DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.2601#0446
5I1
a Sufficere iuſſimus.
t fpsrs cuas quir vre
plurimas. & . pradictis,
5 Et ſic in illis caſibus
verberarea permitti-
tur, & facit ſuprà de nu-
pt. 22. Sadſcriptitio. A c¬
GVRSIVS.
b Qod oi b Nolumus. b filiuse
eeulteaaut tamen poteſt dimitre.
22e.2S miio, re patrem, cogẽdo eum
n in verb fla¬ vt ſe emancipett vt ffſi
gelli.. à parente quis fuerit ma.
t Emancipare
filiu parer et-
iam inuit? ple
a Marito vxo-
ris caſtigatio
permiſla.
e(Ex ſeripto. ſie S. de
runque eogi tempore non ſol pe. 5 con-
tur. teftatione. AccvS.
dNon omnis d’ Perimere. ſi d talis
ndulterà ma ſit, qui per legem Iu-
tito potuerit occiditvt
cidi. Co. de adulter. l. Grac-
chus de quibus dicitur ff.
de adulte. l. marito,
e Tradere. ſeil. eſſe ll-
centiam marito dici-
mus. ACCVRS.
F Punire. JNohie a¬
liquem ex præſumptio-
e Damnari ex net damnari: vt hic, &
preſumptione infrà vt nul iu. Spen. &
quis poreſt. C de adult. l ſi qui. Sed
iFait ad liy contra, ſa depod abſen-
iaa ſi quueont cOntra, N. eep-.
taaxtra de co¬ tem- in prin. Solu, hic eſt
uabit elerie. & ſpeciale in odium ſper-
mulier vbi tra- nentis denuciationem.
Aart de argu ſr de ope n. nunl.
ſuſpicionis prator.S j. J Et nota,
fsentétia par- quod vtraque f parte
te vuraquepre prsẽti dari debet ſen-
ſente dari de- tentia, niſi actor crimi-
bet. ne probato receſſerit ex
cauſa:uvt Cod. de adultl.
uamuis indubitati. &
lamnarur reus ad mor-
tem ad inſtar ſacrilegl:
vt Cod. de adul. l quam-
uis. in fin. fœmina ver
conuncta per ſenten-
tiam, in monaſterium
mittiturverberata prius:
t infrà, vt nul iud. . a¬
dulteram collix.
g Crimen. ſ. volumus
eſſe iudici.
hPeceatorum veniam.
Not. in Eccleſia po-
tius, quam alibi oran-
gEecleſia, pre dum: qua gremium6
priuaoridilo- non claudit redeunti-
cus dicitur. bus:vt C. de ſumma Tri-
nit.l fin. licet alibi orare
liceat: vt S vt in priua.
do.S. jan prin.
i eg , qua ſimpler
eſt hc relatio: vt ibi,
mulier, qua damnauit,
t Leges, que ſaluauit nam non hex-
interdicut, né dem leges puniunt, qui
trim punitt den leges puniunt, qua
e Vindicari id eſt, de-
fendi: & cõſecutiue di-
cas: nam ex quo quis
uniendus eſt, nemo
eum defendere debet.
iQu in Eecle l Deſpexrunt. qN6i
ſiam deliquit, debet quis eius, in quẽ
dcdleſiaiue deiquit, implorare?
til
rineque de el....d1.
uarineque de auxilium-vn f de minor.
I Auxilii eius lauxilium in fin. & ffſi
fruſtra quis quis ali. teſtariprol.j in
implorat, que princi. & ff de arbi. iſed
oiendit. ſſeruminfnfi ſa&
ff de legj l-cum pater.6.
libertis. & Cod. de pact.l.
um proponas. & de trã-
ſact. lſiue apud ata-&l.
ſi quis maior. ACCVR-
SIVS.
J Colloquen.
tem.
