DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.1979#0927
1749
De vindicta libertate, &c.Titj. 1750
DE VINDITA
libertate, & apud
concilium manu-
miſſione.
Dixit fuperiori libro de
delictis pecuniariis, nunc
de libertatibus, & primô
de directis, pramittens de
his qua inter viuos dan-
tur.
a J Et apud. &, pro,
id eſt.
J al conſilium.
Orum. JCASVS.
& ſn minor viginti
ann ſeruum ſuum ma-
numittere poſſit, quœri-
tur? Dicitur quod ſic
apud concilium: id eſt,
apud præſidẽtes in con-
cilio; & ſemel libertate
data & probata, de ſtatu
eius amplius non quæ-
retur.
b 5Concilium. id beſt,
preſidentes in concilio.
& differt à siudicio, cu
hoc inter conſentientes:
iudicium non, ſed in in-
uitu: vt ffde verb. oblig.
l. inter ſtipulantem. . j.
cJ Falſa. id d’eſt, non
iuſta: quia bene ei can-
tauerat: vt Inſtitut. qui
manumit. nõ poſ.. ſemel.
& ffeo lauſta. ſic & ffde
leg j. l ſi fideiuſſ-S. j. & de
in integr reſtitut.l.ij. Alij
dicunt ſpeciale e fauore
libertatis: vt ex falſa
cauſa data non retracte-
tur. ſecus in aliis: vt in-
frà ſi ex faiſis inſtru. per
totum. Quod non pla-
uſſ daſt ſans ſt ſo e ſſs
cauſa non ell non ſit cauſa: vt ff. de
verb ſign. l. Paulus. A c¬
CVRSIVS.
Noil ICASVS. Si
minor xx. annis ſer-
uum ſuum cauſa appro-
bata apud prætorẽ ma-
numiſit, poſtea manu-
miſſione facta nihil ope-
rabitur manumiſſio ſe-
cunda.
dJ Certiſſimum. aliàs
manifeſtiſſimum: vt In-
ſtitut. de inge. S. fin. & ſic
in ſacramẽto baptiſma-
tis S: vt ſuprà ne ſan-
ctum baptiſma reiteret.
& in decret. lx viij. diſtin.
c- ſicut. & cpresbyteri.S.
quod ergo.
Ec mulierem.
n Et, pro id
b Concilium
Prætoris, pro-
cõſulis, & Pre-
ſidis quid, v.
meas ad hunc
Iocum notas.
c Concilij &
iudicij diffe-
rentia.
d Falſa cauſa
pro non iuſta.
eEE fal ſa cau-
ſa libertas da-
ta retractari
poteſt, vt hic
in f.
g Baptiſmus
iterari non
debet.
Codicis Domini luſtiniani
SACRATISSIMIPRINCIPIS
ex repetit. prlectione,
LIBERSEPTIMVS.
DE VINDICTA LIBERTATE,JET
apuda concilium manumiſſione.
I.
Tcohareat hic liber cum ſuperiore, & tractatus qui initio eius inſtitui-
tur de libertatibus, facile intelligemus, ſi repetamus lectione memorid-
ve ea qua ante nobis tradita ſunt. Cœpit Codex à iure ſacro, ac deinde
u, de iure publiconobis expoſuit partes iuris ciuilis, variãque officia ma-
gistratuum, & quo ordine apud eos ageretur, & quorum interuentu patrociniõve,
tum à tit. 28. lib. ; de actionibus tractatum inchoauit, quidem ius omne complecti-
tur, & propoſitis variis actionibus tam in rem, quam etiam in perſonam, qua ex con-
tractu vel ex quaſi contractu naſcuntur, veluti tutel administratione, aut adi-
tione hereditatis testamentaria aut legitima, modo parat initio huius libri tractare,
de praiudicialibus actionibus in quibus quastio vertitur de ſtatu hominum, putà
liber quis ſit, an ſeruus, ingenuus, an libertinus. Idcirco de manumiſſionibus dicere
instituit, quibus ex ſeruis homines liberi & ciues Romani fiunt, & liberi libertini,
non liberi ingenui, hi naſcuntur, illi fiunt. l.8 tit. 14. Et quia manumiſſio vel fit in-
ter viuos, vel cauſa mortis, ab ea incipit hoc titulo, qua fit inter viuos. Ea vero fit
vindicta apud magiſtratum qui tribunali præoſt. l.5.S. vlt. l.2. J.tit. 15. veluti præ-
torem, aut Conſulem in vrbe, & in prouinciis apud praſidem, aut proconſulem. l.2.
