Universitätsbibliothek HeidelbergUniversitätsbibliothek Heidelberg
Metadaten

Iustinianus <Imperium Byzantinum, Imperator, I.>
Corpus Ivris Civilis Ivstinianei (Band 3): Digestum Nouum, Sev Pandectarvm Ivris Civilis Tomvs Tertivs: Ex Pandectis Florentinis quoad eius fieri potuit, repraesentatus — Lyon, 1627

DOI Seite / Zitierlink: 
https://doi.org/10.11588/diglit.2603#0642
Überblick
loading ...
Faksimile
0.5
1 cm
facsimile
Vollansicht
OCR-Volltext
e Ratam rem
haberi cauere
debet procu-
rator agẽs in-
iuriarú patris
alicuius nomi-
ne, ob iniurrã
eius filio fa-
ctam, ratã in-
quam, rem ha-
beri cauere
debet à filio
ipſn. Quid ſi
ipſe parer illo
caſu agar? ratã
rem à filin ha
beri cauere nõ
cogitur.

1259
a
b 5

. ... 1
Qui patris. ſupple procurator qui, &c. ſecundûm R. volens
deducere in iudicium & filij & patnis iniuriam.
Iniuriari, prtoria, non Corneliat S. de iniu.

Ratam rem haberi.

lex Corne.S.

illud. Azo. licer ex caſib illis quibnaſcitur Cornelia, vt hîc crat.

C
d erberatus. hec
verba expone vt infrà
de iniu. l. lex Cornelia.
S. inter pulſationem.
e J Fili quoque id eſt
de rato filij quoque:

non ſolum patris: qui

filius ſimiliter ſuo no-
mine agere poteſt ex
I. Cornelia:vt d. S illud.
l.lex Cornelia. inſrà de
iniur. Sed videtur à
non caueri: vt ſuprà
de procu. l. non ſolum.
ſi pater. qu eſt contrà.
Solu. aliud in ipſo pa-
tre, cui ipſa lex defert
actionem:vt ibi. Aliud
in eo qui procuratorio
nomine agit: vt hic.
2. Vel ſecundûm Py.
& Ir. poſſumus dicere
quod agebat nomine
patris atione iniur.ex
l. Cornel. de iniur. quaæ
non competebat patri:
vt & j. de iniur. l. lex
Cornelia. S illud. nam
ſi de pretoria velles in-
telligere, non eſſet ne-
ceſſaria ſatiſdatio no-
mine filij, vr in contra-
rio, cum pater can ha-
beat iure proprio, etſi
iniuria ſit facta filio
volente: vt j. de iniur.
l. j. S. vſque adeo. Sed
tunc ad quid caueret
patrem rem ratam ha-
biturum? vt hic dicit.
Prima verior eſt.
f 5 Praſertim cum. i.
maximè: quod ideo
dicit, quia ſi ſeiret an-
tequam decederet, &
ratumnon haberer, ſi-
militer ad filium redi-
ret. quod ſi ratum ha-
beret pater, filii actio
extincta eſſet. Azo.
cm eius exercit ium
competat parri: vt j.

de iniur. l. pater.

*Formula ra-
ti, qua fuerit,
Cice. de clar.
orat in pro-
œmio vſurpat
hc verba
bNepos in ve-
ra ſua & ſtri-
cta ſignifica-
tione. ſ pro fi-
lio filij: vr per
ll. l. fi. C. de
ſue edic. & ine.
1.. ſimiliter in
tit. quibus mo.
feud. amit. in

vſib. ſen.

g 5 Ad filium quan-
tum ad exercitiû quod
patri eiuſque procura-
tori competit: ſed &

Ob eam. id eſt propter iniuriam filij & patris.

Mutatione perſonæ extinguitur
cautio rem ratam haberi:& in ſtipu-
latione ſunt comprehendendæ perſonæ
ad quas veriſimiliter iudicium debet
tranſi e. BART.
9. Qui patris? nomine in-
iuriaru b agit ob eam rem quod
filius eius verberatusd pulſatusve
ſit, in ſtipulatione cogendus eſt
filij quoque e perſonam compre-
hendere: prœſertim cum fieri
poſſit, vt pater antè decedat,
quam ſciret procuratorem ſuum
egiſſe: & ita iniuriarum actio re-
deat ad filiumS.
10. 5 Sed & ſi nepoti l iniu-
ria facta fuerit, & procurator aui
propter hanc cauſam iniuriarum
ager, non ſolum filij, ſed etiam ne-
potis! perſona comprehendenda
erit in ſtipulatione. quid enim
prohibet & patrem & filiuml,
antequam ſoirent procuratorem
egiſſe, decedere? quo caſu ini-
quum eſt fideiuſſores non teneri
nepote iniuriarum agente.
Factum falſi procuratoris non fa-
cit committi ſtipulationem de rato ab
alio interpoſitam. BART.
xXIII. IDEM libro ex Minicio.
Rocurator cum peteret pecu-
niam, ſatiſdedit amplius non
peti, poſt iudicium acceptum
extitit qui & ipſe procuratorio
nomine eandem pecuniam pete-
ret. qu ſitum eſt, cum is qui po-
ſtea peteret, procurator non eſſet,
& propter hoc exceptionibus
procuratoris excludi poſſet:
num8 fideiuſſores prioris procu-
ratoris tenerentur. Iulianus reſp.
Verius eſt non obligari fideiuſſo-
res. nam in ſtipulatione cauetur
non j petiturum cum cuius de ea

