DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.1978#1005
De veſtia-
riis vide Cic.
in Vatinium.
v. Mencchi-
em trat. de ar-
bit.2 centur. 1.
caſ.88.au.
56.57.
a Opera an &
quando tran-
ſeat ad he re-
dem heredis.
bVor viro
operari debet.
c Vxort, mor-
tuo marito,
1997
De bonis lbertorum.
Ilibertus.JCASvS. Si libertus tenetur pre are operas, & de-
dit fideiuſſorẽ: mora liberti nocet fideiuſſori: ſed ſi libertus
promiſit dare hominẽ
fideruſſor tenetur ex libertr mora, & ex
ſua mora fideiuſſor. VIVIANVS.
a In operis. ſe- incertis, quaru
fuerint:vt S tod. l. cum
patronus. & eſt ratio,
quia fideiuſſor ex ſua
mora reneri non po-
teſt, cum reus non ſit
obligatus, niſi cum
pris indict fuerint.
Azo in opera autem
certa idé quod in pe-
cunia:vt S. eod.l. à duo-
bus. lex tamen videtur
dicere idé in cuiuſſi-
bet facti promiſſione:
vt j de verb.oblig.l. cum
filius S.j.
b Retinetur. vt & S.
de vſuris. l. mora in fi. &
J. de verb oblig. l. mora. in
fin.ACCVRS.
Ibertus.CASVS.
Libe rtus, qui eſt
negotiator veſtium,
eandẽ negotiationem
in eadem ciuitate po-
teſt exercere inuito
patrono ſuo VIV.
cSi nullã maximé:
vt & S.tit.ij l quaro. &
tit. j.l fin. vel illas ſecú-
dûm iſtam intellige.
Iberta. CASVS. Si
liberta eſt in cõ-
cubinatu patroni, li-
beratur à preſtatione
operar::ſicut ſi nupta
eſſet alij voluntate pa
troni. Accedit . eod. l.
libert. VIV.
d Patroni eſſet.C. eod.
l.libertæ.
Caopanus ca-
SVS. Inſtitui te
heredem:rogaui te, vt
ſeruum per fideicom.
manumitteres. Si velis
illi ſeruo vel operas,
vel donu, vel munus
imponere, Prtor de-
bet te prohibere: quia
manumittis ex cauſa
fideicõmiſſi: vnde non
potes imponere ope-
ras, vel aliquid earum
nomine:vt S eol. cerdo-
nẽ niſi ſit filius rogatus
manumittere:vt tit.j.
l. qui ex cauſa. VIV.
e Campanus. fac. J.
titjl qui ex cauſa. &
ſup eod l. ſi quis hac.
f Sciret. ſic ſi quis
cau l. ſed & ſiS fin.
Icut patronus. CA-
SVS Si conſentio
dies non cedit, niſi cum indict
XLIV. SCAEVOLA lib. 4. Quaſtionum.
I libertus moram in operis?
fecerit, fideiuſſor tenetur mo-
ra fideiuſſoris nulla eſt. At in ho-
mine debito fideiuſſor etiã ex ſua
mora in obligatione retinetur.
XLV. IDEM libro ſecundo Responſorum.
Ibertus negotiatoris veſtia-
Liran eanden negotiatio
nem in eadem ciuitate, & eodé
loco inuito patrono, exercere
poſſit? Reſpondit, nihil pro poni
cur non poſſit ſi nullam c leſio-
nem ex hoc ſentiet patronus.
XLVI. VALENS libro quinto Fidei-
commiſſorum.
Iberta ſi in cõcubitu patro-
Lieeſee l perinde ac ſi napta
eidem eſſet, operar petitionẽ in
eam dari non oportere, conſtat.
XLVII.IDEM lb.6. fideicommiſſorum.
Ampanuss ſcribit, non de-
bere Prtorẽ pati donum,
munus, operas imponi ei, qui ex
fideicommiſſi cauſa manumitta-
tur ſed ſi, cum ſciret f, poſſe ſe id
recuſare, obligari ſe paſſus ſit, nõ
inhibendam operaru petitionẽ,
quia donaſſe y videtur.
