Universitätsbibliothek HeidelbergUniversitätsbibliothek Heidelberg
Hinweis: Ihre bisherige Sitzung ist abgelaufen. Sie arbeiten in einer neuen Sitzung weiter.
Metadaten

Iustinianus <Imperium Byzantinum, Imperator, I.>
Corpus Ivris Civilis Ivstinianei (Band 3): Digestum Nouum, Sev Pandectarvm Ivris Civilis Tomvs Tertivs: Ex Pandectis Florentinis quoad eius fieri potuit, repraesentatus — Lyon, 1627

DOI Seite / Zitierlink: 
https://doi.org/10.11588/diglit.2603#0460
Überblick
loading ...
Faksimile
0.5
1 cm
facsimile
Vollansicht
OCR-Volltext
913

De verborum obligationibus.

DE VERBORVM OBLIGATIONIBVS.

Dictum eſt ſupra tit. prox de obligationibus in genere:modô vidoa-

mus in specie de obligationibus verborum.

bus tractarãt iuriſcon-
ſulti in libr. de verbor.
oblig. Primûm per ſti-
pulationẽ que eſt con-
tractus ex quo verb.
oblig-conſtituitur: vel
verborum conceptio,

ſcitur. lcum pater C. de
iure dotiuml. 5.jeo. Et
eo differt à verborum
obligatione quo qui-
libet contractus ab ea
obligatione quam pa-
rit. Stipulatio eſt exge.
nere contractuum ue-
vonebos, quæ vnu tan-
tum obligant. Deinde
per iuſiurandum liber-
ti. demum ex dictio-
ne dotis, teſte Caio libr.

DE VERBORV M
obligationibus a.

TITVLVS,I.

Hie etiaim titulus j eſt communis omni
munis cauſar Inſtit. Acceptilate cauſarum & obligationum, & merito reie-
& obligatio- has omnes ſpecies tol ctus eſt in vltimum locum, quia omnium
num. lit. Pactis legitimis aut negotiorum nouiſſima parte etiam ſubiici
pollicitatione non cõ¬ ſolet verborum obligatio, per ſe enim ſola
trahitur verb. obliga¬ non conſiſtit, nec valet niſi cohereat ali &

J Titulus cõ-

t Stipulatio,
cur dicatur
Pandel.

bis ſolemnibus vt ver¬ verborum obligatio appellare Pandecten.
bor. obligatio, ſed ta¬ nam omnes obligationes & actiones recipit
cito plerumque con¬ quaſi collatas per ſaturam. & eleganter.
ſenſu. Nec verô verba l. huius tit. ſtipulationes pendere ex aliis
ſolennia in ſtipulatio obligationibus, & alibi inuentas eas eſſe
t upudaio nious ſunt ſrnbola eu cuerarumobligatiomun ſrraadarun cau-
quid lu ſint ipſa rei ſubſtantia, ſa Eſt autem ftipulatio tconuentio ſolemni-
vt emptionis conſen¬ bus verbis ex interrogatione & reſponſione
ſus, mutui, &c. Vide confecta. vbi verbis quod fiat, adnotandum
not- ad prtit.CCde con ſatis ex eo patere, non fieri eam niſi inter
trahend. & commit ſtip. praſentes. quo genere firmatur qualibet o¬
CIAA. bligatio neſcio quo modo melius, teſtibus
vea prr. apdetis non por prsſentibus olemniter rogante ano reſpon-
eba prar. E eſt lCnsrs Do¬ dente altero erba t enin praſemiunſint,
ſentium ſunt, minus Vlpianus iuriſ-
l


