DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.1979#1145
2185 De inutilibſtipul
tereſſe, ſeilicet quanti ſua intereſſet Iuliano reddi: an Iulianus
ngere poſſit pramortuo nepore, quritur? Et dicitur quod non:
ſibi non fuit quaſita obligatio:
ſeripſerat: ſed aget parer ad intereſſe,
rat dotem fuiſſe Iuliano redditam.
quia
Iſidoræ. Hc l. ſeri-
pta eſt ad patrem, non
ad matrem. Porrô non
legendum Iſidore, nec
Iſidoro: ſed Iſinodo. CVI.
JVtinter. Vlde ſcripta
ad l.1. ſup.tit. prox. Ob-
ſtat l.aa, qua. ſup. de don.
nter vir dr vxa voipro-
ponitur ſtipulatio facta
per epiſt. Reſp. in ſpecie
eius l epiſtolam fuiſſe
emiſſam cautionis loco
inter praſentes, quod
ſtipulationis locohabe-
tur. l. Titia. S pen. ff. de
verb oblig. & l.r. S. decõ-
trah. & comm. ſtip. . ſi
ſcriptum. Inſtit. de inut.
ſtip. Paul. li.5. ſent tit.7.
Verum exiſtimandum
non eſt, ſtipulationem
cõtrahi ſcriptura. Stipu-
latio eſt: quia res geſta
eſt inter praſentes, non
quia litteris mandata
eſt. Vide ſcripta ad rub.
de verb.obl. CVIAC.
aVt inter abſentes. vt
Inſtit. de inutil. ſtipul. S.
item verborum. & ff. de
verb. oblig. l. j. in prine.
Sed contrà. ff. de donat.
inter vir & vxo.lea,qua.
7 Sed ibi inter praſentes
fuit.
tionem, qua
b Non poteſt. vt & f.
de verbo. obliga l ſtipula-
tio iſta alteri. & Inſtit.
eod. S. alteri. & infrà de
don. l cum res. & S. per
quas perſo, no. acq. l.j. &
non eſt abſurda hœc pa-
tificatio:quia vtrunque
impedimentû interue-
nit in caſu iſtius l. &ide
bona eſt comparatio.
e 5 Sua interſit. poteſt
ſie eſſe, quôd debeat cen-
tum Titio, & tãtundem
cidem dari ſtipuletur, &
refert quomodo dicat:
quia ſi ſic dicat: Promit-
tis tu Seio dare centum,
qu ci debeo?vel ſimpli-
citer, an promittis Seio
dare centum? prima va-
let ſecunda non.
VJ Niſi ſua interſit. Vide ſeripta ad
oblig. CVIAe.
d Nepoti tuo. exea nato, vel melius ex filio natorvt & ſuprà
& l pactu. Et dic quod fuiſti ſtipulatus
conſtituto, vel
potis conſtitit ſtipulatio: in perſona Iuliani non. Sed potuit er
ſolui tanquam adiecto: ergo ex eo, quod fuit ſoluendum ne-
poti, agis conditione certi: ex eo, quod Iuliano, ad intereſſe: vtj
ff de verboblig. l. liber homo. . S. fina. Iecuuu
Azo die, quod fuit ſtipulatus vtrique principaliter: & in nepo-
te fuit *vrilis: ſed per mortem
initio fuit inutilis: interpoſuiſti tamen poſt’illas aliam vrilem,
ſic: ſi Iuliano non dederis,
turum? & de hac ſtipulatione dicit hic. ACCVR.
e JAbſentiam. nedum quia crat alius: ſed ſi eo prſente ſtipu-
ſtipulatio: quia ipſe ſtipulationem
videretur: vt ff-de verb-oblig. l ſi procuratori.
Hæc ſtipulatio duplici ratione eſt inutilis:
primum, quia alteri:deinde quia abſenti. Cv1a.
fProuideras. ſtipulando nepoti, aut
ſtipulando poſt primas inutiles omne tuum intereſſe.
2 J Stipulatu. Id eſt, ſtipulatione.vt & indl, pecunie. ffde vſur.
l.xori. S vlt ff.de leg 3.
facto Iuliano ſecundum primum.
