DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.1979#0329
a¬ſRummdiun ula
m alio iuraneutnpi
iureiur;;j’
iig iun
loddi, i
m pol tmndtl u
in tinenti: ttsad
r- printip.
l d
eordun iu!
u,
553
De iudicis. Titj.
Inomine vſurarunm
ſingulis menſibus qua-
tuor denarios: elapſis
ſex menſibus petij iſta
decem, & vſuras: litem
ſum conteſtatus: poſteà
durauit lis vſque ad ſe-
ptem menſes: an iſtoru
ſeptem menſium, qui
currerunt à tempore li-
tis conteſtatæ, poſſim
petere vſuras, queritur?
Reſpond quod ſic, cûm
primô in iudicium non
fuerint deductæ, nec po-
terant: quia non erant
commiſſæ: & ideô alia
interpellatione opus eſt:
ff eod. l non poteſt videri.
2. Vel pone caſum, vt in
gloſſa ſequenti.
SNota ex iſta lege re-
a Petitione iu gulam, quia creditor?
diciali ſortis petendo in iudicio ſor-
creditor ſibi tem principalem, non
non praiudit pridicat in vſuris, in-
cat in petitio ereſſe, damnis, aut aliis
ne vſurarum, terelle, damnis,
damni, & ſi-
milium. in præſcriptione b ſolu-
DE IVDICIIS.
Dixit de praparatoriis iudiciorum, vt de edendo, & de in ius vo
cando nunc generaliter de iudiciis.
Vdicio cœpto.) CAsVS. Mutuau
acceſſoriis: ſecus videtur-
ACCVRSIVS.
Codicis Domini luſtiniani
SACRATISSIMI PRINCIPIS, PERPETVI
AVGVSTI, REPETITE PRALECTIONIS,
LIBER TERTIVS.
DE IVDICIIS. TITVLVS I.
xpoſitis his, qua antequam iudiciũ inchoetur vel tiic cum inchoatur, fieri ne-
ã ceſſe erat, aut neceſſe eſt etià hodie, dat tituli de iudicius, &de officio iudicum,
quod verſatur non extra cognitionem cauſarum, de quo lib tit.aS. ſed in ſola di-
ſceptatione litium. Iudicia diſceptationes ſunt qua fiãt ex parte actoris, & rei apud
iudices litium finiendarum gratia. etenim iudiciorum finis, vt M. Tullus ait in
Topicis, eſt ius, ex quo etiam nomen Iudex eſt diſceptator iuris:l. rem-hoc tit qui-
bus verbis cõprehendo non tantum iudicem datii ſed etiam receptum arbitrum, vt
l3.S. .ff de recept & magiſtratûvt in legibus MTullij, iuris diſceptator, qui
priuata iudicet, iudicarive iubeat Et vero licet titulus ſit de iudicius, & cognitio-
nibus iudic datori à magiſtratibus, vel à Principe, tamen pleraque contihet com-
munia cum magiſtratibus:vt l.12.13. & I5 atque etiã ci receptis arbitris: vt l.14.
de iureiurãdo, & religione, qua obſtringuntur omnes iudices, necnon aduocati, vt
lane dicere liceat ſuperiori tit agi de iureiurãdo calũnia, quod dat vtraque pars in
ipſo limine inchoandi iudici, ſiue apud iudices agatur ordinarios, ſiue compromiſ-
ſarios. l. 2.S ſed quia veremur. eod. tit. Hoc autem tit. agi de iureiur iudicum om-
nium, etiam eorum, qui ex compromiſſo cognoſcunt, & de iureiurande aduocatorii.
iudices iurant in leges, veteri inſtituto, & inde religionis iudicantium frequens
mentio in iure. Aduocatt de cau ſa perferenda fide, castis, & integritate omni. CVI.
554
quia nouatione avidebatur ſublata, ideô largids dic, quod noua-
tionum alia voluntaria, alia neceſſaria.1 Voluntaria fit per
(ſtipulationem, & per eam decedit, & non accedit obligationi: vt
ff.de nouat. aliam. & l.Paulus reſpõdit. & l’nouatione. & l ſi credi-
i tibi decem, & ſtipulatus ſuml tor. & l.ſi Stichû. fin. uiſi in poſteriori obligatione ſint repetita,
qu fuerãt in prima: vt
J.etiam ob chiro pe l. j. &
ff. de pigno. actio.l.). ſolu-
tum:in princip Itẽ fit hec
voluntaria litis cõteſta-
tio, vt ſi cõtra alium vo-
lens meum debitorem
liberare, litem cõteſter:
vt ff de noua.l. delegare.
