DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.1979#0577
1049 De communium rerum, &c Tit52. 1o50
res, non autem prohibetur res vendi: tune ille non impeditur
pignori accipere. caſus eſt in d.l.in quorum. in gloalle. Ratio, quia
licet accipiat pignori, per hoc non conuenit vt ipſe accipiat ſibi
in ſolutum, vel in emptionem, ſed quod alij vendat pro ſuo de-
bito: quod non eſt prohibitum.
vt per Bart. hic.
Vide ſeripta ad S.
dominus l. familias. ff. de
legat. I. CVIAC.
a Auctoritas. quæ per-
mitrit rem doralem, ſi
mulieri expedit, aliena-
ri: vt ffade iure dot. l. fin.
Item rẽ eccleſiaſticam:
vt S. de ſacroſeccl authen.
hoc ius. Item rẽ minoris:
vt j. de pradi mi l. ob as.
bJ Interdixit. ſgenera-
liter. Vide ſcripta ad
S. coheredes. l. qui Romæ ff.
de verb oblig. & not ad l.
qui fundum. ffade contra-
hen.empt. & ſcripta ad l.
3. S. de condi. ob cauſam
dat. CVIAc.
cJ Permiſerit ſiſpeciali-
ter in aliqua perſona
vel caſu.
DE COM M V¬
nium rerum alie-
natione.
S I nulla.Si
s lao coheredes e
habeant communem, &
vnus in ſolidu eã vendat
coherede ignorante: an
aieni ſuam vindicare
poſſit? Diſtinguitur:aut
emptor praſcribit, aut
non. ſi ſic, non poreſt. &
hoc in prima & hec ſunt
vera non ſolum in em-
ptore coherede, ſed & in
herede emptoris, & he-
rede coheredis.
B JNulla Huc pertinet
l. vltff pro dote. Secus eſt
in ſpecie l.22. S. famil.
erciſ CVIACIVS.
Vel diuturni. Præ-
criptio in prouinciis:
vſucapio in Italia, vt
recte Fulgoſ. hic. & in
l.2. S.tit prox. CVIA-
CIVS.
d Poſſeſſionis. & rerum
mobilium quæ in ea e¬
rant, propter quas men-
tionem facit de vſuca-
pione. Vel quod dicit de
poſſeſſione, & ad mobi-
lem rem & ad immobi-
lem poreſt referri. A c¬
CVRSIVS.
e JPatrui tui. patruo
hic ſucceſſit: qui pa-
truus ſucceſſerat cum
quibuſdam aliis cuidam
alij:cum quibus cohere
dib. patrui non erat hæc
res communis huic.
f In ré actio. qu qui-
dem longo tempore tol-
litur: vt J. in quib. cau.
ceſlong. temp. praſcript. l.
hereditatem. JSed con-
hoc tamen limita ſingulariter,
Similique modo & ſerui-
tutes minime imponi, nec em-
phyteuſeos contractus, niſi in
his tãtummodô caſibus, in qui-
bus conſtitutionum auctori-
l
cum priuato, aut cum fiſco. Primo caſu, ſi priuatus rem commu-
nem vendat priuato: non preiudicat quo minus eam rem vindi-
cet. Secundo caſu, ſi fiſeus vendat: rata manet venditio propter
priuileg
getur vt fiſco partem ſoluat, nullum
tas a, vel teſtatoris voluntas, vel
pactionum tenor qui alienatio-
nem interdixit b, aliquid tale
fieri permiſerit.
DE COMMVNIVM RERVM
A LIENATIONEV.
TITVL VS
LII.
