Universitätsbibliothek HeidelbergUniversitätsbibliothek Heidelberg
Metadaten

Iustinianus <Imperium Byzantinum, Imperator, I.>
Corpus Ivris Civilis Ivstinianei (Band 4): Codicis Dn. Ivstiniani Sacratissimi Imp. PP. Avgvsti, Repetitae Praelectionis Libri Duodecim — Lyon, 1627

DOI Page / Citation link:
https://doi.org/10.11588/diglit.1979#0659
Overview
Facsimile
0.5
1 cm
facsimile
Scroll
OCR fulltext
1213

Ed quamuis. J CA-
Srs er éodieis
dicit quod pater poreſt
pro dote agere. hæc
authen. addit quod ſi
agat, debet cam dare fi-
Noued. i7e. liæ ſuæ, ſi vult demum
3. vel 4. nubere. nõ poreſt enim
a Mortuo ma cam pater deminuere,
rito filia o niſi forté ſubſtantia pa-
teſt par. er tris aliquo caſu demi-
endë dé nuta fuiſſet: quia tunc
quam priori pater filiam ſuam, in
marito dede quantum pati poſſunt
itV omani faculrates ſux, dotare
s Parla igitur poſſet.
non ſunt dare a Deminuere . pro-
& promittere. miſſam autem dotem
Datam dotem primo viro, licet ei de-
priori viro, par minuere ſecundo viro
ns rre rf. ante matrimonium, vel
lia ſecidb nu- poſt incontinenti: vtff.
bat: promiſsã ſolu to matrimllquotiens.
poteſt, vt hie, Si autem patre viuente
quod diſplicet filia non nubat:ſi qui-
Deio nl ’ dem inſtituatur cu ex-
e Doten ſibi traneis, percipiet dotẽ: ſi
conſtitutã mu cum fratribus, conferet
lier à patre in dotem: vt S. communia
extraneis con¬ vtriuſque iud l. fin.
ſtituta praci p q Menſuram. niſi d

m percipit:
anpereious nubat contra velle pa-

Inſtituta con- tris: vt ſuprà de nuptiis.
fert, vt hic. l ſi vt proponis. ij.
d Dotemſec- c’ Fortuita, quam ipſe
do nubetis f pater debet probaree:
iae tenon p t in corpore aut & arg.
teſt, niſi filia j..de teſtamentis. lpubli-
nubat aduer- cati. ſi autem ipſa dedit
ſus patris vor priori: tantundem viro
Iuntaté, aurni dare debet ſecundo: vt
ſi patris ſubſta e .T
tia fortuita ffde iur. dotldotẽj. Sif
aliqua clade extraneus, qui ſit pactus
fuerit demi- ſibi reddi, dedit primo
nuta. viro non eſt dos ſecun-

e Probare for¬ irT¬:
tuitum caſu do viro:vt ffide iur. dot.

debet qui eu le ſtipulationem. & l. ſe-
allegat fortui- quenti. niſi conſentiat
ta igitur non denuovt argff.de pactis
Prlpelur dol. cm maritusS. Ti-
e otee priori ius AcGVRS.
viro conſtitus dJ Et cum lex.t duo
tam ab extra- dicta legis Iuliæ reci-
neo & adeune tat.
dem, vi pacti, e In prouincialibus. ex
ſoluto matri differentia h enim lo-
monio reuer- at ........
ſam, mulieris corum, &c.vt ſuprà de
ſecundo nu- temporib. in integ. retit.l.
benti dare, ſuperuacuam.
non cogitr, fS Cum autem, in lo-
Eoprpaenn co coreri, & in aliena-
uilegium mu¬ tione non videtur cor-
lieri fauorabi- rigendum. ſed & ibi
le eſt, v fun- corrigo. AcCVRS.
dus dotalis, g Donauimus. vt ſuprà

rohibente ,..
aeleee la, aiASACCVRS.

non poſſit a¬ 3
lienari, quod tuit ea conſentiente.

an & quibus i J Hypotheca. quas ha-
caſibous no ſit bet in rebus viri: qua-
verumv Bald. ...¬
rum hypothecarum u¬
ondili r uun hyppohhcarun iu
de dore parte 7. Ii poteſt renunciarit, vt
riuil.. ſubiicit & ſuprà ad Vel-
Locis ius leianum. l. etiam. quia
enunere Ero ie minui poteſt
,uumniare ius mulieri, ſeruetur ei
qua habet in pro re dotali de facto
bonis mariti alienatæ rei vindicatio,
vxor poreſtvt ſecundum Hugo.2. Alij
bie, & in Gloſ. dicunt in hypothecis
liubemus ſupré quas habet in rebus di
ad Vlleianun. quas habet in rebus do-
& in Nouel. t talibus ineſtimatis:que
immolnilia c.Iin quia fact ſunt mariti,
ou v neout. & obligate ſunt mulie-
ulier anſi- ri pro dote: vt in his
non teneat renunciatio-
in eſtimatis ſecus: vt
ſubiicit. 3. Tertij ſic, li-

bi praiudicet
ſi marito alie-
e mnlir .¬
cet mulier conſentiat

nãti fundu do-
talem conſen-
at,

hJ Voluerit. quod po-

bebat, conſenſu filiæ non expe-
ctato: & ſi decedebat, ad ſuos
heredes tranſmittebat, ſed rei

vxoriæ ius & in ex ſtipulatu

actionem tranſponere, ſatis hu-
manum, ſatis pium, ſatis vtile
matrimoniis eſt.