ffde off.pro.r. de offcon. l. laudabilemS. pen. S de adu, diu, iud. l ſi rogatus.
ff de man. vind, vel in conſilio principis.l. vlt htt.l.2. S. de lib & eor lib.& in an-
tiqua inſcription,PRISCVS MANVMISSVS AD CONSILIV M
PROCVRATORIO NOMINE APVD DOMITIANV M
IMP. vel apud magistratus municipales, quibus, vt ait l.vlt. huiuſmodi ius com-
petit, id eſt, qui legis actionem habent, licet tribunal non habeant, cum & de plano
expediri manumiſſio poſſit. Paulus 2. Senttit. 25. Apud magistratus municipales ſi
habeant legis actionem, emancipari & manumitti poteſt. Vnde apparet manumiſſio-
nem vindicta, legis actionem fuiſſe, vt l. vlt.J. de his qui à non doman. ſunt. id-
circo nec iteratur l.2. hoc tit. nec fit per procuratorem. l.3 niſi remedio mancipatio-
nis aut traditionis ante procuratori facta, vt in legibus adductis ab Accurſio in dl.
3. At cauſa manumiſſionis probari poteſt per procuratorem .etiam. S. abſens. ff.
eod. Et per filium quoque familius pater manumittere ſuos ſeruos poteſt, maxime
ſi mutus puta, vel ſurdus ſolemnia manumiſſionis vindicta exequi non poſſit, quia
ipſemet pater manumittere videtur.l. ſi quis hac lege. S.1.ff.qui & à quib.man.
l. matrimonij.ff. de rit. nu. Postea patris vel domini vnius perſon intellectum in-
ducit in patre & filiofamin domino & ſeruo, l.ſi Pamphllo. de opt. leg & con-
tra manumiſſio diuidit perſonas, vt eleganter Theophilus ait in an ſeruo. Inſtit.
de leg. Nec tamen eadem ratione per ſeruum dominus vindicta manumittere po-
TITVLVS
teſt: quia ſerui illegitima aut nulla perſona eſt apud prætorem vel praſidem, etiam
& ciuit. S. nulla. collat.ij. &
adhibita domini voluntate, fliifam eſt legitima, cum iuſſu aut voluntate patris.
ita donatio à filiofam. facta iuſſu aut voluntate patris, ab ipſo patre fata intelli-
gitur. l. 9. S.penffde donat. Non eſt autem neceſſe pratorem apud quem fit manu-
miſſio, cogere conſilium. Nam & ſine conſilio, de plano facta manumiſſio valet, mo-
do is qui manumittit, ſit maior xx. ann. & qui manumittitur maior xxx. vt Vlp.
lier per maritû vel pro-
curatorem apud conci-
lium poſſit manumitti,
quaritur? Reſpon, quod
non.
e Per procuratorem.
ſcilicet ſimplicẽ. nam a a Procurato-
ſi ſit factus in b ré ſuam, is ſimplicis&
bene poreſt. & ſie intel- n ren ſuam
liguntur iura contraria er procu-
S. de do. l. cum proponas. ratorẽ in rem
& ff. ſol. ma. l. ſi verô ne¬ ſuã manumit-
gotium. & ff. de do. inter, ere poſſu-
vi. & vxol quod autem. us.
aliàs, cum autem. S. final.
& idem in dotalibus
quos manumittit vir vi-
uente vxore: vt ff. ſolu.
matr. l. ſi constante. S. ſi
vir. nam viri ſunt, vt
Instit quib.ali. li, vel non.
in prine.
Vindicta. nec per a¬
lium modum, licèt qui-
dam alio modo tonce-
dant. ſunt autem multi
modi: vt Inſtit. de liber.
S.multis.
gJ Manumittere. quia.....
manumiſio c non eſt in c anumiſſie
adminiſtratione patri- niſtraione
monij: vtſf de manu, le patrimoni.
ſeruus furioſi. ſed per fi-
lium fieri poteſt: vt j
communia de ma.l. jin fi.
& ff.eol ſurdi.