XLVIII. HERMOGENIANVS libre
ſecundo iuris Epitomarum.
Icut patronus, ita etiã patro-
ni filius, & nepos, & prone-
pos, qui libertæ nuptiis conſen-
ſit, operarû exactionẽ amittit 6.
Nã hc, cuius matrimonio con-
ſenſit, in officio mariti eſſe de-
bet h. Si autem nupti, quib.
patronus cõſenſit, nullas habeãt
vires: operas exigere patronus
non prohibetur.
2. Patron, item filiæ, & ne-
pti, & pronepti patroni, que
libertæ nuptiis conſenſit, opera-
rum exactio non denegatur: quia
his nec ab ea que nupta eſt, in-
decorè prſtantur.
XLIX. GAIVS libro ſingulari
de Caſibus.
DVorunm lbertus poreſt al
quo caſu ſingulis diuerſas
l Cum ſuis. ſcil de familia.
operas vno tempore in ſolidum
edere , veluti ſi librarius! ſit, &
alij patrono librorum ſcribendo-
rum operas edat, alter verô per-
egre cu ſuis proficiſcens, operas
cuſtodiæ domus ei indixerit. Ni-
hil enimvetat, dû cuſtodit domü,
libros ſcribere. Hoc ita Neratius
libris Membranarum ſcripſit l.
L.NERATIVS lib. 1. Reſpenſorum.
Perarum editioné pendere
Oer iimatione edentis, n
dignitati, facultatibus, conſuetu-
dini, artificio eius conuenientes
edendas P. 1. Non ſolûm autẽ
libertum, ſed etiam alium quem-
libetnoperas edentem alendum:
aut ſatis temporis ad queſtum
alimentor relinquendum: & in
omnibus tempora ad curã cor-
poris neceſſariam relinquenda.
LI.PAVLVS lib. 2. Manualium.
Ntordu operarum manet pe-
a titio, etiam ſi ius patroni non
ſit:vt euenit in fratribus eius, cui
pote alterius patroni, extante al-
terius patroni filioP.
DE BONIS LIBER-
TORVM T.
TITVLVS II.
Sequitur ea pars iuris patronatus, cuius
demonſtranda cauſa pratulit ſuperiora,
Bonori poſſeſſio contra tab. liberti, qua pa-
tronn praterito competit in partẽ dimidiã
contra heredẽ ſcripti, & ab inteſtato bon.
poſſ.Vnde legitimi. In partem dimidiã iure
veteri, l.1-S. pen.ſi cui plus quã per leg.
Fal l. debitor. S. 1. de pig act hodie in
partẽ tertiã. Quæ liberis prateritis datur, in
aſſem cõpetit, & cõtra ligsi non cõtra he-
redẽ ſcriptum, ac praterea in bonis liberti
ceſſat edicti noui l. 2.S. vlt. Sed adnotãdi
illud est, patroni, qui legis ſuperiorẽ tituli
ab iſto repelli, l. de bon poſſ. contra
tab.libl ſicut.S. de iu. pat. nec enim om-
ia iura patronatus in vno concurrunt sẽ-
per. CVIAC.
I. VLPIANVS libro quadragenſimo
ſecundo ad edictum.
Oc edictum à Præto-
Hre propoſitunm eſt, honoris
adſignatus eſt libertus : aut ne-
1998
dicit, ſta in domo, & cuſtodias eamdicit alter: Volo quod ſcri-
bas-eodem tempore porerit ſtare in domo, & eandem cuſtodire-
& etiam ſcribere alteri domino proficiſcenti. VIVIAN.
i qSi librarius. j. de reg iur leſi librarius.
a v. Romanur
ſingulari 22.
