DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.1979#0629
1153 Si quacunque prœditus, &c. Tit vij. 1154
a5 Suſcperat. nune li¬ uitute ſuſceperat?
bertus.ACCVRS.
b Non oportet. Et rele-
gatur: vt ffde ritu napt.l.
libertum ii, in prine. & fa-
cit S. de nupt.l. libertum.
ACCVRSIVS.
Vratorem.) CASvS.
Ponamus quod fui
tutor aut curator alicu-
ius adulti: nunquid fi-
liam meam iſti adulto
potero matrimonio co-
t hle at nõ pulare? Quidam dice-
poteſt pupillã bant quod non:ſed falsô
adultanm ſibi, ſoadebant: quia non ti-
vel filio ſuo ebit pupillus ab vxort
collocate. I.7. mebit pupillus ab vxore
enſeod. v. Tira- & herede vxoris repo-
quell-in legibus ſcere rationem.
connubialib. Gl. e Palsô. quia bene po-
t.part-n. ceſt fieri vt tutor filiam
* al idem Phi ſuam pupillo, & curator
aaluppunm adulto copulet: vt fie,
al. nuptus. & ff de ritu nuptia. l. li-
bertum. j. S. tutor, &c.
a Correlatiuo- Et ratio eſt, quia non a
rum in vno di eſt hic timor ne timeat
ſpoſitu, in a pupillus ab vxore & he-
diſpoſiti eſſe rede tutoris repoſce-
imelligitur ſi irprronem: quod eſſe
it eadé ratio. re rationem: quod ellet
Gl per inter- ccontrà: arg. ſ de ritu
aum o de nupt. l. ſi quis officium, in
iadoci ſeis ſ printipis, & sine. &&5.
it dral proxi. & l. ſi tutor.
& in l.vlt. in ACCVRSIVS.
Gle penult. ſup.C patris.JCASVS.
de reſcindenda. Lex iſta continet
v. Euerardun mentem totius tituli. Et
n hu à cere dicit, ſi fui tutor alicu-
Harmenop. ius puell! ipſa non po-
lub. 4tit.4. teſt mihi nubere vel fi-
* Aurelo. lio meo antequam red-
dam ei rationem ad-
miniſtrationis tutele.
Item nec adhue poreſt
nubere ſi eſt intra xxv.
annum, vel intra tem-
pus in quo peritur reſti-
tutio.
dS Si patris concor ffde
liberis & poſtu. l. filius à
patre. & de ritu nup.lnon
eſt tutor. & l. pen. S. de
vno. aliàs, denuo. & l non
oſt. & lſeq. & j. de dona.
inter virum & vxo.l, ſi ex
voluntate. & ff de ſpon-
ſali. l. tutor. & j. eod.l.
oxi. ACCVRSIVS.
a J Nondum exacto 25.
anno. Vel vt hodie con-
ſtitutum à Iuſtin. non-
dum expleto tempore
2 9annorum: quoniam
intra ca tempora retra-
ctari per in integ. reſtit.
non poſſet. Vide c. 29.
de praſcrip. CVIAC.
ſ’ppur iden s
præceſſerunt ſponſalia:
vt ff.de ritu nuptl. tutor.
vel niſi impetret à prin-
cipevt ff de ritu nupt.
non ſolum.S.j
I tutor.J CASVS.
Impetraui reſcriptû
vt poſſim ducere vxorẽ
adultam cuius fui tutor:
an poſſim quritur? Re-
ſpon quod ſic. Si autem
ſine reſcripto eam duxe-
rim, ero infamis.
dos data repetit poreſt.
VIVIAN.
f Infamia. ipſo iure.
ACCVRS.
bCõfeſſio ex g (Confeſſum. ſi confi-
traiudicialis teatur extrab iudicium,
non infamat. non fit infamis, nec fit
Codex.
poſtea ma-
numiſſo pupillam ſuam, ean-
démque patroni ſui filiam in
matrimonio collocauit, ad ſen-
tentiam ampliſſimi ordinis, qui
huiuſmodi nuptiis interdicen-
dum putauit, pertinere dubitari
non oportet b.