& de ſolu l. ſolutionem.
Neceſſaria autem,
cûm contra debitorem
meum mihi ſoluere no-
lentem litẽS conteſtor,
qu ideô ſic dicitur,
quia etiam inuitum te
traho:vt ff.de verb oblig.
l. inter ſtipulantem. S.j.
Vel ideo, quia quodam
modo inuitus videor
vocare te in ius, cum
aliter mihi debitum cõ-
ſequi non poſſum: vt ff.
de ſepa l. fin & f per hãc
fit noſtra conditio me-
lior, facta actione per-
petua, & tranſitoria in
heredes:vt j. de ann. ex-
ceptl j.S ad hac. & ffde
noua.l. aliam. Itẽ trans-
a Nouatione
volûraria, non
neceſſaria tol-
litur pignus ce
hypotheca, vt
hac gloßa. adde
etiã in l. ſolu-
tum.11, in prin-
cip. ſf. de pigno-
ratitia actio. l.
nouatione. 18 ff.
de nouationib.
b Nouatio
duplex.
c Nouatio vo-
lútaria quem-
admodû fiat.
d Neceſſaria
nouatio quẽ-
admodi fiat,
& cur ita di-
catur.
e Neceſſaria
nouatio fit li-
tis conteſta-
tione, ſeu li-
tem conteſtã-
do, vel per ſen-
tentiã, vt hac
gloſſa.
f Litis con-
teſtationis ef-
fectus varij.
b Acceptione tionis, quia recipiendo
, hl Mauuu ſeil u!
Per litis contestationem factam ſu
per ſorte, ac etiam in parte vſurarum,
que perſon. lu?
ne quid ſittetitoium
uo ffde vrrrſſugt lp!
al. pillus S teriiun l
cVRs.
li
tium.
l Prpoſite qul-
bus tantûm.
! arbi l. ne in arbitris uſ
rẽ ab vtraque parteliggn.
a uo p
S.
i5 id ii
.
ſortis creditor ſortem ſimpliciter ſibi
ſibi praiudi preiudicat in iſtis acceſ-
t iuſmos ſoris: l. fin in fn fde eo
acceſſoriis. quod cert. lo. iuncta diſt.
Bart.ibi. & l.ij in princip.
ff ſi quis cau. Iaſ hic.
a J Iudicio. conueni de-
bitorem meum, qui in
ſorte, & in vſuris mihi
tenebatur, & ſingulis
mẽſibus ſtipulatus fue-
ram vſurã: qui nec ſor-
tem, nec vſuras (cûm iã
multum temporis erat
elapſum) offerebat. non
eſt perempta ſtipulatio vſurarum, que pẽdente indicio cucurre-
runt. 2. Vel aliter: Quidam tenebatur mihi ad ſortem & vſuras
titionem ſu- quatuor annorum: ſuper ſorte, & duorum annoru vſuris ipſum
pereſſe, cum cõueni:nihilominûs poſsú petere vſuras in iudiciũ nõ deductas.
ſors tãtum ſit b Iudicie cœpto. quod fit litis conteſtatione: vt in authent. de
in uieil s ii S, ſi vero apud col vij.
duſtar c ſurarum qua pendente iudicio currunt. tamen putabatur
oblig. Cvnc. contrà, quaſi hc nouatio extingueret principalem oblationem
c Nam hic lo- ſortis, ſicque per conſequentiã ſtipulationẽ vſurarü.J Sed econ-
quitur in nor trà eſt, vt hic, & ff-de verb. obl. l. cum ſtipulanti & de except rei iud.
uatione neceſ lſi in iudicio ſi devſu l lite & j de vſu lin bone fidei & t de reg.
n Pon iurl non ſolet oſt ffde nouatio laliam.Alij dicut, vſurari, quæ ſe.
tollitur, vt in cucurrerut ante litem conteſtatã: vt ſi pro quatuor annis erant
Gloſfninfeod. ſoluẽdæ, & pro duobus tantûm annis fuert in iudiciũ deductæ.