Ane autem tertiam partem facio tituli ſuperioris, vt qua de tota re aliena non
Hane auleo er dm mls dia ſant, eadem & de parte neeligantur ſi vnius
rei pars ſit mea, pars aliena, qua in fiſco locum non habent. Nâmque ſecurus ſtatim
eſt is qui rem alienam emit à fiſco perinde atque ſi vſucepiſſet & domino eſt regreſ-
ſus aduerſus fiſcum intra quadriennium duntaxat. & idem igitur erit ſi fiſcus
vendat rem quam habet cum priuato communem. l.2. hoc tit. l.I. j. de vend. rer.
fiſc. cum pr.com. CvrAc.
ui vendit rem cõmunem, non
praiudicat conſorti, niſi ſecuta vſu-
capione vel praſcriptione: quo tamẽ
caſu in ſubſidiu tenetur ad partem
preci. BALD. Vel ſic: Vendens
rem cõmunem non præiudicat ſocio
quin partem ſuam poſſit vindica-
re, niſi res ſit vſucapta vel præſcri-
pta: & tunc contra ſocium poteſt
agere ad precium. SAL.
I. Imp. ANTON. *A. Apollodoro.
lnulla vſucapionis
prærogatiua, vel diuini
ſilenti preſcriptio em-
prorem poſſeſſionis d, quam à
coheredibus patrui tuie diſtra-
ctam ſuggeris, pro portione tua
munit: in rem actio incolu-
mis perſeuerat. at ſi receptum
ius g ſecuritatem emptori præ-
ſtiterit: arbitrium eſt l tibi li-
berum conueniendi eos, qui
pro portione tua ſatis illicitam
venditionem celebrauerunt.
Ratione cõmunionis poteſt fiſcus
totam rem efficaciter vendere: ſe-
cus in priuato, etiam ſi precium in
fiſci vtilitatem conuertat. BALD.
Vel ſic: Si fiſcus rem communem
vendat, præiudicat ſocio nõ ſi pri-
uatus vendat: licèt emptor de vo-
luntate venditoris fiſco precium
ſolua SALYC.
11.Idem A. Terentiano f.
Vltum intereſte vtr co-
IVheredes tui i poſſeſſionem
communem diſtraxerunt: an ve-
rô fiſeus cûm partis dominus eſ-
ſet, ſoliditatem iuxta proprium
tra in eodem tit. l. vnus. Sed ibi ſolui.
SIus. id eſt, vſucapio vel prſcriptio. o
Arbitrium eſt. ſupple vel non conueniendi, & die actione
negotiorum geſtorum in ſubſidium: vt S tit-j.ljj & hoc ſi pro
parte poruit expediri:aliàs familiæ erciſcund::vtS. de neg geſt lſi
ab vno. & dixis famierciſcun.l. in familie.
Conueniendi. Actione familiæ erciſcundæ. linter.S. ſi cohere-
desffffamil erciſc, CvIAC.
Viumn ’’sys, nter duos caſus ponit hac lex differen-
tiam: cûm quis habet rem conmunem cum aliquo, aut
M
priuilegium vendidit. Etenim
ſi à fiſco facta ſit venditio:fidem
eius infringi, minimé r is
eſt. Si verd coheredes ſolidita-
tem vendiderunt: licèt emptor
ab his delegatus partem precij
fiſco ſolueritl, alteramque in
cautionem deduxerit: tamen
portioni tuæ ea venditio non
poteſt obſiſtere.
uando aliqua communia ſunt
plurib. vt ſingulis: vnuſquiſque per
ſe habet partis ſuæ alienandæ libe-
ram facultatem. BALD. Vel ſie:
Pars ret cõmunis poteſt vendi eti
extraneo ante intettum tudiciun
communi diuidundo.SAL.
I11. Impp. DIOCLETIAN. & MAxI-
MIAN. At. Euſebio.
Alſo tibi perſuaſum eſtm,
Feamunis prrdiy portionenm
pro indiuiſo antequam cõmuni
diuidundo n iudicium dictetur,
tantum ſocio, non etiam extra-
neo npoſſe diſtrahi.
Alienatio pro parte non valet:
BALLD. Vel ſic: Miles partem
rei ſuæ alienatæ poteſt vindicare:
ſed non ſoci partem, etiam ſi pro il-
la offerat precium.SAL.