ſtibus cœciderit ſine aliqua cau-
ſarú, quas contra vxores ad ma-
trimonij ſolutionẽ ſufficere iuſ-
ſimus a, matrimonij quidem ſo-
lutionẽ ex hoc fieri nolumus b:
virú autem, qui monſtratur ſine
huiuſmodi cauſa vel flagellis, vel
fuſtibus ccidiſſe vxorem ſuam,
tantum pro huiuſmodi iniuria
ex alia ſua dare ſubſtantia vxo-
ri etiam conſtante matrimonio,
quãtum tertia pars antenuptia-
lis facit largitatis.
CAPVT XV.
Si quis ſuſpicatus fuerit de aliquo
velle eum pudori vxoris ſuæ
illudere.
Adulterium praſumptum iu-
ris praſumptione probatum, puni-
tur ſicut & verum, vindicta ſua
marito quandoque permiſſa: his
obtinentibus in caſibus furoris, &
pendentibus nõdum finitis.BART.
J His quoque J etiam illud
adicimus, vt ſi quis forſan ſu-
ſpicatur aliquẽ velle ſu vxo-
ris illudere caſtitati, & cõteſta-
tiones el ex ſcriptoF tres de-
ſtinauerit habentes teſtimoia
trium virorum fide dignorum,
& poſt has tres ex ſeripto con-
teſtationes inuenerit eum con-
uenientem ſu vxori:ſi quidé
in ſua domo, aut ipſius vxoris,
aut adulteri, aut in popinis, aut
in ſuburbanis: eſſe licẽtiam ma-
rito propriis manibus talé per-
imere d, nullum periculum
ex hoc formidanti. Si verô in
alio loen talem-inuenerit cum
ſua vxore loquentem, non mi-
nùs tribus teſtibus fide dignis
conuocatis, per quos probare
poſſit quôd eum cum ſua vxo-
re cõperit: iudici tradere e cri-
mina examinanti. Illum verô
pro veritate cognoſcentem, poſt
tres ex ſcripro conteſtationes
cum tali muliere eum inuen-
tum:talem quidem, tãquam ex
hoc ſolo adulterij crimini ſub-
iacenté, nulla alia ratione que-
ſita punire f: licentiam autem
exequi crimen.
1. Quia verô ita comperiun-
tur aliqui impij, vt etiam in ve-
nerandis domibus prſumant
in talibus ſe miſcere ſceleribus
& ibi de peccatis tractare, vbi
conſueuerunt Deum timentes
peccatorum veniam poſtula-
re: iubemus, vt ſi quis talis in-
ueniatur in locis venerabilibus
alienæ vxori, de qua in ſuſpi-
cione eſt, poſt tres (ſicut dictum
eſt) conteſtationes loqui, licen-
tiam eſſe eius marito vtraſque
perſonas defenſori Eccleſiæ,
aut aliis clericis tradere: vt ad
Authenticorum Collatio nona.
eorum periculi diuiſim iſti ſer-
uẽtur, donec iudex hoc cogno-
ſcẽs mittat ad Epiſcopum ciui-
tatis, quatenus ei iſti tradãtur,
vt debeant ſuſtinere tormẽtum
ſecundûm leges, qua ?interdi-
cüt adulteros à ſanctiſſimis Ec-
cleſiis vindicari : nullam ne-
que in hoc aliam iudice qua-
rente de adulterio probationẽ,
niſi tres (ſicuti iam ſuprà dixi-
mus) conteſtationes, his enim
tribus conteſtationibus oſten-
ſis, omnibus modis illi ſicuti
adulteri punientur. Non enim
debent huiuſmodi perſonæ in
venerabili loco munimen ha-
bere, quem ipſi per ſcelus pro-
priun deſpereritl, man leos
qui alibirapinas mulierum, aut
adulteria committut, & ad ora-
tionum domos confugiunt, ab
eis vindicari noſtræ leges non
ſinunt: quomodo illis, qui in
ipſa Eccleſia tale ſcelus ſtudue-
rint perpetrare, permittimus ali-
quod auxilium ex Eccleſiaſticis
terminis inuenire? ſed omni-
bus modis iudicibus eos tradi,
& pœnam ſuſtincre, qua digni
ſunt, qui ſanctiſſima loca vio-
lare prſumunt. Quis enim ibi
delinquit, vbi ſalutem petat? Et
gencraliter diſponimus, vt ſi
quis inuenerit ſuam vxorem,
aut filiam, aut neptem, aut
ſponſam in venerandis locis cú
alioquo loquentem & ſuſpiea-
512
m Ab ei. ſcilicet Ee,
cleſiis. ACCVRS.