JIntereſſe tua. Nam ponendum aliam te ſubieciſſe ſtipula
ſtipulatus es tibi dari id, quod intereſt, niſi dos
de pact. conuen. l. pater.
nepoti in poteſtate
laretur ei, valeret
CIuliano reſtitui.
Tuo.
Codex.
CVIACIVS.
uia alteri, &e. quia ad-
cilicet quanti ſua intere¬ lſtipulatus. ff de vſur. CVI.
IV. Iidem AA. & CC.
III. Impp. DIoCLETIANvS,2
Domina.
& MAxIMIAN. AA. &
CC. Iſidora * a.
X eo inſtrumento nullam
Ers nahtre actionen, in
quo contra bonos mores de
ſucceſſione futura ô interpo-
ſita fuit ſtipulatio!, manifeſtum
eſt: cum omnia, qu contra
bonos mores vel in pactum, *
vel in ſtipulationem dedu-
cuntur, nullius momenti ſint.
PP. III. Ralend. Maij, AA.
Coss.
Tinter abſentes a ver-
borum obligatio contra-
hi non poteſt b; ita alteri, cu-
ius iuri ſubiectus non eſt, ali-
quid dari, vel reſtitui (niſi ſua
interſit , nemo ſtipulari po-
teſt. Cum igitur defuncta in
matrimonio filia tua, ſnperſti-
tis filij nomine partem dimi-
diam dotis à marito detineri:
alteram verd partem nepoti
tuod, vel ſi is in rebus humanis
non eſſet, Iuliano reſtitui
per pactum conueniſſe propo-
nas: præuentoque morte ne-
pore, etiam ſtipulationem ad
Iulianum factam, ob abſen-
tiam eius non valuiſſe ſigni-
fices: ac proptereà ex perſona,
ac ſtipulatione tua, qua reſti-
tui cuncta iuxta pactorum re-
norem prouideras f, reddi tibi
deſideres: ſuper ſtipulatue tuo
8, adi praſidem prouinci, vt
examinatis partium allegationi-
bus, quanti conſtiterit intereſſe
tua iuxta placiti fidem dotis
portionem Iuliano fuiſſe reſti-
tutam ob incert actionis effe-
ctum n, concludat condemna-
tionem taxatæ quantitatis h.PP.
Idib. Decemb. ipſis IIIl. & III.
AA. Coss.
Dolus, vel metus non reddit
contractum ipſ iure nullum: ſed
annullandum. BALD. Vel ſie:
Stipulatio facta dolo, vel metu,
reſcinditur. SALYo.
v. Iidem AA. & CC.
Aquilina.
DOlo, vel metu l adhi-
bito, actio quidem na-
ſciturP, ſi ſubdita ſtipulatio
ſit: per doli mali tamen, vel
metus exceptionem ſummo-
ueri petitio debet. S. XIII.
Ralendas Octobris, AA. Coss.
Non poteſt quis alteri ſtipu-
lari: fallit in poſito in eius pote-
ſtate. SALYCETVS. Vel ſie:
Stipulatio inter ſe, & extraneum
valet duntaxat pro parte ſua.
hoc dicit. Vel ſic: Vbi inutilis
bonos mores ſts, 7oi¬ eſt ſtipulatio, & vtilis numera-
tra bonos mores factum, vt cuml tio, agitur ex numeratione. &
quis ſe obligat ad aliquem here-
dem instituendum. Vel ſic: Pa¬ .d. ſecundum Bvr.
ctum factum de futura ſucceſſione,
eſt nullum. BALDVS, SS VI. IidemAA. & CC.
LVCETVS. Septimio *.
Non valet instrumentum con-
S. alteri. 38. ff. de verb. vt ſuprà de vondictio. ob turpem cauſa
verbor. obligl ſtipulatio hoc modo.
Iuliano:vnde in perſona ne-
fina. ſecundûm Hu. Vel ſec.
CVRS. FLORENTINVS.
facta eſt inutilis: in Iuliano ab y Naſcitur. quia ? ſtricti iuris eſt
promittis quanti mea intereſt te da-
feciſſe
Iuliano dari.2. Vel dic
tionem, vel non pracedit.
quod metus cauſa l. metum autem praſentem.S ſed quod prator. &
rde vert obis tſ quis cdnnaliter niſ in pronſione dous vrſe
quod metus cuſaliſt mulir S ſ dos, atin bonx fidei ipſoiure n6
valet, etiam ſi fiat per metum:vt ffde dolo.l. & eleganter in prin-
cipſecundum H. Vel refert inter b doinprit pous peu
velatum, vt hic, & etiam in contractu bonæ fidei:vr ſuprà de re¬ tus.