IV. Iidem AA. Vlpiano militi.
Ortionem quidem tuam9
Poris frater tuusadliena-
re non potuit eius? autem par-
tem precio ſoluto tibi reſti-
tui poſtulare, nec militari graui-
tati conuenit.
Vbi res pro parte euincitur, pro
parte debetureuictio. BALD. Vel
ſic: Euicta etiam rei parte: em-
n Non etiam extraneo. Vide not, &
trahen. empt. CVIac.
P
OS Tuamid eſt, tui.
p Eius. ſcilicet fratris non militis.
giú fiſci. vnde in primo caſu licèt emptor à priuato dele-
tamen fit ſocio priudi-
cium.
t Multum intereſt. l.1.
J. de vendit rer fiſc. Gr-
ci ad hanc l. notant ex
l. 2. infrà de quad. præ-
ſcript. ſi fiſcus rem a prohibira
lienam vendiderit, em- ſcilicet.
ptor ſecurus erit. Sed in
fiſcum danda eſt actio
intra quadriennium. Sed
ſi priuatus vendiderit,
emptor ſecurus nõ erit,
etiamſi precium ad fi-
ſcum peruenerit. Cvrac.
i qTui priuati.
e Proprii priuilegium.
quod* eſt vt occaſione, ....¬e.
modica partis totum ? Fiſcus alie-
nam rem ven-
poſſit vendere. Vel quia dendo, an &
melius vendit ſuam par- quando domi-
tem. Vel quia indiuidua no preiudicet.
eſt:vt jde vend. re.cõ. l.j.
libx. Si autem nullam
habet ibi partem, aut
ſuam credit, tunc habet
locum infr. de quadrien.
praſcript. l. fina. Si ſciat
alienamenon puto quod
prœiudicet domino. nam
ſi ideo priudicat, quia
partem habet: ergo ſi bDe argumẽ-
partem non habet, non to à contrario
priudicat. AccV R-V. Euerardum
SIVS. in hoc à con-
l Soluerit. & ita vid ario ſenſu.
batur conueniens ven-
ditionem non poſſe in-
fringi: quia precium fi-
ſcus habet: vt ſup. ſed ta-
men ſecus eſt: vt ff. de
vſuris. l. cum quidam S.ſi
debitores. & ff.de iure fiſc.
l fiſeus. AccVRS.
Alſo. J CASVS. Si
habebam rem com-
munem cum Titio: an
alij quam Titio partem
meam pro indiuiſo an-
tequam diuidatur, poſ-
ſim vendere, quæritur?
Reſp. quidam quod non:
ſed male perſuaſierant.
q Falſo tibi. Coniunge
l.8. S. de act empt. CvIA-
CIVS.
m Perſuaſum eſt. vtS.
de contrahen empt. l. du-
dum. & infrà de iur. do.l.
ante diuiſionem. AccvR-
SIVS.
n Antequam commu-
ni diuidundo. poſt acce-
ptum namque iudicium
ſociis non conſentienti-
bus, alienare prohibe-
tur: vt S. communi diui.
lj. ſed in familiæ erci-
ſcundæ etiam poſt mo¬ cic etiam vſ-
tam cõtrouerfiam: quia que ad fin. gl.
ſimile eſt petitioni he- dele omnia, &
reditatis: vt ffde petihe- repone hac:
re. l. diuus, & l ſed & ſi ade le Iſ e
lege S ſi ante litem. jrſſeeloné.
ſcripta ad l pen. S. de con tit. de litigioſis.
idẽ eſt in iu-
dicio fam. er-
c Ab his ver-
bis, ſed in fam.
Ortionem.) CASVS. Si habebam rem communem cum mi¬ ciſcundæ. Cvr.
lite, partem ſuam alienare non poſſum.
qPrecio. quia tua contentu seſſe debes.
r J Grauitati conuenit. vt & S. communia vtriuſque iud. l. ſi fra-
tres. & arS de reſcin, ven.l.ratas.
