DOI Page / Citation link:
https://doi.org/10.11588/diglit.1978#1025
2037
a Emancipatus. hie eſt tit. vnde liberi, ſecundûm quoſdam,
aliàs eſt ſub tit ſi tab. teſt...: 1.... s..2
b Adierint quia potuerunt de iure ciuili:vt ſuprà de bon. poſſeſſ.
contra tab. l. filium. in princ. non de iure prtorio per ſecundum
tab. vt ſuprà de ſecun tab..j. in princ. & S expectandi.
c Poſſeſſionem. liic
puncta & quod ſequi-
tur,ex illa, &c. eſt reſp.
d Heredes. qui adie-
runt hereditatem. Io-
ANN.
Onorum. CASVS.
Si tabulœ teſta-
menti nulle extant, ſi
minus ſolennes ſint,
non ſignatæ ſigillis
ſeptem teſtiun, iocus
erit ſucceſſioni ab in-
teſtato. C. de teſt l, vlt.
S. ex imp-rfecto. VI-
VIANVS.
e Signatas.vt & C.e0.
l. & ſup eol. j. in princ.
a Bonorû poſ¬ Et not quod a hc
ſeſſio vnde li- bo. poſſ. nõ datur libe-
beri cur nõ de- ris in ſucceſſione linee
tur liberis i matern:vt Cod de ſuis
linea maternd: y legit.l quotiens. & eſt
ratio, vt ibi not-& pro-
batur hoc idem j. l. ſi
quis in princip. & facit
C. de teſtaml.ſi vnus. n
prine.
Iberi. CASvS. Li-
beri naturales vo-
cantur iure ciuili: ſed
ſi capite ſunt minuti,
vocantur iure prato-
rio, niſi eſſent liberi
adoptiui:quia tunc nõ
poſſunt vocari iure
prtorio. VIV.
f Liberi quidam ha-
bent hîc rubricam vn-
de liberi. alij ſupr. in l¬
emancipatus alij ſi poſt
illam, ſi tab. teſt null ex-
ta! & vnde liberi.
.. g Minuti. minima,
Minima cax vt bemancipatione: vt
pitis diu &j vnde cog l’ij. ſecus
tio eſt, ipſa ..1
emancipatio. ſi maxima vel media:
vt .ad Tert l.. S. capi-
tis. & facit ad l. Inſt de
hered. qua ab intet. Se-
mancipati. Sat hi. &
5.eadem. J Sed contrà
S de bon, poſſ-contra tab.
l.iij S ſi quis filio. Sol. ve
ibi-
Iquis.CASVS. Si
liberi, qui vocãtur
ad bo. poſſ. nou ſunt,
vocantur vlteriores.
Vnum ſciatis, ſi quidã
ſunt in poteſtate, qui-
dam emancipati, &c.
emancipati vocantur
ad dimidiam: ſed ſi
eſt nepos ex alio filio,
poteſt ſimiliter ſucce-
dere. ſed fi filius emã-
cipatus non petit bo-
nor. poſſ. vnde liberi:
liberis ſuis remanẽt in.
tegra iura hereditVI.
h Euidem familia.
per hoc apertè not.
e Vnde liberi, quod natis c ex filia-
poſſeſſio non bus vel ex nepotibus
datur natis ex etiam ex filiis, non datur vnde liberitquia in familia defuncti
ſiaiavel r aui vel proaui non fueruntivt Inſt de pa poteS fin & probatur C.
Iiorum. de ſuis & legi l. quoties.
iDimid am per edictum de coniungen, vt ſuprà de coniungen.
lib.l. j in princ. &S.1.
I. IVLIANVS libro icenſimo-
ſeptime Digeſtorum.