Curator adulto ſuo poteſt in
vxorem filiam ſuam dare. JBAL.
V. Impp. PPILIPPVS A. &
PILIPPVS Caſ. Apuleio.
Vratorem adulto ſuo fi-
Clon ſan mupreui t colo-
care non poſſe, falsô e tibi per-
ſuaſum eſt.
Iſta lex determinat ſpatium
temporis quod debet interuenire
ad hoc vt filius tutoris vel curato-
ris poſſit contrahere matrimonium
cum pupilla, vel adulta: quia de-
bet eſſe lapſum tempus xxvanno-
rum, & vtilis anni. Item quod ra-
tio adminiſtrationis ſit reddita.
BALD. Vel ſic: Non reddita ra-
tione, vel etiam reddita non poteſt
filius tutoris matrimonium con-
trahere cum pupilla, donec ipſa
xxv. annos exceſſerit: niſi pater
puellæ hoc diſpoſuerit. SALYc.
V 1. Impp. VALERIANVS & GALLIE-
NvS AA. Lucio *.
Sl patris d tui pupillan non-
dum reddita tutelæ ratione,
vel poſt redditam nondum exa.
cto quinto & viceſimo anno ,
necnon vtili anno, vxorem du-
xiſtinec matrimonium cum ea
habuiſſe, nec filiu ex huiuſmodi
coniunctione procreaſſe videri
potes. Sane ſi hoc pater puelle
cûm decederet, poſtulauit: &
nuptiæ rite contractæ, & filius
videtur iure ſuſceptuse.
Tutor vel curator qui pupillam
vel adultam ſuam ſibi vel filio ſuo
collocat matrimonio: ipſo facto fit
infamis ex doloſuo præſumpto. nã
ideo præſumitur cõtraxiſſe, vt non
reddat rationem administratio-
nis ratione fraudis commiſſæ.
BALD.
VI1. Impp. DIOCLETIANVS & MA-
XIMIANVS AA. & CC.
Paragonio J.
Itutor vel curator pupillam
Svel am quondan ſuanm
ſibi vel filio ſuo nullo diuino
impetrato beneficio in matri-
monio collocauerit: manet ih-
famia f contra eum, veluti con-
feſſume de tutela: quia huiuſ-
modi coniunctione fraudem
adminiſtrationis tegere labora-
uit, & dos dataa per condi-
ctionem repeti poteſt.
Lex pœnalis diſponens de tuto-
re & curatore: intelligitur de tu-
tore & procuratore vero, & non
ficto. BALD. Vel ſic: Prohibitio
facta de tutore vel curatore, non
extenditur ad protutorem ſiue ne-
gotiorum gestorem. SALYC.
VrII. Impp. LEO & ANTHEMIVS
AA. Erythrio PP. *.
I quis tutoris vel curatoris
nomine vſurpato, id eſt, pro
tutore ſeu curatore negotiorú-
ve geſtore res pupilla admini-
ſtrauerit, eamque ſibi filiove ſuo
copulauerit: tales nuptias ſtare,
& non ad exemplumi tutorum
infamari ſancimus: ne ex huiuſ-
modi ſubtili vel maligno tracta-
tu, matrimonia, ſeu proles ex his
progenita, vel dos ſuper his data
vel promiſſa, aliquam leſionem
lvel calumniam patiantur.
SI QVACVNQVE PREDITVS POTESTA-
TE, VELADEVM PERTINENTES, AD
ſuppoſitarum iuriſdictioni ſu aſpirare
tentauerint
nuptias.
TrTVLVS VII.
IN ſptrie touus tiuu auade ratin qua in ſu periori probibet nuptias ratie potenta¬.
tus. d.l. praf. & punitur etiam conatus, ſiis qui in prouincia officium adminiſtrat,
nuptias appetierit mulieris, aut virginis inuita ea, vel parentibus eius, & ipſa, vel
parentes quos minis, aut promiſſis tentauerit, ſtatim habita conteſtatione liberantur
iuriſdictione eius qua abutitur ad nuptias eliciendas, & hoc differt hic tit. à titulo
2. quod ille eſt de ſponſalibus, hic de nuptiis, & à l.6. S.de nupt. quod illa ſit de in-
terdicto matrimonio, hie titulus de
Tentaſſe crimen eſt. CVIACIVS.