lScripſit. ſed ſi non
poteſt ſimul vtrique
operari, dic vt S.eo. l.ha
opera. S.fin. T Sic poreſt
Perari.) CASVS. quis diuerſis
Oiin imepionumntur diotit ie,
opera incerta, etiam Ss iudieilns-
ſi poſtea indicuntl, vt ia cpaſtora-
præſtand ſunt inſpe-lis-s fi cum Gl.
cta dignitate. Vnum ſuper verb à re-
ſciatis, ipſe libertus & ge in finoxtrà
quilibet alter liber de oflideleg.
homo preſtat operas
non ſuo ſumptu, &
ſuis alimentis VIV.
mEdendas. S.eod. l.
interdum & leius. & l.
h operæ.
n Alium quemlibet.
per hoc patet quod
loquitur de certis, cum
dicit, libertum per aliu
poſſe preſtare. nam in-
certa nec alij, nec etiã
per alium preſtantur:
vt Seo. l opera in re. S. j.
ſecundum Azo. vel ſi
velis dicere etiam in-
certú prſtari ſumptu
liberti, dicas hîc liber-
tum non habere vn de
ſe alat.vt S. eo. l. ſuo, in
fin. ſecundûm IOAN.
& HvG. Et nota b 6 Ingenuus
ingenuum promittere pro liberto
pro liberto. (nam & promittere po
legari & locari poteſt teſtat non iu-
SaA. IaLI PCA reiurando ob-
opera liberi hominis: ligari.
vt . de vſufr. lega l. ho- e Liberi ho-
minis.) non tamen iu- minis opera
reiur obligarivt Seod. lepari & lo-
l vt iuriſiuradian princ. 4 nice ti.
Nicrdum.JCASVS. eſt, liberti.
Aliquando eſt, quod
poſſim petere operas,
licèt patronus non sû:
ſicut ſi pater impoſuit
operas liberto: poſtea
aſſignauit fratri meo,
nõ mihi: poſſum pete-
re operas. idé eſt, ſi eſt
filius patroni & nepos,
& tamẽ filius pat roni
ſuccedit in ius patri
patroni, num etiã ne-
pos:de quo & j de aſſi-
gnan. liber. l. idem erit
dicendu. VIV.
O Libertus. nam ope-
re debentur omnibus,
licèt quoad alia ille
ſolus ſit patronus cui
aſſignatus eſt: vt inf. de
aſſignan lib.l j.in prin. &
TAd hoc edi-
ctum pertinẽt
quadaim legis
libertæ vt nubat:qa debet in officio mariti eſſe, liberatur à præ-
ſtatione operarum, ſi nuptiæ valeãt:idé ſi filius vel nepos meus
conſentiat. Vnû ſciatis, ſi liberta nubat, nihilominus eius filius
vel eius ne pos poterit operas prſtare parrono & etiã ipſa. VI.
operari here g Amitit facit Ceo quod ex liberta-& de obſequisl’ & Seo.
dib mariti te lſi libertus. in fin. Sed contrà j de verborum ſignific. l ſciendum.S.
netur, de quo pen. vbia non tranſit opera ad heredem heredis:at hîc tranſit et-
quot iesalimẽ-
ta debẽtur ab
heredibus ma-
riti, donec ei
dotẽ reſtituãt,
vplenius Cor- iam ad pronepotem Sol.hlc fuit ſtipulatus ſibi liberiſque ſuis,
ſetũ ſignvxor- ibi non. arg. ſupeo. l. cum patronus. . cum libertus. Vel hîc fuerunt
d Vxor mor¬ ... ..;A¬
primi heredes iſti ne potes & pronepotes, cum nullus prcede-
tuo marito, in- primi heredes iſti nepotes & pronepotes, cum nullus præcede
tra annu aléda ret vt arg. Inſt de here, quali. & diff S fi. & Sſui.
eſt ab heredi- h qEſſe debet. Not. vxoremboperari viro:vt j. de dona. inter vi-
bus mariti nt rum & vxol ſed ſi vir in princ. & ſeruus domino: vt j.de ſtatuli-
hc. quo tem¬ beris--.iij. ſi quis ſeruum Sed quid viro mortuo intra annum?
pore heredes Reſp-ibicdebet operari, vnde & alimentari d
iucrantur fru¬ Relp-ibisdebet operari, vnde & alimentari d. quod vnde fiat,
ctus dotis Bar. not C. de rei vxuctS exactoin fin.