MANCIPATVS
præteritus ſi con-
tra tabulas bono
rum poſſeſſionem
non acceperit, &
ſcripti heredes adierint Pheredi-
tatem: ſua culpa amittit paternã
hereditatem. nam quamuis ſecú-
dûm tabulas bonorum poſſeſsio
petita non fuerit, non tamen
eum Prœtor tuetur, vt bonorum
poſſeſsionem accipiat vnde libe-
ri. Nam & patronum prateri-
tum, ſi non petat contra tabu-
las bonorum poſſeſsionem c ex
vocantur, non ſolet tueri Prœtor
aduersus ſeriptos heredes l.
2
II. VLPIANVS libro octauo
ad Sabinum.
BOnomunm poſeſsioporeſt pe-
ti ab inteſtato, ſi certum ſit
tabulas non extare ſeptem teſtiu
ſignis ſignatase.
III. PAVLVS libro octauo.
ad Sabinum.
Iberi f & p capite minuti 6
per edictum Prtoris ad bo-
norum poſſeſsionem vocantur
parentium: niſi ſi adoptiui fue-
Videtur le-
gendum etiam.
amittunt poſt emancipationem.
Sed ſi naturales emancipati, &
adoptati, iterum emancipati ſint,
verba Prato- e , e t . habent ius naturale liberorum.
ris.
IV POMPONIVS libro quanto
ad Sabinum.
Iquis ex his, quibus bono-
rum poſſeſsionẽ Prætor pol-
licetur, in poteſtate parentis, de
cuius bonis agitur, cûm is mori-
tur, non fuerit: ei, liberiſque,
quos in eiuſdem familia h habe-
bit, ſi ad eos hereditas ſuo nomi-
ne pertinebit, neque nominatim
exheredes ſcripti erunt, bonoru
poſſeſsio eius partis datur, que
ad eum pertineret, ſi in poteſtate
permãſiſſet:ita vt ex ea parte di-
midiã i habeat, reliquum libe-
ri eius, hiſque duntaxat bona
ſua conferat. 1. Sed & ſi filium
Duntaxat quia eis ſolûm faciebat iniuriam per edictum de
coniungendis.
lJ Obſtet. Sed ob, nepoti pater ſuus:qui ſi deceſſerit, ſolus ne pos
1
illa parte edicti, vnde legitimi
rint. hi enim & liberorum nomẽ
Vnde liberi.
admittitur vt ſuprà de contra tabl.ſi emancipatus. idem ſi repu-
diet:vt infrà ea.l.S fin.
n qBonorum peſſeſſionem. vnde liberi.
0 Nepotibus. in aui poteſtate retentis.
& nepotem ex eo pater emanci-
pauerit, filius ſolus veniet ad bo-
norum poſſeſsionem, quamuis
capitis deminutio per edictum
nulli obſtet l. quin etiã hi quo-
que, qui in poteſtate nunquam
fuerunt, nec ſui heredis locum
obtinuerunt, vocantur ad bono-
rum poſſeſsionem parentium. nã
ſi filius emãcipatus reliquerit in
poteſtate aui nepotem: dabitur
ei qui in poteſtate relictus ſit, pa-
tris emãcipati bonorû poſſeſsio.
& ſi poſt emãcipationẽ procrea-
uerit P,ita nato dabitur aui bo-
nor poſſeſsio, ſcilicet non ob-
ſtante ei patre ſuo. J Si filius e¬
mancipatus non petierit bonorũ
poſſeſsionem P, ita integra ſunt
omnia nepotibus, atque ſi filius
non fuiſſet:vt quod filius habitu-
rus eſſet petita bonor poſſeſhoc
nepotibus 8 ex eo ſolisP, non
etiam reliquis adcreſcat.
V. VLPIANVS libro trigenſimono-
no ad Edictum.
