Universitätsbibliothek HeidelbergUniversitätsbibliothek Heidelberg
Hinweis: Ihre bisherige Sitzung ist abgelaufen. Sie arbeiten in einer neuen Sitzung weiter.
Metadaten

Iustinianus <Imperium Byzantinum, Imperator, I.>
Corpus Ivris Civilis Ivstinianei (Band 4): Codicis Dn. Ivstiniani Sacratissimi Imp. PP. Avgvsti, Repetitae Praelectionis Libri Duodecim — Lyon, 1627

DOI Seite / Zitierlink: 
https://doi.org/10.11588/diglit.1979#1156
Überblick
loading ...
Faksimile
0.5
1 cm
facsimile
Vollansicht
OCR-Volltext
2207

tatur perſona, ſi quod ſtipulatus ſum à primo,ſtipulor à ſecun-
do. prator Inſtit. quibus modis tol, obl. Sed neceſſe eſt, vt id fiat
n ouandi animo, quod ſatis erat iure antiquo. Hodie oportet ex-
primi verbis, l. vltim. infrà eodem. Nouario à delegatione hoc
differt, quod nouatio eſt tranſlatio debiti, tranſlatio obligatio-

nis in aliam, eſlS-
oi 2i::delegatio au-
tem ex parte delegantis
non eſt nouatio: ſed ple-
na, perfectãque libera-
tio delegãtis: ex parte
tamen delegati nouatio
eſt, ſeu trãſlatio, delega-
vio delegantẽ omni mo-
do liberat, delegatu al-
eri creditori applicat.
Vide ſcripta hic. Vbie-
tiam oſtenditur quid
diſtet delegatio à ceſſio-
ne, itémque à venditio-
ne nominis. CVIAc.
Elegatio. JCASVS.
Debebas mihi de-
cem, & ego Titio de-
cem: te inuitum Titio
non poſſum delegare:
ſed ius, quod habeo ad-
nerſus eum, te inuito, &
ignorante vendere poſ-
ſum, vel dare, non dele-
gare in ſolutum:quia in
delegatione neceſſe eſt
vt creditor ſtipuletur, &
debitor promittat: in
qua ſtipulatione neceſ-
ſarius eſt conſenſus: in
venditione non eſt ne-
ceſſaria debitoris reſpõ-
ſio. VIVIAN.
a Conſentiente. nun-
quid tenetur conſenti-
re? Videtur diſtinguen-
dum:vt in marito. ff ſol.
matrimo. l. ij. in princip.
quæ eſt contra. maxime:
quia malitiis, &cvt ffde
rei vindica. l. in fundo.
Sed dic ſpeciale ibi in
dote: ſicut & alia multa
ſunt in ea ſpecialia. hîc
ergo non poteſt cogi ad
conſentiendumevt infrà
*hac cõſtita eodem. l. nec creditoris.
tionis pars iã AcCvRs.
ſemel recita¬ a Conſentiente. Ratio
ta eſt in l. nor eſt:quia delegatio fit per
mine. ſupra de ſtipulationem: & ſti
here. & at, tipulationem: & ſtipu-
end. latio, niſi conſenſum
habeat, non valet. Dele-
gatio proprie eſt, que
fit per ſtipulationem.
Ideoque in l. 2. ſuprà de
obligat. & act. ſeparatur
delegatio à litis conte-
ſtatione. CVIAC.
a Delegatio Promittente. hoc
duob. modis quando fit per ſtipula-
fit. tionem, fit d etiam & per
b Nomé ven. lit-conteſta. veff eodl.
d, dona, dllgare ls ſen Accvns.
teſt ignoran. Nominie Hac vltim.
e, & inuito l Pars repetita eſt in l.3.
debitore. S. de hered. vel act. vend.
e Delegatio¬ Vide ibi ſcripta. CVIA-
nis, & ceſſio¬ CIVS.
cJ Solet. vt & ſuprà de

nis differẽtia.
Delegare in . -.
dDelegare peredi. vend. l. nominis.

uitû debito-
reim non poſ-
ſumus.
e Cedere no-
ina debito-
ris vel inuiti
poſſumus.
f Delegatio fit
per ſtipula-
tionpim.
g Stipulatio
verbis quidẽ
contrahitur:
non tamen ſi.
ne conſenſu.

creditoris. AcCvRS.

nominis ſic. BART.& SALYC.

& f de hered. vendit. l. nomina. Item donari : vt infrà de do-
nat. l.ij. Item obligari: ve ſuprà qua res pignor. obligari poſſuntl.
nomen. Sed contrà debitor creditorem ad recipiendum cogere
non poteſt vt infrà tit j. l. eum, à quo. Sed quare delegatio d
demum volente:ſed ceſſiot contra inuitum fit? Reſpond, quia
cûm delegatio fiat per ſtipulationem: ergo per conſenſum
debitoris fieri debet: vt ffde pactis. l. j. S. conuentionis. & jeod.l.nec

X contractu.JCAsvS. Si delegaui debitorem meum creditori
meo, & creditor animo nouandi ſtipulatus fuerit, non pote-

ro amodô eum conuenire.