ibi, innouatione d Stipulatio cûm principale dnõ ſubſiſtit, neq; acceſſoriu: vt ff.
vollntt F de reg iur leu principale. Solu Eſt quoddã acceſſori, p nõ poteſt
inu nouuao eſſe ſine principali, vt in vſuris bonæ fidei:& aliud, poteſt eſſe
ne, & lemptor. ſine principali, ſi talis ſit cauſa, ex qua ſit æquum tolli acceſſoriu,
f de nouatio ſe-vt prſcriptio, nã negligẽtia cauſa eſt hinc inde ſi ex alia bona ſit.
cundun agrt eS Perempt. nouatio e eſt in aliam vel nouam obligationem
ald aal Sa& tranſlatio . Vel die, perempla, quia nec commiſa ſecundum
& Iaſon. primum caſum, vel proprie ſecundûm alium.
d’An, & quan-fJ Quod non eſt non ſolûm vſura, qua ante litis ingreſſum de-
do principali bebantur, peti poſſunt: ſed aliæ, qu poſt.
ſublato, acceſ-gq Deductum quia nec poterat ſecundûm primú caſum:cûm nõ
oriu ſit ſu eſlet cõmiſa ſtipulatiovt ſ eod lno quemadmodit,idebo; alia in-
Nouatio terpellatione opus eſt-vt ff eod l nõ poteſt videri ſed tamẽ ad offi-
uid. cium iudicis ſpectat veff. de adil edict ladiles etiam ité ſciẽdum
eſt. loan contrà in hoc. Nec dicas illud in bonæ fidei iudicio tã
tu:quia idé eſt in ſtricti iuris iudicio:vt ff de rei vind.l nõ ſolum.
nec mirum, ſi habet locum officium iudicis, & certi condictio ex
ſtipulatione. nam & in illa l. nõ ſolum habet locum officium iu-
dicis, & legis Aquiliæ actio. ſecundûm aliu caſum poreſt alioru
duorum annor vſuraspetere per ſtipulationem: ſecus eſt, ſi nõ
per ſtipulationem, ſed iudicis officio debentur:vt j. depoſiti.t iv.
h Poſſis. etiã in eodẽ iudicio ſecudûm primum caſum per offi-
ciu iudicis, vel alio iudicio ſecüdûm vtrúque tot enim sut obli-
gariones, quot ſumm:vt ffde verb. oblig. l. ſcire de bemus, in princ.
licêt aliter ſit, vbi non per ſtipulationem, ſed iudicis officio de-
benturquia non poſſunt peti in alio iudicio, vt modo dixiſEt
iodex.
non extinguitur ſtipulatio quoad reli-
quas vſuras iam diſcurſas, vel etiam di-
ſeurrendas h. d ſecundum vtramque le-
cturam, qua ponitur in Gloſſa, in verbo,
vſurarum. ALEXAND.DE IM0.
1. Impp. SEVERVS, & ANT ¬
NINVS AA. Clementi.
ſqV dicio erpeos, vſu
l
l rarum ſtipulatiod non
eſt perempta. ſupereſt igitur,
Sententia
legis eſt: Lite
conteſtata de
ſorte tantum
nõ ideo peri-
mi ſtipulatio-
nem vſurarû,
ſed earum pe-
!
ductum é, cõuenire poſſis hPP.
vt debitorem eius temporis, nout uutr-
quod non eſt f in iudicium de¬ fereu rei periculunm in
poſſidẽtem: vtff.de verb.
oblig. l nemo Sj. & nihi-
Ioinus currunt vſure,
vt hic. Item interrumpi-
tur preſcriptio, & etiam
vſucapio, quantum ad
effectum: currit tamen
nihilominus vſucapio:
vt j. de rei vind. l. moræ.
