Universitätsbibliothek HeidelbergUniversitätsbibliothek Heidelberg
Metadaten

Iustinianus <Imperium Byzantinum, Imperator, I.>
Corpus Ivris Civilis Ivstinianei (Band 4): Codicis Dn. Ivstiniani Sacratissimi Imp. PP. Avgvsti, Repetitae Praelectionis Libri Duodecim — Lyon, 1627

DOI Page / Citation link:
https://doi.org/10.11588/diglit.1979#0454
Overview
Facsimile
0.5
1 cm
facsimile
Scroll
OCR fulltext
803 Codicis Liber quartus.

2 Quapropter. quod dixit in genere, ponit in ſpecie.
a Donata ſum b J In ſponſam, cui a maiori affectione donare videtur, pro-

ma affectione pr
repeti non
poſſunt.
A

gem. & l cum res.
3 Item contrà j de re-
iildvrendlen Solu ve
dixim? ibi:quia ibi erat
aliàs vẽditurusthîc non
erat aliàs donaturus.
I liber.J CASVS.
Srichus cûm liber
eſſer, decem dedit, vt
filiz ſu manumitte-
rentur: ſi non fiat quod
conuenit, per condi-
ctionem ob cauſam re-
petere poteſt: ſed ſi ſer-
uus meus eſſet, & de pe-
culio mihi dedit de-
cem, aduers us me actio-
nem non habebit: ſed
hortari poterit praæſes
prouinciæ, vt fiat quod
conuenit, fauore liber-
tatis: ſaluo mihi iure
patronatus in illis, ſi eas
manumittam. VIVIAN.
d Filiæ. ancillæ.
e Condictio competit.
vt ffoodl.dedi.S. j. & de
praſcript. verb. l. ſi tibi.
Contrà videtur, cûm
ſuccedat conſtitutio, fa-
ciãtque eas liberas:vt ff.
eodl ſi pecuniam. S. j. &
Jmanciita fue ali. &c.
lſi is. Sed illud obtinet,
cûm data eſt quantitas:
ſecus ſi ſpecies: vt ff-de
t Adde L inf praſcript. verbis. l. natu-
de liberali cau¬ ralis. .at cum do.
ſa. f Nam ſi. bené dixi,
ſi liber conſtitutus, &c.
Domino dederit.
Conniuente domino.
CVIACIVS.
g Nullam actionem.
neque ad repetendum
quod dedit, neque ad
implendum quod con-
uenit:cûm iure ordina-
rio domini cum ſeruis
paciſcentes, nihil agant:
vt S. de trãſact l.interpo-
ftas. licèt quidam con-
trà: vt ibi diximus.
5 Item contrà ff. de
manu. l. ſi quis ab alio.
Sed ibi ab alio, non à
ſeruo accepit.
h Hortabitur. non
compellet: vt j. de lib.
cau. l.cum affirmes.

ter ſpem futurarum nuptiarum:vnde videtur conueniens non
e ypeauudd natort le contrahen, empihai & de donalL le-

contineat cauſam, ab eo, qui
hanc ſuſcepit, non impletam,
condictioni facere locum, iuris
dictat diſciplina. quapropter?
ſi titulo liberalitatis res tuas in
ſponſam? conferendo, certam
dixiſti legem, nec huic illa, cûm
poſſet, paruit: ſucceſſores ipſius
de repetendis, quæ dederas, ſi
hoc tibi placuerit, conuenire
non prohiberis s. S. III. Id.
Februar.AA. Coss.
Accipiens à libero non implens
cauſam, condictione tenetur: ſecus
ſi accipiat à ſeruo proprio, vbi eſt
hortandus, non arctandushoc dicit
ſecundum BALD.
IX. Iidem AA. & CC. Bibulo.
Iliber conſtitutus, vt fili d
tuæ manumittantur, aliquid
dediſti: cauſa non ſequuta, de
hoc tibi reſtituendo condictio
competit. nam ſi f quid
ſeruus de peculio domino de-
derit a:contra eum quidem nul-
lam actionem s habere poteſt:
ſed dominum, qui ſemel acci-
pere pecuniam pro libertate
paſſus eſt, aditus f prouinciæ

pecuniam recipientis: quia tune repetit
ca. l.ſi vno. S-item cum quidam. niſi in adi
l.j. S diuus in quibus eſt ſpeciale.
m J Repetiex ceſſatione.
Sed nonne licet poenitere: vt ff.cod.