Guid Pap Vorum. CAsvS Quidam erat libertus duorum: cuilibet
deciſio. 296. & debebat operas in genere:núquid eodem tempore porerit
75a fi.11. praſtare diuerſas operas? ſic, pone vnus patronus proficiſcitur:
ff. Infort.
ſi ille amittit, redit patronus ad alios, vt ibi, &j.it. ijS ſi capitis. Papiæ capita,
Filio hoc habes eodl à duobus. in princ. de quib. Alex.
p Flio hoc habes . eodil à duobus in prine. ab Alex. 1ib.4.
Genial.dier. c
DE BONIS LIBERTORVM. 22.
ADDIT1O. Vos habuiſtis S. de iure patronatus, quas pœnas patlã-
tur liberii qui ius patronatus non exhibent patronis, verum quia pa-
troni habent ius in bonis libertorum videamus: & ſi decedit libertus
ſine liberis & deſcendentib. & collateralibus primi gradus, patronus
ſuccedit ei,S.de leg. hered. l. 1. teſtator libertus, ſi patroni prateriit,
hodie vocatur, & rumpit in tertiu parte, Inſt. de ſuc. liber ſed no-
ſtraVIVIANVS.
decedit inteſtatus. VIVI.
Rrr
Oc edictumCASVS. Iſtud edictum eſt introductum
cauſa honoris debiti patrono. Olim erant plures
cõditiones libertorum:poſtea prætor induxit,vt cõ-
8 traheretur ſocietas cauſa onerand libertatis, ſed à
poſteriore tempore eſt receſſum & eſt dictú, ſi patronns im-
ponit operas non onerandi cauſa:ill debentur ei, & ſi libertus
Gran
4
riis vide Cic.
in Vatinium.
v. Mencchi-
em trat. de ar-
bit.2 centur. 1.
caſ.88.au.
56.57.
a Opera an &
quando tran-
ſeat ad he re-
dem heredis.
bVor viro
operari debet.
c Vxort, mor-
tuo marito,
1997
De bonis lbertorum.
Ilibertus.JCASvS. Si libertus tenetur pre are operas, & de-
dit fideiuſſorẽ: mora liberti nocet fideiuſſori: ſed ſi libertus
promiſit dare hominẽ
fideruſſor tenetur ex libertr mora, & ex
ſua mora fideiuſſor. VIVIANVS.
a In operis. ſe- incertis, quaru
fuerint:vt S tod. l. cum
patronus. & eſt ratio,
quia fideiuſſor ex ſua
mora reneri non po-
teſt, cum reus non ſit
obligatus, niſi cum
pris indict fuerint.
Azo in opera autem
certa idé quod in pe-
cunia:vt S. eod.l. à duo-
bus. lex tamen videtur
dicere idé in cuiuſſi-
bet facti promiſſione:
vt j de verb.oblig.l. cum
filius S.j.
b Retinetur. vt & S.
de vſuris. l. mora in fi. &
J. de verb oblig. l. mora. in
fin.ACCVRS.
Ibertus.CASVS.
Libe rtus, qui eſt
negotiator veſtium,
eandẽ negotiationem
in eadem ciuitate po-
teſt exercere inuito
patrono ſuo VIV.
cSi nullã maximé:
vt & S.tit.ij l quaro. &
tit. j.l fin. vel illas ſecú-
dûm iſtam intellige.
Iberta. CASVS. Si
liberta eſt in cõ-
cubinatu patroni, li-
beratur à preſtatione
operar::ſicut ſi nupta
eſſet alij voluntate pa
troni. Accedit . eod. l.
libert. VIV.
d Patroni eſſet.C. eod.
l.libertæ.