Si maior.
res, non autem prohibetur res vendi: tune ille non impeditur
pignori accipere. caſus eſt in d.l.in quorum. in gloalle. Ratio, quia
licet accipiat pignori, per hoc non conuenit vt ipſe accipiat ſibi
in ſolutum, vel in emptionem, ſed quod alij vendat pro ſuo de-
bito: quod non eſt prohibitum.
vt per Bart. hic.
Vide ſeripta ad S.
dominus l. familias. ff. de
legat. I. CVIAC.
a Auctoritas. quæ per-
mitrit rem doralem, ſi
mulieri expedit, aliena-
ri: vt ffade iure dot. l. fin.
Item rẽ eccleſiaſticam:
vt S. de ſacroſeccl authen.
hoc ius. Item rẽ minoris:
vt j. de pradi mi l. ob as.
bJ Interdixit. ſgenera-
liter. Vide ſcripta ad
S. coheredes. l. qui Romæ ff.
de verb oblig. & not ad l.
qui fundum. ffade contra-
hen.empt. & ſcripta ad l.
3. S. de condi. ob cauſam
dat. CVIAc.
cJ Permiſerit ſiſpeciali-
ter in aliqua perſona
vel caſu.
DE COM M V¬
nium rerum alie-
natione.
S I nulla.Si
s lao coheredes e
habeant communem, &
vnus in ſolidu eã vendat
coherede ignorante: an
aieni ſuam vindicare
poſſit? Diſtinguitur:aut
emptor praſcribit, aut
non. ſi ſic, non poreſt. &
hoc in prima & hec ſunt
vera non ſolum in em-
ptore coherede, ſed & in
herede emptoris, & he-
rede coheredis.
B JNulla Huc pertinet
l. vltff pro dote. Secus eſt
in ſpecie l.22. S. famil.
erciſ CVIACIVS.
Vel diuturni. Præ-
criptio in prouinciis:
vſucapio in Italia, vt
recte Fulgoſ. hic. & in
l.2. S.tit prox. CVIA-
CIVS.
d Poſſeſſionis. & rerum
mobilium quæ in ea e¬
rant, propter quas men-
tionem facit de vſuca-
pione. Vel quod dicit de
poſſeſſione, & ad mobi-
lem rem & ad immobi-
lem poreſt referri. A c¬
CVRSIVS.
e JPatrui tui. patruo
hic ſucceſſit: qui pa-
truus ſucceſſerat cum
quibuſdam aliis cuidam
alij:cum quibus cohere
dib. patrui non erat hæc
res communis huic.
f In ré actio. qu qui-
dem longo tempore tol-
litur: vt J. in quib. cau.
ceſlong. temp. praſcript. l.
hereditatem. JSed con-
hoc tamen limita ſingulariter,
Similique modo & ſerui-
tutes minime imponi, nec em-
phyteuſeos contractus, niſi in
his tãtummodô caſibus, in qui-
bus conſtitutionum auctori-
l
cum priuato, aut cum fiſco. Primo caſu, ſi priuatus rem commu-
nem vendat priuato: non preiudicat quo minus eam rem vindi-
cet. Secundo caſu, ſi fiſeus vendat: rata manet venditio propter
priuileg
getur vt fiſco partem ſoluat, nullum
tas a, vel teſtatoris voluntas, vel
pactionum tenor qui alienatio-
nem interdixit b, aliquid tale
fieri permiſerit.
DE COMMVNIVM RERVM
A LIENATIONEV.
TITVL VS
LII.