Codicis Liber octauus.

d Dirigitur contra debitorem.

e Rite facta pro debitore.

nomine, l. r1.infrà de donat. Alia eſt, mandatum non vt agat quis: ſed vt alij pro-
mittat, delegatio debitoris: & inter hanc, & illam delegationemtid eſt, inter hac duo
mandatorum genera multum intereſt. nam, vt ſuprà attigi, delegatio actionis fit in-
uito debitore: delegatio debitoris nõ itẽ, l. 2. & 6. Delegatione actionis nõ tollitur obli-
gatio, vel actio, qua delegãti cõpetit. Delegatione debitoris tollitur.l. 3. Delegatio de-
bitoris nouatione legitime perfecta non poteſt reuocari à mandatore, etiãſi is, cui de-
legatus eſt debitor, e nondum exegerit, aut nolit exigere. Delegatio ſiue ceſſio actio-
nis poteſt reuocari re integra:id eſt, ſi is, cui delegata eſt actio, litem conteſtatus nõ ſit:
vel, ſi nihil exegerit, vel ſi non denuntiauerit debitori, vt ſolueret, d.l.3.Itemis, cui
quis ſpecialiter delegauit actionem in rem ſuã, non in rem,delegati, inuito mandato-
re non poteſt nouare, vel alio modo ſoluere obligationem, l.4.Is, cui delegatus eſt de-
bitor & promiſit, contrà. Eſt & aliud genus delegationis, ſi non mãdo vt quis agat
in iudicio, vel vt ſtipulanti promittat: ſed vt ſoluat alij, quod mihi debet: qui multi
diſtat ab eo, qui delegatus eſt, vt promittat nam hic ſi promittat, nouatur obligatio:
ille vero ſi promittat, non nouatur, l.22. D. eod. Ad hac ſciendi eſt nouationem vo-
luntariã quatuor modis fieri, & primo quidẽ ſine delegatione, cateris pracedente de-
legatione. Primo igitur mutata cauſa, vel ſtatu prioris obligationis:nõ mutata perſo.
na debitoris, vel creditoris, vt ſi de te ſtipuler nouãdi cauſu quod mihi debes ex cre-
diti, vel ex legati cauſa, vel ſi quod mihi debes ex ſtipulatu, idé rurſus de te ſtipuler:
quod, quemadmodi rite fiat, l. vlt. exponit, & latius ObſXIX cap. XXXVI. Secudo
autẽ modo nouatio fit mutata perſona creditoris, vt ſi quod tibi debeo, ali nõ credi-
tori tuo permittã: quod fit, ſi tu me delegaueris, vt id ali promitterẽ. Tertio modo
fit mutata perſona debitoris, vt ſi quod tibi debeo ſtipuleris ab alio non debitore meo
vltro ſuſcipiente nomen meum:quod etiam fit ſi ego alium, non debitorem meum ti-
bi delegauero, qui tibi promitteret quod debeo. Et vltimo fit mutata perſona
vtriuſque: quod etiam fit remedio delegationis, ſi debitorem meum tibi creditori
meo delegauero, qui tibi promitteret quod debeo nam & tu mutas debitorem, & ille
mutat creditorem. CVIAc.

tuſtior contractus euanuit f.
PP. Ralendas Septembr. Pio, &

Pontiano Coss.

Delegatio inuito debitore fieri
non poteſt: ſed iurium ceſſio poteſt
fieri eo inuito. BAL D. Vel ſic:
Delegatio debitoris non poteſt fieri

T eruuvet jt ſ Cedens iura, nihilominus apud
niſi eo conſentiente: venditio vero

ſe retinet directam actionem, qua
experiri poteſt: niſi in tribus caſi-
bus. Primo, ſi ceſſionarius eſſet li-
tem contestatus. Secundo,ſi ceſſio-
narius partem debiti ſuſcepiſſet.
Tertio, ſi ceſſionarius certiorato
debitore denunciauerit et, ne ſol-
ueret cedenti. hoc dicit ſecundum
BAL. Vel ſic: Ceſſioactionum non
liberat debitorem: ideo cedenti
poteſt ſolui: præterquam in tribus
caſibus hic poſitis. Delegatio verô
ſolenniter facta, debitorem libe-
rat: & ipſum nouo creditori obli-
gat. SALYC.
III. Idem A. Mutiano.
I delegatio d non eſt in-
terpoſta g debitoris tui,
ac proptereà actiones apud
te remanſerunt: quamuis cre-
ditori tuo aduerſus eum ſo-
lutionis cauſa mandaueris a¬
ctiones: tamen antequàm lis
conteſtetur, vel aliquid ex de-
bito accipiat, vel debitori tuo
denunciaueriti, exigere à
debitore tuo debitam quanti-
tatem non vetaris, & eo mo-

1. Imp. ALEXANDER A.
Timotheo.

Elegatio debiti,
niſi conſentien-
te a & ſtipulan-
ti promittente b
A debitore, iure
perfici non poreſt. Nominis*
autem venditio & ignorante,
vel inuito eo, aduerſus quem
actiones mandantur, contrahi
ſolet . PP. V. Idib. Februar.
Maximo Il. & Æliano Coss.