eſt.

re actio, petitio, perſecutio ſit: &
ratum habituros omnes ad quos
ea res pertinebit l. hic autem qui
procurator non eſt, nec actionem
nec petitionem habere intelle-
gendus eſt l.
Si ſuperuenit defectus ex parte ra-
tum habentis, ratihabitio impeditur:

ſecus ſi ex parte gerentis. BART.
XXIV. AFRICANVS libro quinto
uaſtionum.

Onorum poſſeſſionem ab
alio l adgnitam, ratam habe-
ri oportere co tempore quo adhuc
in ea cauſa ſit, vt peti poſſit ?. ita-
que poſt centeſimum diem rata
haberi non poteſtt.
1. 5 An auté & ſi mortuus fuiſ-
ſet qui petiſſet, vel furere cœpe-
rit, ratu haberi poſſit, videamus *.
nam ſi in vniuerſum perinde ha-
beri debet, ac ſi tunc cum ratum
habeat, per eum bonorum poſ-
ſeſſionem petat: fruſtra his caſi-
bus ratum habetur. Sed illud
conſequensé futurum eſt, etiam
ſi pœniteat illum petiſſe, ratum
haberi non poſſe:quod vtique ſit
abſurdum. Rectius itaque dicitur,
neutram eorum cauſam impe-
dire ratihabitionemb.
Quando quis ſuccedit ei quem
promiſit ratum habiturum, non tene-
tur. BART.
xxV. IDEM libro 6. Quaſtionum.

Ater dotem à ſe datam abſen-
te filia petiit: & ratam remha-
biturã eam cauit. ea prius quam
ratum haberet mortua eſt. Nega-
uit committi ſtipulationem: quia
etſi veru ſit rat eam non habuiſ-
ſe, nihil tamen mariti interſit do-
tem reſtitui : cum patri etiã mor-
tuae filia, ſalua eſſe dos debeat.

1260

q J Intelligendus eſt. ergo de cius ratihabitione cautum non

Onorum.J CASVS. Bonorum poſſeſ. mihi delatam quidam
apprehendit nomine meo di itur quod udebeo rataim habere
iltam apprehenſionem intra tempus quo poſſem eam petere:nec

nocet ſi tempore quo
habeo ratum, ille qui
apprehenderat, ſit fa-
ctus furioſus, vel ſit
mortuus, vel pœuitue-
rit. FRANC.
r Abalio id eſt, no-
mine eius cui delata
fuerat petitio.
ſ Peti poſſit. aliàs
committitur ſtipula-
tio: vt infrà eod. l. ſin.
S. fina.
5 Poſt centeſimum
diem. Vide notat. ad l.
Pãnonius. ſuprà de acq.
hered.CVIAC.

t Concor & fa-
cit quoil noaine.
2. in prin. in gl.

t J Non poteſt. Not. ſuper rerbe ca-

non a trahitur hic re-
tro ratihabitio: vt hic,
& ſuprà quis or. in bono.

nonieas. vltra
med, ibi, tu dis
quod aut colla-
tio. de elet. in

poſſeſ ſerue. l. fin. & de praſan.

bon poſſt l ias S a¬
quirere. ſic & ſuprà de
his qui no. infam. l.
quid ergo. & S. eod. l. fi.
in fin. Sed arg. contrà
Cod. ad Macedon l. fin.
& l. ſi filius. & ſu-
prà de ſolu. l. cum mi-
hi decem. S. j. P Item
facit ſupra de acquir. he-
redita. l. Pannonius. &
l. ſi quis alicui. & ad
Trebell. l ſeruo inuito. cir-
ca princ.
u Qui, procurator.
A cCVRS.
x 5 Videamus. vere
vidẽdum eſt, quia ſunt
quidam qui volunt di-
cere non poſſe haberi
ratum, quaſi perinde
habendum ac ſi non
mandaret.
y 5 His caſibus. ſcili-
cet tempore tranſacto,
vel eo mortuo, vel fu-
rente.
z y Conſequens eſt. ſci-
licer ei quod dicitur
me non poſſe petere, ſi
cœpert furere.
a Neutr ſiue mor-
tuus ſit is qui petiit,
ſiue pœnituit poſtea ſe
petiiſſe, ſiue furioſus

