Universitätsbibliothek HeidelbergUniversitätsbibliothek Heidelberg
Hinweis: Ihre bisherige Sitzung ist abgelaufen. Sie arbeiten in einer neuen Sitzung weiter.
Metadaten

Iustinianus <Imperium Byzantinum, Imperator, I.>
Corpus Ivris Civilis Ivstinianei (Band 3): Digestum Nouum, Sev Pandectarvm Ivris Civilis Tomvs Tertivs: Ex Pandectis Florentinis quoad eius fieri potuit, repraesentatus — Lyon, 1627

DOI Seite / Zitierlink: 
https://doi.org/10.11588/diglit.2603#0182
Überblick
loading ...
Faksimile
0.5
1 cm
facsimile
Vollansicht
OCR-Volltext
35

7
a Quinquen-

nium n libe-
ralibus cauſis
triplex occur
rit: ad defuncti
ſtatum tuen-
dum, retra-
ctandum col-
luſionem, pro
uocandum ad
ingenuitatem.
* In arche. Fl.
liqueret, ſed
mendosé. Tau-
rell. in adnot.
b Conteſtatio-
ne inutili tẽ-
pus agendi nõ
perpetuatur.
c Tacite vt &
expreſse lis
remitti poreſt.

qNot.ergo hic triplex
quinquennium.
1. Primum quod de-
functi ſtatum tuetur,
quod conteſtatione
inutili non perpetua-
tur: ſed vtili ſic, niſi fue-
rit remiſſa lis tacitèe,
vel expreſse:vt Stit.j. l.
j-in princ & lj-S. fin. &
Cne de ſta. defun. l pen.
2. Secundû, quod datur
ad retractandam collu-
ſionem: & hoc poteſt
perpetuari-vt S prox re-
ſpon. 3. Tertium quod
datur ad prouocandum
in ingenuitatẽ: & hoc
non perpetuatur, vt hîc
dicitur:quod hodie tol-
litur:vt C. vbi cau ſta l.
fin.AcCVRS.
a Extraneis. in ve-
ro ergo domino vel pa-
trono non quœruntur
hec. qui autem habeant
ius poſtulandi vel non,

habes S. de poſtu. l j.
Vm non iuſto. JCA-
ISVS. Quidam eſt

iudicatus ingenuus, ve-
ro patrono non exiſtẽ-
te contradictore, ſed
aliquo alio. dicitur
quod non prœiudicat
vero patrono. FRAN.
b Cum non iuſto.
omnem dic iniuſtum,
niſi dominus ſit, vel pa-
tronusACCVRS.
c Interueniſſet. & ita
in perpetuum admitti-
tur. tunc ergo locum
habet huius tituli pra-
ſcriptio tantûm, cûm
iuſtus d fuit contradi-
ctor e: vt in l. j. parer.
aliàs occurreret iniqui-
tas, ſi te colludẽte cum
meo ſeruo vel liberto
Titius detegat, & effi-
ciatur ſuus. & facit C.
de tu. & cura qui ſatis
non de. l.in dubium. &
menta-poſſ fue.S. de inoffi-teſta l. qui re-
ap. & c. filius. pudiantis. in fiArg. con-
extra de ie. Itẽ tra.S man. l. ſi fideiuſſor.
qui eſt in poſt s in omnibus & S, qui.
ſeſiueà ida mopig vel hypo ſoll an-
diui Hadria. tepen.in fin.
toen. I libertinus. CA-
SVS. Quidam li-
bertus eſt pronuntiatus
ingenuus: aliquis dete-
xit colluſionem: amo-
dô iſte erit iudicatus
libertus eius qui dete-
xit colluſionem: licet
prius à tempore ſen-
tentiæ datæ prb inge-
nuitate eſſet ingenuus.
FRANC.

d Iuſtus con-
tradictor in
iudicio eſſe
debet, vt iudi-
ciun teneat.
e Contradictor
iuſtus & legi-
timus ille di-
citur qui alle-
gat dominiú.
.I.C. ſi de mo-

Digeſtorum Liber xlj. Tit.j.

nunciatus eſt ingenuus per colluſionem, vt perpetuô poſſit reuo-
cari Sed vbi ſeruus pronuntiatur ingenuus, tunc intra quinquen-
nium pro quo eſt quod notaui in ſolu contra. S. in prin. huius leg.
& ſecundûm hoc dic, petit, ſcilicet per colluſionem. prima placet.

