulto,
in quo continebatur, J Vide Vipia.
quod accommodanti¬ Frag titi5.
bus talem fidem au- leuiaityro
fetretur ilud, ſuper mentoieſſ-
quo accommodaue¬ lidum capere
runt eam, & daretur Pon potuiſſe,
fiſco? Et videbatur
quod non, quaſi non
rem meã, ſed rem he-
redum rogaſſem reſti-
tui non capaci, argum.
j de iure fiſci. l. ſi ita fi-
dei.S patronus. Reſpon.
tamen hîc, quod bene
eſt locus dicto Sena-
tuſconſulto. non enim
multum intereſt inter
tale fideicommiſſum
tacitum quadrantis, &
cûm quis rogatus ſit
tacité reſtituere id,
quod ad ſe ex heredi-
tate peruenerit, & ipſe
fidem accommodauit.
nam in vtroque caſu
locus eſt dicto Sena¬.
tuſconſulto. VIVIAN.
m Si quilibet. aliàs
non eſt hîc lex, ſed ibi
incipit S. Idem & Sabi-
nus ſcripſit, ſi quilibet,
&c.A CCVRS.
n Retinuit. i. retinere
potuit.
OSenatuſconſulto cu-
ius nomen non habe-
mus: quo cauetur ei
auferendum, & fiſco
applicandum. arg. j ad Trebell. l. Marcellus. S. fin. videbatur autem
contrarium, ideo quia de ſuo largitur: vt arg. j. de iure fiſci. lita
fidei.in fin ACCVR.
I teſtamentum patris.JCASvS. Quamuis ille, qui dicit teſta-
mentuim falſum, & ſuccumbit, perdat illud, quod ſibi in eo
teſtamento relictum eſt, & detur fiſco, vt ſup eod.l. Papinianus. &
l. poſt legatum. S. ſi pater. tamen il le non amittit, qui dicit teſta-
mentum non iure factum propter ſolennitatem deficientem:
quia tunc videtur de iure diſputare, & non iudicium defuncti
impugnareVIV.
a Indignus nõ
ra.:
eſt, qui ſolẽni-
tatẽ teſtamen-
ti accuſat, ſed
Si teſtamentum. Huic legi Grci lib. 6.æon opponunt l. pe¬ qui voluntaté
nult in prin. j. de except rei iud. Vide ſol in not ad eam, & ſcriptis impugnat.
ad l. lxxxvi. S-filio pater. ſup.de legatis 1.CvI.
p Negauit iure factum.
De iure diſputauit. Vt cum dixit inofſicioſum. CVIA-
CIVS.
q Impugnauit. ſe.b taliter vt perdat relictum, veré tamen im¬ b Teſtamenti
pugnat. quod dic, vt ſup.eol. poſt legatum S.1.
ſolennitatem
impugnãs, non
Sl gme ſere n l ea svs, cin haberenmfiliaen Titi ie
rem, qu quidem aliqua de cauſa non erat capax, feci teſta¬ diciun patris,
mentum, & dictum Titium meum ſocerum inſtitui mihi here- ſed ius teſta-
dem: & deceſſi. poſtea venit Seius, & detulit bona mea in fiſcû,
dicens me debere preſumi rogaſſe tacité dictû meum ſocerum
menti tantûm.
Ideõque, qui
ita ius teſta-
vt reſtitueret hereditatem meam vxori me prdict, que erat menti parerni
ſua filia. & hoc dicebat debere præſumi ratione paternæ affe-accuſat, non
O. I.. l . 1 1 2 .¬ 11.
ctionis. Sed certè hoc non debet præſumi propter hoc ſol:im repellitur v
oportet de hoc tacitè heredem eſſe rogatum in veritate:vt dici-
indignus.
tur S.eo in prin. APVD SCAEVOLA M.JInſtitui mihi heredem
Titium, & rogaui eum, quod daret centum Seio non capaci: &
poſtea dictus Seius deceſſit me teſtatore viuente: & ſic in eius
perſona non ceſſit dies legati fideicommiſſi vtiliter vel inutili-
ter. non vindicatur certé hoc eaſu à fiſco dictum fideicommiſ-
ſum, ſed remanet apud heredem.VIV.
e Sigener. Vide ſcripta ad l in tacitis ſup-de legatis 1. Non licet
mihi per legem Papiam vxorem inſtituere, ſocerum tamen
meum poſſum inſtituere. Cvr.
Taciti.