Universitätsbibliothek HeidelbergUniversitätsbibliothek Heidelberg
Hinweis: Ihre bisherige Sitzung ist abgelaufen. Sie arbeiten in einer neuen Sitzung weiter.
Metadaten

Iustinianus <Imperium Byzantinum, Imperator, I.>
Corpus Ivris Civilis Ivstinianei (Band 4): Codicis Dn. Ivstiniani Sacratissimi Imp. PP. Avgvsti, Repetitae Praelectionis Libri Duodecim — Lyon, 1627

DOI Seite / Zitierlink: 
https://doi.org/10.11588/diglit.1979#0059
Überblick
loading ...
Faksimile
0.5
1 cm
facsimile
Vollansicht
OCR-Volltext
13 De ſumma Trinit. & fide Cath &c.Titj. 14

aDE SVMMA TRINITATE, ET
fide Catholica, &c.

aGontinuatio
rubrica¬.
Fides reli-
gionis printi-
pium.
& Ioan.1.

mittit. . Vel ſic poteſt con-
inuari. Cum omnia ab
ipſa Trinitate procedant,
e dicitur in Euangelie
Ioannis E, In principi
erat Verbum, &c. & in-
frà de vet. iur. enu. l.j.
circa prin, merito igitur
de ſumma Trinitate, &
fide Catholica rubrica
praponitur, & hac con-
tinuatio tangit prim tã-
tum partem rubrica.3. Vel
ſic continua: (& tangi-
tur ſecũda pars rubrice.)



dVt tangatur.

Cum omne quod non eſt

ex fide, ſit peccatum: vt
extrà de praſcriptionib.
c. quoniãomne. &xxviij.
quj.c.jSS ex his itaque.
& noſtra reparatio à fide
ſumpſit exordium, & ni-
bil boni poſſit ſine fide ſu-
peradificari, vbi fidei deeſt
fundamentum, vt 1-q.j.
c.cûm Paulus. ide Impe-
rator Iuſtinianus ſui ope-
ris poſuit ſummam Tri-
nitatem & fidem Catho-
licam fundamentum.
b Fide. Fidese eſt ſpe-
randarum rerum vredu-
Fides quid litas f, non tamen cuiuſ-
eſt. libet rei, ſed circa Trini-
tatem: & argumentum
non apparentium.
ADDITI0. Quid ſit
fides, & quot ſint ſpecies
fidoi & quot articuli, &
quod pramium credentii,
& qua ſit pna non cre-
dentium, vide Gloſſ. ſu-
per rubricam extrà iſto
. zv, tit. in anti.
ſubſtantiavel e Catholica. i.8 vni-
ſubiectio. 75. 1.
g Catholiea uerſali & vbique porre-
fides qua. da; vnde dicitur, In om-
* Ex C. T. lib. nem terram exiuit ſo-
16tir. 1. l2 nus eorum.
tripart- hiſt Ee d4 Contendere. al. eſt,

le. li. ..c. 17exA 1¬
Soom Ll racare, id eſt, diſputare.

cap.4.

e Ro.14. in fi.

g xosuois

eſg vntos Hae lex
Es diuiditur in tres
partes. In prima parte
Imperator præcepit fidẽ
ſeruari quam ſancti Pa-
tres tradiderunt; & oſtẽ-
dit qualis ſit. Secudô af-
ficit præmio ſeruantes.
Tertiô afficit pœna tri-
plici non ſeruãtes. VIV.
Ex hoc textu not.
e plu- quem puniri ex eo-
t etis plur deri pue do eiſo pluribus
delicto quis pœnis: & hoc quando
puniri poreſt, imponuntur per eãdem
quoties pe jegem copulatiuë. ſi au-

impoſir ſunt l-a¬¬
perlegen eo tem alternatiué, ſuſfi-

pulatiuë:ſi al- cit vna, quam iudex ele-
ternatiue ea gerit, vtj de ſer fugi. l. ſi
pena ſuſieit fugitiui, cum lſequ ſecu-
quã iudexele m Paul de Caſtr.
gerit. C quos. Argum-quod
5 Quos. Argumquo
i Bononien. conuenla-
i Imperator tur Mutine, nonl de-
non imponit bet iudicari ſecundûm

legẽ niſi ſub- ſtatuta Mutinæ, quibus non

ditis.

De iuſtitia tractaturus, de eius parte pracipua quidem tractat,
id eſt, de religione. Religionis b autem principi eſt fides, & hãc pra-

h Religione. i fide.
i JQuami qualem. & dic



ex co quod dicit volumus

Codicis Domini Iuſtiniani
SACRATISSIMIPRINCIPIS

perpetui Auguſti, repetit prælectionis

LIBER

PRIMVS.

DE SVMMAa TRINITATE, ET FIDEb
Catholicas & vt nemo de ea publicè con-
tendere audear.