Slpater ſiunm emancipane.
rit, nepotem retinuerit, dein-
de filius deceſſerit: & rei equitas,
& cauſa edicti, quo de bonorum
poſſeſsiones liberis danda caue-
tur, efficit, vt eius t ratio habea-
tur, & bonor poſſeſsio inteſta-
tô * patris detur u:vt tamen bo-
na ſororiy, qua neceſſaria he-
res patri extitit, conferre cogatur
auus Z, qui per eum bonorum
poſſeſsionis emolumentum ad-
quiſiturus eſt: niſi forte auus iſte
nullum ex his fructum adquire-
re vult paratuſque eſt de poteſta-
te nepotem dimittere, vt ad emã-
cipatum emolumentum omne
bon. poſſ. perueniat. nec idcirco
ſoror, qu patri heres extitit,
iuſtè queri poterit, quodeo facto
à collationis commodo excludi-
tur:cùm auo quandoque inteſta-
to defuncto, ad bona eius ſimul
cum fratre poſsit venire.
VI PAPINIANVS libro vicenſimo-
nino Quaſtionum.
Cripto herede deliberante fi-
lius exheredatus morté obiit:
atque ita ſcriptus heres omiſit
hereditatem. Nepos ex illo filio
ſuſceptus?, auo ſuus heres erit:
2038
m q Procreauerit. facit ſuprà de contra tab.l ſi emancipatus.
p Solis. quia & eis
ſolis per edictum de
coniungend. faciebat
iniuriamACCVRS.
qNon etiam reliquis.
forté ne potibus alte-
rius filij prmortui. ſi
autem ille viueret, ſoli
ei adcreſceret, quod
hic eius frater repu-
diaret: vt ſuprà de con-
iung. cum emancip lib.
l.j, ſi quis ex nepotibus.
in fine. Vel ei non ſoli:
vt ibi not. & facit ſup.
de bon. poſſil iij. S. fin. 2.
Vel dic reliquis, ſcili-
cet fratribus eius.
SIpater Casvs.
3Si pater emanci-
pat filium, & nepo-
tem in poteſtate reti-
nuerit: ſi filius deceſ-
ſit, œquitas ſuadet vt
vocetur in poſſeſſ & ſi
ſororem habeat, cum
ſorore vocabitur, niſi
iſta ſoror alia ratio-
ne excluderetur. VI-
VIANVS.
r Si pater. Pone ca-
ſum vt ſuprà de con-
iungend. l. emancipato.
& de collat. bon. l. ſi quis
filium.
ſ De bonorum poſſeſ-
fione. vnde liberi. A c¬
CVRSIVS.
t Vt eius. ne potis-
u Patris detur. vt ſu-
prà l. proxibi, nam & ſi
filius.
x Bona. huius nepo-
tis, qui nepos quoad
patrem ſuum habetur
pro emancipato.
y Sorori. poſt eman-
cipatronem conce-
ptæ.
z Auus. ſic & ſuprà
de colla. bono.l.j. Sis quo-
queACCVRS.
Cripto. CASVS.
DIn lege iſta poni-
tur quidam caſus ſpe-
cialis & norabilis val-
dé. Si pater extraneum
ſcribit heredem, & fi-
liû exheredat: ſcripto
herede deliberante,
decedit filius: indubi-
tanter eius filius erit
heres.nam licèt vi-
deatur non poſſe pr-
cedere filium, tamen
hîc debet ei prodeſſe.
Vnã ſciatis:bon. poſſ
vnde liberi datur li-
beris: & econtra bon.
poſt vtilis datur pa-
rentibus in bonis li-
berorum, inſpecta
pietate, non ordine
nature, turbato ordine
mortaliratis. Vnde
no. duoſi filius, qui eſt in poteſtate, exheredatur, & ſcriptus he-
res deliberat: interim nõ eſt locus ſucceſſioni ab inteſtato. nam
quamdiu, & c. ſupr. de adqui heredl. quamdiu. Fallit, cm filius ex-
heredatur, & nepos eſt ex eo: quia ſuus heres poterit adire.