uetur, vt etiam extraneis? qui
pro altero poſtulandi ius habe-
rent, liceret * detegere colluſio-
nem.
Non præiudicat vero patrono ſi
quis iudicatus fuit ingenuus, non vero
patrono agente vel nolente defendere.
III. CALLISTRATVS libro quarto
de Cognitionibus.
Vm non iuſto contradicto-
re quis ingenuus pronuntia-
tus eſt:perinde inefficax eſt decre-
tum, atque ſi nulla iudicata res in-
terueniſſet. idque principalibus
conſtitutionibus cauetur.
IV. VLPIANVS libro primo ad legem
Iuliam & Papiam.
Sl libertinus per colluſionem

fuerit pronuntiatus ingenuus,

360

3. Tertij a dicunt hic aliter exponi, ſcilicet cûm libertus pro¬f 5 mtereſt. prfertur ergo dominus vel patronus cuius a plus a Is euius iu.

intereſt. & ad hoc j de pop.acl i, & iijSj.& l ſeq & lmulieri-& l. tereſt magu,
fi. & j.de libe homi. exhilii- ſi tamen. & S.de his qui deie, vel efful. I agende

colluſione detecta in quibuſdam
cauſisd quaſi libertinus incipit
eſſe. Medio tamen tempore, id eſt,
antè quam colluſio detegatur, &
poſt ſententiam de ingenuitate
latam, vtique quaſi ingenuus ac-
cipitur.

V.HERMOGENIANVS libro quinto
Iuris Epitomarum.



Ententiam pro ingenuitate di-
Sann e coliſionis pratextu
ſemel retractare permittitur.
1. 5 Si plures ad colluſionem
detegendam pariter accedant:
cauſa cognita quis f debeat ad-
mitti, comparatis omnium mori-
bus & ætatibus, & cuius magis in-

tereſt , ſtarui oportet.

õn o& Do o e &qon& gSSas gagœ&
LIBER XLI.

DE ADQVIRENDO RERVM
DOMINIO.

TITVLVS I.

A praiudicialibus actionibus tranſitu-
rus ad interdicta qua inſtar actionum
habent, & actiones appellantur ſape, &
hodie conuerſa in actiones ſunt, repetit
rem ſuo more aliquanto longius. Et quia
plurimum interdicta de poſſeſſione ſunt:
de poſſeſſione primum agere instituit: &
ruſus poſſeſſionis & domini, quia fre-
quens collatio diſtinctioque eſt, & per poſ-
ſeſſionem plerumque dominium adquiritur,
& interdicto de poſſeſſione praparatur, &
ordinatur cauſa de iure vel dominio, decla-
rat ante omnia quibus modis iure gentium
vel iure ciuili dominium adquiratur, & per
quas perſonas. Dominium eſt proprietas
rei. ſed per abuſionem dominium vſus-
fructus & dominium poſſeſſionis dicimus.
CVIAC.

Cum quinque ſint gencra rerum,
vt Inſtit. de re diui. in prin. hoc
quintum hîc proſequitur, & dicit
quod ſingulorum res fiunt vel iure
gentium, vel ciuili: & quia ius gen-
tium antiquius eſt, de eo prius viden-
dum eſt.h.d. Et iste titulus eſt planior
totius iuris: ide non multa indiget ca-
ſus declaratione.

1. GAIVS libro ſecundo rerum cottidia-
narum ſiue aureorum.

d Cauſis. ſin quibus non admittuntur liberti ingenui: & erit
detegentis:vt dixi S.eo.l proxi-in fin.Acc.
Ententiam.JCAS Aliquis iudicatus eſt ingenuus. nunc ex-
Siriteaiquiis qu volebat coluſonen oſtendere: ſed non po-
tuit, & ſic ſuccubuit:amodô alius volens ad illud idem venire, non
auditur. Secundô dicit:ſi plures exiſtunt, & quilibet vult colluſio-
nem oſtendere:ille præfertur quem viderit iudex magis idoneum,
& cuius magis interſitFRANC.
f Actiones po¬e J Semelqd. ſi ſemel actum fuerit, & fuit abſolutus ſeruus vel
pulares non libertus, non conuenitur plus abalio nam ſic eſt in popularibusi
retractantur. actionibus:vt Jjde popu.ach.iijA ce.
1

A





cimur iure gen-
rium *: quod ratio-
e ne naturali inter o¬
mnes homines perœque é ſerua-
tur P. Quarumdam iure ciuili: id
eſt, iure proprio ciuitatis noſtr?.
Et quia antiquius ius gentium

cum ipſo genere humano prodi-

tum eſt l, opus eſtl vt de hoc prius
referendum ſit.
1. q Omnia igitur P animalia
que terra, mari, cœlo capiuntur:
id eſt, feræ beſtiæ, & volucres, piſ-
ces capientium fiuntP.