TITVLVS

VS ſacrum ſiue de religione Chriſtiana quod Theodoſius contulerat
in vltimum ſui Codicis librum, Iuſtinianus in hoc ſuo Codice hono-
ris cauſa, vel vt lequuntur, re riuto, maluit ponere primô, &
exordiri ſtatim à pracipua eius parte, de ſancta Trinitate & fide Ca-
tholica, déque ea ita definire: Vnum eſſe Deum in tribus perſonis Pa-

I.

tre, Filio, Spiritu ſancto, per omnia aqualibus diuinitate, aternitate, maieſtate, vir-
tute, claritate, gloria, ſubſtantia, Chriſtum eſſe ſingularem & vnigenum filium
Dei, ſumma Trinitatis perſonam vnam, Deum de Deo, lumẽ de lu mine. vt ait l.2.
hulus tit. & inhumanati vtero virginis Maria Dei & hominẽ, Dei patri ooé-
io,,i ſubſtantia parẽ, & ſimiliter heminẽ ieo cio per omnia nobis, certiſſimam ſa-
lutem, redemptionémque humani generis, ac proinde ſacratiſſimam Virginem Ma-
riam non Chriſti quaſi hominis tantum, ſed etiam Dei matrem nominari vere, &
hanc eſſe fidem Catholicam, quam & ipſe latius profitetur, & laudat l.5. 6.7.8. po-
pulo in teſtimonium aduocato & vtriuſque Romæ Archiepiſcopis. Sunt & alia fi-
dei Catholicæ capita. Sed cum in aliis congruerent illo tempore Chriſtiani ſatis, in
his mirum in modum inter ſe diſcrepabãt. Et qui à Catholicis ſiue Orthodoxis ſeor-
ſim ſentiebant Arriani, ſiue Porphyriani ſunt, & Neſtoriani, ſiue Simoniani, & Eu-
tychiani ſiue Apollinariani, vt l.6. & 8.j. de her. Chriſtiani haretici aut ne Chri-
ſtiani quidem maxime Arriani, & Neſtoriani, l damnato eod. De ſpiritu ſancto
quod Impp aiunt in l.2.eum ſe ex ſummo rer parente & ſperare & accipere, Ac-
curſius male notauit. Nam & veteres omnes ita loquuti ſunt, licet non negarent,
eum etiam prodire ex filio, nec ea d re vllum erat, illorum Imperatorum etate in

Eccleſia diſcrimen. CvrAC.

1. Imppp. *GRATIAN. VALEN-
TIN. & THEOD. AAA.
ad populum vrbis Con-
ſtantinopolitanæ.

Fides Catholica circa Trinitatem
eſt ſeruanda ſecundum Apoſtolicã
doctrinam, & Euangelicam diſci-
plinam; & eam ſeruantes vocantur
Chriſtiani; non ſeruantes vocantur
hæretici; &vt dementes & infames
habentur; & à Deo, & à Principe
puniũtur:hoc dicit ſecundumBAL.
& BART. Vel ſic:
Subditi Romano Imperio debent
ſeruare fidem Chriſtianam, vt cre-
dant Deum eſſe trinum & vnum:
ſcilicet trinum in perſonis, vni in
ſubſtantia, ſub pari maieſtate: &
qui hoc faciunt, vocantur Chriſtia-
ni: & ſerui denominantur ab ipſo
Domino:qui autem faciunt contra-
rium, vocantur hretici, & ſunt in-
fames, & puniuntur non ſolum à
Deo in alio ſeculo, ſed etiam ab ho-
mine:id eſt, à magiſtratu imperiali
in hoc ſeculo, & pœna temporalih.
d.in effectu ſecundum PAVL. DE
CASTR. Vel ſic:
Fides Catholica hac eſt, vt Patris
& Filij & Spiritus ſancti vnã dei-

ſubeſt: cûm dicat, quos noſtræ cle

mentia regit imperium. J Videtur hic textus ſupponere quod.
non omnes populos regit Imperator. quod an ſit verum vide
hie pulchre per Ioan. Fabrum, in ſuo Breuiario, & vnde proceſſit
imperium, & an Papa iuriſdictionem temporalem habeat.
gS Clementiæ clementia eſt pars modeſtiæ. modeſtia enim cõ-
uenit ſuperioribus & inferioribus, ſed proprium eſt ſuperiorib.
Codex.



tatẽ ſub pari maieſtate, & ſub pia
Trinitate credamus, qui ita credit,
Chriſtiani Catholici appellatur:qui
non ita credunt, hæretlci ſunt, infa-
mes, & veſani, vltione diuina &
humana plectendi.ANT. CONT.

a VNcTos e populos
quost clementiæs
noſtræ regit impe-
rium f, in tali volu-
mus religioneP verſari, quami
diuû * Petrum Apoſtoluml tra-
didiſſe Romanis religiol vſque
adhuc mab ipſo n inſinuata de-
clarat, quamq; Pontificẽ Dama-
ſumr ſequi claret, & Petrum
Alexandrie Epiſcopum virum
Apoſtolicæ a ſanctitatis:hoc eſt,
vt ſecundûm Apoſtolicã r diſci-
plinam, Euangelicamque ſ do-
ctrinam Patris & Filij & Spiri-
tus ſancti vnam deitatem ſub
pari * maieſtate & ſub pia Tri-
nitate credamus. 1. Hanc le-
gem ſequentes, Chriſtianorumv
Catholicorum nomen iubemus
amplecti: reliquos * verô, de-
mentesy, veſanoſquez iudicãtes,
hæretici dogmatis infamiam?

x5 Reliquos. vltione plectendos.
y JDementes, i.ſine mente.

