Universitätsbibliothek HeidelbergUniversitätsbibliothek Heidelberg
Hinweis: Ihre bisherige Sitzung ist abgelaufen. Sie arbeiten in einer neuen Sitzung weiter.
Metadaten

Iustinianus <Imperium Byzantinum, Imperator, I.>
Corpus Ivris Civilis Ivstinianei (Band 3): Digestum Nouum, Sev Pandectarvm Ivris Civilis Tomvs Tertivs: Ex Pandectis Florentinis quoad eius fieri potuit, repraesentatus — Lyon, 1627

DOI Seite / Zitierlink: 
https://doi.org/10.11588/diglit.2603#0715
Überblick
loading ...
Faksimile
0.5
1 cm
facsimile
Vollansicht
OCR-Volltext
a Temporibus
diſtinctis con-
ciliantur ſcri-
ptura.

J Capitale eſt,
vt Noni? Mar-
cellus ſçribit,
capitis pericu-
lu, aut crimen
capite vindi-
çandum. Aug.
li.3. 9oſic inl.
pmn. S. ſi quis.
inſr, de re mili,

taltit, de cel
legis illicitis &
corporibus. In
vul. De colleg.
& illicit, cor-
poribus ſeu
corpori illici-
tis. Plur. in Nu
ma. vide co-
piose apud La.
ziu li.12.c.4.

Terminos
aſterius quis
attingere po-
zeſt varirs de

cauſis, tres hic

enumerantur,
tres alias v. a¬
pud Berberiu
1 parte in pra-
xi. c de termi-
no moto. 2.

t v. Boſſjum in
prauiieitulo de
nion bus &
Colligationi-
bus o. Ber-
beriú in praxi
parte 1. Tit.de
collegiis illi
citis & mono-
polis 28.

d Stips quid.
e Pauperibus

vnde notant

Item dicunt quidam medietatem nomine prmiy ei dari, cuius
opera cõuictus fuerit quis:vt args ad Sil lege. Sfin Sed in co quod
pecuniaria pena hic imponitur, eſt contrà S eo l. j Sol diſtingue a
tempora: & omnia concordabuntur, A principio enim non fuerat

ſtatuta: ſed poſtea per
Cæſarem ſtatuta eſt.
Vel hic pro ſuo com-
modo amouit: quia
prdium confine erat
ſuum: ibi non. Prima
placet. Item per Lom-
bar, qui amouit de lo-
co in l. ſolidis, qui re-
mouit, & in alio loco
poſuit, tunc in xl.vt in
Lomb. de termil ſi quis
pro. & leſi ſeruus.
a Ei capitale eſſe. Leg.
Capital. vt Flor. t.
omnes. S. de re militari.
Sic & Nonius Mar-
cellus & Feſtus. CVI.
a Multam. prædictã
quinquaginta aurco-
rum ad quod S. de iuriſ.
omn iud l.ſi quis id. S. in

ſeruos.

B S Quaſtionum obſcu-
randarum cauſſ. Græce
ai eyBpr uj dpavietv.
CVIAc.
b Ex ſilua facit j. de
verb ſign. leſilua.
c Factor. Aut igi-
tur mouit vt lapides
ſibi furarentur: & tunc
de furto: vt alias. Aut
cauſa occupandoruin
finium: & habetur æ¬

tatis diſcretio: vt S. l.

rox. Aut cauſa ſemi-
nandarum litium: &
tunc pro factorum va-
rietate:vt hie, & fa. In-
ſtit. de offic.iud. S eo quo-
que. vbi ettam dicitur
agi fin. re pro hoc cri-
mine, ſi habeamus a¬
gros confines.