I1.FLORENTINVS libro ſexto
Inſtitutionum.

VEl que exhis apud nos ſunt

edita l.
IIIGAIVS libro ſecundo Rerum cotti-
dianarum ſiue aureortm.

Vod enim nullius eſt T, id
ratione naturali occupanti
conceditur?. 1. Nec intereſt
(quod ad feras beſtias & volucres)

vtrum in ſuo fundo quiſque ca-
0 Cœlo. id eſt, aëre.

p


ſi vero.S. hoc autem.& j.de ſepul. vio. l prator. S. ſi plures. & j. de accu.
l. ſi plures. & S.eod. l ij-in fi & arg. C.de verb ſig.l. fis& S. de leg i-l peto.

prefertur.

S fratre. & xxxv. q vj.
c.j. & S. de libe. cau.l. v.

Sed qualiter fiet li-

bellus? Reſpon. ex offi-
cio iudicis petet eum
adiudicari ſibi in ſer-
uum vel libertumquia
dicit per colluſionem.
iudicatum.

DE ACQVI-
RE-
rum dominio.
De bonorum poſſeſſioni-
bus, & de relictis tra-
ctatu expoſito, in quo
& de adqui. re. domi.
eſt habita mentio: nã
& ille modus eſt qua-
rendi domini, ideo ge-
neralem de adquiredo
re. do.ti. poſuit. BVL.
vel dixit de perſonis.ſ.
in ſuperiori libronunc
de rebus: vt Inſt. de
iur. naS.fi.
e Varumdam re-
e rum. Quarum, o.
quinque bgene¬l Reri quin-
ra ſunt: vt nſtit. de re. qul enera
diui in prin. & quintum l’nt, conuu-
....L IeAL nes, publi-
membrum hic proſe- ca,nulius,
quitur, ſcilicet quæ sút vniuerſitatis,
vel fiunt ſingulorum: ſingulorun.
vt in eotit. . ſingulorum.

tErg ft di

uinatin.

* Quibus re-
2n vru. bus dominium
& ita non rerum, ſed legitimum
factorum notat hic perficitur.
differentiam. V’aro la den
g S Peraque. i intra c t i dep-
--i ribus loqui-
mperium & extra. tur.
h Seruatur. vt Inſtit. t Ius gentiun
de iure natuS. quod ve¬ eſt quod intri
rô. & S. de iustitia & iu. & txtra impe-
lex hocACCVRS. riuminter le
.....* mines aque
i Ciuitatis nostr. ſeruatur: quod
Roman: per excellen- denique illis
tiam: vt Inſtitu. de iure locis onnes
natu. S. ſed ius. Et eſt homines ad
exemplum d, vt vſuca¬ominiun
pione, preſcriptione, iure ciuili no-
arrogatione, monacha¬ uem modis
tione, deportatione, te-e, ani
ſtamento, ſucceſſione, droen loti
bonorum poſſeſſione poſit, iute
an polleſſione, naturali, hot
aditione. addito, quod
R Proditum eſt. quod appellauimus
dic vt Inſtit de re diuiS. ius gentiun.
ſingulorum.
l Opus eſt. id eſt, ne-
ceſſe eſt. ACCVRS.
m Referendum. po-
ſtea dicet de iure ciui-
li j. de vſucap. & in ſe-
quen tit. arg. ex dicto S.
ſingulorum. & Instit. de
vſu & habi. S fi. & de
vſucap.in priAcCVR.
E ipnan uo rus puriut
gentium, quod ;ure
eſt vetuſtius iure ciui¬ uſtius...
li, eſt incipiendum f: f’A vetuſtioi
igitur, &c. bus incipicnr.
dum.

Fiunt vt Inſtit. eo.S fera. & j.tit. jl. j. in princ.
El ea qua. JEdita vt & j.eod.llitem quæ. & Inſtit. eodS. item
e. & C. de rei vindicatione.l partum.Ac c.

Hæc gluſa

rVod enim nullius eſt neque Dei, neque hominis; re vel depranata vi-
ſpe, hominum cenſura, quod fit occupabile: & ſic non reci- detur. P.
extat in Glol-

pit inſtantiam.
ſ Conceditur.

plla oquitur de his que poſſint ſubiei noſtro dominiorquod in

fallit in libero homine: & eſt ratio, quia hac re- ſa S-nulliuel

de rerum diuiſ-

ibero homine non eſt: vt Instit de inuti ſtipu in prin. & Sj. Item
fallit in ſeruo egrotante eiecto à domino, qui fit liber: vtC. de

Lati.

ciuili ve-
 
Annotationen