Caopanus ca-
SVS. Inſtitui te
heredem:rogaui te, vt
ſeruum per fideicom.
manumitteres. Si velis
illi ſeruo vel operas,
vel donu, vel munus
imponere, Prtor de-
bet te prohibere: quia
manumittis ex cauſa
fideicõmiſſi: vnde non
potes imponere ope-
ras, vel aliquid earum
nomine:vt S eol. cerdo-
nẽ niſi ſit filius rogatus
manumittere:vt tit.j.
l. qui ex cauſa. VIV.
e Campanus. fac. J.
titjl qui ex cauſa. &
ſup eod l. ſi quis hac.
f Sciret. ſic ſi quis
cau l. ſed & ſiS fin.
Icut patronus. CA-
SVS Si conſentio
dies non cedit, niſi cum indict
XLIV. SCAEVOLA lib. 4. Quaſtionum.
I libertus moram in operis?
fecerit, fideiuſſor tenetur mo-
ra fideiuſſoris nulla eſt. At in ho-
mine debito fideiuſſor etiã ex ſua
mora in obligatione retinetur.
XLV. IDEM libro ſecundo Responſorum.
Ibertus negotiatoris veſtia-
Liran eanden negotiatio
nem in eadem ciuitate, & eodé
loco inuito patrono, exercere
poſſit? Reſpondit, nihil pro poni
cur non poſſit ſi nullam c leſio-
nem ex hoc ſentiet patronus.
XLVI. VALENS libro quinto Fidei-
commiſſorum.
Iberta ſi in cõcubitu patro-
Lieeſee l perinde ac ſi napta
eidem eſſet, operar petitionẽ in
eam dari non oportere, conſtat.
XLVII.IDEM lb.6. fideicommiſſorum.
Ampanuss ſcribit, non de-
bere Prtorẽ pati donum,
munus, operas imponi ei, qui ex
fideicommiſſi cauſa manumitta-
tur ſed ſi, cum ſciret f, poſſe ſe id
recuſare, obligari ſe paſſus ſit, nõ
inhibendam operaru petitionẽ,
quia donaſſe y videtur.
XLVIII. HERMOGENIANVS libre
ſecundo iuris Epitomarum.
Icut patronus, ita etiã patro-
ni filius, & nepos, & prone-
pos, qui libertæ nuptiis conſen-
ſit, operarû exactionẽ amittit 6.
Nã hc, cuius matrimonio con-
ſenſit, in officio mariti eſſe de-
bet h. Si autem nupti, quib.
patronus cõſenſit, nullas habeãt
vires: operas exigere patronus
non prohibetur.
2. Patron, item filiæ, & ne-
pti, & pronepti patroni, que
libertæ nuptiis conſenſit, opera-
rum exactio non denegatur: quia
his nec ab ea que nupta eſt, in-
decorè prſtantur.
XLIX. GAIVS libro ſingulari
de Caſibus.
DVorunm lbertus poreſt al
quo caſu ſingulis diuerſas
l Cum ſuis. ſcil de familia.
operas vno tempore in ſolidum
edere , veluti ſi librarius! ſit, &
alij patrono librorum ſcribendo-
rum operas edat, alter verô per-
egre cu ſuis proficiſcens, operas
cuſtodiæ domus ei indixerit. Ni-
hil enimvetat, dû cuſtodit domü,
libros ſcribere. Hoc ita Neratius
libris Membranarum ſcripſit l.
L.NERATIVS lib. 1. Reſpenſorum.
Perarum editioné pendere
Oer iimatione edentis, n
dignitati, facultatibus, conſuetu-
dini, artificio eius conuenientes
edendas P. 1. Non ſolûm autẽ
libertum, ſed etiam alium quem-
libetnoperas edentem alendum:
aut ſatis temporis ad queſtum
alimentor relinquendum: & in
omnibus tempora ad curã cor-
poris neceſſariam relinquenda.
LI.PAVLVS lib. 2. Manualium.
