Universitätsbibliothek HeidelbergUniversitätsbibliothek Heidelberg
Hinweis: Ihre bisherige Sitzung ist abgelaufen. Sie arbeiten in einer neuen Sitzung weiter.
Überblick
loading ...
Faksimile
0.5
1 cm
facsimile
Vollansicht
OCR-Volltext
331

a GComites.vt ſunt comites ſine comitatu.
b Sancimus igitur vſque incluſiuë? ponitur, ſcil.vt illuſtres &
ſuperilluſtres contineantur. & illuſtrium b multa genera ſunt.
t Cvt dig or. ſer. l.ij in princ lib xij.
c Mouere. vel ſuſcipere: vt C.de iniur. lf. & facit Inſt. de in-

iur. S penult.
dJ Sedere. Not. hie
expreſse iudicem de-
bere ſedere, cûm iudi-
cat: & aduocatum, ſiue
litigantes ſtare, dum
dieit & facit C. de poſtu.
el.quiſquis in fi. & C vbi
e Se vel cla.lfi ſedéti. &
i C. de offi ciu. iud. Lj. &
C.de offidiu iul fi. JIté
facit C. de dilalljj& l.à
procedente. Sed contrà
Inſt de lib. S multis. Sed
ibi eſt ſpeciale fauore
libertatis.
e 5Ex vtro4. ſ. latere.
f Iniuriam. alias, in-
curiam: & ponitur pro
ruſticitate Et ita no-
ta nos debere eſſe cu-
riales d in inuitando a¬
liquo probo, & nobili
homine ad ſedendum:
ſic C. de offidi iuiu.j.
gSIadisn proendente.
uod erit, ſi aduocati,
que ieigantes iuxta iu-
dicẽ debeant ſedere: ne
ergo hoc contingat, li-
tigetur per procurato-
rem ex parte illuſtris.
i hj Poſt magnificentiſſi-
mos. Hie no quinq;e
penera, magiſtratoun
habentium ordinariam
iuriſdictionẽ, vt ſuper-
illuſtres. 2. Itẽ illuſtres,
& iſti litigãt per procu-
ratorẽ tantûm:vr hie(&
ſunt illuſtres, vt prfe-
ctus prætorio Orien, &
Illyrici. item vrbis Ro-
mœ33.Itẽ alij ſunt ſpe-
ctabiles, qui poſt illu-
ſtres ſunt, vt proconſu-
les, & præfectus Ægy-
ti, qui dicitur Auguſta-
lis. .Alij ſunt minores:
vr clariſſimi, & præſides
prouinciaru:vts. de ap.
Sillud. & . ſimili, mo-
do & .Orientalis. &C.
de rap. vir. fin auté poſt.
araois ſit at tipeſ
ibi, & viris clariſſimis,
&e. Ité & alij ſunt mi-
nimi, qui nec nomẽ ha-
bent, vt pedanei: ordi-
narij tamen ſunt: vt de-
fenſores ciuitatum, &
municipiorum: & de
minimis iudicant cau-
ſis: vtC. de peda iud. l. fi.
ã de defeciui.S. & iu-
dicare. & Saudiẽt. coll.j.
i 4 Volontibus. non f
autem neceſſitas impo-
nitur procuratorem or-
dinare. AcCVRS.
k J Ordinare. quod cõ-
mune ius eſt in omni-
bus:v Inſtitu. de his, per
quos agu poſſS.Sſfi.
T Prohibitione. nã lex
illa quacunque prohi-
bet, & damnum, ſamiſ-
ſionis cauſæ imponit
ei, & poenam etiam im-
ponit iudici xxx. libra-
rum auri. amodô ergo
hc ceſſant, niſi in ilſu-

ſtrib. vt hic dicitur.