Pud concilium JCA-
SVS. Seruum ſuum
ſibi obſequioſum poteſt
quis apud principem vel
prætorem, vel prœſidem
manumittere: & tenebit
libertas.
h SApud concilium no-
ſtrum, id eſt, apud prin-
cipem.
i JIus eſt. ſcilicet, con-
ceſſum ſpeciali vel ge-
nérali conceſſione: vt in
defenſore ciuitatis ha-
bes: vt in auth. de defen.
etiam apud extraordi-
narium iudicem: vt ffes.
l. etiam. S.fin.
declarat libro Regularum. alioquin conſilio opus eſt, & probatione cauſa, qua tamen ſemel probata, & libertate
iam competente, fruſtra dicitur falſa. l.I.hoc tit. l.. ff.eod. In conſilium in prouinci.
iis adhibentur xx. Recupe-
ratores, in vrbe quinque Senatores, & quinque equites Romani. Pratore reſidente in medio, qui locus ſemper fuit.
& in conuiuio, & in inceſſu, & in conſeſſu in honore pracipuo. Sexto igitur loco Cicero pro Cluentio, Quid eſt,
QNaſo, cur tu in hoc ſexto loco ſedeas. Vindicta nomen deduci à Vindice Vitelliorun ſeruo, qui prior cum li-
bertate ciuitatem Romanam accepit, fateor & tribui virgula, quam dominus aut lictor vice domini imponit
capiti ſerui manumittendi, & inde Claudianus, Deductum Vindice morem lex ce
manumittendis ſeruis vindicta. Ab eodem quoque vinditia nomen (ſic legi in vetT.
lebrat, id eſt, lege agitur in
Liuio) tractum eſt, quo ſi-
gnificatur addictio & apprehenſio poſſeſſionis. At cum impoſitio vindicta in vſu eſſe deſierit & adhibitio lectoris,
& verba ſolemnia domini, l.ego.l. manumiſſio ff eod. & circunductiones ſerui & ſallapitta.l. vlt.j de em. lib.
& potuerit etiam manumiſſioni vindicta lex adiici, vt manumiſſus fieret Latinus l.vnica. S. illo proculdubio.
CASVS. An mu¬ J. tit. 6.recte dicam meritô in l.actus.ff.de reg iur.inter actus legitimos non numerari manumiſſionem. CVrAC.
* etiamſi.
4 At Latin;
liberti repeti-
ta manumiſ-
ſione fiebant
ciues Roma-
n Vlpian.
Frag. Cont.
E
Manumiſſus apud concilium, ſui iuris efficitur: nec ei
obiicitur cauſæ defictus hoc dicit.BALD. Vel ſic: Decre-
tum ex falſa cauſa interpoſitum, fauore libertatis non re-
ſcinditur. SALYC.
I. Imp. ANTONINVS A. Tertio.
Orun qui apud concilium l mamumitrun-
tur, poſt cauſam à iudicibus probatam, &
manumiſſionem ſecutam, non ſolet ſtatus in
dubium reuocari, ſi * dicantur falſa demonſtratio-
ne liberati.
Rei perfectæ nihil poteſt ſuperaddi. BALD. Vel ſic: Li-
bertas ſemel praſtita, non reiteratur, nec augetur. SALvC.
I1. Impp. DIOCLET.& MAXIMIAN. AA.
& CC. Sallustio.
Nhil ciuita Romane t ſemel praſtiaa, velad-
dere vel detrahere ſecundûm manumiſſionem bertatem.
potuiſſe, certiſſimum d’eſt. Dat. Prid. Ral. Maij AACC.
Simplex administgatio non confert manumiſſionem.
BALD. Vel ſic: Nec per procuratorem, nec per maritum
manumittitur. SALYCET.
II1.Iidem AA. & CC. Attonita *.
Ec mulierem per maritum, nec alium per pro-
NEurooen e vindicta manumitere s poſſe, non
eſt ambigui iuris.
Apud præſides & magi.
SALYC.
IV. Imp. CONSTANT. A. MaximoP.P.
Pud concilium noſtrumh, vel apud conſules,
prtores, preſules, ) præſides, magiſtra-
tuſve earum ciuitatum quibus huiuſmodi ius eſt i,
adipiſci poteſt patronorum iudicio ſedula ſeruitus li-
istratus manumiſſio fieri poteſt.
* Adicia.
J ver’ praſu-
les, abeſt ab
omnibus ſer.
lib. recte Cont.
Lib. 48. s.
tit c. 3qC.q uu.
tit. S ſuiaudd:
tur.
