Universitätsbibliothek HeidelbergUniversitätsbibliothek Heidelberg
Hinweis: Ihre bisherige Sitzung ist abgelaufen. Sie arbeiten in einer neuen Sitzung weiter.
Metadaten

Iustinianus <Imperium Byzantinum, Imperator, I.>
Corpus Ivris Civilis Ivstinianei (Band 2): Infortiatvm, Sev Pandectarvm Ivris Civilis — Lyon, 1627

DOI Seite / Zitierlink: 
https://doi.org/10.11588/diglit.1978#1032
Überblick
loading ...
Faksimile
0.5
1 cm
facsimile
Vollansicht
OCR-Volltext
Conſobrini
dicuntur quaſi
cõſororini. hi
ſunt proprie
duarum ſoro-
rum fil ij: ſobri
ni vocãtur cõ-
ſobrinorifilij.
Gl. in verbo cõ-
ſobrina.c de in-
ceſtis cõiunctio-
nibus.5.3.

Toie rece per
perâm in ar-
chetyp erat, ab
nepos abneptis,
inquit Taurel.

tritauus tri-
pauia-in vulg.

& manuſj. lib.



2o5I Digeſtorum Liber xxxviij. Tit.xj. 2o52

aProgenerantur. aliàs, propagantur. aliàs, procreantur: & aliàs,

progenerantur. ACCVRS.

b Iſti ſunt.i. de hoc quinto gradu filius patrui magni, id eſt, fi-
lius fratris aui mei.ACCVRS. ..
c Oc eſt patris. Accipe, cõſobrinus, &c. & eſt ſenſus, quod fi-

lius patrui mei
magni eſt cõſobrinus
parris eius, i. mei, de
cuius ſ mei cognatio-
ne quritur. AcCvRS.
Exto gradu. Caa-
SVS. Enume rauit
qui ſunt in primo, ſe-
cundo, tertio, quarto,
quinto. Enumerat hîc
qui ſunt in ſexto, ſe-
ptimo. & hîc dicas ſi-
cut per literam enu-
merantur. VIVIAN..
dDuplari nam duos
habeo in primogradu,
ſuprà ſ patrem & ma-
trem: & duos ex infe-
riori, ſc. filium & filiãs
ergo in ſecundo ſuprà
ſunt iiij. ſaauus & auia
paterni: & auus & auia
materni. ſic & j. nepos
& neptis ex filio:item
ne pos & neptis ex fi-
lia: & ſic deinceps, vt
ſubiicit.
Non facilea-
SVS. Licet vltra
ſeptimum gradû dif-
ficile ſit enumerare
perſonas, tamen eſt
ſeptimus gradus vel
octauus, & deinceps.
ſunt autem agnati per
lineam maſculinã:co-
gnati per fœmininam:
& ſicut habent ſe ge-
nus & ſpecies, ita hia-
bent ſe agnatio & co-
gnatio: quia omnis a¬
gnatio eſt cognatio,
non econtra. Item ſunt
adfines: & vir & vxor
non ſunt adfines, ſed
caput adfinitatis. &

gradus adfinitatis poſ-

a Non facile,
pro nullo mo-
do-

T Legẽ hanc
integritati ſue
reſtituit Alcia.
partim lib. Di-
ſpunct.2. c. 23
parlim lib.Præ
termiſſ4. tit. de
gradib.

ſunt enumerari, ſieur

in litera apertè conti-
netur. videatis literam.

Vnum ſciatis, quod ex
adopt. inducitur adfi-
nitas: tamen ſoluta a¬
dopt. tollútur iſti gra-
dus. Item iſt adfinita-
tes habent locũ inter
liberas perſonas, non.
inter ſeruos & ſeruas:
nec inter alias perſo-
nas quib eſt interdict.
aqua & igni. VIVIAN..
e Non facil. i. nul-
lo modo. vt ſupr. vnde
cog. lj. Shoc autẽ. ſic S.
de procur. lain cauſa,in fi.
Septimum gradum
quis excedit. Septimo
gradu apud Romanos
deſinit cognatio, quia
ait hic Modeſtinus vi-
ta cognatorû vlterius
cõſiſtere poſſe non vi-
detur, ſi, autẽ ſimul vi-
ta non conſiſtit, iure
Romano non ſunt co-
gnati. Quæ ratio in li-
mite directo vera eſſe
poteſt: nec enim fieri
poreſt, vt ſimul viuant
patrui, pater & eiuſdé
trine potis filius. Item
vera eſt inhis perſonis
& lineis tranſuerſis.