INFAVTHENT. DE
æqua dot.S. quia verd iam colla.
vij conſtit. viij.

Patri dotem filiæ ad ſe reuer-
ſam ea denuo nubente, non licitum
eſt minuere: niſi eius patrimo-
nium fortuitô fuerit deminutum.
BALD. & SALYC.

Ed quamuis dos poteſtatis
ſiue pactionis iure ad patrẽ
redeat: nõ tamen licet ei filia de-
nuô nubente deminuere? prio-
rem dotis menſuram , niſi for-
te ſubſtãtia ſua decreſcat aliqua
fortuita clade-tunc enim am-
plius ſecundo marito in dotem
praæſtare non cogitur, niſi quan-
tum facultates eius patiuntur.

Finit Authent. ſequitur textus
legis Codicis.
Re dotalis non poteſt obligari,
vel alienari etiam mulieris acce-
dente conſenſu: licèt in aliis rebus
mariti mulier poſſit renunciare
iuri hypothecarum. BALD. Vel
ſic: Fundus dotalis vbique poſi-
tus, non poteſt alienari vel obli-
gari etiam conſentiente muliere.
SALYC.
Et cûm lex Iulia fundi do-
talis Italici alienationem prohi-
bebat fieri à marito non conſen-
tiente muliere, hypothecam au-
tem, nec ſi mulier conſentiebat,
interrogati ſumus, ſi oporteat
huiuſmodi ſanctionẽ non ſuper
Italicis tantummodo fundis, ſed
pro omnibus locum habere.
Placet itaque nobis eandem
obſeruationem non tantûm in
Italicis fundis, ſed etiam in pro-

uincialibus e extendi. Cûm au-
tem f hypothecam ei etiam ex
Nouembr. Lampadio & Oreſte Coss.

hac lege donauimus : ſufficiens
habet remediû mulier, & ſi ma-
ritus fundû alienare voluerit h.

Sed ne & conſenſu mulieris hy-

pothecæl eius minuantur, ne-
ceſſarium eſt & in hac parte mu-
lieribus ſubuenire: hoc tantum-
modo addito , vt fundum do-
talem non ſolum hypothecæ ti-
tulo dare nec conſentiente mu-
liere maritus poſſit, ſed nec alie-
nare l: ne fragilitate naturæ ſu
in repentinam deducatur ino-
piam. Licèt enim Anaſtaſiana
lex de conſentientib. mulieri-
bus, vel ſuo iuri renuncianti-
bus loquatur:tamen eam intel-
ligi oportet in rebus mariti, vel

dotis quidem eſtimatis, in qui-



De pactis conuentis. Tit. xiv.

bus dominium & periculum ma-
riti eſt. In fundo autem non *
eſtimato, qui & dotalis proprie
nuncupatur , maneat ius inta-
ctum, ex lege quidem Iulia im-
perfectum, ex noſtra autem au-
ctoritate plenum, atque in om-
nibus terris effuſum , non tan-
tûm Italicis, & ſola hypotheca
concluſum.

tionem deteriorem non reddunt,
ſunt ſeruanda. hoc dicit vſque ad
fin.LBALD. Vel ſic: Pacta dotalia
quaæ non ſunt contra legem, ſunt ob-

ſeruanda, & hac lex corrigit om-

nes alias ſibi contrarias: & ſibi lo-
cum vindicat in dotibus poſt hanc
conſtitutionem datis, vel promiſſis,
non antè. SALYC.
Illud etiam generaliter præ-
ſenti addere ſanctioni neceſſa-
rium eſſe duximus, vt ſi qua pa-
cta interceſſerint vel pro reſtitu-
tione dotis, vel pro tempore, vel
pro vſuris, vel pro alia quacum-
que cauſa, que nec contra le-
ges P, nec contra conſtitutiones
ſunt, ea obſeruentur. Sin autem
repudio matrimoniû fuerit diſ-
ſolutum: omnia iura quæ ex
Theodoſiana P* vel noſtra le-
ge deſcendunt, immutilata cu-
ſtodiantur. Similique modo ea
quæ Anaſtaſiana lege pro his
quæ bona gratia ſeparantur, e¬
numerata ſunt, firma illibatãque
permaneãt. Et generaliter quic-
quid ſacratiſſimis conſtitutioni-
bus, vel libris prudentium cau-
tum eſt, quod non contrarium
huic legi inueniatur: & hoc in
ſua maneat firmitate, & ex ſtipu-
latu actioni aggregetur, licêt in
re vxoria tractatum eſt. Qua
omnia in his tantummodo doti-
bus locum habere cenſemus,
que poſt hanc legem datæ fue-
rint, vel promiſſ, vel etiam ſine
ſcriptis habitæ. inſtrumẽta enim
iam confecta viribus carere non

e Addito. per hoc

1.1., dum, &c.
Pactu dotalia, quæ dotis condi-

1214
marite alienanti fun-
dum dotalem non ta-
men priudicat ci: in
hypothecis enim præ-
iudicat, non in rebus
dotalibus, cum vir non
eſt ſoluendo: vt ſuprà
tit.j.l. in rebus. 4. Prima
placet.