& ff. pro emptore. l. iij.S.
fin. quœdam 8 tamen
actio non perpetuatur,
vt actio de dolo: veS. de
dolo. mal. l. fin. & idem
dicunt in reſciſſoria:quod negamus, vt dixi S. de tempo. in integr.
reſtit. l. ſu peruacuam. Fit quoque neceſſaria per ſententiam, &
per eam reo abſoluto, decedit obligationi: cûm agens modô
repellatur exceptione rei iudicatæ, licèt naturalis obligatio du-
ret: vt ff.de condict indeb.l. Iulianus. Si autem damnetur debitor,
accedit in hoc, quia alia noua actio datur in factum:vt j. de re.
credi. l.actori ſe. vbi vetus erat perſonalis:alioquin vtilis in rem jis caſibus mu-
ex ſententia datur actiovt S doarbil ne in arbitris. S ſed & ſi. ve- tetur eids ob-
tus l quoque durat: licèt quidam dicant contrà. Si ergo agatur ligatio.
veteri, & excipiatur de ſentẽtia, replicabitur de re ſecudum acto¬ i Et etiam da-
Ral. April. Antonino II. & Geta
II. Coss.
Sentẽtia generalis lata ſuper petitione
generali, reſtringitur ope replicationis
ad proſecuta tantum. ALEX. & SAL.
I1. Iidem AA. Valerio. *
Icet iudice accepto ! cum
Lhuroreto, egiſtl, ipo ta-
men iure actio tutelæ ſublata
* al. Valentino.
g Actiones nõ
omnes perpe-
tuantu? litis
cõteſtatione,
& quæ illa
ſint.
h Neceſſaria
nouatio per sẽ
tẽtiam fit reo,
vel abſoluto,
vel condem-
nato: & quẽ-
admodum il-
rem iudicata:vvfffde exceptréi iudic. l ſi à te. S ſi quis. Item accedit tur actioiudi-
c C. ...AA..NIIIrr ltin tiſi nini n cati, ſicut in
quia ſine cauſe cognitione mandabiturlexecutioni, niſi nouatiO perſonali.Bar.
fuerit facta:vt j de executio rei iudl ſi cauſamItem maior vſura P. & Iaſ-licet
currit:vt j de vſu rei iudic.lj. & iij. Decedit autem: quia prior Gloſſa cenſeat
vſura currere deſinit interim:vt j. de vſu rei iudic l ſancimus. Itẽ contrarium.
decedit: quia vbi duo tenebantur in ſolidun, & pariter condem fepſſ inglo.
nati fuerunt, viriliter m teneri incipiunt. Item periculum vnius fp n goi-
alius amodô non patitur:vt j. ſi plures vna ſen. fu. con l. j. & ie ff de re iudicat.
Icet. J CASVS. Tutelam alicuius pupilli adminiſtraſti: lRecte, ſi im-
finita tutela in iudicium deduxit te, propoſita actione tu- ploretur of-
tele generaliter, ſed ſuper vna ſpecie tantim proceſſum eſt, & citnt uiis-
abſolutus es generaliter: an non obſtante re iudicata poſſit pe t ee
tere, vt ſibi reddas rationem adminiſtrationis in aliis ſpeciebus, m Bene, ſi cõ-
quœritur? Reſpond, quod ſic: & ſi tu excipias de re iudicata, re ueniantur ex
plicabit de dolo. J Nora ex hac lege vnam regulam, quod per- ſententia: ſe-
ſecutio ſpecialis reſtringit ſententiam generalem ad proſecuta, c ſ tione
rationem vide per la, hi. . l & iaſ-
i Accepto. id eſt, delegato * ab ordinatio. Et dic, quod egiſti n idem in or-
generaliter, propoſita actione turel.2. Vel dic ſecundûm Ia ſu- dinario. Odo
per vino, blado, ſale, ſuper pecunia: ſed in iudicio vnam cauſam & Iaſ-
tantum es proſecutus, cum multas ſpecies adminiſtrationis vna Et aea,
tutela habeat, & iudex generaliter abſoluit.; Alij dicunt,Oquod Alexãd & laſ-
propoſuiſti actionem, adiecta vna cauſa, quam proſecutus es: vt.
argff de pecul lex duobus. 4. Sed tunc non obſtaret aliquo modo
exceptio:vt ffde except rei iudic.l ſi mater. S ſi quis autem. .eãdem.
ſic etiã non eſſet aliqua dubitatio huius laIté nec ſic poteſt poni,
vel intelligi, vt fuerit generalis petitio, & ſpecialis proſecutio, &
ſentẽtia, quia tune non nocet in aliis: veſf de arbil. de rebusADD.
Non obſtat illa l.de rebus. quia ibifuit omiſſa proſecutio ſcien-
ter, & dolose:hîc per errorem. Bartol. Bald. Paul. Alexand. & Iaſ.