rector hortabitur h(ſalua reue-
rentia y) fauore ſcilicet liberta-
tis, placito ſuo ſtare i. S. III.Id.
Februar. Sirmij, AA. CosS.
Si cauſa non impletur caſu for-
tuito, ceſſat condictio. hoc dicit, cum
lege ſequenti, ſecundum BART.
Vel ſic: Si propter caſum fortui-
tum res non ſequatur, pecunia da-
ia non repetitur. SALYC.
X. Iidem AA. & CC. Cononiana.
Ecuniam à te datam, ſi hæc
Paun ds prs qua dara eſt,
non culpa d accipientis, ſed for-
tuito caſul non eſt ſequuta:
minimè repeti P poſſe certum

eſt. S.III. Non. Decemb. Nico-

mediæ, CC.Coss.
Si non ſtetit per aduocatum, non
reddit ſalarium: aliàs ſecus, ſe-
cundum BALD.
X1. Iidem AA. & CC. Stratonica.
Duocationis cauſa datam
pecuniam, ſi per eos, qui e
acceperant, quominus ſuſce-
ptam fidem impleant, ſtetiſſe
probetur, reſtituendam eſſe con-
uenit. S. XVII. Ralend. Ianuar.
CC. CoSS.

DE CONDICTIONE OB TVRPEM CAVSAML.

TITVLVS

VII.

X ſuperiore titulo didicimus, data ob cauſam honeſtam condici, cauſa non ſe-
quuta,ex hoc intelligimus data ob cauſam turpem, id eſt, bonis moribus aduer-
ſam, non condici, ſi vel dantis ſolius turpis cauſa fuerit, vt ſi ſcorto mercedulam
dederit: vel dantis, & ascipientis, vt ſi mercedula iudicem corruperit:l.2 aut condi-
ci etiam cauſa ſequuta, ſi turpis cauſa ſolius accipientis fuerit, vt ſi dederit, vt rem
depoſitam reciperet, vel rem furtiuam:l.4. & penult-hoc tit. CYIAC.

Qui probat cautionem ex turpi
cauſa emanatum, per conſequens
probat pecuniam non numeratam.
BALD. Vel ſic: Promiſſum ex cau-
ſa turpi, non poteſt peti: ide cauſa
turpi probat, reus debet abſolui.
SALYC.

Imp.ANTONINVS A. Ingenuo.

SHortabitur. Hc tamen adhortatio eſt neceſſaria. Et ide
Græci lib. xlviij. Baſilicon. ad hanc legem aiunt, vvaſée). qua

in re fallitur Accurſius.

Dele itaque totam eius gloſſam, hor-

iabitur, & repone pro ea, imô hortando compellet. CVIAC.
Salua reuerentia id eſt, verendè. l.8infr. de liber cauſ. Cviac.
ĩ Stare. ſcilicet quod manumittat.
Ecuniam. J CASVS. Dedi tibi decem, vt praſtares mihi
patrocinium: non præſtitiſti, quia deceſſiſti: nunquid ab
heredibus tuis repetam quod dedi? Reſpond. quod non. vel
pone ſic ſecundûm Azo. Dedi codicem, vt ſeruum meum cura-
ces cum eſſes medicus deceſſt ſne culpa tua, quia caſu fortui

bSalariû me¬ to, & ſic eum non curaſti:nunquid

quod dedi repeto? Reſpond.

. Ci „A r L .. .
dico pranu- quod non Si verô per te ſtetiſſet, & non per caſum fortuitum,
meratun ea ſecûs eſſet. & hoc dicit lex ſequens.

lege, vt agre Cauſa, qu ab accipiente pendet: putà, do tibi codicem, vt

tum aliquem
curaret, non

me egrum cures. aliàs enim cauſa non ſe

quuta qualitercumque,

eſt reſtituen- dummodô dantis dolus eſſet, repetitio competit, ſecundûm Ir.
dum agroto, S Non culpa. Non competit quidem condictio ex ceſſatione,
ſi ſua culpa, ſed competit condictio ex pœnitentia:l. ſi pecunia. ffeod. Hoc ſi
ſuoque vitio ponas ſpeciem, vt dederim decem, vt eas Capuam, & tempeſtate

non ſit ſana-
tus: ſecus ſi
vitio, & im-

impeditus ſis. Nam ſi ponas cum Accurſio, de medico: vera eſt
eius ſententia. CVIAC.

peritia medi-l lJ Caſu. contingente in perſona ægri b conducentis, & pe-

ci ve hic.