nSNon ſinunt quô mi-
nus extrahantur:ut ſu-
prà de man princip. Sne-
que autem collatii. Ae-
CVRSIVS,
O J Loquentem, prace-
dentibus denuntiatio-
nibusvt ſuprà diximus
in vxorealias eſſet ini-
quum. Ac vvS..
pJ Amicabili. Hie no.
de adulterio a tranſigi ! Prligere d
-LL’H ,,augere de
poſſe amicabiliter. Sed dulteio an,
contrà, Cod. de tranſa. quomods
ltraſigere. Sol, quod li lceat
dicitur, non reſeras ad
adulterij cauſam! de
qua tranſigi non licet:
ſed ad cteros ſuperio-
res caſus omnes, qui sut
in iſta conſtitutione ſe-
cundum Ioann. Alij di-
cuthho ius nouum Vel
rais t fer porſtre l a aoui-
is, nõ cauſatio gratit
propter pecuniam:ſieut temitti poreſt.
in aliis capitulis, qua
non irrogant ponan
ſanguinis: ve ff. de iure
filin fiſci l. eiuu. Vel
hoc trahitur ad preteri-
ta facta. Vel fieri poreſt
tranſactio ante litem
conteſtatam, vel cœ-
ptamnon poſtea.
DE HEREDI-
bus ah inteſtato ve-
nientibus, &c.
q5 Venientibus. Hi
incipit collatio ix. conſti.
1 ſed quidam habent in
cõſtitutione ſuperiori prin-
cipium huius coll.
a Pluri
tus fuerit turpis gratia cauſæ eos colloqui, tradat eos
defenſori, aut aliis ſanctiſſimæ eius Eccleſi clericis,
vr ipſo ſuo periculo vtraſque perſonas diuiſim tandiu
cuſtodiant, donec iudex eos accipiat, & ſecundûm le-
ges cauſas decernat.
EPILOGVS.
JQua igitur per præſentem, & in perpetuum va-
lituram legem noſtra definiuit tranquillitas, in omni-
bus prdictis caſibus valere volumus: niſi tamen non-
dum aur iudiciali decrero, aut amicabili p conuentio-
ne deciſa ſunt: qua ſuû robur habere ſancimus. Glo-
rioſa igitur, & eminentiſſima auctoritas tua in hac
quidem inclyta ciuitate edictis propoſitis ad notitiam
perducat vniuerſorum: in prouinciis autem per pra-
cepta ad clariſſimos prouinciarum iudices deſtinata
hc omnibus facere manifeſta feſtiner:vt nullus peni-
tus ignoret quæ pro vtilitate noſtrorum collatorum à
nobis diſpoſita ſunt:ita tamen, vt omnibus per propri?
pracepta pronunciet: quatenus ſine quolibet iniuſte
diſpendio noſtris collatoribus præſentis legls fiat inſi-
nuatio. Dat.xV. R. Ian. Dom. Iuſt. PP. Aug.xv. Baſilie
V.C. Conſule.
COLLATIO IX.
DE HEREDIBVS AB INTESTATO VE.
uientibus , & de agnatorum iure ſublato.
TITVLVS
I.
ouella conſtitutio cxvii.
uam late explanaui in libello de hareditatibus, & bo-
no poſab inteſtato.CoNT.
Imperator Iuſtinianus Auguſtus Petro glorioſiſſimo prafe-
cto ſacrorum prætoriorum Orientis.
