Universitätsbibliothek HeidelbergUniversitätsbibliothek Heidelberg
Metadaten

Iustinianus <Imperium Byzantinum, Imperator, I.>
Corpus Ivris Civilis Ivstinianei (Band 3): Digestum Nouum, Sev Pandectarvm Ivris Civilis Tomvs Tertivs: Ex Pandectis Florentinis quoad eius fieri potuit, repraesentatus — Lyon, 1627

DOI Seite / Zitierlink: 
https://doi.org/10.11588/diglit.2603#0143
Überblick
loading ...
Faksimile
0.5
1 cm
facsimile
Vollansicht
OCR-Volltext
2
t
I es facit monn!
lo à creditore lennl
lmais s i u teiu!

Slaus euule.
eſ ra rdes un
cit manumiter u?

ier derediuiiun
aeres adita hote
treit morniummn?
Ittend.. osauiu,
t mittendo, & ſieau?
la peperit.
quod hic partu
Der ingenuus
enim libertas ſi
1 blica,is heres qui e
ebet, debuit eam ſ
erre; aliàs lex du

nl

luu,
seſt lel,

cles

nnl
Dt loperas li-
rto non im-
it is qui
eſſirate
t res numiſit.

n

Mater ma-

281

cum ver..S. apparet &
ſie C. de contr. & com-
mit ſtipl. magnam. &
de iure emphyteutico. l.
i Spon. Sed arg contra
S. quorum leg. l i. S. j.
quod non placet: quia
. cod. l. ſed ſi non data.
abes idem: ſc. quod
debeat peti.Dic ergo
uod vltrô debeat of-
ereeſi velit eum habe-
re libertum.
a J Debeat timens ne
eo differéte lex preſtet.
b Tardius adierit. ſic
S de vſufruct. legat. l. ſi
vſusfructus leg. in prin.
Matris. non tamen
imponet? operas, cum
ex neceſſitate manu-
mittat: vt & C. de ope.
liblij. & adiunge duas
ſeq. ll. cum iſta.
dImater accepiſſet.
vt manumitteret.
uod b fit quandoque:

quod hie ler ou mitere ſie vt Slprox in fin-

Ces nn im quando e

noc vt eius partunl.
eret ſeruum: tune hi
partus natus eſt ſ
uus. tradetur tamn
matri ad manumite.
dum. ſed ſi mater v
eius heres non vu

Eius. ſc. matris.
f CEd& ſinon. JIde
Saiecoar quos in
l ſi quis rogatus. in fin.
continetur, vel quod
etiaru in vtraque ſupe-
rioriACCVRS.
5 Eſſe. libertati.
Debebit quia ni-
hil eſt quod poſſit ei

manumittere, cou. Ignorantia imputarijiuſta signo-
tur ad hoc. Sed pon te exeuſate rantia eum excuſante.

IL l putari non
quod hae mater noi Pea

ſibi hunc filium tſi dicendum.

tunc heres teſtatori
ad hoc compellitu
Sed pone quod hen
non ſtudiosé diſtult
adire. adhuc idem. S
pone quod ancilla pe
perit antequam hes
cognoſcat ſe heredn.
adhuc idem. tann
hoc caſu ipſe hes,
manumittet hunc pu-
tum. Sed pone quodd-
recto relicta crat liber-
tas huic ancill: & a¬
tequam adiret heredi.
ancilla peperit hoc

pone quod directô li

bertas fuit relictaſer

uis: ſed antequan le
reditas adeatur, hi ſer.
ui ab aliquo ſunt ll
capti. Dicitur quodlt
reditate poſtea ada
per pratorem ſubup
nitur his ſeruis v ry
ciantur liberi: licetil
poſſit impurr uu
ui magni, fiaue ſ
icit cum duabus ll le

L.i
as ſecus: vt infil.
er a interpelaiona,
ſed matri traditutp
ins. & lcum vero

lûm alia iuſd’, d
u ade ie lontaone,
aJ de verdis el
AC.. ..lis li- n
priuato deur nlis l,
A ixi Saul
rigi quod dii be,

a. Vindicare fi-
ſu mater manuni j u etia

petet hunc partum aater poreſt.

quat t Plutarchus
de liber, educ.

IR. & adde diſtinct. vt
C.eo.l. iij.
i 5 Nam ibiſc. in ſu-
erioribus caſibus.
a Petitur fideicom-
miſſ liber. ad hunc lo-
cum Græci notant fi-
deicommiſſam libert.
eſſ aimot, dire-
ctam autem compete-
re ’pote. Paulus li.
?v. ſent. tit.j. in fin. d. l.
mulier. . non eſt. S. ad
Senatuſconſultum Tre-
bell. vide notata ad d. l.
mulier. & ſcripta ad l.
xxvi.S. j. S. de legat. j
CVIAC.
In rem matri.
5 Not. ſpeciale d, vt
mater vindicet filium:
argumen. contra. j. de
fur. l. mater. In patre
conſtat quod poteſt: vt
S. de rei vin. l.j.
l Subueniendum eſſe.
vt jtit.ib ij in jreſp. &
l. ſtatuliberum S. fin.