non abſentis on ſultus tractaturus de verborum obligationibus, more ſapien-
tis philoſophi oſtendit, quomodo confici poſſit ſtipulatio: & quo-
modo non. Et primô dicit quod ſtipulatio non poteſt confici niſi
vterque, id eſt ſtipulans & promittens, loquantur inuicem: quia
ſtipulatio fit per conceptionem verborum. & ideo ſi quis loqui
neſcit, ſieut mutus, aut infans, vel abſens, ita longè vt audiri non
poſſir: non poteſt ſtipulari vel promittere. qualiter ergo prouide-
bitur ſi quis mutus ſit abſens, vel infans, vt poſſie ſibi actionem ex
ſtipulatu adquirere, aut promittere ſtipulanti? Reſp. quod debet
ſtipulari per ſeruum ſuum: & ſic adquiritur ſibl actio ex ſtipula-
tu: aut ſi vult obligari, debet promittere per ſeruum ſuum, & erit
obligatus actione quod iuſſu.Sed quid?eramus duo ſimul:ego in-
terrogaui te, promittis mihi centum ex cauſa emptionis talis rei?
tu antequàm reſponderés, receſſiſti à me. Dicitur quod hic non
contrahitur verborum obligatio, ſi verô te interrogaui, & ante-
quam reſponderes receſſiſti, & ſtatim reuerſus ad me reſpondiſti,
promitto, tenet ſtipulatio, dumodo ſit modicum interuallu tem-
poris:quia illud non vitiat ſtipulationem. S! QIS ITA. JInter-
rogaui Titipromittis mihi centum ſcuta? & ipſe reſpondit, quid
ni?quod vulgariter dictum eſt, pourquoy non? certe obligabitur mi-
hi ex promiſſione ſua.Si verô interrogaui eu, promittis centum, &
ipſe nõ reſpõdit verbo, ſed inclinauit caput, ve faciunt Lõbardi, nõ
obligabitur mihi, nec eius fideiuſſor. [S QrS SIMPLrCITER.
In iſto s. ponuntur tres caſus primus eſt: Titius interrogat M¬
uiú purè, promittis mihi centum? Mœuius reſpondet:promitto ſi
nauis ex Aſia venerit. vel ſic interrogat Mœuium, promittis mihi
ſi Imperator in Italiam venerit? & ille reſpondet promitto purè.
vel ſie, promittis mihi centum ſoluere in feſto Paſchæ? & Mæ-
uius reſpondet:promitto in feſto Pentec. ſoluere. certé his tribus
eaſibus non valet ſtipulatio: quia non eſt debite facta reſponſio
ad interrogationem. Et regulariter cum aliquid detrahitur vel
aliquid additur ſtipulationi, hoc eſt, rei qu in ſtipulatum eſt de-
ducta: ipſa ſtipulatio vitiatur, niſi ipſe ſtipulator reſponſione fa-
cta incontinenti oſtendat reſponſionem ſie factam ſibi placere:
quia tunc valet ſtipulatio. Sr STIPVLANTI.J Dictum eſt in præ-
cedenti S. quod ſtipul atio vitiatur, ſi adiiciatur aliquid ſtipula-
tioni, vel detrahatur: & eſt ille S. intelligendus, ſi aiiciatur vel
2 detrahatur in qualitate ſtipulatiois. iſte S intell:gitur ſi detraha-
tur vel adiiciatur aliquid ſtipulationi in quantitate: & die ſic: Ti-
tius ait Sempronio, promitris mihi decem?Sempronius reſpondet,
promitto viginti. vel ſi dicit, promittis viginti? alter reſpondet,
promitto decem: certè valet ſtipulatio in hoc quod reſpõſum eſt;

a
5

Trib. tantum modis conſtituitur verb. oblig de quib omni-

Digeſtorum,

ex qua obligatio na¬ ſe

PANDECTARV M
PARS VII. ET VLT.
LIBER XLV.

tio, quia non fiunt ver¬ ob id ſoleo ſtipulationem ex qua naſcitur

914

licet debeat reſpõſio congruere interrogationi:tamẽ valet ſtipu-
latioſSED Sr MrHr.JSuperiores duo s-tractãt ſi adiiciatur ſti-
pulationi in qualitate vel quãtitate, quid iuris ſit: hic s, tractat de
tertia ſpecie, ſeilicet ſi adi ciatur ſpecies, vel detrahatur. Et dic ſic:
Ego volebam à te ſtipulari Stichum: tu reſpondiſti promitto Sti-
chum & Pamphilum.
an ſtipulatio valeat? &
reſpondetur quod va-
l let tautûm in Stichor
licèt adiectus fuerit
Pamphilus. & ratio eſt:
quia tot ſunt ſtipula-
tiones, quot ſunt ſpe-
cies in ſtipulationem
deductæ. ſed ſic eſt
vna eſt vtilis, altera
inutilis: ſed vtilis per
inutilem non vitiatur. f Sex librisc6¬
valet ergo ſtipulatio in tenta.
Seicho, vitiata alia par-
te ſtipulationis in Pã-
philoEADEM Av-
TEM.J Sed quaritur, ſi
ego Latinè te interro-
Sipulatio non poteſt concipi niſi, gotu autẽ mihi Græ¬ ..:
.. ce reſpõdeas:an valeat Stipulatio
vtroque loquente, & ſermonis efiea¬ i,uluo, ae,auadr quid generali-
cian imeligente.A RT. uhoelen bet ter & proprie.
1. VLPIANVS libre 48. ad Sabinum. in omni lingua:dumo¬ ait lege lato-

dô loquétes ſe intelli ri mnorer
er ſe, vel per avannis poi-
gant vel per ſe, vel per ſe ſipulari.

nerpre re veuun, u Fuemns à di-
3 v & ideo l ne¬aa Stipulatio. i.ver¬ gniore ſui par-
te y: & ideo ne¬ ouum obligatio. Vel te nomen ſu-
ov que mutus, neque dic aliter: vr eel. 5.S. mit.
ſurdus a, neque infans ? ſtipulatio & ſie totale po prolior
nem contrahere poſſunt :nec ab¬ li. interrogatio cum

re.
ſens d quidem quoniam exaudire eſpotionel ,ciuu vipula ie
ſe inuicem debent. Si quis igi¬ de aqua. do. S. jacol vi fanté poſſe
tur ex his vult ſtipulari, per ſeruu
præſentem ſtipuletur: & aquiretf

Sed proprié ſtipulato, ſtipulari rem
id eſt interrogatio, ſe- fore, male Ac-
ei ex ſtipulatu actionẽ. Item ſi quis
obligari velit é, iubeat: & erit