ipſi filio datur: vt j de iniurl ſed ſi vnius. S filio. & S. procuratorem.
& l.j. S fi & l. lex Cornelia. S. illud.
h Nepoti. exiſtenti in poteſtate aui. VACcVRS.
i JNepotis Sed nonne ſufficit ſi hic procurator cauet eu ad quem
res pertinet, rem ratam habiturum?Reſp non:quia his verbis he-
redes continentur:vt S. de adil edict. l. ſciendum. S. deinde. Hîc autem
agit etſi non heres: vtj. de iniurl ſed ſi vnius.SSſin. ACCVRS.
l Patrem. id eſt auum.
l Filium. patrem ſcilicet nepotis.
Rocurator. JCASVS. Procurator agens nomine meo prote,
promiſit tibi amplius non peti, videtur ſenſiſſe de me, & meis
heredibus.FRANC.. e1 12.1
m ſ Acceptum, cum iſto procuratore qui ſatiſdedit amplius non
peti: quæ verba expone vtS. l amplius non peti & fortè quando
interceſſit hic alius, am finitum erat udicium cum primo, abſo-
lutione, vel condemnatione.
n Procuratoriis vt non habens mandatumvt S. de proba. l.in ex-
ceptionibusS ſi Sed quid ſi eſt coniuncta perſona qu non poreſt
repelli? Reſpon, idem: vtS. iudi ſol.l.iij- S.j. ACCVRS.
0 Num id eſt, an-Acc RS:,... 1...1
p ertinebit. ad quod S de procu.lnon ſolum. f. qui alieno. Sed
an ad impendia tantûm: ſicut & Seol ſi ſine. S-cum autem? Reſpon.
non: aliud eſt enim in perſona falſi procuratoris, cuius perſona nõ
continetur in ſtipulatione rem ratam haberi: vt hic. aliud in do-
mino, cuius perſona in ſtipu, continetur. Azo. licét nec domi-
nus agere potuerit: vt ibi.

factus ſit:dum tamen intra tempus poſſit à domino ratum haberi.
Ratihabitionem aliter eo mortuo cuius nomine petta eſt:
vt S. eol ſi is. Ex pradictis paret ſecundum R quod aliud eſt ſi
habeai ratumeo tenſpore quo non poſſem petere: vt in princ. l.
aliud eſt ſi tunc cum meoruim nego. geſtor non poſſet perere. &
facit ſuprà de vſucap.ll nunquam. iS. ſi ſeruus & de bon. poſſll penult.
S. fin. ACCVRS.
OAter. J CASVS. Pater ſoluto matrimonio petebat ſibi reddi
dotem à marito quondaim filiæ, & ſilia erat abſens, & pater
promiſit quod filia habebit ratum. antequam habeat ratum, de-
ceſſit ſilia. dicitur quod non committitur ſtipulatio.PROCV-
RATOR.) Venditor meus tenebatur mihi redhibitorta intra ſex
menſes. quidam nomine meo egit & exegit, & ſatiſdedit quod
ego haberem ratum ego non habui ratum niſi poſt ſex menſes,
quando iam debitor liberatus erat tempore. quaritur an com-
mittatur ſtipulatio de rato ad repetendum quoderat ſolutum
procuratori? Et dicitur quod fic. ſi aute ſtipulatio non interue-
niſſer: tunc tenebitur procurator condict. ob cauſam vel indebiti,
vel ſine cauſa, adreddendum retro quod accepit. FRANC.
c Eam filiam abſentem.
d Dotem reſtitui. ſibi marito à patre, cûm eamdem ſit reſtitu-
turus patri. vnde dolo facit, &c.vt . de except. doli. l. dolo. vel dic
reſtitui, ſcilicet alij quaim patri.
e 5 Mortua. non diſtinguitur liberos habeat vel non, & ſic eſt
pro Bul. & Io. contra Mar cuius tamen ſententia ſeruatur hodie.
& facit ſup ſolma. ijj& de ſolul. qui hominem. S ſi gener. & de iure.

dol.

a Ratihabitio
non ſemper
retrotrahitur.

b Die ibi tem-
pore quo rati
habere pote-
rat, gerit ne-
gotium, quia
poterat ſolui
pro reo obli-
gato licer fide-
iuſſor eſſet li-
beratus. ſecun-
dum Bar. hie.
 
Annotationen