S 3 a (Non
m alio iuraneutnpi
iureiur;;j’
iig iun
loddi, i
m pol tmndtl u
in tinenti: ttsad
r- printip.
l d
eordun iu!
u,
553
De iudicis. Titj.
Inomine vſurarunm
ſingulis menſibus qua-
tuor denarios: elapſis
ſex menſibus petij iſta
decem, & vſuras: litem
ſum conteſtatus: poſteà
durauit lis vſque ad ſe-
ptem menſes: an iſtoru
ſeptem menſium, qui
currerunt à tempore li-
tis conteſtatæ, poſſim
petere vſuras, queritur?
Reſpond quod ſic, cûm
primô in iudicium non
fuerint deductæ, nec po-
terant: quia non erant
commiſſæ: & ideô alia
interpellatione opus eſt:
ff eod. l non poteſt videri.
2. Vel pone caſum, vt in
gloſſa ſequenti.
SNota ex iſta lege re-
a Petitione iu gulam, quia creditor?
diciali ſortis petendo in iudicio ſor-
creditor ſibi tem principalem, non
non praiudit pridicat in vſuris, in-
cat in petitio ereſſe, damnis, aut aliis
ne vſurarum, terelle, damnis,
damni, & ſi-
milium. in præſcriptione b ſolu-
DE IVDICIIS.
Dixit de praparatoriis iudiciorum, vt de edendo, & de in ius vo
cando nunc generaliter de iudiciis.
Vdicio cœpto.) CAsVS. Mutuau
acceſſoriis: ſecus videtur-
ACCVRSIVS.
Codicis Domini luſtiniani
SACRATISSIMI PRINCIPIS, PERPETVI
AVGVSTI, REPETITE PRALECTIONIS,
LIBER TERTIVS.
DE IVDICIIS. TITVLVS I.
xpoſitis his, qua antequam iudiciũ inchoetur vel tiic cum inchoatur, fieri ne-
ã ceſſe erat, aut neceſſe eſt etià hodie, dat tituli de iudicius, &de officio iudicum,
quod verſatur non extra cognitionem cauſarum, de quo lib tit.aS. ſed in ſola di-
ſceptatione litium. Iudicia diſceptationes ſunt qua fiãt ex parte actoris, & rei apud
iudices litium finiendarum gratia. etenim iudiciorum finis, vt M. Tullus ait in
Topicis, eſt ius, ex quo etiam nomen Iudex eſt diſceptator iuris:l. rem-hoc tit qui-
bus verbis cõprehendo non tantum iudicem datii ſed etiam receptum arbitrum, vt
l3.S. .ff de recept & magiſtratûvt in legibus MTullij, iuris diſceptator, qui
priuata iudicet, iudicarive iubeat Et vero licet titulus ſit de iudicius, & cognitio-
nibus iudic datori à magiſtratibus, vel à Principe, tamen pleraque contihet com-
munia cum magiſtratibus:vt l.12.13. & I5 atque etiã ci receptis arbitris: vt l.14.
de iureiurãdo, & religione, qua obſtringuntur omnes iudices, necnon aduocati, vt
lane dicere liceat ſuperiori tit agi de iureiurãdo calũnia, quod dat vtraque pars in
ipſo limine inchoandi iudici, ſiue apud iudices agatur ordinarios, ſiue compromiſ-
ſarios. l. 2.S ſed quia veremur. eod. tit. Hoc autem tit. agi de iureiur iudicum om-
nium, etiam eorum, qui ex compromiſſo cognoſcunt, & de iureiurande aduocatorii.
iudices iurant in leges, veteri inſtituto, & inde religionis iudicantium frequens
mentio in iure. Aduocatt de cau ſa perferenda fide, castis, & integritate omni. CVI.
554
quia nouatione avidebatur ſublata, ideô largids dic, quod noua-
tionum alia voluntaria, alia neceſſaria.1 Voluntaria fit per
(ſtipulationem, & per eam decedit, & non accedit obligationi: vt
ff.de nouat. aliam. & l.Paulus reſpõdit. & l’nouatione. & l ſi credi-
i tibi decem, & ſtipulatus ſuml tor. & l.ſi Stichû. fin. uiſi in poſteriori obligatione ſint repetita,
qu fuerãt in prima: vt
J.etiam ob chiro pe l. j. &
ff. de pigno. actio.l.). ſolu-
tum:in princip Itẽ fit hec
voluntaria litis cõteſta-
tio, vt ſi cõtra alium vo-
lens meum debitorem
liberare, litem cõteſter:
vt ff de noua.l. delegare.