Item not. quod parentes vocantur turbato ordine mortali-
tatis. j.de bo.dam.l. cum ratio ſed liberi b vocantur per directam
bon. poſſeſſionem, parentes per vtilemVIV!.
a sSuſteptu, id eſt natus idem eſt, ſi conceptus: vt C,de inoffic.
tejl.
a Emancipatus. hie eſt tit. vnde liberi, ſecundûm quoſdam,
aliàs eſt ſub tit ſi tab. teſt...: 1.... s..2
b Adierint quia potuerunt de iure ciuili:vt ſuprà de bon. poſſeſſ.
contra tab. l. filium. in princ. non de iure prtorio per ſecundum
tab. vt ſuprà de ſecun tab..j. in princ. & S expectandi.
c Poſſeſſionem. liic
puncta & quod ſequi-
tur,ex illa, &c. eſt reſp.
d Heredes. qui adie-
runt hereditatem. Io-
ANN.
Onorum. CASVS.
Si tabulœ teſta-
menti nulle extant, ſi
minus ſolennes ſint,
non ſignatæ ſigillis
ſeptem teſtiun, iocus
erit ſucceſſioni ab in-
teſtato. C. de teſt l, vlt.
S. ex imp-rfecto. VI-
VIANVS.
e Signatas.vt & C.e0.
l. & ſup eol. j. in princ.
a Bonorû poſ¬ Et not quod a hc
ſeſſio vnde li- bo. poſſ. nõ datur libe-
beri cur nõ de- ris in ſucceſſione linee
tur liberis i matern:vt Cod de ſuis
linea maternd: y legit.l quotiens. & eſt
ratio, vt ibi not-& pro-
batur hoc idem j. l. ſi
quis in princip. & facit
C. de teſtaml.ſi vnus. n
prine.
Iberi. CASvS. Li-
beri naturales vo-
cantur iure ciuili: ſed
ſi capite ſunt minuti,
vocantur iure prato-
rio, niſi eſſent liberi
adoptiui:quia tunc nõ
poſſunt vocari iure
prtorio. VIV.
f Liberi quidam ha-
bent hîc rubricam vn-
de liberi. alij ſupr. in l¬
emancipatus alij ſi poſt
illam, ſi tab. teſt null ex-
ta! & vnde liberi.
.. g Minuti. minima,
Minima cax vt bemancipatione: vt
pitis diu &j vnde cog l’ij. ſecus
tio eſt, ipſa ..1
emancipatio. ſi maxima vel media:
vt .ad Tert l.. S. capi-
tis. & facit ad l. Inſt de
hered. qua ab intet. Se-
mancipati. Sat hi. &
5.eadem. J Sed contrà
S de bon, poſſ-contra tab.
l.iij S ſi quis filio. Sol. ve
ibi-
Iquis.CASVS. Si
liberi, qui vocãtur
ad bo. poſſ. nou ſunt,
vocantur vlteriores.
Vnum ſciatis, ſi quidã
ſunt in poteſtate, qui-
dam emancipati, &c.
emancipati vocantur
ad dimidiam: ſed ſi
eſt nepos ex alio filio,
poteſt ſimiliter ſucce-
dere. ſed fi filius emã-
cipatus non petit bo-
nor. poſſ. vnde liberi:
liberis ſuis remanẽt in.
tegra iura hereditVI.
h Euidem familia.
per hoc apertè not.
e Vnde liberi, quod natis c ex filia-
poſſeſſio non bus vel ex nepotibus
datur natis ex etiam ex filiis, non datur vnde liberitquia in familia defuncti
ſiaiavel r aui vel proaui non fueruntivt Inſt de pa poteS fin & probatur C.
Iiorum. de ſuis & legi l. quoties.
iDimid am per edictum de coniungen, vt ſuprà de coniungen.
lib.l. j in princ. &S.1.
I. IVLIANVS libro icenſimo-
ſeptime Digeſtorum.