De vindicta libertate, &c.Titj. 1750
DE VINDITA
libertate, & apud
concilium manu-
miſſione.
Dixit fuperiori libro de
delictis pecuniariis, nunc
de libertatibus, & primô
de directis, pramittens de
his qua inter viuos dan-
tur.
a J Et apud. &, pro,
id eſt.
J al conſilium.
Orum. JCASVS.
& ſn minor viginti
ann ſeruum ſuum ma-
numittere poſſit, quœri-
tur? Dicitur quod ſic
apud concilium: id eſt,
apud præſidẽtes in con-
cilio; & ſemel libertate
data & probata, de ſtatu
eius amplius non quæ-
retur.
b 5Concilium. id beſt,
preſidentes in concilio.
& differt à siudicio, cu
hoc inter conſentientes:
iudicium non, ſed in in-
uitu: vt ffde verb. oblig.
l. inter ſtipulantem. . j.
cJ Falſa. id d’eſt, non
iuſta: quia bene ei can-
tauerat: vt Inſtitut. qui
manumit. nõ poſ.. ſemel.
& ffeo lauſta. ſic & ffde
leg j. l ſi fideiuſſ-S. j. & de
in integr reſtitut.l.ij. Alij
dicunt ſpeciale e fauore
libertatis: vt ex falſa
cauſa data non retracte-
tur. ſecus in aliis: vt in-
frà ſi ex faiſis inſtru. per
totum. Quod non pla-
uſſ daſt ſans ſt ſo e ſſs
cauſa non ell non ſit cauſa: vt ff. de
verb ſign. l. Paulus. A c¬
CVRSIVS.
Noil ICASVS. Si
minor xx. annis ſer-
uum ſuum cauſa appro-
bata apud prætorẽ ma-
numiſit, poſtea manu-
miſſione facta nihil ope-
rabitur manumiſſio ſe-
cunda.
dJ Certiſſimum. aliàs
manifeſtiſſimum: vt In-
ſtitut. de inge. S. fin. & ſic
in ſacramẽto baptiſma-
tis S: vt ſuprà ne ſan-
ctum baptiſma reiteret.
& in decret. lx viij. diſtin.
c- ſicut. & cpresbyteri.S.
quod ergo.
Ec mulierem.
n Et, pro id
b Concilium
Prætoris, pro-
cõſulis, & Pre-
ſidis quid, v.
meas ad hunc
Iocum notas.
c Concilij &
iudicij diffe-
rentia.
d Falſa cauſa
pro non iuſta.
eEE fal ſa cau-
ſa libertas da-
ta retractari
poteſt, vt hic
in f.
g Baptiſmus
iterari non
debet.
Codicis Domini luſtiniani
SACRATISSIMIPRINCIPIS
ex repetit. prlectione,
LIBERSEPTIMVS.
DE VINDICTA LIBERTATE,JET
apuda concilium manumiſſione.
I.
Tcohareat hic liber cum ſuperiore, & tractatus qui initio eius inſtitui-
tur de libertatibus, facile intelligemus, ſi repetamus lectione memorid-
ve ea qua ante nobis tradita ſunt. Cœpit Codex à iure ſacro, ac deinde
u, de iure publiconobis expoſuit partes iuris ciuilis, variãque officia ma-
gistratuum, & quo ordine apud eos ageretur, & quorum interuentu patrociniõve,
tum à tit. 28. lib. ; de actionibus tractatum inchoauit, quidem ius omne complecti-
tur, & propoſitis variis actionibus tam in rem, quam etiam in perſonam, qua ex con-
tractu vel ex quaſi contractu naſcuntur, veluti tutel administratione, aut adi-
tione hereditatis testamentaria aut legitima, modo parat initio huius libri tractare,
de praiudicialibus actionibus in quibus quastio vertitur de ſtatu hominum, putà
liber quis ſit, an ſeruus, ingenuus, an libertinus. Idcirco de manumiſſionibus dicere
instituit, quibus ex ſeruis homines liberi & ciues Romani fiunt, & liberi libertini,
non liberi ingenui, hi naſcuntur, illi fiunt. l.8 tit. 14. Et quia manumiſſio vel fit in-
ter viuos, vel cauſa mortis, ab ea incipit hoc titulo, qua fit inter viuos. Ea vero fit
vindicta apud magiſtratum qui tribunali præoſt. l.5.S. vlt. l.2. J.tit. 15. veluti præ-
torem, aut Conſulem in vrbe, & in prouinciis apud praſidem, aut proconſulem. l.2.