tur aitẽ cõſobrini f conſobrinæ-
que. i. qui queve ex duabus ſo-
rorib-naſcütur, quaſi cõſororini.
item amitini, amitinæ,i. qui que
ve ex fratre & ſorore propagan-
tur. ſed fere vulgus omnes iſtos
communi appellatione conſo-
brinos vocat. 7. Quinto gradu
ſunt ſuprà, atauus, atauia: infrà,
atneposf, atneptis: ex trãſuerſo,

fratris & ſororis pronepos, pro-

neptis: & conuenienter propa-
truus & proamita, i. proaui fra-
ter & ſoror, proauunculus &
promatertera, i. proauiæ frater
& ſoror. item fratris patruelis,
ſororis patruelis filius, filia:& ſi-
militer conſobrini, conſobrinæ:
item amitini, amitinæ filius, filia:
propior ſobrino, propior ſobri-
na, iſti ſunt patrui magni, amit
magnæ, auunculi magni, mater-

*-D 1. 5.
ter magnæ filius, filia.

II.VLPIANVS libro 46. ad
Edictum.
Oc eſt patris eius, de cu-
ius cognatione quœritur,
conſobrinus, conſobrina, ſiue
frater patruelis.
III. GAIVS lib. 8.ad Edictum

Prouinciale.
SEto gradu ſunt ſupra, tria-
uus , triauia; infrà, trinepos,
trineptis:ex tranſuerſo, fratris &
ſororis abnepos, abneptis: & cõ-
ueniẽter abpatruus, abamita, id
eſt, abaui frater & ſororabauun
culus, abmatertera, i. abauiæ fra-
ter & ſoror. Item patrui magni,
amite magnæ, auunculi magni,
materter magnæ nepos, neptis.
item fratris patruelis, ſororis pa-
truelis, conſobrini, conſobrinæ,
amitini, amitinæ, nepos, neptis:
propatrui, proamit, proauúculi,
promaterteræ filius, filia. itẽ qui
ex fratribus patruelibus aut cõ-
ſobrinis aut amitinis vndiq; pro-
pagãtur, qui proprie ſobrini vo-
cantur. 1. In ſeptimo gradu quã
multæ eſſe poſſint perſonæ ex
his, qu diximus, ſatis apparet.
2. Admonẽdi tamen ſumus, pa-
rẽtiu liberorûmq; perſonas ſem-
per duplarid, au enim, & auiã,
tã maternos, quam paternos in-
tellegemus, itẽ nepotes, neptéſ-
que, tam ex filio, quã ex filia, quã
rationem ſc.in omnibus deinceps
gradib. ſuprà infrãque ſequemur.
IV. MODESTINVS lib.12. Pandectarum.

NOn facrilé e l auten, quod
ad noſtrum ius attinet, cùm
de naturali cognatione queritur,
ſeptimum gradõ quis excedit e:
quatenus vltra eum ferè gradum


rerû natura cognatorû vitã cõſi-
ſtere nõ patitur. 1. J Cognati ab
eo dici putãtur f, quod quaſi vna
cõmunitérve nati, vel ab eodem
orti, progenitive ſint.2. J Cogna-
tionis S ſubſtantia bifariam apud
Romanos intellegitur. Nã quædã
cognationes iure ciuili: qudam
naturali cõnectentur . nonnun-
quamvtroque iure concurrente,
& naturali & ciuili, copulatur
cognatio. Et quidem naturalis
cognatio per ſe ſine ciuili cogna-
tione intellegetur, que per fœmi-
nam hdeſcendit, qua volgô libe-
ros peperit. Ciuilis autem per ſe,
qu etiam legitima dicitur, ſine
iure naturali cognatio conſtitit
per adoptionem. Vtroque iure
conſiſtit cognatio, cum iuſtis nu-
ptiis contractis copulatur. Sed
naturalis quidem cognatio hoc
ipſo nominei appellatur: ciuilis
auté cognatio, licèt ipſa quoque
per ſe pleniſſime hoc nomine
vocetur, proprie tamen agnatio
vocatur, videlicet quæ per mares
cõtingit. 3. Sed quoniam quæ-
dam iura inter adfnesquoque
verſantur, num* alienum eſt hoc
loco de adfinib. quoque breuiter
diſſerere? Adfines ſunt viri &
vxoris cognati, dicti abeo, quod
duæ cognationes, que diuerſe in-
ter ſe ſunt, per nuptias l copulã-
tur, & altera ad alterius cogna-
tionis fuem accedit-namque cõ-
iungend adfinitatis cauſa fit ex
nuptiisl. 4. Nomina verô eo-
rú hæc ſunt, ſocer, ſocrus:gener,
nurus: nouerca, vitricus: priui-
gnus, priuigna. 5. Gradus * au-
tem adfinitati nulli ſunt .6. Et
quidem viri pater vxoriſque, ſo-
cer: mater autẽ eorum, ſocrus ap-
pellaturc apud Græcos ppriè
viri pater uuos, materverô eut
vocitetur: vxoris auté pater ev-
Spôs, & mater voo vocatur. fi-
lij autem vxor, nurus: fili ver
vir, gener appellatur. Vxor libe-
ris ex alia vxore natis nouerca
dicitur: matris vir ex alio viro na-
tus vitricus appellatur. eorû vter-
que natos aliüde, priuignos pri-
uignéſque vocãt. Poteſt etiam ſic
definiri ſocer, vxoris meæ pater:
ego illius ſum gener. Socer ma-
gnus diciturvxoris mee auus:ego

meus, vxoris meæ ſocer eſt:hœc
illi nurus. & auus meus, ſocer ma
gnus eſt: illa illi pnurus. Itẽ pro-
ſocrus mihi, vxoris meæ auia eſt.