Vcius.JCASVS.
Teſtator in prima

parte teſtamenti inſti-
tuit poſthumos & Se-
ium, & libertatem ſer-
uis reliquit quando po-
ſthumi eſſent puberes.
In ſecunda verô parte
ſubſtituit poſthumis
hoc modoſ. ſi poſthu-
mi non naſcentur, vel
nati ante pubertatem
decedant: ſubſtituo il-
los. Tertiô fecit codi-
cillos, in quibus dixit
velle ſeruari tam à pri-
mis quam à ſecundis

heredibus ſiue ſubſtitutis ea qua in teſtamento cauerat. po-

De ademptione libertatis.

debeat?. Sed ſi nondum debita li-
bertate fideicommiſſa ancilla pe-
perit, ſtudio tamen heredis fuerit
effectum vt nondum libertas de-
beretur, vtique quod tardius adie-
rit hereditatem, vt qui nati ſint
ex ancilla, ſerui eius fiant; placet
manumittendos, ſed tradi matri
oportere, vt ab ea manumittan-
tur, & liberti potius matris fiant.
Nam quos indignus eſt heres ſer-
uos habere, ne libertos quidem

habebit.

LIV. MACIANVS libro ſextodecimo
Fideicommiſſorum.

S nater poſtquam filium ac-
cepiſſet d, vel qui in eiuse lo-
cum ſucceſſit, praſtare noluit li-
bertatem: compellendi ſunt. Am-
plius ſi mater aut nollet ſibi filium
tradi, aut in rerum natura eſſe de-
ſiſſet: non ab re eſt dicere, nihilo-
minus ita natis ab herede liberta-
tem praeſtari.

LVMARCIANVS libro quarte
Regularum.

SEd &ſi non data opera tardius
adierit, ſed dum de adeunda
hereditate deliberat: idem di-
ctum fx eſt. & ſi poſtea cognouit
ſe heredem inſtitutum, quam an-
cilla peperit, placet hoc quoque
caſu ſubueniendum eſſe b hoc ta-
men caſu ipſe manumittere debe-
bit , non matri tradere.

1. Sed ſi directô libertas data
fuerit ancill, & horum aliquid
eüenerit: quemadmodum natis
ſubuenieturinam ibi! quidem pe-
titur fideicommiſſa libertas a, &
pretor paruulis ſubuenit. cûm ve
rô directô libertas datur, non peti-
tur. Sed etiam hoc caſu puto nato
ſubueniendum eſſe:vt aditus præ-
tor in rem matri decernat actio-
nem, exemplo fideicommiſſariæ
libertatis. Sic denique & Marcel-
lus libro ſextodecimo Digeſto-
rum ſcripſit, & ante aditam here-
ditatem vſucaptis qui teſtamento
manumiſſi ſunt, ſubueniendum
eſſel, vt eis libertas conſeruerur,
vtique per prtorem: quamuis &
his imputari poſſit quare vſucapti
ſunt. In paruulis autem nulla de-
prehenditur culpa f.

Non intelligitur repetitum, quod
repetitum vitiaret. BART.

LVL.MARCELLVS libro ſingulari
Reſponſorum.

Veius Titius teſtamento ita
cauit: Si quos codicillos reli-
quero, valere volo. ſi quis mihi ex
Paula, quæ vxor mea fuit, intra de-

ſtea euenit quod poſthumi non ſunt nati, & ſic Seius &

ſubſtituti habent bona. quaritur, an debeant dare liberta-

cem menſes natus natdve erit : ex Se-

miſſe heredes ſunto. Gaius Seius ex ſe-
miſſe heres esto. Stichum & Pamphi-
lum ſeruos meos & Erotem & Diphi-
lum peto, & fidei heredum committo,
vt cum ad pubertatem liberi mei
peruenerint, manumittant. deinde
nouiſſima parte ita cauit: Quod ſi
mihi liberi nati non erunt, aut intra
pubertatem deceſſerint, tunc heredes
ex paribus partibus ſunto Mucius &
Mauius. Legata, que priore testa-
mentoP, quo filios & Seium reliqui,
praſtari volo, hoc eſt & à ſequentibus
heredibus.
Deinde codicillis ita cauit:

Lucius Titius heredibus primis &

ſubſtitutis ſalutem. Peto, vt ea qua
teſtamento caui legaui, & ea quæ co-
dicillis cauero legauero, praſtitis. que-
ro, cum liberi Lucio Titio nati
non ſint, an Sticho & Pamphilo
& Eroti & Diphilo ſeruis confe-
ſtim fideicommiſſa libertas præ-
ſtari debeate.
Marcellus reſpondit, con-
ditionem que libertati eorum
de quibus quarereturP, ſi fi-
lij heredes extitiſſent, adpoſita
eſſet l, repetitam non viderit:
idebque confeſtim libertatem
preſtandam eſſe & à primiss & à
ſubſtitutis heredibus. nam vt ſu-
praſcriptum eſt petiit, vt que te-
ſtamento cauiſſet, prſtarentur.
cauit autem de libertate eorum
ſeruorum. atquin ſub conditione
cauit: & ſi alterius generis con-
ditio eſſet, expectanda eſſet. ſed
non eſt veriſimile, vt hoc in iſta
conditione cogitauerit, cum fidei
ſubſtitutorum committeret *:
qui admitti ad hereditatem non
poſſent, ſi adimpleretur condi-
tio.
.