Delegans facta delegatione con-
tra delegatum, non retinet ius a¬
gendi.BALD. Vel ſic: Ex delega-
tione animo nouandi facta tollitur
prior obligatio. SALYC.

I 1. Imp. GORDIANVS A.
Firmine.

X contractu pecuni cre-
Ere ncris ine mcaux dirigi-
turd, ſi delegatione y perſonæ
rite factae iure nouationis ve-

fJ Euanuit. fuit ergo actum, vt fieret no
prima, & ſecunda accedit:vt infrà eol finali Quandoque tamen

22o8

SDelegatione. Vide ſeripta ad l.I.S.de oblig & at CvrAC.

uatio aliàs remanet
tacite P agitur, vt fiat
nouatio. Quid enim ſi
idem à te pluribus nun-
dinis ſtipuler faciendo
noua inſtrumẽta, & cõ-
ueniendo de reddendis
primis inſtrumẽtis. Cer-
tè non agam ex omni-
bus, argu.ff. de pratoſtip.
l penul olim autem fieri
ſemper præſumebatur:
vt Inſt quib. mod. toll,obl.
S praterea & ffde praſcr.
verb. l. ob eam cauſam.
Sl deles amio. CAsvs.
ASi mandaui credito-
ri meo actionem aduer-

ſus debitorem meum,

& creditor negligens
fuerit in petendo, & ti-
mebam ne debitor fiat
inhabilis: an nõ obſtan-
te quod mandaui actio-
nem creditori poſſum
debitorem conuenire,
queritur? Et dicitur
quod ſic: niſi in tribus
caſibus: ſcilicet ſi credi-
tor litem fuerit conte-
ſtatus, ſi partem debiti
acceperit, aut ſi denun-
ciauerit debitori ne mi-
hi ſoluat. & hoc in pri-
ma. Si verô delegaui de-
bitorem meum credito-
ri per nouationem, non
potero eum amplius
conuenire. VIVIAN.
S Si delegatio. Ceſſio
nominis poteſt reuocari
re integra: res integra
quid ſit, docet hec lex.
CVIAC.

g Non eſt interpoſita.

a Nouat fu
telligitur, ſ
hoc actu eſt.
b Nouatio fie

quando
ra doquen

quæ praſupponits no c Delegatio
uationem, & ſic iure iſto Præſupponit

vbicuque eſt delegatio,
eſt nouatio: ſed

nouationem,
vt vbicunque
non ſit delegatio,

çonuertitur:quia noua- ſir & nouatio.
tio e etiam in eadẽ per-d Delegatio,
ſona fieri poreſt: ſedf & nouatio nõ

non delegatio.
h Mandaueris. facien-

conuertuntur,
& quomodo.
e Nouatio in

do eum procuratore eadem perſo-

ſi ceſſerit dicendo, ce-
do licet quidam contrà.

in rem ſuam. idem eſt na fieri poteſt.
f Delegatio i
eadem perſo-
na fieri non

In ſimplici verô procur poteſt.

ratore conſtat etiam an-
te litem conteſtatam, &
poſteà poſſe reuocari ex
cauſa: vt ff, de procurat. l.
ante litem conteſtatam.
& l. poſt litem contesta-
tam.cum ſequentibus.
i Denunciauerit. ſic ff.
de euiel ſi cum venditor.
in princ.
Exigere. ab inuitot
vt ff. de leg iij. l fideicom-
miſſa. ſi rem. Item &
tranſigere: vtff-de tranſ-

actionibus. l. fin. Sed videtur procuratorem in rem ſuam prafe-
rendum: vt ff.de procurato. l. procuratorem. qu eſt contrà. So-
lut. hæc determinat illam. Vel ibi loquitur, quando agit vtill Actionem
ſuo nomine, quod poteſt facere, cûm emit: vel in ſolutum ac-
cepit, vel permutauit. Vel hoc mandatum non valuit: quia dele-
gatio non iure facta fuit, ſecundûm M. prima verior eſt. Sed
quid ſi g ſimul veniant ambo conteſtarilitem: qui habet l,
lem, videtur prœferri:vt arg.ff-de procu. l. in cauſa in fine. Item ha-
bet ex lege: vnde priuatus ei auferre nullo modo poreſt: vt in
authent. de nup.S ſed hac quidem collat. iiij.
libus. Sed contradico per legem iſtam, que admitt,
niſi alius ſit primô litem cõteſtatus: ſed non l eſt ante, qui c

e

directam ha
bens, ſi occur-
rat ci haben-
te vtilem at

ẽdum, vten

pr feratur

Ante nõ di-

& in authen de conſu- citur eſſe, qui

dmittit mandantem: ci ali!
um veni

o ſimu
 
Annotationen