Ntordu operarum manet pe-
a titio, etiam ſi ius patroni non
ſit:vt euenit in fratribus eius, cui
pote alterius patroni, extante al-
terius patroni filioP.
DE BONIS LIBER-
TORVM T.
TITVLVS II.
Sequitur ea pars iuris patronatus, cuius
demonſtranda cauſa pratulit ſuperiora,
Bonori poſſeſſio contra tab. liberti, qua pa-
tronn praterito competit in partẽ dimidiã
contra heredẽ ſcripti, & ab inteſtato bon.
poſſ.Vnde legitimi. In partem dimidiã iure
veteri, l.1-S. pen.ſi cui plus quã per leg.
Fal l. debitor. S. 1. de pig act hodie in
partẽ tertiã. Quæ liberis prateritis datur, in
aſſem cõpetit, & cõtra ligsi non cõtra he-
redẽ ſcriptum, ac praterea in bonis liberti
ceſſat edicti noui l. 2.S. vlt. Sed adnotãdi
illud est, patroni, qui legis ſuperiorẽ tituli
ab iſto repelli, l. de bon poſſ. contra
tab.libl ſicut.S. de iu. pat. nec enim om-
ia iura patronatus in vno concurrunt sẽ-
per. CVIAC.
I. VLPIANVS libro quadragenſimo
ſecundo ad edictum.
Oc edictum à Præto-
Hre propoſitunm eſt, honoris
adſignatus eſt libertus : aut ne-
1998
dicit, ſta in domo, & cuſtodias eamdicit alter: Volo quod ſcri-
bas-eodem tempore porerit ſtare in domo, & eandem cuſtodire-
& etiam ſcribere alteri domino proficiſcenti. VIVIAN.
i qSi librarius. j. de reg iur leſi librarius.
a v. Romanur
ſingulari 22.
lScripſit. ſed ſi non
poteſt ſimul vtrique
operari, dic vt S.eo. l.ha
opera. S.fin. T Sic poreſt
Perari.) CASVS. quis diuerſis
Oiin imepionumntur diotit ie,
opera incerta, etiam Ss iudieilns-
ſi poſtea indicuntl, vt ia cpaſtora-
præſtand ſunt inſpe-lis-s fi cum Gl.
cta dignitate. Vnum ſuper verb à re-
ſciatis, ipſe libertus & ge in finoxtrà
quilibet alter liber de oflideleg.
homo preſtat operas
non ſuo ſumptu, &
ſuis alimentis VIV.
mEdendas. S.eod. l.
interdum & leius. & l.
h operæ.
n Alium quemlibet.
per hoc patet quod
loquitur de certis, cum
dicit, libertum per aliu
poſſe preſtare. nam in-
certa nec alij, nec etiã
per alium preſtantur:
vt Seo. l opera in re. S. j.
ſecundum Azo. vel ſi
velis dicere etiam in-
certú prſtari ſumptu
liberti, dicas hîc liber-
tum non habere vn de
ſe alat.vt S. eo. l. ſuo, in
fin. ſecundûm IOAN.
& HvG. Et nota b 6 Ingenuus
ingenuum promittere pro liberto
pro liberto. (nam & promittere po
legari & locari poteſt teſtat non iu-
SaA. IaLI PCA reiurando ob-
opera liberi hominis: ligari.
vt . de vſufr. lega l. ho- e Liberi ho-
minis.) non tamen iu- minis opera
reiur obligarivt Seod. lepari & lo-
l vt iuriſiuradian princ. 4 nice ti.
Nicrdum.JCASVS. eſt, liberti.
Aliquando eſt, quod
poſſim petere operas,
licèt patronus non sû:
ſicut ſi pater impoſuit
operas liberto: poſtea
aſſignauit fratri meo,
nõ mihi: poſſum pete-
re operas. idé eſt, ſi eſt
filius patroni & nepos,
& tamẽ filius pat roni
ſuccedit in ius patri
patroni, num etiã ne-
pos:de quo & j de aſſi-
gnan. liber. l. idem erit
dicendu. VIV.