ſcind. vend l.j. & quod metus cauſa.l fin. AccvRS.
I auia.JCASVS. Mutuaui tibi decem, & ca ſtipulatus ſum
mihi Titio axtraneo reddi. Dicitur quod ſolui ſibi extraneo
non poreſt: ſed tantum ſibi numeranti. Et ſie habes quod extra-
neo non acquiritur actio ex ſtipulatu:ſed remanet penes nume-
rantem:ſed qui ſibi, & alij ſtipulatur, valet
dimidia: & ſie eſt differentia, cûm numeratio
ZZ2 s
ationi. Tit xxxix. 2186
reddatur: quemadmodum conuenit, hc ſtipulatio vtilis eſt.
nEffectum. Niſi ſoluatur Iuliano, habes actionem incerti,
hJQuantitatu. id eſt, certæ, licèt petatur incereum:id eſt, inter-
eſſe: vt Inſtit. de at. S.
curare.
0.oJ CASVS.
Promiſiſti per ſti-
pulationem quod face-
res me heredem, & in-
de confectum fuit in-
ſtrumentum: inutilis
eſt ſtpulatio, & contra
bonos mores, putà de
ſuccoſſione futura. &
ideô ex ca agi non po¬ e pan--2
teſt afi non por t Patovu ie
iJ De ſucceſſione. quod
eſt vel cûm pacilcor, vt
ſuccedam: vel vt non
ſuccedam, vel certo mo-
do ſuccedam. vt S. de
pact. l. pactum, quod do-
tali. & l. licet. & l. fin.
& de collat. l. pactum. &
de inoffic. testament. l. ſi
quando. illud. Sed con-
trà. ff. de action. empti.
l. ſi quis ſeruum. Sed
ibi ratione praceden-
tis contractus, ſcilicet
venditionis ſerui, ven-
ditor cauet emptori de
hereditate liberti reſti-
tuenda. ſed & aliter ibi
ſolui.
OFutura. Obſtat l. &
ſuum. aliàs S. pen. l. 7.
ff de pact. Reſponde,
non probat largiri de
bonis viuentis Ar ibi
filius non largitur: ſed
porius exonerat. Ob-
ſtat etiam l. ſi quis ſer-
uum. ff. de act. emp. Vi-
de ſolut. in not. ad d.l.
ſi quis ſeruum, & in ſcri-
pris ad hune locum. Ob-
ſtat poſtremô l3. S. vlt.
ff-pro ſoc. Reſponde: ibi
de incerti hominis ha-
reditate pacti ſunt. Cv-
IACIVS.
(Stipulatio. Hoc licet
ſolis commilitonibus
* Concor.
tnc. I extrau
pact.
ſtipulatione.
hoc in toto & in parte verum eſt. euntibus ad prælium, ex
l. licet. ſupra de pact. ve
& coniugibus ex Nouer.
Valontiniani. Vide ſcri-
pta ad hanc l. CVIA Addendum
l omnia. ua rou¬ & Endolie.
e Omnia, qua contra viao.
arpem cauſam¬ l. j. & l. mercalem. &
ffde verbo, obligat l. generaliter. & l. veluti & l. ſi plagij- etiam
ſi pœna ſit promiſſa: vtff-de fideiuſſoribus l ſi à reo. S. final. & de
Olo. CASVs. Si dolo, vel metu induxiſti me ad promitten-
dum aliquid: tenet quidem ſtipulatio, & ex ea agere po-
cALA e.. L-:I..: a e
teris, ſed obſtabit tibi doli, vel metus exceptio.
Dolo, vel metu. etiam legali: vt ff de conſtituta pecunia. l.
illud ſi iureiurando.licet ibinon habeat locum exceprio. Ac-
a Stipulario
an ſit ſemper
ſtrictl iuris.