Ane autem tertiam partem facio tituli ſuperioris, vt qua de tota re aliena non
Hane auleo er dm mls dia ſant, eadem & de parte neeligantur ſi vnius
rei pars ſit mea, pars aliena, qua in fiſco locum non habent. Nâmque ſecurus ſtatim
eſt is qui rem alienam emit à fiſco perinde atque ſi vſucepiſſet & domino eſt regreſ-
ſus aduerſus fiſcum intra quadriennium duntaxat. & idem igitur erit ſi fiſcus
vendat rem quam habet cum priuato communem. l.2. hoc tit. l.I. j. de vend. rer.
fiſc. cum pr.com. CvrAc.
ui vendit rem cõmunem, non
praiudicat conſorti, niſi ſecuta vſu-
capione vel praſcriptione: quo tamẽ
caſu in ſubſidiu tenetur ad partem
preci. BALD. Vel ſic: Vendens
rem cõmunem non præiudicat ſocio
quin partem ſuam poſſit vindica-
re, niſi res ſit vſucapta vel præſcri-
pta: & tunc contra ſocium poteſt
agere ad precium. SAL.
I. Imp. ANTON. *A. Apollodoro.
lnulla vſucapionis
prærogatiua, vel diuini
ſilenti preſcriptio em-
prorem poſſeſſionis d, quam à
coheredibus patrui tuie diſtra-
ctam ſuggeris, pro portione tua
munit: in rem actio incolu-
mis perſeuerat. at ſi receptum
ius g ſecuritatem emptori præ-
ſtiterit: arbitrium eſt l tibi li-
berum conueniendi eos, qui
pro portione tua ſatis illicitam
venditionem celebrauerunt.
Ratione cõmunionis poteſt fiſcus
totam rem efficaciter vendere: ſe-
cus in priuato, etiam ſi precium in
fiſci vtilitatem conuertat. BALD.
Vel ſic: Si fiſcus rem communem
vendat, præiudicat ſocio nõ ſi pri-
uatus vendat: licèt emptor de vo-
luntate venditoris fiſco precium
ſolua SALYC.
11.Idem A. Terentiano f.
Vltum intereſte vtr co-
IVheredes tui i poſſeſſionem
communem diſtraxerunt: an ve-
rô fiſeus cûm partis dominus eſ-
ſet, ſoliditatem iuxta proprium
tra in eodem tit. l. vnus. Sed ibi ſolui.
SIus. id eſt, vſucapio vel prſcriptio. o
Arbitrium eſt. ſupple vel non conueniendi, & die actione
negotiorum geſtorum in ſubſidium: vt S tit-j.ljj & hoc ſi pro
parte poruit expediri:aliàs familiæ erciſcund::vtS. de neg geſt lſi
ab vno. & dixis famierciſcun.l. in familie.
Conueniendi. Actione familiæ erciſcundæ. linter.S. ſi cohere-
desffffamil erciſc, CvIAC.
Viumn ’’sys, nter duos caſus ponit hac lex differen-
tiam: cûm quis habet rem conmunem cum aliquo, aut
M
priuilegium vendidit. Etenim
ſi à fiſco facta ſit venditio:fidem
eius infringi, minimé r is
eſt. Si verd coheredes ſolidita-
tem vendiderunt: licèt emptor
ab his delegatus partem precij
fiſco ſolueritl, alteramque in
cautionem deduxerit: tamen
portioni tuæ ea venditio non
poteſt obſiſtere.
uando aliqua communia ſunt
plurib. vt ſingulis: vnuſquiſque per
ſe habet partis ſuæ alienandæ libe-
ram facultatem. BALD. Vel ſie:
Pars ret cõmunis poteſt vendi eti
extraneo ante intettum tudiciun
communi diuidundo.SAL.
I11. Impp. DIOCLETIAN. & MAxI-
MIAN. At. Euſebio.
Alſo tibi perſuaſum eſtm,
Feamunis prrdiy portionenm
pro indiuiſo antequam cõmuni
diuidundo n iudicium dictetur,
tantum ſocio, non etiam extra-
neo npoſſe diſtrahi.
Alienatio pro parte non valet:
BALLD. Vel ſic: Miles partem
rei ſuæ alienatæ poteſt vindicare:
ſed non ſoci partem, etiam ſi pro il-
la offerat precium.SAL.