ffde off.pro.r. de offcon. l. laudabilemS. pen. S de adu, diu, iud. l ſi rogatus.
ff de man. vind, vel in conſilio principis.l. vlt htt.l.2. S. de lib & eor lib.& in an-
tiqua inſcription,PRISCVS MANVMISSVS AD CONSILIV M
PROCVRATORIO NOMINE APVD DOMITIANV M
IMP. vel apud magistratus municipales, quibus, vt ait l.vlt. huiuſmodi ius com-
petit, id eſt, qui legis actionem habent, licet tribunal non habeant, cum & de plano
expediri manumiſſio poſſit. Paulus 2. Senttit. 25. Apud magistratus municipales ſi
habeant legis actionem, emancipari & manumitti poteſt. Vnde apparet manumiſſio-
nem vindicta, legis actionem fuiſſe, vt l. vlt.J. de his qui à non doman. ſunt. id-
circo nec iteratur l.2. hoc tit. nec fit per procuratorem. l.3 niſi remedio mancipatio-
nis aut traditionis ante procuratori facta, vt in legibus adductis ab Accurſio in dl.
3. At cauſa manumiſſionis probari poteſt per procuratorem .etiam. S. abſens. ff.
eod. Et per filium quoque familius pater manumittere ſuos ſeruos poteſt, maxime
ſi mutus puta, vel ſurdus ſolemnia manumiſſionis vindicta exequi non poſſit, quia
ipſemet pater manumittere videtur.l. ſi quis hac lege. S.1.ff.qui & à quib.man.
l. matrimonij.ff. de rit. nu. Postea patris vel domini vnius perſon intellectum in-
ducit in patre & filiofamin domino & ſeruo, l.ſi Pamphllo. de opt. leg & con-
tra manumiſſio diuidit perſonas, vt eleganter Theophilus ait in an ſeruo. Inſtit.
de leg. Nec tamen eadem ratione per ſeruum dominus vindicta manumittere po-
TITVLVS
teſt: quia ſerui illegitima aut nulla perſona eſt apud prætorem vel praſidem, etiam
& ciuit. S. nulla. collat.ij. &
adhibita domini voluntate, fliifam eſt legitima, cum iuſſu aut voluntate patris.
ita donatio à filiofam. facta iuſſu aut voluntate patris, ab ipſo patre fata intelli-
gitur. l. 9. S.penffde donat. Non eſt autem neceſſe pratorem apud quem fit manu-
miſſio, cogere conſilium. Nam & ſine conſilio, de plano facta manumiſſio valet, mo-
do is qui manumittit, ſit maior xx. ann. & qui manumittitur maior xxx. vt Vlp.
lier per maritû vel pro-
curatorem apud conci-
lium poſſit manumitti,
quaritur? Reſpon, quod
non.
e Per procuratorem.
ſcilicet ſimplicẽ. nam a a Procurato-
ſi ſit factus in b ré ſuam, is ſimplicis&
bene poreſt. & ſie intel- n ren ſuam
liguntur iura contraria er procu-
S. de do. l. cum proponas. ratorẽ in rem
& ff. ſol. ma. l. ſi verô ne¬ ſuã manumit-
gotium. & ff. de do. inter, ere poſſu-
vi. & vxol quod autem. us.
aliàs, cum autem. S. final.
& idem in dotalibus
quos manumittit vir vi-
uente vxore: vt ff. ſolu.
matr. l. ſi constante. S. ſi
vir. nam viri ſunt, vt
Instit quib.ali. li, vel non.
in prine.
Vindicta. nec per a¬
lium modum, licèt qui-
dam alio modo tonce-
dant. ſunt autem multi
modi: vt Inſtit. de liber.
S.multis.
gJ Manumittere. quia.....
manumiſio c non eſt in c anumiſſie
adminiſtratione patri- niſtraione
monij: vtſf de manu, le patrimoni.
ſeruus furioſi. ſed per fi-
lium fieri poteſt: vt j
communia de ma.l. jin fi.
& ff.eol ſurdi.