Cognatio triplex eſt vt ait No.89. diuiditur enim in paremes &
liberos, qui in recta linea conſtituutur, & cos qui tut extraſuerſe,
ue
a Sufficere iuſſimus.
t fpsrs cuas quir vre
plurimas. & . pradictis,
5 Et ſic in illis caſibus
verberarea permitti-
tur, & facit ſuprà de nu-
pt. 22. Sadſcriptitio. A c¬
GVRSIVS.
b Qod oi b Nolumus. b filiuse
eeulteaaut tamen poteſt dimitre.
22e.2S miio, re patrem, cogẽdo eum
n in verb fla¬ vt ſe emancipett vt ffſi
gelli.. à parente quis fuerit ma.
t Emancipare
filiu parer et-
iam inuit? ple
a Marito vxo-
ris caſtigatio
permiſla.
e(Ex ſeripto. ſie S. de
runque eogi tempore non ſol pe. 5 con-
tur. teftatione. AccvS.
dNon omnis d’ Perimere. ſi d talis
ndulterà ma ſit, qui per legem Iu-
tito potuerit occiditvt
cidi. Co. de adulter. l. Grac-
chus de quibus dicitur ff.
de adulte. l. marito,
e Tradere. ſeil. eſſe ll-
centiam marito dici-
mus. ACCVRS.
F Punire. JNohie a¬
liquem ex præſumptio-
e Damnari ex net damnari: vt hic, &
preſumptione infrà vt nul iu. Spen. &
quis poreſt. C de adult. l ſi qui. Sed
iFait ad liy contra, ſa depod abſen-
iaa ſi quueont cOntra, N. eep-.
taaxtra de co¬ tem- in prin. Solu, hic eſt
uabit elerie. & ſpeciale in odium ſper-
mulier vbi tra- nentis denuciationem.
Aart de argu ſr de ope n. nunl.
ſuſpicionis prator.S j. J Et nota,
fsentétia par- quod vtraque f parte
te vuraquepre prsẽti dari debet ſen-
ſente dari de- tentia, niſi actor crimi-
bet. ne probato receſſerit ex
cauſa:uvt Cod. de adultl.
uamuis indubitati. &
lamnarur reus ad mor-
tem ad inſtar ſacrilegl:
vt Cod. de adul. l quam-
uis. in fin. fœmina ver
conuncta per ſenten-
tiam, in monaſterium
mittiturverberata prius:
t infrà, vt nul iud. . a¬
dulteram collix.
g Crimen. ſ. volumus
eſſe iudici.
hPeceatorum veniam.
Not. in Eccleſia po-
tius, quam alibi oran-
gEecleſia, pre dum: qua gremium6
priuaoridilo- non claudit redeunti-
cus dicitur. bus:vt C. de ſumma Tri-
nit.l fin. licet alibi orare
liceat: vt S vt in priua.
do.S. jan prin.
i eg , qua ſimpler
eſt hc relatio: vt ibi,
mulier, qua damnauit,
t Leges, que ſaluauit nam non hex-
interdicut, né dem leges puniunt, qui
trim punitt den leges puniunt, qua
e Vindicari id eſt, de-
fendi: & cõſecutiue di-
cas: nam ex quo quis
uniendus eſt, nemo
eum defendere debet.
iQu in Eecle l Deſpexrunt. qN6i
ſiam deliquit, debet quis eius, in quẽ
dcdleſiaiue deiquit, implorare?
til
rineque de el....d1.
uarineque de auxilium-vn f de minor.
I Auxilii eius lauxilium in fin. & ffſi
fruſtra quis quis ali. teſtariprol.j in
implorat, que princi. & ff de arbi. iſed
oiendit. ſſeruminfnfi ſa&
ff de legj l-cum pater.6.
libertis. & Cod. de pact.l.
um proponas. & de trã-
ſact. lſiue apud ata-&l.
ſi quis maior. ACCVR-
SIVS.
J Colloquen.
tem.