I. L....
aem & dic quod religio eſt ius cuiuſdam ſupe-
lrioris natura, que curam ceremoniamque nobis affert.

ergo eſt lex: vt Inſtit. de iur. nat.S.

zVeſanoſ, à ve, quod eſt ſine,r & ſanos, quaſi ſine ſanitate. Acc.
aJInfamiam. Ecce vna poena. & collige hic arg. quod periurus aia.
puniendus ſit: licèt j de recre & de iureiur l.j dicatur quod nõ ſ Periuri pu-
debeat puniri corporalirer, punitur tamẽ aliàs, vt hic. leges enim niendi.
quædam periuria puniunt, vtj de indicta vidui.l pe.

erga inferiores exercere clementiam: vt j fami erciſc. L. in ipſius.

Religie
quid.
lVolo, verbum
diſpoſitiuum
legis & præce
ptiuum.

Itẽ

ſed & quod princ placuit.
l Petrum Apoſtolum.
ex hoc quod hic legi-
tur, ſume ar. quod vſu-
r P hodie peti non
poſſunt ſecundûm ius
ciuile. Nam dicit Impe-
rator quod vult, quod
ſubditi ſibi, ſequantur
fidem ſiue religionem
quam Petrus Apoſtolus
tradidit Romanis. Sed
iure diuino prohibit
ſunt vſur::ergo peti nõ
poſſunt vſur. 2. Item
iura ciuilia non dedi-
gnãtur ſacros canones
imitari;vt in auth. de ec.
ti-in prin coll.ix vnde do.
Azo in ſumma de vſu-
ris conceſſit, quod ſe.
non poſſunt peti. Ve-
rumtamen ad iſtam le-
gem poſſet reſponderi
quod dicit ſequi quan-
tum ad fidem. Ad hoc
reſpondent quidam ita
quod ſacræ leges non
dicunt quod ſint prohi-
bit, ita vt non capian-
tur vſuræ, in quatuor
conciliis: ſed quidã de-
cretiſt dicunt, quôd
ſunt prohibitæ, Sed di-
ſtingue, aut petit quis
vt lucrum, & non po-
teſt: aut quia obſit ſibi,
quia paſſus eſt damnu.
& tune, non vt vſura,
ſed vt intereſſe petun-
tur. argſff. pro ſocio l. ſo-
cium qui in eo, & ita ob-
ſeruatur in curia Ro-
mana.. 1 .
ligio circa fidem. ne S i
m S Vſque adhuc. i. ho¬ in cconqueſtus.
diernum diem. extrà de vſu &
n 5Abipſo. Petro. Ae¬ Gloſ-iiij. q i.

ſumma, quæ
CVRSIVS... ehumerant ca

OJ Inſinuata v. i. do¬ ſus in quibli-
cta. cet aliquid vl-
ADDIT10. Notat hic tra ſortem ac-
Ioan. Faber, quod ſi peſ,.
quis de fide interoge. aſi nuarieſt
tur, ſuficit reſpondere di.
quod credit ſicut Ro¬ f anno à
mana Eccleſia: nec de¬ Chriſt.380.
bet explicate reſpõdere diunmn in
de ſicuuis arti puid Tieond.
it rector aut prælatus. & hiſt trip.
p Damaſum ſ. Papam.
q Apotoliea. Non diruuor
cit, ideo quia fuerit A¬ ,auo
. dda.
poſtolus nam tantû vni vocat Sozc-
Petrum legimus Apor menus.
ſtolum fuiſſe: ſed & hic p Apoſtolieus
Apoſtolori vitã egit uu orequis
r Secundum Apoſtoi. die poſtri-
cam. quia Apoſtoli ita nur ua-
pradicauerunt. praſcriptionibus
ſ Euangelicam. i. vt aduerſ hareti-
continetur in Euãgelio.
ts Maieſtate. à potentia. NomineDe
....-... mini vocari
u Chriſtianorum. Ec- ſeruis maxi-
ce maximum pr- mum eſt pras
mium, quod ſeruus vo¬ mium.

catur nomine Domini. rVide Feſtin
Vegrãde. Gloſ.

ſis Veſanus,
uxrdne:
veſania

m Vſure iure,
ciuili peti poſ
ſint vt inter-
eſſe, non vr
lucrum.

A 4 a JSuſti
 
Annotationen