O Libertus. nam ope-
re debentur omnibus,
licèt quoad alia ille
ſolus ſit patronus cui
aſſignatus eſt: vt inf. de
aſſignan lib.l j.in prin. &
TAd hoc edi-
ctum pertinẽt
quadaim legis
libertæ vt nubat:qa debet in officio mariti eſſe, liberatur à præ-
ſtatione operarum, ſi nuptiæ valeãt:idé ſi filius vel nepos meus
conſentiat. Vnû ſciatis, ſi liberta nubat, nihilominus eius filius
vel eius ne pos poterit operas prſtare parrono & etiã ipſa. VI.
operari here g Amitit facit Ceo quod ex liberta-& de obſequisl’ & Seo.
dib mariti te lſi libertus. in fin. Sed contrà j de verborum ſignific. l ſciendum.S.
netur, de quo pen. vbia non tranſit opera ad heredem heredis:at hîc tranſit et-
quot iesalimẽ-
ta debẽtur ab
heredibus ma-
riti, donec ei
dotẽ reſtituãt,
vplenius Cor- iam ad pronepotem Sol.hlc fuit ſtipulatus ſibi liberiſque ſuis,
ſetũ ſignvxor- ibi non. arg. ſupeo. l. cum patronus. . cum libertus. Vel hîc fuerunt
d Vxor mor¬ ... ..;A¬
primi heredes iſti ne potes & pronepotes, cum nullus prcede-
tuo marito, in- primi heredes iſti nepotes & pronepotes, cum nullus præcede
tra annu aléda ret vt arg. Inſt de here, quali. & diff S fi. & Sſui.
eſt ab heredi- h qEſſe debet. Not. vxoremboperari viro:vt j. de dona. inter vi-
bus mariti nt rum & vxol ſed ſi vir in princ. & ſeruus domino: vt j.de ſtatuli-
hc. quo tem¬ beris--.iij. ſi quis ſeruum Sed quid viro mortuo intra annum?
pore heredes Reſp-ibicdebet operari, vnde & alimentari d
iucrantur fru¬ Relp-ibisdebet operari, vnde & alimentari d. quod vnde fiat,
ctus dotis Bar. not C. de rei vxuctS exactoin fin.
Guid Pap Vorum. CAsvS Quidam erat libertus duorum: cuilibet
deciſio. 296. & debebat operas in genere:núquid eodem tempore porerit
75a fi.11. praſtare diuerſas operas? ſic, pone vnus patronus proficiſcitur:
ff. Infort.
ſi ille amittit, redit patronus ad alios, vt ibi, &j.it. ijS ſi capitis. Papiæ capita,
Filio hoc habes eodl à duobus. in princ. de quib. Alex.
p Flio hoc habes . eodil à duobus in prine. ab Alex. 1ib.4.
Genial.dier. c
DE BONIS LIBERTORVM. 22.
ADDIT1O. Vos habuiſtis S. de iure patronatus, quas pœnas patlã-
tur liberii qui ius patronatus non exhibent patronis, verum quia pa-
troni habent ius in bonis libertorum videamus: & ſi decedit libertus
ſine liberis & deſcendentib. & collateralibus primi gradus, patronus
ſuccedit ei,S.de leg. hered. l. 1. teſtator libertus, ſi patroni prateriit,
hodie vocatur, & rumpit in tertiu parte, Inſt. de ſuc. liber ſed no-
ſtraVIVIANVS.
decedit inteſtatus. VIVI.
Rrr
Oc edictumCASVS. Iſtud edictum eſt introductum
cauſa honoris debiti patrono. Olim erant plures
cõditiones libertorum:poſtea prætor induxit,vt cõ-
8 traheretur ſocietas cauſa onerand libertatis, ſed à
poſteriore tempore eſt receſſum & eſt dictú, ſi patronns im-
ponit operas non onerandi cauſa:ill debentur ei, & ſi libertus
Gran
4