exercere: ſed per procurationẽ
omnino. ſed hanc quidem an-
tiquitas pro dignitatum honore
ſcripſit:multos autem conſpici-
mus dignitates quidẽ adeptos,
& inter clariſſimos inſcriptos,
aut comites?, aut tribunos, vel
ſi qui alij conſiſtut huiuſmodi:
ſubſtanti verô minoris domi-
nos, vt penitus non ſufficiat ad
procuratores ordinãdos, & pro-
pter hoc agendas expenſas.
CAP.I.
J Sancimus igitur vſqueb ad
magnificentiſſimos illuſtres hæc
valere, & modis omnibus eos
per procuratores pecuniarias
exercere cauſas: necnon etiam
iniuriarum per procuratorem
criminali modo mouere, ſe-
cundûm quod datum eſt eis ſu-
per hoc priuilegium: ne cogan-
tur aut ſedere dcum iudicibus
cum iudicant: aut ſtare rurſus
tanquam litigantes, ex vtroq;
enim cauſa videtur incauta, aut
dignitatibus iniuriam f ſuſtinẽ-
tibus, aut iudiciali ſchemate in-
dignè procedente 8. Poſt ma-
gnificétiſſimos l igitur illuſtres,
omnibus licentia ſit volenti-
bus * procuratores ordinare :
& per ſe lites exercere, nulla ex
hoc neque prohibitione l, no-
que damno, neque poena infe-
renda eis.
EPILOGVS.
Tua igitur eminentia, quæ
viſa ſunt nobis, & per hanc ſa-
cram declarata ſunt legem, om-
nibus faciat manifeſta, qu mo-
ris ſunt ſuper his agens. Datum
pridie Nonas Iul. Conſtantino-
poli. Imperij D. N. Iuſtiniani
Aug. prfect. præto. anno xij.
Ioanne V.C. CoS.

COLLATIO SEXTA.

VT HI, QUI OBLIGA-
tas ſe habere perhibent res mino-
rum, aut obligati ſunt eis, ad eo-
rum gubernationem penitus non
accedant: & vt curatores nullo
modo ſuſcipiant ceſſiones aduer-
sùs eos, quorum curationem agut,
aut egerunt. Hac autema genera-
liter valebunt in omni curatione,
in quibus perſonis leges curatores
prabent: & de gubernatione O pe-
cuniarum competentium eis, quo-
rum negotia adminiſtrantur: &
quando eas recondi, aut mutuari
oportet, aut ex eis reditus cõparari.
TITVLVS I.
Nouella conſtitutio lxxi.
Imperator Iuſtinianus Auguſtus
Ioanni glorioſiſſi. Orientalium pra-
toriorum prfecto, iterum exconſuli
ordinario, & patricio.

Authenticorum Collatio ſexta.

332

S. & hæc diximus.

Vre veteri debitor creditoris, vel cre-
ditor debitoris, tutela, aut curatione
non excuſatur. l.8. C qui dar.tut. poſil.
neque C. de exc. tut. Item qui litem ha-
bet cum pupillo, vel adole ſcente, non ex
cuſatur, niſi fuerit lis de omnibus bonis,
vel maxima parte eorum, vel de ſtatue.
l.6S. penl. ſi pupillu. & l.ſeq. ff-de ex-
cuſ. Ex hac Nouella excuſatur, vel re-
mouetur, niſi ſit mater, vel auia. Nou.
49. Vel ſi poſt ſuſceptam adminiſtratio-
nem tutela adquirat tutor obligationem
aduersus pupillum, forte adita haredi-
tate creditoris pupilli, ei contutor, aut
concurator adiungitur. quod etiã fiebat
olim litis cauſad. neque. Diuerſum e¬
rit, ſi poſt ſuſceptam, vel etiã depoſitam
tutelam ceſſionis iure obligationem ad-
quiſierit. nam ceſſiones actioni facta in
perſonam tutoris, vel curatoris, donatio-
nis, vendit ioniſve titulo ipſo iure nulla
ſunt, nec regreſſum habet aduersus eum,

VT HI, QVI OBLIGATAS SEHABE. .
Hac pars exponitur infra vſque aas quoſ uABE. e.
mJ Vt curatores. hoc exponitur infrà S. quod

ſi quis vſque ad

n Hac autemhoe di-
citur jee.S. quoniar
os t de gubeernan.
ne. hoc dicitur infra eo.
n ,, n2a co.
MniaJ Legiſ-
latori. Die
primô loqui-
tur generaliter de quo-
libet faciẽte legem ſiue-
Senatore: ſiue prætore:
& de cautela minorum
fecit legem:vt ffade mi-
no. l.j2. Vel die quod
primô, & poſtea loqui-
tur de Imperatore: & ſie
facit tranſitum de ſin-
gulari ad plurale.
qihil.i nulla occaſio.
r Inſtrumenta quibus
continetur deberi mi-
noribus: vel ecõtrà mi-
nores ſoluiſſe. Inſtru-
menta, ſ cuſtodiantur.