Qui ſibi ſubiectam ratione iu-
riſdictionis per metum vel terro-
rem nititur vxorem accipere, pu-
nitur pona x. librarum auri, &
perdit oſficium ſeu dignitatem ſine
ſpe recuperationis: quam ſi denuo
vſurparseepeeitur de prouinciia in
qua deliquit & tam mulier, quam
ali de domo mulieris ab eius iu-
pna tontantis interdictum matrimonium.
A
quaſtionibus ciuilibus & crimina-
libus: & alium iudicem ſortiuntur.
hoc dicit. & eſt not.tex. BALD.
1.Imppp. GRATIANVS, VALENT. &
THoD. AAA. Theodoro PP.
I quis f ordinaria vel
qualibet praditus pote-
d ſtate, circa nuptias inui-
n22.
u.
ei priudicium:ſed ſi in
iure, & ob dolum, effici-
tur infamis. ſecus ſi ob
culpã:vt Inſtit. de ſuspe.
tuto. S. ſuſpectus.. ſ¬
de his qui not. infa lquo¬¬
niam & ff de interro. act.
l.j Sfin.
Dos data. Vide nor.
ad leum hic ſtatus in fin.
ſ ie duna mor di ee.
C. l Paregnie.
hDos data. Contra, al.Paregorio.
S.tit. jll qui contrà. Solu.
vt ibi. Item concor,
huic leg. ffde ritu nupl.
nõ eſt liberum in princip.
& ffide ſponſal l.tutor d
J. de excuſat. tutoruml-
ampliſſimi. & j de dona¬¬
tio. inter virum & vxo-
rem. l. ſi ex voluniate. &
ff. de donat. inter virum
& vxorem l. cum hic ſta-
tus.S. finali.
Item facit contrà S.
de condict. ob cauſam.l.j.
ACCVRS.
S uus lCAasve.
Licet ille qui in ve-
ritate fuit tutor, vel eius
filius, prohibetur con-
trahere nuptias cû illa
cuius fuit tutor: non ta-
men ille qui geſſit ne-
gotia pupille, aut eius
filius. VIVIAN.
iJEt non ad exemplum. al. Triborie.
eſt & alia à differentia: a Turorum &
quia excipitur de dolo protuori dir-
tutoris ſi pupillus ſit l¬ Faetx.
cupletior, non etiam de
dolo procuratoris: vt ff-
de doli exceptio.l. apud.S.
illa etiam. & S. ſequenti.
J Sed opponitur, cûm
hlc protutor teneatur
vt tutor de his qu geſ-
ſit:cur hîc diuerſum.
Item concor. S ſi rector
prouincie l.j. ff de regul.
iur l. in ambiguis.
llrem not quodlicét EIns ns ſenm-
it hîc eadem quitas per idem voi
qua in lege ſuperiori: eadem eſt a¬
non tamen idem ius. uitas.
J Argu contra. ff-ad leg.
Aquiliam. l. illud. & de
verb obliga. l. à Titio.
ADDIT10. Dicas quod
non eſt eadem ratio:
quia iſte protutor non
haber tantam poreſta-
tem in pupillum, quan-
tam haber verus tutor.
SIQVACVN-
que prœditus, &c.
Hic propter officium ſi-
cut titulo ſuperiori matri-
monium prohibetur. Item
hic de nuptiis, ſuprà ſi re-
ctor prouincia, &c. de
ſponſalibus dixit.
Iquis.) CAS. Re-
ctor prouincie vel
iudex ordinarius alicu-
ius loci voluit habere
aliquam in vxorem: &
cûm ipſa recuſaret, ſibi
& ſuis parentibus mina-
cem terrorem intulit.
qua poena ſit punien-
dus, quaritur? Reſpond. t cT2
quod patitur poenamx.
librari auri, & priuatur
dignitate ſua: quam in-
O9 tra
a5 Suſcperat. nune li¬ uitute ſuſceperat?
bertus.ACCVRS.
b Non oportet. Et rele-
gatur: vt ffde ritu napt.l.
libertum ii, in prine. & fa-
cit S. de nupt.l. libertum.