DE COLLEGIISc.
Quæ ſic dicta ſunt,
qui ſimul colliguntur.
d Collegiis, cum ſimul
cohabitant aliàs non.
e Corporious. tres

vt ſi ſeruus ſeruave inſciente do-
mino dolo malo fecerit, ei capi-
tale f eſſe a: niſi dominus domi-
nave multam ſufferre maluerit.
2. Hi quoque qui finalium que-
ſtionum obſcurandarum cauſa

faciem locorum conuertunt, vt

ex arbore arbuſtum, aut ex ſyl-
ua P nouale, aut aliquid eiuſmo-
di faciunt: poena plectendi ſunt
pro perſona, & conditione, & fa-
ctorums violentia.

m

DE COLLEGIISdET
corporibus.

TITVLVS

XXII.

Eſt etiam crimen extraordinarium in eos
qui illicitum collegium vel quodcunque
tale corpus celebrant, id eſt ſine auctoritate
Senatus vel principis: & collegium diſſolui-
tur ex S. C. mandatiſque principum l.3. Ter-
tullianus de ieiunio. In S. C. & principum
mandata coitionibus oppoſita deliquimus.
Non puto ex hoc crimine aliud eſſe priua-
tum publicimve iudicium. CVIAC.

1. MARCIANVS libro 3. Inſtitutionum.

VANDArIS princi-
uul palibus præcipitur
preſidibus prouin-
& ciarum, ne patiãtur
eſſe collegia ſoda-
liciat, néve milites s collegia in
caſtris l habeant. ſed permittitur
tenuioribus ſtipem menſtruã
conferre, dû tamen ſemel in mẽſe
coeant: ne ſub prtextu huiuſmo-
di illicitum collegiu coeat- quod
non tãtum in vrbe , ſed & in Ita-
lia & in prouinciis locum habere
diuus quoque Seuerus reſcripſit.

conſtituunt collegium: vt j. de verb, ſignific.l. Neratius.

ue

Mſ A ndaris Cns vs. Prohibet fieri collegia ſodalicia de qui-
l bus dic vt j. l. fin. Iteinm omnia collegia prohibet, permittit

ramen vilioribus hominibus ficri collegia cauſa adiuuandi aliquẽ
pauperem, non tamen in menſe vltra ſemel conueniant. & hoc
habet locum in Itaiia & in prouinciis, non in Roma. Item cauſa
religionis permittit fieri collegia, vt fratrum. Item in pluribus
collegis licitis non poteſt quis eſſe, ſed in vno tãtum: & ſi im plu-
ribus fucrit, eligat in quo vult eſſe: & partem rerum communi
qu erant in alio collegio, repetat. Iten qui illicitum collegium
fecit, tenetur ea pœna qua tenetur qui hominibus armatis intra-
ſubueniẽdum. uit loca publica vel templa per vim: & eſt capitalis. & h. d.hc lex,

& ſeq.FRANc.



1405 Digeſtorum Lib xlvij. Tit. xxij.

adulte. l ſi maritus.S, fi.

1. Sed religionis cauſa coire
non prohibentur: dum tamen per
hoc non fiat contrà ſenatuſcõſul-
tum quo illicita collegia l arcen-
tur *. 2. qNon licet autem am-
plius quam vnu collegium licitu
habere, vt eſt conſtitutum & à di-
uis fratribus: & ſi quis in duobus
fuerit, reſcriptum eſt, eligore eum
oportere, in quo magis eſſe velite,
accepturum ex eo collegio à quo
recedit, id quod ei competit ex
ratione que communis fuit.
I1. VLPIANVS libro 6. de offic. Proconſ.

Viſquis illicitum collegium
vſurpauerit: ea pena tene-
tur , qua tenentur qui homini-
bus armatis loca publica vel tem-
pla occupaſſe iudicati ſunt.
III. MARCIANVS libro ſecundo
iudiciorum publicorum.
COlegia ſi qua fuerint ilici-
ta , mandatis & conſtitu-
tionibus, & ſenatuſconſultis diſ-
ſoluuntur. ſed permittitur eis cû
diſſolutur, pecunias communes,
ſi quas habent, diuidere, pecu-
niamque inter ſe partiri.
1. In ſumma autem, niſi
ex ſenatuſconſulti auctoritate vel
Cæſaris, collegium vel quodcum-
que tale corpus coierit, contra ſe-
natuſconſultum & mandata &
conſtitutiones collegium celebra-
turs.
2. Seruos quoque licett in
collegio tenuioru recipi volen-
tibus dominis: vt curatores horu
corporum ſciant , ne inuito aut
ignorante domino in collegium

6

lſtatuas.

confu. l denunciamus.