ſtipulatio: vt hic, & ff
& tus, & vela.
tantum pro parte
præcedit ſtipula.
a Potuis.
tereſſe, ſeilicet quanti ſua intereſſet Iuliano reddi: an Iulianus
ngere poſſit pramortuo nepore, quritur? Et dicitur quod non:
ſibi non fuit quaſita obligatio:
ſeripſerat: ſed aget parer ad intereſſe,
rat dotem fuiſſe Iuliano redditam.
quia
Iſidoræ. Hc l. ſeri-
pta eſt ad patrem, non
ad matrem. Porrô non
legendum Iſidore, nec
Iſidoro: ſed Iſinodo. CVI.
JVtinter. Vlde ſcripta
ad l.1. ſup.tit. prox. Ob-
ſtat l.aa, qua. ſup. de don.
nter vir dr vxa voipro-
ponitur ſtipulatio facta
per epiſt. Reſp. in ſpecie
eius l epiſtolam fuiſſe
emiſſam cautionis loco
inter praſentes, quod
ſtipulationis locohabe-
tur. l. Titia. S pen. ff. de
verb oblig. & l.r. S. decõ-
trah. & comm. ſtip. . ſi
ſcriptum. Inſtit. de inut.
ſtip. Paul. li.5. ſent tit.7.
Verum exiſtimandum
non eſt, ſtipulationem
cõtrahi ſcriptura. Stipu-
latio eſt: quia res geſta
eſt inter praſentes, non
quia litteris mandata
eſt. Vide ſcripta ad rub.
de verb.obl. CVIAC.
aVt inter abſentes. vt
Inſtit. de inutil. ſtipul. S.
item verborum. & ff. de
verb. oblig. l. j. in prine.
Sed contrà. ff. de donat.
inter vir & vxo.lea,qua.
7 Sed ibi inter praſentes
fuit.
tionem, qua
b Non poteſt. vt & f.
de verbo. obliga l ſtipula-
tio iſta alteri. & Inſtit.
eod. S. alteri. & infrà de
don. l cum res. & S. per
quas perſo, no. acq. l.j. &
non eſt abſurda hœc pa-
tificatio:quia vtrunque
impedimentû interue-
nit in caſu iſtius l. &ide
bona eſt comparatio.
e 5 Sua interſit. poteſt
ſie eſſe, quôd debeat cen-
tum Titio, & tãtundem
cidem dari ſtipuletur, &
refert quomodo dicat:
quia ſi ſic dicat: Promit-
tis tu Seio dare centum,
qu ci debeo?vel ſimpli-
citer, an promittis Seio
dare centum? prima va-
let ſecunda non.
VJ Niſi ſua interſit. Vide ſeripta ad
oblig. CVIAe.
d Nepoti tuo. exea nato, vel melius ex filio natorvt & ſuprà
& l pactu. Et dic quod fuiſti ſtipulatus
conſtituto, vel
potis conſtitit ſtipulatio: in perſona Iuliani non. Sed potuit er
ſolui tanquam adiecto: ergo ex eo, quod fuit ſoluendum ne-
poti, agis conditione certi: ex eo, quod Iuliano, ad intereſſe: vtj
ff de verboblig. l. liber homo. . S. fina. Iecuuu
Azo die, quod fuit ſtipulatus vtrique principaliter: & in nepo-
te fuit *vrilis: ſed per mortem
initio fuit inutilis: interpoſuiſti tamen poſt’illas aliam vrilem,
ſic: ſi Iuliano non dederis,
turum? & de hac ſtipulatione dicit hic. ACCVR.
e JAbſentiam. nedum quia crat alius: ſed ſi eo prſente ſtipu-
ſtipulatio: quia ipſe ſtipulationem
videretur: vt ff-de verb-oblig. l ſi procuratori.
Hæc ſtipulatio duplici ratione eſt inutilis:
primum, quia alteri:deinde quia abſenti. Cv1a.
fProuideras. ſtipulando nepoti, aut
ſtipulando poſt primas inutiles omne tuum intereſſe.
2 J Stipulatu. Id eſt, ſtipulatione.vt & indl, pecunie. ffde vſur.
l.xori. S vlt ff.de leg 3.
facto Iuliano ſecundum primum.