ſtibus cœciderit ſine aliqua cau-
ſarú, quas contra vxores ad ma-
trimonij ſolutionẽ ſufficere iuſ-
ſimus a, matrimonij quidem ſo-
lutionẽ ex hoc fieri nolumus b:
virú autem, qui monſtratur ſine
huiuſmodi cauſa vel flagellis, vel
fuſtibus ccidiſſe vxorem ſuam,
tantum pro huiuſmodi iniuria
ex alia ſua dare ſubſtantia vxo-
ri etiam conſtante matrimonio,
quãtum tertia pars antenuptia-
lis facit largitatis.
CAPVT XV.
Si quis ſuſpicatus fuerit de aliquo
velle eum pudori vxoris ſuæ
illudere.
Adulterium praſumptum iu-
ris praſumptione probatum, puni-
tur ſicut & verum, vindicta ſua
marito quandoque permiſſa: his
obtinentibus in caſibus furoris, &
pendentibus nõdum finitis.BART.
J His quoque J etiam illud
adicimus, vt ſi quis forſan ſu-
ſpicatur aliquẽ velle ſu vxo-
ris illudere caſtitati, & cõteſta-
tiones el ex ſcriptoF tres de-
ſtinauerit habentes teſtimoia
trium virorum fide dignorum,
& poſt has tres ex ſeripto con-
teſtationes inuenerit eum con-
uenientem ſu vxori:ſi quidé
in ſua domo, aut ipſius vxoris,
aut adulteri, aut in popinis, aut
in ſuburbanis: eſſe licẽtiam ma-
rito propriis manibus talé per-
imere d, nullum periculum
ex hoc formidanti. Si verô in
alio loen talem-inuenerit cum
ſua vxore loquentem, non mi-
nùs tribus teſtibus fide dignis
conuocatis, per quos probare
poſſit quôd eum cum ſua vxo-
re cõperit: iudici tradere e cri-
mina examinanti. Illum verô
pro veritate cognoſcentem, poſt
tres ex ſcripro conteſtationes
cum tali muliere eum inuen-
tum:talem quidem, tãquam ex
hoc ſolo adulterij crimini ſub-
iacenté, nulla alia ratione que-
ſita punire f: licentiam autem
exequi crimen.
1. Quia verô ita comperiun-
tur aliqui impij, vt etiam in ve-
nerandis domibus prſumant
in talibus ſe miſcere ſceleribus
& ibi de peccatis tractare, vbi
conſueuerunt Deum timentes
peccatorum veniam poſtula-
re: iubemus, vt ſi quis talis in-
ueniatur in locis venerabilibus
alienæ vxori, de qua in ſuſpi-
cione eſt, poſt tres (ſicut dictum
eſt) conteſtationes loqui, licen-
tiam eſſe eius marito vtraſque
perſonas defenſori Eccleſiæ,
aut aliis clericis tradere: vt ad
Authenticorum Collatio nona.
eorum periculi diuiſim iſti ſer-
uẽtur, donec iudex hoc cogno-
ſcẽs mittat ad Epiſcopum ciui-
tatis, quatenus ei iſti tradãtur,
vt debeant ſuſtinere tormẽtum
ſecundûm leges, qua ?interdi-
cüt adulteros à ſanctiſſimis Ec-
cleſiis vindicari : nullam ne-
que in hoc aliam iudice qua-
rente de adulterio probationẽ,
niſi tres (ſicuti iam ſuprà dixi-
mus) conteſtationes, his enim
tribus conteſtationibus oſten-
ſis, omnibus modis illi ſicuti
adulteri punientur. Non enim
debent huiuſmodi perſonæ in
venerabili loco munimen ha-
bere, quem ipſi per ſcelus pro-
priun deſpereritl, man leos
qui alibirapinas mulierum, aut
adulteria committut, & ad ora-
tionum domos confugiunt, ab
eis vindicari noſtræ leges non
ſinunt: quomodo illis, qui in
ipſa Eccleſia tale ſcelus ſtudue-
rint perpetrare, permittimus ali-
quod auxilium ex Eccleſiaſticis
terminis inuenire? ſed omni-
bus modis iudicibus eos tradi,
& pœnam ſuſtincre, qua digni
ſunt, qui ſanctiſſima loca vio-
lare prſumunt. Quis enim ibi
delinquit, vbi ſalutem petat? Et
gencraliter diſponimus, vt ſi
quis inuenerit ſuam vxorem,
aut filiam, aut neptem, aut
ſponſam in venerandis locis cú
alioquo loquentem & ſuſpiea-
512
m Ab ei. ſcilicet Ee,
cleſiis. ACCVRS.