P VO licitum l Tnetur vt maieſtatis ve h uiadeudeſ-
ibi, quove cœtus, &c.vel alio capte:vt C. de his qui ad eccleſ-

1406

tiovt s fin reg liuS ſi dicantur Ahij dant condict ex lnomine Aſei, milnõ poſlhis quidein pr C de dſertollſi in pr quodibinort.

n Eſſe velit. Non poreſt eſſe in diuerſis collegiis, & ſie no
let de lure, ſed ramen poſtea permititur ei cligere:vt le g .

0 Competit. Quod ergo erat collegij, erat ſingulorumevt ja
l eollegia in prin &

auth de ſan epiſt e
quis autem ad monaſti-
cam. verſi. vbi auté. ibi,
ſtver plara toll ix
ur de verée ſign lrent.
le leg. j.l, ſerui elect re
SſSedelntra i ſeltes ni lus
di l-in tantit s vniuer is da.
totis. & de in ius vocan,
lſed ſi hac. S qui manu.
mittitur. Solu, quidam
dicunt, quod quæ col-
legij ſunt, vel populi,
vel plurium, ſingulori
ſunt: vnde & facta de-
monſtratione ciuium
concedunt, iſti ſunt
populus Bonon & iſti
sut domini huius pra-
dij, non tamen conce-
dunt, ſi iſti moriuntur,
ergo populus moritur:
quia alij ſubſtitutifû-
guntur vice illorum. &
idem fallit in voce e¬
miſſa quæ periit, non
tamen extincta eſt vox
tua quod autem dici-
tur in contraris, non
eſt ſingulorum, eſt ve-
rum,yt poſtulare poſ-
ſit ius pa vel ſeruã non
torqueri: & ad ſimilia:
ſed cûm recedit ex col-

legi vel ciuitate, par-

tem ſuam vt in pro-
prio obtinebit. & forte
iſtud eſt ſtatutum de
liberto, ne alioquin ni-
mium eſſetimpedimẽ-
tum aliquem ciuem
conueniri dum eſt m
ciuitate, ſed ſi eſſet ex-
trà debitor liberti, iam
habebit cauſam cum
eo cui non debet reue-
rẽtiam: & ſie tunc nul-
lum eſſet dubiu. Item
in ſeruo magnum eſt
impedimentu veri-
tatis inquirendæ, ſi nõ

torqueatur. Vel dic quod collegia & vniuerſitates aliquid habent
proprium, & ſingulorum eſt: & quicunque recedit, partem ſuam
petit, ſcilicet cum ex collatione ſingulorum habent aliquid con-
mune: vtS ne quid in loc pub. l.ii.S. viarum. Sed vbi collegio vel ci-
uitati legatur, non legatur nſi his qui ſunt in coll
collegio ſunt, habent partem ergo cui quis recedt, nh

egio:& qui de
hil vindi-

cabit, quia non eſt ſingulorum, led ciuium vel colley atorun &
ſa adhoc s quodcuiuſque vniuer, lſieut S ſiquid & ad drtel ll,
ſi autem collegium & j.de quaſt. l.j. ſeruum.& S. de acquirre. don.