ACCVRSIVS.
Vratorem.) CASvS.
Ponamus quod fui
tutor aut curator alicu-
ius adulti: nunquid fi-
liam meam iſti adulto
potero matrimonio co-
t hle at nõ pulare? Quidam dice-
poteſt pupillã bant quod non:ſed falsô
adultanm ſibi, ſoadebant: quia non ti-
vel filio ſuo ebit pupillus ab vxort
collocate. I.7. mebit pupillus ab vxore
enſeod. v. Tira- & herede vxoris repo-
quell-in legibus ſcere rationem.
connubialib. Gl. e Palsô. quia bene po-
t.part-n. ceſt fieri vt tutor filiam
* al idem Phi ſuam pupillo, & curator
aaluppunm adulto copulet: vt fie,
al. nuptus. & ff de ritu nuptia. l. li-
bertum. j. S. tutor, &c.
a Correlatiuo- Et ratio eſt, quia non a
rum in vno di eſt hic timor ne timeat
ſpoſitu, in a pupillus ab vxore & he-
diſpoſiti eſſe rede tutoris repoſce-
imelligitur ſi irprronem: quod eſſe
it eadé ratio. re rationem: quod ellet
Gl per inter- ccontrà: arg. ſ de ritu
aum o de nupt. l. ſi quis officium, in
iadoci ſeis ſ printipis, & sine. &&5.
it dral proxi. & l. ſi tutor.
& in l.vlt. in ACCVRSIVS.
Gle penult. ſup.C patris.JCASVS.
de reſcindenda. Lex iſta continet
v. Euerardun mentem totius tituli. Et
n hu à cere dicit, ſi fui tutor alicu-
Harmenop. ius puell! ipſa non po-
lub. 4tit.4. teſt mihi nubere vel fi-
* Aurelo. lio meo antequam red-
dam ei rationem ad-
miniſtrationis tutele.
Item nec adhue poreſt
nubere ſi eſt intra xxv.
annum, vel intra tem-
pus in quo peritur reſti-
tutio.
dS Si patris concor ffde
liberis & poſtu. l. filius à
patre. & de ritu nup.lnon
eſt tutor. & l. pen. S. de
vno. aliàs, denuo. & l non
oſt. & lſeq. & j. de dona.
inter virum & vxo.l, ſi ex
voluntate. & ff de ſpon-
ſali. l. tutor. & j. eod.l.
oxi. ACCVRSIVS.
a J Nondum exacto 25.
anno. Vel vt hodie con-
ſtitutum à Iuſtin. non-
dum expleto tempore
2 9annorum: quoniam
intra ca tempora retra-
ctari per in integ. reſtit.
non poſſet. Vide c. 29.
de praſcrip. CVIAC.
ſ’ppur iden s
præceſſerunt ſponſalia:
vt ff.de ritu nuptl. tutor.
vel niſi impetret à prin-
cipevt ff de ritu nupt.
non ſolum.S.j
I tutor.J CASVS.
Impetraui reſcriptû
vt poſſim ducere vxorẽ
adultam cuius fui tutor:
an poſſim quritur? Re-
ſpon quod ſic. Si autem
ſine reſcripto eam duxe-
rim, ero infamis.
dos data repetit poreſt.
VIVIAN.
f Infamia. ipſo iure.
ACCVRS.
bCõfeſſio ex g (Confeſſum. ſi confi-
traiudicialis teatur extrab iudicium,
non infamat. non fit infamis, nec fit
Codex.
poſtea ma-
numiſſo pupillam ſuam, ean-
démque patroni ſui filiam in
matrimonio collocauit, ad ſen-
tentiam ampliſſimi ordinis, qui
huiuſmodi nuptiis interdicen-
dum putauit, pertinere dubitari
non oportet b.