Eos. ſ. minores.

qui ceſſit, & pupillus ab vtroque libera-
t Studioſa. repete,

tur, olim valebant. l. non fit. ff. de reb.
eo qui ſub tut.Itaque multas leges Pã-
dectarum, & Codicis hac Nouell. tollit: & quidem merit. Euenie-
bat enim ſape, vt tutores, vel curatores, quorum in poteſtate erans
omnia, redimerent inanes, infirmas, inutiles actiones aduersus pu-
pillum, vel ex cau ſa donationis eas ſibi cedi procurarent, ac deinde
ſupprimerent apochas, quibus ſe defendere, & agentem excludere
pupillus poterat. Apochas vocat nddtus ar: vt Nou. 46.
49. Haloander interpretatur male probationes. Sed tamen paus
poſt recte ds éus, alias probationes. A priore hoc loco à¬
addifes vocat poſſeſſiones ſolutæ pecuniæ: quod & vetus in-
terpres intellexit, qui interpretatur, Deſuſcepta: ſie enim ſolet ap-
pellare apochas. Accedebat etià hoc incõmodum, quod tutores pupills
obligati intercipiebãt chirographa, alidſve debiti probationes. Ira
meritô visũ eſt vtilius eſſe, ſi debitor creditoris, vel creditor debitoris
tutelã, curamve nõ ſuſciperet, excepta matre, & auia, qua ſunt ex-
tra ſuſpicionẽ omnem, quãdiu abſtinẽt ſecundis nuptiis, eadémq, ra-
ione eceipiampare & auu ans &t parets ommes oiriueſecus nn
cognatos. Nã id de matre & auia tantum cauti eſt, quod e ſola li-
berori tutela fungi poſſunt NOu.I18. Tutor, qui huic Conſtitutioni
non paret:id eſt, qui diſſimulat ſe eſſe creditorem pupilli, nec excuſat
ſe, ius crediti amittit, & qui diſſimulat ſe eſſe debitorem, non libera-
tur, quaſi à ſemetipſo exegerit: deni, nec ſibi ſoluere, nec à ſemetipſo
exigere poteſt:quod tamẽ vetus prudentia admittit locis innumeris.
Secundo quoque capite huius Nouella multa Pandectarã, & Codi-
cis leges emẽdantur, quibus cauetur, tutorẽ teneri in vſuras eius pe-
cunia, quam non depoſuit ad comparationem idoneori pradiorum,
vel quam idoneis hominibus fœnori non occupauit. Nam ex hac
Nouella non cogitur eã fnori occupare, vel ex ea cõparare pradia.
ſatis namque eſt ſi eã cuſtodiat diligẽter pupidoigitur vacabit im-
punè. Sed ſi negotiorum pupilli adminiſtratio, & tuenda vita pupilll
ratio hoc neceſſario exigere videatur, etiam fœncrari cogitur. Vltr
etiam fœnerabitur recte, ſuo tamen periculo: & ſecãdum is vetus
habebit ſingulis annis laxamentum duorum menſium exigenda, &
rurſus occupãda pecunia cauſa l. tutor. S vſur ffde adminiſtrat.
tutor. Vltr etiã ex ſuperflua pecunia cõparabit pradia idonea ſuo
periculo: & idonea pradia definit eſſe fertilia, & leuioribus tributis
obnoxia, & quorũ auctor idoneus eſt, id eſt, locuples, vt de euictione
cum effectu conueniri poſſit. Quod dixit de pecunia, idem dicit de
pradiorum reditu, vt videatur ſuo officio praclare functus tutor, ſi
tutiore loco reditus ſuperfluos deponat. Adiicit etiam hoc ad ius ve-
tus, vt non niſi iuratus tutor, vel curator ad adminiſtrationem ac-
cedat, neque tamen ratione iuriſiurandi ſe exiſtimet o tunycor fo-
re. Exigitur & iuſiurandum à curatore furioſi, lde creationibus.
C de epiſco aud hac Nouella ab omntbus. CVraC.

Minoris creditor eius tutelam accipiens, velcurã, actio.
ne, quam in eum habet, cadit: debitor autem ſolutione non
liberatur nec ceſſionem actionis contra minorem ſuſcipere
poteſt. ANGEL.

PREFATIO....:.
Mnia quidem legiſlatoriP reipublica in
magna cura ſunt quemadmodum optime

in gnn curs de pe qua ndldl relique
tur:præcipuè autem inſtrumenta y mino-

rum, & qua circa eos ſcuratio eſt, ſtudioſat Ce
el
 
Annotationen