Pud concilium JCA-
SVS. Seruum ſuum
ſibi obſequioſum poteſt
quis apud principem vel
prætorem, vel prœſidem
manumittere: & tenebit
libertas.
h SApud concilium no-
ſtrum, id eſt, apud prin-
cipem.
i JIus eſt. ſcilicet, con-
ceſſum ſpeciali vel ge-
nérali conceſſione: vt in
defenſore ciuitatis ha-
bes: vt in auth. de defen.
etiam apud extraordi-
narium iudicem: vt ffes.
l. etiam. S.fin.
declarat libro Regularum. alioquin conſilio opus eſt, & probatione cauſa, qua tamen ſemel probata, & libertate
iam competente, fruſtra dicitur falſa. l.I.hoc tit. l.. ff.eod. In conſilium in prouinci.
iis adhibentur xx. Recupe-
ratores, in vrbe quinque Senatores, & quinque equites Romani. Pratore reſidente in medio, qui locus ſemper fuit.
& in conuiuio, & in inceſſu, & in conſeſſu in honore pracipuo. Sexto igitur loco Cicero pro Cluentio, Quid eſt,
QNaſo, cur tu in hoc ſexto loco ſedeas. Vindicta nomen deduci à Vindice Vitelliorun ſeruo, qui prior cum li-
bertate ciuitatem Romanam accepit, fateor & tribui virgula, quam dominus aut lictor vice domini imponit
capiti ſerui manumittendi, & inde Claudianus, Deductum Vindice morem lex ce
manumittendis ſeruis vindicta. Ab eodem quoque vinditia nomen (ſic legi in vetT.
lebrat, id eſt, lege agitur in
Liuio) tractum eſt, quo ſi-
gnificatur addictio & apprehenſio poſſeſſionis. At cum impoſitio vindicta in vſu eſſe deſierit & adhibitio lectoris,
& verba ſolemnia domini, l.ego.l. manumiſſio ff eod. & circunductiones ſerui & ſallapitta.l. vlt.j de em. lib.
& potuerit etiam manumiſſioni vindicta lex adiici, vt manumiſſus fieret Latinus l.vnica. S. illo proculdubio.
CASVS. An mu¬ J. tit. 6.recte dicam meritô in l.actus.ff.de reg iur.inter actus legitimos non numerari manumiſſionem. CVrAC.
* etiamſi.
4 At Latin;
liberti repeti-
ta manumiſ-
ſione fiebant
ciues Roma-
n Vlpian.
Frag. Cont.
E
Manumiſſus apud concilium, ſui iuris efficitur: nec ei
obiicitur cauſæ defictus hoc dicit.BALD. Vel ſic: Decre-
tum ex falſa cauſa interpoſitum, fauore libertatis non re-
ſcinditur. SALYC.
I. Imp. ANTONINVS A. Tertio.
Orun qui apud concilium l mamumitrun-
tur, poſt cauſam à iudicibus probatam, &
manumiſſionem ſecutam, non ſolet ſtatus in
dubium reuocari, ſi * dicantur falſa demonſtratio-
ne liberati.
Rei perfectæ nihil poteſt ſuperaddi. BALD. Vel ſic: Li-
bertas ſemel praſtita, non reiteratur, nec augetur. SALvC.
I1. Impp. DIOCLET.& MAXIMIAN. AA.
& CC. Sallustio.
Nhil ciuita Romane t ſemel praſtiaa, velad-
dere vel detrahere ſecundûm manumiſſionem bertatem.
potuiſſe, certiſſimum d’eſt. Dat. Prid. Ral. Maij AACC.
Simplex administgatio non confert manumiſſionem.
BALD. Vel ſic: Nec per procuratorem, nec per maritum
manumittitur. SALYCET.
II1.Iidem AA. & CC. Attonita *.
Ec mulierem per maritum, nec alium per pro-
NEurooen e vindicta manumitere s poſſe, non
eſt ambigui iuris.
Apud præſides & magi.
SALYC.
IV. Imp. CONSTANT. A. MaximoP.P.
Pud concilium noſtrumh, vel apud conſules,
prtores, preſules, ) præſides, magiſtra-
tuſve earum ciuitatum quibus huiuſmodi ius eſt i,
adipiſci poteſt patronorum iudicio ſedula ſeruitus li-
istratus manumiſſio fieri poteſt.
* Adicia.
J ver’ praſu-
les, abeſt ab
omnibus ſer.
lib. recte Cont.
Lib. 48. s.
tit c. 3qC.q uu.
tit. S ſuiaudd:
tur.