Curator adulto ſuo poteſt in
vxorem filiam ſuam dare. JBAL.
V. Impp. PPILIPPVS A. &
PILIPPVS Caſ. Apuleio.
Vratorem adulto ſuo fi-
Clon ſan mupreui t colo-
care non poſſe, falsô e tibi per-
ſuaſum eſt.
Iſta lex determinat ſpatium
temporis quod debet interuenire
ad hoc vt filius tutoris vel curato-
ris poſſit contrahere matrimonium
cum pupilla, vel adulta: quia de-
bet eſſe lapſum tempus xxvanno-
rum, & vtilis anni. Item quod ra-
tio adminiſtrationis ſit reddita.
BALD. Vel ſic: Non reddita ra-
tione, vel etiam reddita non poteſt
filius tutoris matrimonium con-
trahere cum pupilla, donec ipſa
xxv. annos exceſſerit: niſi pater
puellæ hoc diſpoſuerit. SALYc.
V 1. Impp. VALERIANVS & GALLIE-
NvS AA. Lucio *.
Sl patris d tui pupillan non-
dum reddita tutelæ ratione,
vel poſt redditam nondum exa.
cto quinto & viceſimo anno ,
necnon vtili anno, vxorem du-
xiſtinec matrimonium cum ea
habuiſſe, nec filiu ex huiuſmodi
coniunctione procreaſſe videri
potes. Sane ſi hoc pater puelle
cûm decederet, poſtulauit: &
nuptiæ rite contractæ, & filius
videtur iure ſuſceptuse.
Tutor vel curator qui pupillam
vel adultam ſuam ſibi vel filio ſuo
collocat matrimonio: ipſo facto fit
infamis ex doloſuo præſumpto. nã
ideo præſumitur cõtraxiſſe, vt non
reddat rationem administratio-
nis ratione fraudis commiſſæ.
BALD.
VI1. Impp. DIOCLETIANVS & MA-
XIMIANVS AA. & CC.
Paragonio J.
Itutor vel curator pupillam
Svel am quondan ſuanm
ſibi vel filio ſuo nullo diuino
impetrato beneficio in matri-
monio collocauerit: manet ih-
famia f contra eum, veluti con-
feſſume de tutela: quia huiuſ-
modi coniunctione fraudem
adminiſtrationis tegere labora-
uit, & dos dataa per condi-
ctionem repeti poteſt.
Lex pœnalis diſponens de tuto-
re & curatore: intelligitur de tu-
tore & procuratore vero, & non
ficto. BALD. Vel ſic: Prohibitio
facta de tutore vel curatore, non
extenditur ad protutorem ſiue ne-
gotiorum gestorem. SALYC.
VrII. Impp. LEO & ANTHEMIVS
AA. Erythrio PP. *.
I quis tutoris vel curatoris
nomine vſurpato, id eſt, pro
tutore ſeu curatore negotiorú-
ve geſtore res pupilla admini-
ſtrauerit, eamque ſibi filiove ſuo
copulauerit: tales nuptias ſtare,
& non ad exemplumi tutorum
infamari ſancimus: ne ex huiuſ-
modi ſubtili vel maligno tracta-
tu, matrimonia, ſeu proles ex his
progenita, vel dos ſuper his data
vel promiſſa, aliquam leſionem
lvel calumniam patiantur.
SI QVACVNQVE PREDITVS POTESTA-
TE, VELADEVM PERTINENTES, AD
ſuppoſitarum iuriſdictioni ſu aſpirare
tentauerint
nuptias.
TrTVLVS VII.
IN ſptrie touus tiuu auade ratin qua in ſu periori probibet nuptias ratie potenta¬.
tus. d.l. praf. & punitur etiam conatus, ſiis qui in prouincia officium adminiſtrat,
nuptias appetierit mulieris, aut virginis inuita ea, vel parentibus eius, & ipſa, vel
parentes quos minis, aut promiſſis tentauerit, ſtatim habita conteſtatione liberantur
iuriſdictione eius qua abutitur ad nuptias eliciendas, & hoc differt hic tit. à titulo
2. quod ille eſt de ſponſalibus, hic de nuptiis, & à l.6. S.de nupt. quod illa ſit de in-
terdicto matrimonio, hie titulus de
Tentaſſe crimen eſt. CVIACIVS.