ſuam ſaluam
cundû Priſci vt Inſtit. curſius hic.
quod iuſſu l obligatus.

non abſentium. Ouidius de Ponto,
Littera pro verbis tibi Meſſaline ſalutem?
Quam legis, à ſauis attulit vſque Getis.
CVIAC.

non poteſt d confici
niſi vtroque loquẽ-

iuris. (Et ſie not. quod qua vtitur Ac-
genus cà digniori par-curius non de
n ar pa, infante loqui-
te ſui ſumit nomen.) ur, ſed de eo
d dicitur ſtioulator. id eſt oramiſſor: a. .m. ln
Sed quandoque d dicitur ſtipulator, id eſt promiſſor: vtS. de con¬ qui fari poreſt,
dict. indebil ſi non ſortem. S.pen. JEt dicitur ſtipulatio à e ſtipulo, id eſt qui ex-
quod eſt firmum: &deriuatur à ſtipite: vt lnſt. eo. in princ. ceſſit annum
’Sippulatio mon poreſt, Sabini he ſunt.CCL A C . pinuſliſi
b J Loquente altero interrogante: & altero reſpondente:vt Inſt. ,its j.
eod. in princ... 1... ..1 S.pe-ſup tit pro-
r Vtroque loquente. At dictio dotis & iuſiurandum fit vno tan¬ xi vt recté sẽ-
tûm loquente. Huic initio obſtat l vn. C.de rei vxor.act. Vnde dici ſit Martin. &
videtur ca poſſe confici neutro loquente Sed dicendum dotem re- ere Enl,
peri actione ex ſtipulatu onnbbr. ex vi & præſumptione con¬ Aleu. ea rapi-
ſtitutionum. Non actum pro actu habetur. Sic in titulo in quibus ciat. Duare.
cauſis pignus. & in S. ſi ſcriptum. de inutilib. ſtipul. l ſecundum. j. eod. Cuiac.& eſt
pignus. & in S. ſcriptum. de inutilib. ttpul. l ſecundum. 3. eou..
CVIAC. cõmunis ſen-

S Et ides. Hæc ſunt Vlpiani. CVIAC....1. Eſa quam-
5 Neque mutus neque ſurdus. Atre, conſenſu & literis obliga¬ eu nar r aiit
ri poſſunt.Cv1Ac. nonnuli di-
5 Neque infans. Infans eſt qui ſept. annum non compleuit Vn- cant illud eſſe
de Græci vertunt ioſailj. Infans autem etiamſi loqui poſſit, non ſpeciale, vt in-
tamen intelligit quid loquatur. Itaque non poteſt ſtipulari.Male fns illan ſti-
Aceurſius hic exciplt ſtipulationem rem pupilli ſaluam for. Nam eeponne
lſeruum illo titulo loquitur de pupillo qui fari poreſt, vt recté nona
tauit Martinus. Sie infans pro filio in l. vxorem.S vlt. de leg. 3. Vide Stipulatio
ſcripta hîc, & not. ibi.At infantr alius & alij infans per ſeruum aut non fit niſi in-
tutore auctore, aut per tutorem poreſt obligari. CvIA. Neque obſt.
e S Poſſint vtS tit jd jS pen & Sſi & Inſt de inutiſtipu S mutum. elle Ouut
& Sſeq& Jeol mulier. C de contrahen ſtip loptimam & Cod de veiturhie Ae-
inuti ſtipul lliij. ſed in infante fallit: vt j. rem pup ſal fol ſeruum. curſius, quo-
Vel die vtibi.AceVRS. niam in illius
d5 Nec abſens vt Imſt de inuti ſtipu. S. item verborum. Sed contrà ’G ?
S. Ede dona inter vir. & vxo. l’ea, qua. Sol. vt ibi ADDITTIO. P.
Vide ſolut. in notat ad l.3. C. de inut ſtip Item contrà l.4.S. de spon nis loco, inter
ſalib. ſolue vt ibi. CVIAc. prsẽtes, quod
e ſ Si quis igitur ſurdus, mutus, infãs, abſens. IR. SSed de infante pro ſipulatio-
videtur contrà quia non poteſt vellevt S tit jliis pe vnde dicunt peeii re-
aliy, (ſecundum l ſi quis ex his ſcilicet alis abinfante ſine vor b t ee
luntate tamen cius bene adquiritur ci per ſeruumevt j-rem pu ſal. ſponſalib, qua
fol ij. Vel die tertio, ſi quis (ſupple, aliquem) ex his vult ſtipulari, inter abſentes
&c nam vox vnius, &c. vt Inst de inutiſtipu.S poſt mortem. ſponſalia fieri
f s Adquiret. etiam ignoranti. .....S.. b antes tenr
g J Velit. expone vtS eo l. obligari velit, ſcilicet per ſeruum: & nudo cõſenſu,
uod ſubiicit, iubeat, ſcilicee ſtipulator ficri. non per ſipu-
h J Et erit quod iuſſu:Sed qualiter iubebunt hi? Reſp-mutus ſcri- lationem.
5 ptura

qui mo tol obl. S.non idé hc enim lex

ter prſentes.

E
 
Annotationen