JIntereſſe tua. Nam ponendum aliam te ſubieciſſe ſtipula
ſtipulatus es tibi dari id, quod intereſt, niſi dos
de pact. conuen. l. pater.
nepoti in poteſtate
laretur ei, valeret
CIuliano reſtitui.
Tuo.
Codex.
CVIACIVS.
uia alteri, &e. quia ad-
cilicet quanti ſua intere¬ lſtipulatus. ff de vſur. CVI.
IV. Iidem AA. & CC.
III. Impp. DIoCLETIANvS,2
Domina.
& MAxIMIAN. AA. &
CC. Iſidora * a.
X eo inſtrumento nullam
Ers nahtre actionen, in
quo contra bonos mores de
ſucceſſione futura ô interpo-
ſita fuit ſtipulatio!, manifeſtum
eſt: cum omnia, qu contra
bonos mores vel in pactum, *
vel in ſtipulationem dedu-
cuntur, nullius momenti ſint.
PP. III. Ralend. Maij, AA.
Coss.
Tinter abſentes a ver-
borum obligatio contra-
hi non poteſt b; ita alteri, cu-
ius iuri ſubiectus non eſt, ali-
quid dari, vel reſtitui (niſi ſua
interſit , nemo ſtipulari po-
teſt. Cum igitur defuncta in
matrimonio filia tua, ſnperſti-
tis filij nomine partem dimi-
diam dotis à marito detineri:
alteram verd partem nepoti
tuod, vel ſi is in rebus humanis
non eſſet, Iuliano reſtitui
per pactum conueniſſe propo-
nas: præuentoque morte ne-
pore, etiam ſtipulationem ad
Iulianum factam, ob abſen-
tiam eius non valuiſſe ſigni-
fices: ac proptereà ex perſona,
ac ſtipulatione tua, qua reſti-
tui cuncta iuxta pactorum re-
norem prouideras f, reddi tibi
deſideres: ſuper ſtipulatue tuo
8, adi praſidem prouinci, vt
examinatis partium allegationi-
bus, quanti conſtiterit intereſſe
tua iuxta placiti fidem dotis
portionem Iuliano fuiſſe reſti-
tutam ob incert actionis effe-
ctum n, concludat condemna-
tionem taxatæ quantitatis h.PP.
Idib. Decemb. ipſis IIIl. & III.
AA. Coss.
Dolus, vel metus non reddit
contractum ipſ iure nullum: ſed
annullandum. BALD. Vel ſie:
Stipulatio facta dolo, vel metu,
reſcinditur. SALYo.
v. Iidem AA. & CC.
Aquilina.
DOlo, vel metu l adhi-
bito, actio quidem na-
ſciturP, ſi ſubdita ſtipulatio
ſit: per doli mali tamen, vel
metus exceptionem ſummo-
ueri petitio debet. S. XIII.
Ralendas Octobris, AA. Coss.
Non poteſt quis alteri ſtipu-
lari: fallit in poſito in eius pote-
ſtate. SALYCETVS. Vel ſie:
Stipulatio inter ſe, & extraneum
valet duntaxat pro parte ſua.
hoc dicit. Vel ſic: Vbi inutilis
bonos mores ſts, 7oi¬ eſt ſtipulatio, & vtilis numera-
tra bonos mores factum, vt cuml tio, agitur ex numeratione. &
quis ſe obligat ad aliquem here-
dem instituendum. Vel ſic: Pa¬ .d. ſecundum Bvr.
ctum factum de futura ſucceſſione,
eſt nullum. BALDVS, SS VI. IidemAA. & CC.
LVCETVS. Septimio *.
Non valet instrumentum con-
S. alteri. 38. ff. de verb. vt ſuprà de vondictio. ob turpem cauſa
verbor. obligl ſtipulatio hoc modo.
Iuliano:vnde in perſona ne-
fina. ſecundûm Hu. Vel ſec.
CVRS. FLORENTINVS.
facta eſt inutilis: in Iuliano ab y Naſcitur. quia ? ſtricti iuris eſt
promittis quanti mea intereſt te da-
feciſſe
Iuliano dari.2. Vel dic
tionem, vel non pracedit.
quod metus cauſa l. metum autem praſentem.S ſed quod prator. &
rde vert obis tſ quis cdnnaliter niſ in pronſione dous vrſe
quod metus cuſaliſt mulir S ſ dos, atin bonx fidei ipſoiure n6
valet, etiam ſi fiat per metum:vt ffde dolo.l. & eleganter in prin-
cipſecundum H. Vel refert inter b doinprit pous peu
velatum, vt hic, & etiam in contractu bonæ fidei:vr ſuprà de re¬ tus.