MANCIPATVS
præteritus ſi con-
tra tabulas bono
rum poſſeſſionem
non acceperit, &
ſcripti heredes adierint Pheredi-
tatem: ſua culpa amittit paternã
hereditatem. nam quamuis ſecú-
dûm tabulas bonorum poſſeſsio
petita non fuerit, non tamen
eum Prœtor tuetur, vt bonorum
poſſeſsionem accipiat vnde libe-
ri. Nam & patronum prateri-
tum, ſi non petat contra tabu-
las bonorum poſſeſsionem c ex
vocantur, non ſolet tueri Prœtor
aduersus ſeriptos heredes l.
2
II. VLPIANVS libro octauo
ad Sabinum.
BOnomunm poſeſsioporeſt pe-
ti ab inteſtato, ſi certum ſit
tabulas non extare ſeptem teſtiu
ſignis ſignatase.
III. PAVLVS libro octauo.
ad Sabinum.
Iberi f & p capite minuti 6
per edictum Prtoris ad bo-
norum poſſeſsionem vocantur
parentium: niſi ſi adoptiui fue-
Videtur le-
gendum etiam.
amittunt poſt emancipationem.
Sed ſi naturales emancipati, &
adoptati, iterum emancipati ſint,
verba Prato- e , e t . habent ius naturale liberorum.
ris.
IV POMPONIVS libro quanto
ad Sabinum.
Iquis ex his, quibus bono-
rum poſſeſsionẽ Prætor pol-
licetur, in poteſtate parentis, de
cuius bonis agitur, cûm is mori-
tur, non fuerit: ei, liberiſque,
quos in eiuſdem familia h habe-
bit, ſi ad eos hereditas ſuo nomi-
ne pertinebit, neque nominatim
exheredes ſcripti erunt, bonoru
poſſeſsio eius partis datur, que
ad eum pertineret, ſi in poteſtate
permãſiſſet:ita vt ex ea parte di-
midiã i habeat, reliquum libe-
ri eius, hiſque duntaxat bona
ſua conferat. 1. Sed & ſi filium
Duntaxat quia eis ſolûm faciebat iniuriam per edictum de
coniungendis.
lJ Obſtet. Sed ob, nepoti pater ſuus:qui ſi deceſſerit, ſolus ne pos
1
illa parte edicti, vnde legitimi
rint. hi enim & liberorum nomẽ
Vnde liberi.
admittitur vt ſuprà de contra tabl.ſi emancipatus. idem ſi repu-
diet:vt infrà ea.l.S fin.
n qBonorum peſſeſſionem. vnde liberi.
0 Nepotibus. in aui poteſtate retentis.
& nepotem ex eo pater emanci-
pauerit, filius ſolus veniet ad bo-
norum poſſeſsionem, quamuis
capitis deminutio per edictum
nulli obſtet l. quin etiã hi quo-
que, qui in poteſtate nunquam
fuerunt, nec ſui heredis locum
obtinuerunt, vocantur ad bono-
rum poſſeſsionem parentium. nã
ſi filius emãcipatus reliquerit in
poteſtate aui nepotem: dabitur
ei qui in poteſtate relictus ſit, pa-
tris emãcipati bonorû poſſeſsio.
& ſi poſt emãcipationẽ procrea-
uerit P,ita nato dabitur aui bo-
nor poſſeſsio, ſcilicet non ob-
ſtante ei patre ſuo. J Si filius e¬
mancipatus non petierit bonorũ
poſſeſsionem P, ita integra ſunt
omnia nepotibus, atque ſi filius
non fuiſſet:vt quod filius habitu-
rus eſſet petita bonor poſſeſhoc
nepotibus 8 ex eo ſolisP, non
etiam reliquis adcreſcat.
V. VLPIANVS libro trigenſimono-
no ad Edictum.