d leg. Iul.ma. lj-

o...
i: & res cõ-

pue Renu nf Soualeia, ſodales ſunt, &c vtj l fin.
ſtipenm paupe g nitesnerelrtorrié vel die in exercit hor viſ maii I.ar rcc
ri dandam, vt h J In caſtris vel proprië. vel dic in exercitu & hoc niſi permiſſu legium eſt illicitum niſi ſit permiſſum ab alqd nr recipi ſer-
per cl inee ſir ducis bell: vt legio, cuneus, al. prncipe. Tertiõ dicit in coilegiun tenuiorun poſuntaſrr-
ui voluntate dominorum, non aliàs: imô puniuntur qui alit

cut a7. die no. y S Permittitur tenuioribus. Vide not ad l.3 jeod & ſeript.ad l32. ui voluntate donorum, nou ille ee ſ F.AC.. .
Parn ieceeon Srude de les Gireci vertunt manient uioit in lib, ioo aL, Crca Cp cptunt sequens ler ect ppaan cun oroo ttt eeſ nauv Si , pure o caiie
me ; Tauioribus id eſt vilioribus & dic quid ſit ſtips d vtj de verl. q’ilicita qualia a ſunt omnia niſi probetur lietai lun.
ma. & S.quod cuiuſque vniuer. l.j in prin & C. de here. inſti. l collegi praſumt

ibi poſui in a-Zenuiorius. cAAizv. AAL......1.
poftiad eum. in ſign l. ager.S.j. & dic conferre ad ſui ſuſtentationem, vel alicuius ma S quod cuiuſque vniuere. nuere iſi probenur
Diuidere. de hoc dic vt S. eol j. in fie e m quaritur hoc permiſſa.
ſ Celebratur. Ar, contrà S de procurl mutus.S. cum quaritur.nos peru.

ver. elemoſynã. qui incidiſſet in paupertatem-& quod dicit ſemel, ſc.ad plus:ne ſub r
.-..L........ crannraliter prohibetur,
tamen varie:quia hoc tanquam illicitum generaliter pr-

ce ge pratextu, &c ſi ſapius coirent. S Et no, quoi magis pauperi e
gia r quan diuiti ſubuenturve , de tranſact leum hi S ſin annos. tamen varceu’aho, aneaaespitlſed ſess idenm ait.
..auIm licirnm conceditur: vr de iniu.l ſed ſiy-
ilud tanquam lcitum conceditur: vr iſteimer &quibuſdam.

mnia illicita, lAlM uetre-vV.. I.A A. .e e
niſi licita pro¬ J In vrbe Rona, per excellentiam, vt Inttde iur, natS ſed ius. illud tanquam leetin cone mmmmn l ſſmmerr qui
infii s eol j in prin & facit j de iur, immunmlſſeios amnaie lnet
Item eodem modo ſoluitur arg contrà ſupr. ex quib. cux

bentur.l5 Illicita collegia. Collegia fetga omnia illicita ſunt, niſi licita
2 Religionis probentur:vt j. in ſumma. Permittuntur g autem cauſa re-
non. . quo eis.
t Seruos quoque licet. i. licitum eſt.

cauſa permt ligronis: vt he, & alibi: vt Squod cuiuſque vniuer. no. lj niſi fiat
niſi fiat fraus rraus, quia nngant relgronem,ien non eraor. uIVVDV.... c..21. ..
cri. l. ij & C. de ſacroſan, ecclel qui ſub pratextu. u J Tenuiorum hoc expone vt ſuprà l. j.in princ.

tûtur collegia, VVss Ixv,tuar. ;,1 A11¬
gla fraus, quia fingant religionem, ſed non eſt:vt hic & s.de extraor.
qua fingat re¬ cridaj & C. de ſacroſan, ecclel qui ſub pratextu.* ’aI...... *...aAi.at iarb R ſ iar
gionem. m S Non licet, alieui & ad noc jad municl libertus Siiij&& C. qui x Sciant vel ſuperiora determinat verbum ſcian
1

OllegiaICASVS. Collegia illicita debent d ſoline col-
munes quæ ibi ſunt, debent diuidi. Secundô dicit, omne co-

.... CaAnſ
aliquo Senatuſ on vel à

nt. & tunc expo-
nituſ,

9 2
&.
 
Annotationen