ſcind. vend l.j. & quod metus cauſa.l fin. AccvRS.
I auia.JCASVS. Mutuaui tibi decem, & ca ſtipulatus ſum
mihi Titio axtraneo reddi. Dicitur quod ſolui ſibi extraneo
non poreſt: ſed tantum ſibi numeranti. Et ſie habes quod extra-
neo non acquiritur actio ex ſtipulatu:ſed remanet penes nume-
rantem:ſed qui ſibi, & alij ſtipulatur, valet
dimidia: & ſie eſt differentia, cûm numeratio
ZZ2 s
ationi. Tit xxxix. 2186
reddatur: quemadmodum conuenit, hc ſtipulatio vtilis eſt.
nEffectum. Niſi ſoluatur Iuliano, habes actionem incerti,
hJQuantitatu. id eſt, certæ, licèt petatur incereum:id eſt, inter-
eſſe: vt Inſtit. de at. S.
curare.
0.oJ CASVS.
Promiſiſti per ſti-
pulationem quod face-
res me heredem, & in-
de confectum fuit in-
ſtrumentum: inutilis
eſt ſtpulatio, & contra
bonos mores, putà de
ſuccoſſione futura. &
ideô ex ca agi non po¬ e pan--2
teſt afi non por t Patovu ie
iJ De ſucceſſione. quod
eſt vel cûm pacilcor, vt
ſuccedam: vel vt non
ſuccedam, vel certo mo-
do ſuccedam. vt S. de
pact. l. pactum, quod do-
tali. & l. licet. & l. fin.
& de collat. l. pactum. &
de inoffic. testament. l. ſi
quando. illud. Sed con-
trà. ff. de action. empti.
l. ſi quis ſeruum. Sed
ibi ratione praceden-
tis contractus, ſcilicet
venditionis ſerui, ven-
ditor cauet emptori de
hereditate liberti reſti-
tuenda. ſed & aliter ibi
ſolui.
OFutura. Obſtat l. &
ſuum. aliàs S. pen. l. 7.
ff de pact. Reſponde,
non probat largiri de
bonis viuentis Ar ibi
filius non largitur: ſed
porius exonerat. Ob-
ſtat etiam l. ſi quis ſer-
uum. ff. de act. emp. Vi-
de ſolut. in not. ad d.l.
ſi quis ſeruum, & in ſcri-
pris ad hune locum. Ob-
ſtat poſtremô l3. S. vlt.
ff-pro ſoc. Reſponde: ibi
de incerti hominis ha-
reditate pacti ſunt. Cv-
IACIVS.
(Stipulatio. Hoc licet
ſolis commilitonibus
* Concor.
tnc. I extrau
pact.
ſtipulatione.
hoc in toto & in parte verum eſt. euntibus ad prælium, ex
l. licet. ſupra de pact. ve
& coniugibus ex Nouer.
Valontiniani. Vide ſcri-
pta ad hanc l. CVIA Addendum
l omnia. ua rou¬ & Endolie.
e Omnia, qua contra viao.
arpem cauſam¬ l. j. & l. mercalem. &
ffde verbo, obligat l. generaliter. & l. veluti & l. ſi plagij- etiam
ſi pœna ſit promiſſa: vtff-de fideiuſſoribus l ſi à reo. S. final. & de
Olo. CASVs. Si dolo, vel metu induxiſti me ad promitten-
dum aliquid: tenet quidem ſtipulatio, & ex ea agere po-
cALA e.. L-:I..: a e
teris, ſed obſtabit tibi doli, vel metus exceptio.
Dolo, vel metu. etiam legali: vt ff de conſtituta pecunia. l.
illud ſi iureiurando.licet ibinon habeat locum exceprio. Ac-
a Stipulario
an ſit ſemper
ſtrictl iuris.
ſtipulatio: vt hic, & ff
& tus, & vela.
tantum pro parte
præcedit ſtipula.
a Potuis.