Slpater ſiunm emancipane.
rit, nepotem retinuerit, dein-
de filius deceſſerit: & rei equitas,
& cauſa edicti, quo de bonorum
poſſeſsiones liberis danda caue-
tur, efficit, vt eius t ratio habea-
tur, & bonor poſſeſsio inteſta-
tô * patris detur u:vt tamen bo-
na ſororiy, qua neceſſaria he-
res patri extitit, conferre cogatur
auus Z, qui per eum bonorum
poſſeſsionis emolumentum ad-
quiſiturus eſt: niſi forte auus iſte
nullum ex his fructum adquire-
re vult paratuſque eſt de poteſta-
te nepotem dimittere, vt ad emã-
cipatum emolumentum omne
bon. poſſ. perueniat. nec idcirco
ſoror, qu patri heres extitit,
iuſtè queri poterit, quodeo facto
à collationis commodo excludi-
tur:cùm auo quandoque inteſta-
to defuncto, ad bona eius ſimul
cum fratre poſsit venire.
VI PAPINIANVS libro vicenſimo-
nino Quaſtionum.
Cripto herede deliberante fi-
lius exheredatus morté obiit:
atque ita ſcriptus heres omiſit
hereditatem. Nepos ex illo filio
ſuſceptus?, auo ſuus heres erit:
2038
m q Procreauerit. facit ſuprà de contra tab.l ſi emancipatus.
p Solis. quia & eis
ſolis per edictum de
coniungend. faciebat
iniuriamACCVRS.
qNon etiam reliquis.
forté ne potibus alte-
rius filij prmortui. ſi
autem ille viueret, ſoli
ei adcreſceret, quod
hic eius frater repu-
diaret: vt ſuprà de con-
iung. cum emancip lib.
l.j, ſi quis ex nepotibus.
in fine. Vel ei non ſoli:
vt ibi not. & facit ſup.
de bon. poſſil iij. S. fin. 2.
Vel dic reliquis, ſcili-
cet fratribus eius.
SIpater Casvs.
3Si pater emanci-
pat filium, & nepo-
tem in poteſtate reti-
nuerit: ſi filius deceſ-
ſit, œquitas ſuadet vt
vocetur in poſſeſſ & ſi
ſororem habeat, cum
ſorore vocabitur, niſi
iſta ſoror alia ratio-
ne excluderetur. VI-
VIANVS.
r Si pater. Pone ca-
ſum vt ſuprà de con-
iungend. l. emancipato.
& de collat. bon. l. ſi quis
filium.
ſ De bonorum poſſeſ-
fione. vnde liberi. A c¬
CVRSIVS.
t Vt eius. ne potis-
u Patris detur. vt ſu-
prà l. proxibi, nam & ſi
filius.
x Bona. huius nepo-
tis, qui nepos quoad
patrem ſuum habetur
pro emancipato.
y Sorori. poſt eman-
cipatronem conce-
ptæ.
z Auus. ſic & ſuprà
de colla. bono.l.j. Sis quo-
queACCVRS.
Cripto. CASVS.
DIn lege iſta poni-
tur quidam caſus ſpe-
cialis & norabilis val-
dé. Si pater extraneum
ſcribit heredem, & fi-
liû exheredat: ſcripto
herede deliberante,
decedit filius: indubi-
tanter eius filius erit
heres.nam licèt vi-
deatur non poſſe pr-
cedere filium, tamen
hîc debet ei prodeſſe.
Vnã ſciatis:bon. poſſ
vnde liberi datur li-
beris: & econtra bon.
poſt vtilis datur pa-
rentibus in bonis li-
berorum, inſpecta
pietate, non ordine
nature, turbato ordine
mortaliratis. Vnde
no. duoſi filius, qui eſt in poteſtate, exheredatur, & ſcriptus he-
res deliberat: interim nõ eſt locus ſucceſſioni ab inteſtato. nam
quamdiu, & c. ſupr. de adqui heredl. quamdiu. Fallit, cm filius ex-
heredatur, & nepos eſt ex eo: quia ſuus heres poterit adire.
Item not. quod parentes vocantur turbato ordine mortali-
tatis. j.de bo.dam.l. cum ratio ſed liberi b vocantur per directam
bon. poſſeſſionem, parentes per vtilemVIV!.
a sSuſteptu, id eſt natus idem eſt, ſi conceptus: vt C,de inoffic.
tejl.