& de ſolu l. ſolutionem.
Neceſſaria autem,
cûm contra debitorem
meum mihi ſoluere no-
lentem litẽS conteſtor,
qu ideô ſic dicitur,
quia etiam inuitum te
traho:vt ff.de verb oblig.
l. inter ſtipulantem. S.j.
Vel ideo, quia quodam
modo inuitus videor
vocare te in ius, cum
aliter mihi debitum cõ-
ſequi non poſſum: vt ff.
de ſepa l. fin & f per hãc
fit noſtra conditio me-
lior, facta actione per-
petua, & tranſitoria in
heredes:vt j. de ann. ex-
ceptl j.S ad hac. & ffde
noua.l. aliam. Itẽ trans-
a Nouatione
volûraria, non
neceſſaria tol-
litur pignus ce
hypotheca, vt
hac gloßa. adde
etiã in l. ſolu-
tum.11, in prin-
cip. ſf. de pigno-
ratitia actio. l.
nouatione. 18 ff.
de nouationib.
b Nouatio
duplex.
c Nouatio vo-
lútaria quem-
admodû fiat.
d Neceſſaria
nouatio quẽ-
admodi fiat,
& cur ita di-
catur.
e Neceſſaria
nouatio fit li-
tis conteſta-
tione, ſeu li-
tem conteſtã-
do, vel per ſen-
tentiã, vt hac
gloſſa.
f Litis con-
teſtationis ef-
fectus varij.
b Acceptione tionis, quia recipiendo
, hl Mauuu ſeil u!
Per litis contestationem factam ſu
per ſorte, ac etiam in parte vſurarum,
que perſon. lu?
ne quid ſittetitoium
uo ffde vrrrſſugt lp!
al. pillus S teriiun l
cVRs.
li
tium.
l Prpoſite qul-
bus tantûm.
! arbi l. ne in arbitris uſ
rẽ ab vtraque parteliggn.
a uo p
S.
i5 id ii
.
ſortis creditor ſortem ſimpliciter ſibi
ſibi praiudi preiudicat in iſtis acceſ-
t iuſmos ſoris: l. fin in fn fde eo
acceſſoriis. quod cert. lo. iuncta diſt.
Bart.ibi. & l.ij in princip.
ff ſi quis cau. Iaſ hic.
a J Iudicio. conueni de-
bitorem meum, qui in
ſorte, & in vſuris mihi
tenebatur, & ſingulis
mẽſibus ſtipulatus fue-
ram vſurã: qui nec ſor-
tem, nec vſuras (cûm iã
multum temporis erat
elapſum) offerebat. non
eſt perempta ſtipulatio vſurarum, que pẽdente indicio cucurre-
runt. 2. Vel aliter: Quidam tenebatur mihi ad ſortem & vſuras
titionem ſu- quatuor annorum: ſuper ſorte, & duorum annoru vſuris ipſum
pereſſe, cum cõueni:nihilominûs poſsú petere vſuras in iudiciũ nõ deductas.
ſors tãtum ſit b Iudicie cœpto. quod fit litis conteſtatione: vt in authent. de
in uieil s ii S, ſi vero apud col vij.
duſtar c ſurarum qua pendente iudicio currunt. tamen putabatur
oblig. Cvnc. contrà, quaſi hc nouatio extingueret principalem oblationem
c Nam hic lo- ſortis, ſicque per conſequentiã ſtipulationẽ vſurarü.J Sed econ-
quitur in nor trà eſt, vt hic, & ff-de verb. obl. l. cum ſtipulanti & de except rei iud.
uatione neceſ lſi in iudicio ſi devſu l lite & j de vſu lin bone fidei & t de reg.
n Pon iurl non ſolet oſt ffde nouatio laliam.Alij dicut, vſurari, quæ ſe.
tollitur, vt in cucurrerut ante litem conteſtatã: vt ſi pro quatuor annis erant
Gloſfninfeod. ſoluẽdæ, & pro duobus tantûm annis fuert in iudiciũ deductæ.