ergo illius ſ progener. & retro

In his que nullam habent aſcendentiũ aut deſcenden
nem, falſa eſt ratio hœc, hi enim & cẽteſimo gradu viuere ſimul
poſſunt. Paulus in Sentent.eotit eandem adfert rationẽ, quã Mo
deſtinus.Et præterea hanc, quia vlterius nomina cognator g
inueniuntur, que ratio inanis eſt. Nam & inter fratris filio-

illius fum pgener. Et retro pater

tiú ratio-

s,qui
ſunt quarto gradu, nõ
inueniuntur nomina.
Ex eo, quod pratorſlj.
S. vnde cognati. nõ de-
fert bonorû poſſeſſio-
né, Vnde cognati, vl-
tra ſeptimum gradum,
puto verum eſſe puraſ-
ſe eum ſeptimo gra-
du eam finiri. Videtur
vera Iſidori ratio, lib.
9. ca. 6. Quia per mul-
tos propaginum or-
dines decurrens co-
gnatio ſenſim deſinit
ſeptimo gradu. His
opponitur y. vlt de ſuc.
ceſſ cognatori. & l. 8. j.
vnde cognati. vbi dici-
tur, octaui & decimi
gradus agnato deferri
bonorũ poſſeſſDicen-
dum octaui aut deci-
mi gradus agnatum
non eſſe cognatum, &
vlterius patere agna-
tionẽ, quã cognatio-
nem. Nam agnatio cõ
ciuile quoddã inuen-
tû ſit, & reſpiciat ma-
gis familiã, quam ſan-
gunis communionẽ,
nõ ita ſenſim per mul-
tos propaginum ordi-
nes deblilitatur, vt co-
gnatio. Itaque Mode-
ſtinus hîc dicit cum
de naturali cognatione,
non rum de ciuili. CVr.
fDici putantur. vt
& S vnde cog.lljS.1.
g Cognationis. facit
s-vnde cogn, lijS-cogn- a Species ple-
tionem. & l.capitis. runque adſu-
g Per fœminã. ſic In mit nomé ge-
ſtit, deleg adgn tut. in pr. neris. vt hic
i Nomine. ſ. genera cognatio. ldé
AiCIAT in adoptione,
li, quod eſt cognatio. iuriſdicione,
Et ſic ſpecies aaſ-pignore, & ſi-
ſumit nomen generis: milibus.
ve & ſup de adotlu. àAufnits
Per nuptias. licitas: etia per fumi-
vt jea l.S. ſciẽdum. ſed cationé adqui
ſecundû canones, etiã rituriure ciui
per fornicationé b, & linon ſimpli-
ſecundi Aao, etia ſe cirerſel-enpe
cundum leges quoad uvr hit.
prohibtionẽ nuptia-* Alciatliba-
rú contrahitur adfini¬ Pratermiſſ-
tas ſine nuptisvt jup. ine,ſe
de ritu nuptl. & nihil. e vvnrci
& extrà de eo, qui cogn. ipſi adfinitatis
conſang. vxo. ſuæ. c. diſ-cauſaſut-adde
cretiorem Accvis. uuddu i¬
l Ex nuptis, ſi nu pſit ad ol.
ptie ſunt cauſa adfiquod Seruins8¬
nitatis: ergo non ſunt in verbo, adfini-
adfines c vir & vxor. tatis. ſupri de
ſed cauſa cœterorum li’see’,rr-
A.l Adfnitetis
adfinium, vt hic. nulli ſunt gra-
m Nulli sãt. veri eſt dus, niſi impro
proprie. na gradus di prie adde ſiſ
citur ratione cogna l le e menn
tionis naturalis, qua aiuris.
hic non eſt: impro ray de re-
prie d tamen vt hcc aatlignagier.
poſſunt dici gradusve roigi o
frà eodem. leg. lus e du A Aeoa-
riſconſults, in princip. suroris qui-
cDe his dic, quoto e ſue eſſe di-
gradu eſt vxori mez ceturquo
iure cognationis, toto vxorà diat.
erit mihi iure adfini- tis ſuis dil
tatis:

*ouu
connectuntur.
al, continentur.
 
Annotationen