I ex cautione P n
tua conueniri cœ-
peris: nullam pecu-
ll niam te accepiſſe,
ſed ob turpem cauſam , &
quam fieri prohibitum eſt,
interpoſiram cautionem, ei
qui ſuper ea re cogniturus eſt,

804

3

ur, vt in contrarioff. lô-

luocatis: vt ff.de var. cog.

l ſi pecuniam. in princip.
& . ii. S j. Reſpond.
non, cùm à impleta ſit
conditio, velpro im-
pleta habeatur. habe-
tul P autem pro im-
pleta, cum iam adim-
pleri non poſſit: ibi au-
tem poterat.
ADDIT10. Bartolus
hîc reprehendit hanc
gloſſam, dicens ſichie
dicendum: aut volo re-
petere quaſi cauſa non
ſequuta, & non poſſum:

vt hîc.aut quaſi me pœ-

niteat: quia peniten-
tiæ eſt locus in con-
tractibus innominatis,

a Peniterea.
ctori non liee

poſt impleta,

aut quaſi im-
pletam ab ad.
uerſariô con-
ditionem.

b Cõditio pre

impleta habe.
tur, qua nulle
modo adim.
pleri poteſt.

& poſſum: vt in con-

trariis.
n Duocationis.
Datam non ex
pacto, ſed ſponte: ve
ene facit ad tirulum
iſtum.
oJ Per os. ſecus c ſi
per caſum, vel clien-
tulum ſteterit: vt ff. de
var. cog. l.j, penult. &
fflocal qui operas. &S
de iudi. l. properandum.
S. honorariis. & Sl. proxi.
e Si per eos, qui Si per
eum non ſteterit, non
erit condictio, ſi quid

datum ſit ſupra mo-

dum legitimum, id eſt,
centum aureos. CVIA-
CIVS.

DE CONDICTIO-
ne ob turpem
cauſam.
Superiores tondictiones
dua respiciunt honeſtam
cauſam: hac turpem, &
prateritam, & futuram.
J Ob turpem cauſam.
Qu ſit contra bonos
mores. CVIAC.
OIex cautione. Ca-
ss. Si alicui len
decem promiſiſti, vt ali-
cuius mulieris per eam
tibi fieret copia: & illa
decem confeſſus fueris
ex cauſa mutui te acce-
piſſe ab ea: & ex cau-
tione tua conueniaris!
qualiter tibi ſuccurren-

dum ſit, quœritur? Reſpond. quod probabis tibi pecuniam nu-

meratam non fuiſſe, & ex turpi cauſa

eam promiſiſſe: quibus

duobus probatis abſolueris. Vel pone caſum, quod promiſiſti
centum cuidam, vt faceret alij furtum, vel homicidium. VIVIA-
p (Si ex cautione. emiſſa non ſpe numerand pecuniæ, licèt

in ea contineatur numerata pecunia,
emiſſa.

ſed ob turpem cauſam

n Si ex cautione. Hic non eſt exceptio non numeratæ pecu-
ni, ſed doli vel in factum. Itaque perpetua eſt: non numerat
pecuniæ, temporalis. Hæc transfert onus probandi in actorem:
l.j. J de probat. Doli exceptio, vel in factum qui vtitur, ei incum-
bit onus probandi: vt hîc. Cautionis condictio eſt, cûm ſolius

accipientis turpitudo verſatur. CVIA

qS Ob turpem cauſam. ſcilicet ex vtraque parte, vel alia, ſe-

cundûm Ir. Et da exemplum, ſi prom

C.

itto ne delinquas. Item

c Salarium ae.
ceptû non red
dit aduocatus,
ſi nõ per eum
ſtetit, quomi-
nus cauſaage-
retur, ſed per
clientulum,
aut çaſu.

dNegatioim-

licitamadfir.

ſi promitto, vt delinquas. Item ſi promitto meretrici Primo el ationemha-
vtriuſque, tertiô dan¬pens, probari

turpitudo ex parte recipientis, ſecundô

tis: vt ffeod.l. j. in fin. & l. vbi autem. & l.idem eſt. 5. ſed quod me

retrici.

ab excipiente,
ſeu negante

1 1eI.......:... . ſr debet.
rohibiun eſt poreſt eſe quod’iſte voluntarius adſumpſit devra ſanmius

ſibi onus. Vel aliter habet d in
præſumiture pro inſtrumento.

AR...LE .onaucentis, & pe¬ ſJ Ei qui Et ſic nota, iudici l faciendam fidem: vt S. de eden.
cuniam dantis: ſecus ſi in perſon a medici locantis operas, ſeu l l procurator.

e implicitam affirmationem, vel inſtru-

mento.

a Proban

f Pides iudié
facienda
 
Annotationen