ibi, innouatione d Stipulatio cûm principale dnõ ſubſiſtit, neq; acceſſoriu: vt ff.
vollntt F de reg iur leu principale. Solu Eſt quoddã acceſſori, p nõ poteſt
inu nouuao eſſe ſine principali, vt in vſuris bonæ fidei:& aliud, poteſt eſſe
ne, & lemptor. ſine principali, ſi talis ſit cauſa, ex qua ſit æquum tolli acceſſoriu,
f de nouatio ſe-vt prſcriptio, nã negligẽtia cauſa eſt hinc inde ſi ex alia bona ſit.
cundun agrt eS Perempt. nouatio e eſt in aliam vel nouam obligationem
ald aal Sa& tranſlatio . Vel die, perempla, quia nec commiſa ſecundum
& Iaſon. primum caſum, vel proprie ſecundûm alium.
d’An, & quan-fJ Quod non eſt non ſolûm vſura, qua ante litis ingreſſum de-
do principali bebantur, peti poſſunt: ſed aliæ, qu poſt.
ſublato, acceſ-gq Deductum quia nec poterat ſecundûm primú caſum:cûm nõ
oriu ſit ſu eſlet cõmiſa ſtipulatiovt ſ eod lno quemadmodit,idebo; alia in-
Nouatio terpellatione opus eſt-vt ff eod l nõ poteſt videri ſed tamẽ ad offi-
uid. cium iudicis ſpectat veff. de adil edict ladiles etiam ité ſciẽdum
eſt. loan contrà in hoc. Nec dicas illud in bonæ fidei iudicio tã
tu:quia idé eſt in ſtricti iuris iudicio:vt ff de rei vind.l nõ ſolum.
nec mirum, ſi habet locum officium iudicis, & certi condictio ex
ſtipulatione. nam & in illa l. nõ ſolum habet locum officium iu-
dicis, & legis Aquiliæ actio. ſecundûm aliu caſum poreſt alioru
duorum annor vſuraspetere per ſtipulationem: ſecus eſt, ſi nõ
per ſtipulationem, ſed iudicis officio debentur:vt j. depoſiti.t iv.
h Poſſis. etiã in eodẽ iudicio ſecudûm primum caſum per offi-
ciu iudicis, vel alio iudicio ſecüdûm vtrúque tot enim sut obli-
gariones, quot ſumm:vt ffde verb. oblig. l. ſcire de bemus, in princ.
licêt aliter ſit, vbi non per ſtipulationem, ſed iudicis officio de-
benturquia non poſſunt peti in alio iudicio, vt modo dixiſEt
iodex.
non extinguitur ſtipulatio quoad reli-
quas vſuras iam diſcurſas, vel etiam di-
ſeurrendas h. d ſecundum vtramque le-
cturam, qua ponitur in Gloſſa, in verbo,
vſurarum. ALEXAND.DE IM0.
1. Impp. SEVERVS, & ANT ¬
NINVS AA. Clementi.
ſqV dicio erpeos, vſu
l
l rarum ſtipulatiod non
eſt perempta. ſupereſt igitur,
Sententia
legis eſt: Lite
conteſtata de
ſorte tantum
nõ ideo peri-
mi ſtipulatio-
nem vſurarû,
ſed earum pe-
!
ductum é, cõuenire poſſis hPP.
vt debitorem eius temporis, nout uutr-
quod non eſt f in iudicium de¬ fereu rei periculunm in
poſſidẽtem: vtff.de verb.
oblig. l nemo Sj. & nihi-
Ioinus currunt vſure,
vt hic. Item interrumpi-
tur preſcriptio, & etiam
vſucapio, quantum ad
effectum: currit tamen
nihilominus vſucapio:
vt j. de rei vind. l. moræ.