nSNon ſinunt quô mi-
nus extrahantur:ut ſu-
prà de man princip. Sne-
que autem collatii. Ae-
CVRSIVS,
O J Loquentem, prace-
dentibus denuntiatio-
nibusvt ſuprà diximus
in vxorealias eſſet ini-
quum. Ac vvS..
pJ Amicabili. Hie no.
de adulterio a tranſigi ! Prligere d
-LL’H ,,augere de
poſſe amicabiliter. Sed dulteio an,
contrà, Cod. de tranſa. quomods
ltraſigere. Sol, quod li lceat
dicitur, non reſeras ad
adulterij cauſam! de
qua tranſigi non licet:
ſed ad cteros ſuperio-
res caſus omnes, qui sut
in iſta conſtitutione ſe-
cundum Ioann. Alij di-
cuthho ius nouum Vel
rais t fer porſtre l a aoui-
is, nõ cauſatio gratit
propter pecuniam:ſieut temitti poreſt.
in aliis capitulis, qua
non irrogant ponan
ſanguinis: ve ff. de iure
filin fiſci l. eiuu. Vel
hoc trahitur ad preteri-
ta facta. Vel fieri poreſt
tranſactio ante litem
conteſtatam, vel cœ-
ptamnon poſtea.
DE HEREDI-
bus ah inteſtato ve-
nientibus, &c.
q5 Venientibus. Hi
incipit collatio ix. conſti.
1 ſed quidam habent in
cõſtitutione ſuperiori prin-
cipium huius coll.
a Pluri
tus fuerit turpis gratia cauſæ eos colloqui, tradat eos
defenſori, aut aliis ſanctiſſimæ eius Eccleſi clericis,
vr ipſo ſuo periculo vtraſque perſonas diuiſim tandiu
cuſtodiant, donec iudex eos accipiat, & ſecundûm le-
ges cauſas decernat.
EPILOGVS.
JQua igitur per præſentem, & in perpetuum va-
lituram legem noſtra definiuit tranquillitas, in omni-
bus prdictis caſibus valere volumus: niſi tamen non-
dum aur iudiciali decrero, aut amicabili p conuentio-
ne deciſa ſunt: qua ſuû robur habere ſancimus. Glo-
rioſa igitur, & eminentiſſima auctoritas tua in hac
quidem inclyta ciuitate edictis propoſitis ad notitiam
perducat vniuerſorum: in prouinciis autem per pra-
cepta ad clariſſimos prouinciarum iudices deſtinata
hc omnibus facere manifeſta feſtiner:vt nullus peni-
tus ignoret quæ pro vtilitate noſtrorum collatorum à
nobis diſpoſita ſunt:ita tamen, vt omnibus per propri?
pracepta pronunciet: quatenus ſine quolibet iniuſte
diſpendio noſtris collatoribus præſentis legls fiat inſi-
nuatio. Dat.xV. R. Ian. Dom. Iuſt. PP. Aug.xv. Baſilie
V.C. Conſule.
COLLATIO IX.
DE HEREDIBVS AB INTESTATO VE.
uientibus , & de agnatorum iure ſublato.
TITVLVS
I.
ouella conſtitutio cxvii.
uam late explanaui in libello de hareditatibus, & bo-
no poſab inteſtato.CoNT.
Imperator Iuſtinianus Auguſtus Petro glorioſiſſimo prafe-
cto ſacrorum prætoriorum Orientis.
Cognatio triplex eſt vt ait No.89. diuiditur enim in paremes &
liberos, qui in recta linea conſtituutur, & cos qui tut extraſuerſe,
ue