Qui ſibi ſubiectam ratione iu-
riſdictionis per metum vel terro-
rem nititur vxorem accipere, pu-
nitur pona x. librarum auri, &
perdit oſficium ſeu dignitatem ſine
ſpe recuperationis: quam ſi denuo
vſurparseepeeitur de prouinciia in
qua deliquit & tam mulier, quam
ali de domo mulieris ab eius iu-
pna tontantis interdictum matrimonium.
A
quaſtionibus ciuilibus & crimina-
libus: & alium iudicem ſortiuntur.
hoc dicit. & eſt not.tex. BALD.
1.Imppp. GRATIANVS, VALENT. &
THoD. AAA. Theodoro PP.
I quis f ordinaria vel
qualibet praditus pote-
d ſtate, circa nuptias inui-
n22.
u.
ei priudicium:ſed ſi in
iure, & ob dolum, effici-
tur infamis. ſecus ſi ob
culpã:vt Inſtit. de ſuspe.
tuto. S. ſuſpectus.. ſ¬
de his qui not. infa lquo¬¬
niam & ff de interro. act.
l.j Sfin.
Dos data. Vide nor.
ad leum hic ſtatus in fin.
ſ ie duna mor di ee.
C. l Paregnie.
hDos data. Contra, al.Paregorio.
S.tit. jll qui contrà. Solu.
vt ibi. Item concor,
huic leg. ffde ritu nupl.
nõ eſt liberum in princip.
& ffide ſponſal l.tutor d
J. de excuſat. tutoruml-
ampliſſimi. & j de dona¬¬
tio. inter virum & vxo-
rem. l. ſi ex voluniate. &
ff. de donat. inter virum
& vxorem l. cum hic ſta-
tus.S. finali.
Item facit contrà S.
de condict. ob cauſam.l.j.
ACCVRS.
S uus lCAasve.
Licet ille qui in ve-
ritate fuit tutor, vel eius
filius, prohibetur con-
trahere nuptias cû illa
cuius fuit tutor: non ta-
men ille qui geſſit ne-
gotia pupille, aut eius
filius. VIVIAN.
iJEt non ad exemplum. al. Triborie.
eſt & alia à differentia: a Turorum &
quia excipitur de dolo protuori dir-
tutoris ſi pupillus ſit l¬ Faetx.
cupletior, non etiam de
dolo procuratoris: vt ff-
de doli exceptio.l. apud.S.
illa etiam. & S. ſequenti.
J Sed opponitur, cûm
hlc protutor teneatur
vt tutor de his qu geſ-
ſit:cur hîc diuerſum.
Item concor. S ſi rector
prouincie l.j. ff de regul.
iur l. in ambiguis.
llrem not quodlicét EIns ns ſenm-
it hîc eadem quitas per idem voi
qua in lege ſuperiori: eadem eſt a¬
non tamen idem ius. uitas.
J Argu contra. ff-ad leg.
Aquiliam. l. illud. & de
verb obliga. l. à Titio.
ADDIT10. Dicas quod
non eſt eadem ratio:
quia iſte protutor non
haber tantam poreſta-
tem in pupillum, quan-
tam haber verus tutor.
SIQVACVN-
que prœditus, &c.
Hic propter officium ſi-
cut titulo ſuperiori matri-
monium prohibetur. Item
hic de nuptiis, ſuprà ſi re-
ctor prouincia, &c. de
ſponſalibus dixit.
Iquis.) CAS. Re-
ctor prouincie vel
iudex ordinarius alicu-
ius loci voluit habere
aliquam in vxorem: &
cûm ipſa recuſaret, ſibi
& ſuis parentibus mina-
cem terrorem intulit.
qua poena ſit punien-
dus, quaritur? Reſpond. t cT2
quod patitur poenamx.
librari auri, & priuatur
dignitate ſua: quam in-
O9 tra