* inaſtimatie.

t Effuſum &
on t.
quod addatur, & l.lu- rari, ſain

lia corrigimus, vt fun- omnibus, & non
ſolim in hypo-

l qAlienare, ſi contra tleca, ſed etia

. , in oratione con-
fiat ipſe vir vindicat: Vt eluſum.
ſuprà de rei vindicatione.
l. doce. non mulier, niſi
ſoluto matrimonio. &
hoc licet iurauerit vir,
velvxor, vel vterque:vt
ſuprà de legibus & con-
ſtitutionib.l. nõ dubium.
& j. de agricolis & cõſi-

tis.l quemadmod lib. j.

5 Sed quid de mobil, Doral
bus a, videtur quod b brrles e
permittat, eo quod de funt alienari,
immobilibus vetat, arg. vt hic, maxime
ff.de iudicii. l. cum pra-¬ ſi maritus eſt
tor.Item pro hoc quod ſoluendo. Glo.

ſeruum dotalem manu¬ Iſtit quib alie-
nare in verbis,

mittitivtj de ſer-pignori dotale predi.
date manumiſſo. l. j. Vel & iteratus mu
dic ſpeciale libertatis lieris cõſenſus
fauore. concor. Inſtit. interueniat.
quib-alie. liin princ. Gloſſ.Nouelat

immobilia. 6t. in
m Anaſtaſiana lex. verbo, valebãt

uam habemus ſuprà in fidque etiã
ad Velleia.l.iubemus. maxime ſer-
n Nuncupatur. vt S. uandum in re-

..... 2„... bus mobilibus
el.S. itaque partué, aſtimatis qua

0 Contra leges. quod ſeruado ſerua-
erit ſi ſpeciali d pacto rinõ poſſunt.
naturã dotis immutet. Gloſin Auth.
& qua valent, & qua ſie à me in ver-
nõ habes ffade pactis do¬ bis, & multo

talibl ſi pater dotem. per agisinfſupr.

totam legem, & lde die. Aeleeait
& l. ſequenti. ACCVRs de repud.lpenu.
p qEx Theodoſiana. vt & vit. ibid. lſi
jde repud lſi conſenſu. nſtonreaii
q Vel noſtra lege. vrJ. rroibitu in

vt J no cõtrario-
de repulfin. rum, permiſ-

rqAnaſtaſiann. vt J.de ſum in alio vi-
repul ſi conſtante. detur.
pul ſi conſtante. Dotale ſer-
uum mulier
poreſt manu-
mittere, atque
ita alienare.

DE PACTIS
conuentis tam ſuper
dote, quam ſuper
donatione, &c. d Dotis natu-
Dixitt de conſtitutione n mulier
obligatione & actione ſpecial pate
dotium, & donationun poteſt.
propter e Cõtinuatie.

patimur, ſed ſuum expectare euentum. Dat. Ralend.





DE PACTIS CONVENTIS TAM
ſuper dote, qum ſuper donatione ante
nuptias, & paraphernis.

TITVLVS XIV.

V

T contractui emptionis venditionis libro quarto, & ationi-
bus qua ex eo naſcuntur, ſubiicitur titulus de pactis, quod hac

ſoleant legem dare emptioni venditioni, ita propoſito contractu do-
tis hoc libro, & actionibus qua de repetenda dote competunt, datur
titulus de pactis dotalibus, ex quibus eſt actio praſcriptis verbis. l.6.
S de iure dot. & titu proxi.S accedit. videlicet negotio ita geſto ab
extraneo dante dotem pro muliere, Do vt reddas. Nec enim ei ſup-
petit actio rei vxoria, cum mulier pro qua dedit dotem, contraxiſſe
intelligatur, nen ipſe, a in fin. hoc tit. nec actio ex ſtipulatu, cum
tacita ei ſtipulatio non ſit: ſed quaſi ex nouo negotio vtilis, pra-
ſcriptu verbis, ad exemplum rei vxoria, vel efficax condictio certi.
Et ex his quidem pactus alia vtilia ſunt, alia inutilia, qua Conſti-
tutiones ſatis aperte diſcernunt. De pactis conuentis, ſuper donatione
ante nuptius eſt l. 9. & pen. Retinet titulus veterem appellationem,

quia
 
Annotationen