& ff. pro emptore. l. iij.S.
fin. quœdam 8 tamen
actio non perpetuatur,
vt actio de dolo: veS. de
dolo. mal. l. fin. & idem
dicunt in reſciſſoria:quod negamus, vt dixi S. de tempo. in integr.
reſtit. l. ſu peruacuam. Fit quoque neceſſaria per ſententiam, &
per eam reo abſoluto, decedit obligationi: cûm agens modô
repellatur exceptione rei iudicatæ, licèt naturalis obligatio du-
ret: vt ff.de condict indeb.l. Iulianus. Si autem damnetur debitor,
accedit in hoc, quia alia noua actio datur in factum:vt j. de re.
credi. l.actori ſe. vbi vetus erat perſonalis:alioquin vtilis in rem jis caſibus mu-
ex ſententia datur actiovt S doarbil ne in arbitris. S ſed & ſi. ve- tetur eids ob-
tus l quoque durat: licèt quidam dicant contrà. Si ergo agatur ligatio.
veteri, & excipiatur de ſentẽtia, replicabitur de re ſecudum acto¬ i Et etiam da-
Ral. April. Antonino II. & Geta
II. Coss.
Sentẽtia generalis lata ſuper petitione
generali, reſtringitur ope replicationis
ad proſecuta tantum. ALEX. & SAL.
I1. Iidem AA. Valerio. *
Icet iudice accepto ! cum
Lhuroreto, egiſtl, ipo ta-
men iure actio tutelæ ſublata
* al. Valentino.
g Actiones nõ
omnes perpe-
tuantu? litis
cõteſtatione,
& quæ illa
ſint.
h Neceſſaria
nouatio per sẽ
tẽtiam fit reo,
vel abſoluto,
vel condem-
nato: & quẽ-
admodum il-
rem iudicata:vvfffde exceptréi iudic. l ſi à te. S ſi quis. Item accedit tur actioiudi-
c C. ...AA..NIIIrr ltin tiſi nini n cati, ſicut in
quia ſine cauſe cognitione mandabiturlexecutioni, niſi nouatiO perſonali.Bar.
fuerit facta:vt j de executio rei iudl ſi cauſamItem maior vſura P. & Iaſ-licet
currit:vt j de vſu rei iudic.lj. & iij. Decedit autem: quia prior Gloſſa cenſeat
vſura currere deſinit interim:vt j. de vſu rei iudic l ſancimus. Itẽ contrarium.
decedit: quia vbi duo tenebantur in ſolidun, & pariter condem fepſſ inglo.
nati fuerunt, viriliter m teneri incipiunt. Item periculum vnius fp n goi-
alius amodô non patitur:vt j. ſi plures vna ſen. fu. con l. j. & ie ff de re iudicat.
Icet. J CASVS. Tutelam alicuius pupilli adminiſtraſti: lRecte, ſi im-
finita tutela in iudicium deduxit te, propoſita actione tu- ploretur of-
tele generaliter, ſed ſuper vna ſpecie tantim proceſſum eſt, & citnt uiis-
abſolutus es generaliter: an non obſtante re iudicata poſſit pe t ee
tere, vt ſibi reddas rationem adminiſtrationis in aliis ſpeciebus, m Bene, ſi cõ-
quœritur? Reſpond, quod ſic: & ſi tu excipias de re iudicata, re ueniantur ex
plicabit de dolo. J Nora ex hac lege vnam regulam, quod per- ſententia: ſe-
ſecutio ſpecialis reſtringit ſententiam generalem ad proſecuta, c ſ tione
rationem vide per la, hi. . l & iaſ-
i Accepto. id eſt, delegato * ab ordinatio. Et dic, quod egiſti n idem in or-
generaliter, propoſita actione turel.2. Vel dic ſecundûm Ia ſu- dinario. Odo
per vino, blado, ſale, ſuper pecunia: ſed in iudicio vnam cauſam & Iaſ-
tantum es proſecutus, cum multas ſpecies adminiſtrationis vna Et aea,
tutela habeat, & iudex generaliter abſoluit.; Alij dicunt,Oquod Alexãd & laſ-
propoſuiſti actionem, adiecta vna cauſa, quam proſecutus es: vt.
argff de pecul lex duobus. 4. Sed tunc non obſtaret aliquo modo
exceptio:vt ffde except rei iudic.l ſi mater. S ſi quis autem. .eãdem.
ſic etiã non eſſet aliqua dubitatio huius laIté nec ſic poteſt poni,
vel intelligi, vt fuerit generalis petitio, & ſpecialis proſecutio, &
ſentẽtia, quia tune non nocet in aliis: veſf de arbil. de rebusADD.
Non obſtat illa l.de rebus. quia ibifuit omiſſa proſecutio ſcien-
ter, & dolose:hîc per errorem. Bartol. Bald. Paul. Alexand. & Iaſ.
S 3 a (Non