DE ADEMPTIONE
LIBERTATIS.

TITVLVS VI.

Tantus fuit olim fauor libertatis vt ſe-
mel data testamento vel codicillis adimi
non potuerit, ſed hodie * poteſt, ſi tamen
adimatur nominatim ſicuti data eſt. l. ſi
ſeruus. S. tit. prox. l. 10. S. vlt. de man.
teſt. & non à ſemetipſo. l.13. S. penulti. de
lib. & poſt. CVI A.

I. TERENTIVS CLEMENS libro
decimooctauo ad leg. Iuliam
& Papiam.
Vm libertas lege
o& adimitur , aut pro
non data haberi
debet, aut certè per-
A inde obſeruari, ac
ſi (poſtea) à teſtatore adempta
eſſet.

tem his ſeruis ſtatim,
an expectata condi ſub
qua danda erat ſi po-
humi eſſent nati? Et
dicitur quod ſtatim dã-
da eſt libertas nec con-
ditio expectanda eſt:
cum non poſſit euenire
in perſona horum ſub-
ſtitutorum. ſecus ſi eſ-
ſet alia conditioFn.
m Vt cum ad pu-
bertatem. hc eſt con-
ditio de qua eſt qu-
ſtlo an à ſubſtitutis ſit
repetita.
n Priore teſtamento.
id eſt, prima parte te-
ſtamenti.

0 Debeat ſcilicet à

ſubſtitutis.
P SQuareretur. Ac ſi
appoſita eſſet, qu eſt
ſi ad pubertatem per-
uenerint.

q 5Eſſet. in prima

parte teſtamenti.
Non viderinec ?
in codicillis: nec in ſe-
cunda parte teſtamen-
ti: vt & S. de leg. j. l.
ſeruo alieno. S. ſi ab im-

a Repetita
non intelli-
guntur qu
repetita vi-
tiarent. adde
Doctrin lſi ex

pubere. & l. ſi quis à fi- ſalſis. C de tran-
lio. i reſpon. Argum. ſact.

contra. j.de verb. oblig.
l. Titia. S. idem reſpon-
lit. & S. de cond inſtitl.
cum ſeruus.
ſ A primis. ex vi
codicillorum.
cillis.
5 Veriſimile. Not.
non ſubintelligi b in-
tellectun quod vitiet.
ſic C. de condi. inſer. l.
cum patrem. d dll ſeruo
alieno. S. ſi ab impubere.
ACCVRS.

DE ADEMPTIO-
ne libertatis.
t Vm libertas)
CASVS. Quo-
tiens libertas in teſta-
mento data eſt lege in-
hibente, perinde eſt ac
ſi non eſſet relicta, vel
ac ſi à teſtatore eſſet a¬
dempta. & da exempla
in ſeruo accuſato de a¬
dulterio cum domina
commiſſo, qui non po-
teſt manumitti. Idẽ in
ſeruo de plagio dam-
nato, pro quo dominus
penam ſoluit pecunia-
riam. ſunt & alia exẽ-
pla, vt habes in gloſſ.
FRANC. AcCVRS.
x Lege adimitur.
uod fit c in ſeruo de
adulterio cum domina
commiſſo accuſato: vt
Inſtit. de hered. inſtit. S.
ſeruum. & ſuprà de he-
redibus inſt. l.his verbis.
S.interdum. & de leg. ij.
l cum filius. S ſeruus. Ité
pone in ſeruo qui ſer-
uatur intra lx. dies ob
queſtionem adulterij:
vt j. qui & à qui. l pro-
eſpexit. & Cad l. Iul. de
adult.l. verba. Item po-

ne vt S. de manul. leg. Flauia. & l ſeruus. & hoc ex perſona ſerui.Ex
perſona etiam domini quandoque prohibet lex, & tunc idem: vr

infrà qui & à qui. l. quaſitum. & de manumiſſl. qui pœnæ.

DE



t J Scriptum in codi-

b Subintelligi
non debet in-
terpretatio
quae vitiat.

* Fl cõmittere
Er admitti.

* Libertas. te-
ſtamento adi-
mi nominatim
poteſt.

e. Libertas
quandoque
adimitur facto
ipſius ſerui,
quandoque
facto ipſius
domim.
 
Annotationen