IV. Iidem AA. Vlpiano militi.
Ortionem quidem tuam9
Poris frater tuusadliena-
re non potuit eius? autem par-
tem precio ſoluto tibi reſti-
tui poſtulare, nec militari graui-
tati conuenit.
Vbi res pro parte euincitur, pro
parte debetureuictio. BALD. Vel
ſic: Euicta etiam rei parte: em-
n Non etiam extraneo. Vide not, &
trahen. empt. CVIac.
P
OS Tuamid eſt, tui.
p Eius. ſcilicet fratris non militis.
giú fiſci. vnde in primo caſu licèt emptor à priuato dele-
tamen fit ſocio priudi-
cium.
t Multum intereſt. l.1.
J. de vendit rer fiſc. Gr-
ci ad hanc l. notant ex
l. 2. infrà de quad. præ-
ſcript. ſi fiſcus rem a prohibira
lienam vendiderit, em- ſcilicet.
ptor ſecurus erit. Sed in
fiſcum danda eſt actio
intra quadriennium. Sed
ſi priuatus vendiderit,
emptor ſecurus nõ erit,
etiamſi precium ad fi-
ſcum peruenerit. Cvrac.
i qTui priuati.
e Proprii priuilegium.
quod* eſt vt occaſione, ....¬e.
modica partis totum ? Fiſcus alie-
nam rem ven-
poſſit vendere. Vel quia dendo, an &
melius vendit ſuam par- quando domi-
tem. Vel quia indiuidua no preiudicet.
eſt:vt jde vend. re.cõ. l.j.
libx. Si autem nullam
habet ibi partem, aut
ſuam credit, tunc habet
locum infr. de quadrien.
praſcript. l. fina. Si ſciat
alienamenon puto quod
prœiudicet domino. nam
ſi ideo priudicat, quia
partem habet: ergo ſi bDe argumẽ-
partem non habet, non to à contrario
priudicat. AccV R-V. Euerardum
SIVS. in hoc à con-
l Soluerit. & ita vid ario ſenſu.
batur conueniens ven-
ditionem non poſſe in-
fringi: quia precium fi-
ſcus habet: vt ſup. ſed ta-
men ſecus eſt: vt ff. de
vſuris. l. cum quidam S.ſi
debitores. & ff.de iure fiſc.
l fiſeus. AccVRS.
Alſo. J CASVS. Si
habebam rem com-
munem cum Titio: an
alij quam Titio partem
meam pro indiuiſo an-
tequam diuidatur, poſ-
ſim vendere, quæritur?
Reſp. quidam quod non:
ſed male perſuaſierant.
q Falſo tibi. Coniunge
l.8. S. de act empt. CvIA-
CIVS.
m Perſuaſum eſt. vtS.
de contrahen empt. l. du-
dum. & infrà de iur. do.l.
ante diuiſionem. AccvR-
SIVS.
n Antequam commu-
ni diuidundo. poſt acce-
ptum namque iudicium
ſociis non conſentienti-
bus, alienare prohibe-
tur: vt S. communi diui.
lj. ſed in familiæ erci-
ſcundæ etiam poſt mo¬ cic etiam vſ-
tam cõtrouerfiam: quia que ad fin. gl.
ſimile eſt petitioni he- dele omnia, &
reditatis: vt ffde petihe- repone hac:
re. l. diuus, & l ſed & ſi ade le Iſ e
lege S ſi ante litem. jrſſeeloné.
ſcripta ad l pen. S. de con tit. de litigioſis.
idẽ eſt in iu-
dicio fam. er-
c Ab his ver-
bis, ſed in fam.
Ortionem.) CASVS. Si habebam rem communem cum mi¬ ciſcundæ. Cvr.
lite, partem ſuam alienare non poſſum.
qPrecio. quia tua contentu seſſe debes.
r J Grauitati conuenit. vt & S. communia vtriuſque iud. l. ſi fra-
tres. & arS de reſcin, ven.l.ratas.
Si maior.