DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.2602#0085
2
A¬
1
1
De rerum diuiſione. Tit j.
n
DE RERVM DI-
uiſione.
a Contiuu Dictum a eſt de perſo-
nis, ſequitur de rebus: vt
promiſit ã. de iure nat.
gen. & ciui. S-fin de qui-
bus dicit vſque ad ti de
obl.Et in hot medio dici-
tur qualiter acquiruntur
res iure naturali: vt à5.
ſingulor. vſque ad tit.
de vſucap. Itom qualiter
iure ciuili, vt ab inde in
antea. Item qualiter iure
ſingulari:vt vſque ad tit.
anc Gl-te- de teſt Ité qualiter l per
net, & ſequi vniuerſitatem: vt ex te-
tur Ang. hic. ſtamento, vel ab inteſta-
to, vel ſimili modo: vt à
titul. de teſtam.vſque ad
tit. de obligatio. A c¬
CVRS.
Vperiore li-
ls tee
tit. diuiditur
principaliter
in duas partes. J Primô
J Vt res pros continuat iſtum librum
fan. Por: ad pracedenem. 5 Se-
tVtres taſt, cudô incipit tractatum.
religioſa. Secunda ibi; Modo vi-
diciturin lr. quVT ..:
ſe Item iſta ſe-
e Diuiſio.
INSTITVTIONVM
D. IVSTINIANI SACRATIS-
SIMI PRINCIPIS,
LIBER
DE RERVM DIVISIONE,
& acquirendo ipſarum
dominio.
TITVLVS
Secundam iuriſprudentiæ parte
quæ eſt de rebus, pertractandam
ſumit Imperator, & ſummam re-
rum diuiſioem annectit.
I.
Vperiore libro de
iure perſonarum?
expoſuimus: mo-
dô b videamus de
rebus, qua vel in noſtro pa-
trimonio af, vel extra d pa-
trimonium noſtrû habenturE.
Quœdam f enim naturali iure
eo. I. rerum orteueue, Larr ’,...-I......1.¬
quulu fubdiuiditur principaliter in duas partes Na primô pouit
uini iuris, qua de rebus cõmunibus iure naturali, de publicis, & de his qua sut
dam humani.
i quadà ſunt
in parrimonio,
noſtro, quda lure
vniuerſitatis, & de his que in nullius bonis sút. & omnia iſta per
exempla clarificat. G Secundô ponit quaiter res acquirãtur de
gentiu, & efficiãtur priuatoru. Secúda ibi; Singulorum auté.
er. Agi Per. Et illa ſecüda ſubdiuiditur locô ſuo. Redeo ad primã, qua ſub-
diuiditur in quatuor partes. J Primô pouit exẽpla de cõmuui-
bus. JSecundo de publicis. 5 Tertiô de his qua sut vniuerſita-
tis. Quartô de his que nullius ſunt. Secunda ibi: Flumina. Ter-
tia ibi:Vniuerſitatis. Quarta ibi: Nullius auté. ret. CASVS. Dicit
Iuſtinianus cõtinuando proceſsu ſuum: Poſtquam in ſuperiore
libro de iure perſonarû expoſuimus: modô in hoc ſecúdo libro
de rebus:que in patrimonio noſtro, vel extra noſtrum patrimo-
niu habentur, videamus. 2.Sed pone: Domine, vos dixiſtis mi-
hi ſuprà, quôd vultis determinare de rebus qu ſunt in patri
monio noſtro, vel extramuquid eſt iſta diuiſio ſufficiẽs?Adhoc
reſp.quod ſic: & quod ſufficiens diuiſio prmiſſa ſit, tali ratione
liquet: quia qudam naturali iure communia ſunt omnium,
qudam publica, quadam vniuerſitatis, qudam nullius, plerã-
que ſingulorum: & ea qu ſingulorum ſunt, variis ex cauſis ac-
quiruntur: ſicuti ex inferioribus apparebit FRANC.
a qDe iure porſonarum ab
illo titulo, de iure perſonarû.vſq; huc.
bi uooſeut promiſnus ſupra de iure nai sſ Acves.
c Patrimonio
aptitudine. Aptæ enim ſunt eſſe in patrimonio,
vt res pro derelicto habita. ACCVRS.
2In noſtro patrimonio. Patrimonium bona paterna ſignificat:
matrimonium bona marerna. Seneca li. j. de benefi cap i. quia la-
te parentis matrimonij ſit, &c. qui tamen locus ab Eraſmo de-
prauatus eſt nam & apud Suet. Tranq. & Val. Max-ita matrimo-
nium accipi alij quidam adnotarunt. Hoc autem in loco in pa-
trimonio: id eſt, in bonis. Seruitutes propriè ex bonis non ſunt.
l. jfde vſifruct leg. at quia certé non ſunt etiam omnin extra
bona, magis eſt vt bonis adnumerentur. igitur non ea tantum
qua ſunt: ſed etiam que
intelliguntur: id eſt, incorporalia in
bonis noitris computantur. CviAc.
d’Vel extrà. ſaptitudine: quia non ſunt apte vt ſint in patri-
moniovt ſunt res ſacræ, vel
ligioſ: vt infrà eo nullius, in-
terdum tamen dict res ſunt in patrimonio: vt ſi ab hoſtibus
captæ ſunt: vt ffade religl cum loca ſimiliter res prophane extra
patrimonium noſtrum ſunt, ſi religioſis adhrent: vt ff. de rei
vindi. l. que religioſis.
e Habentur. tahs diuiſio hic ſumitur. Rerú enim alix ſunt in
patrimonio, alie extrà qu videtur inſufficiẽs: nam alie süt nec
d Exẽpla non
ponimus vt
vera ſint: ſed
in patrimonio, nec extrà, vt ſeruitures: vt ffde vſufr leg l.j-cõtrà.
Sed lodicit, quod hic pueris d loquitur ſimpliciter. nam que-
dam pro docendis pueris dicuntur, qua alias non dicerentur: vt
veper ea addil ſſ de act & oblig Lohligationã in fi quod non eſt veriſimile, quod
ceis aliquid proptet pueros male loquatur: vnde nõ placet. Alij dicut hic
diſeat, ſeias de incoporalibus rebus tantûm loqui: quod faiſum eſt: quod
A. Egi Per. colligitur ex continuatione huius tituli ad quatuor ſequentes.
Nos dicimus, ſeruitures eſſe in bonis noſtris, cûm eari nomi-
ne agamus, & excipiamus:viff.de acquir. re. dol rem. & lſtatuas.
Quod autem in dldicitur, eas non eſſe in bonis nec extra:dici-
II.
communia ſunt g omniuml,
quadam publica f, qudam
vniuerſiraris l, qudã nulliusl,
pleraque ſingulorum: quæ m ex
variis cauſis cuique acquirun-
tur, ſicut ex ſubiectis appare-
bit.
Hæc quæ ſcribuntur hic, ſunt
communta omnium: & ides ad lit-
tus maris accedi poteſt: dummodo
abſtineatur à villis, & locis ibi po-
ſitis. ARET.
1. JEt quidem naturali iure8
communiae ſunt omnium hec:
aër, aqua profluens f, marer, &
per hocs littora maris. Nemo
igitur ad littus maris accedere
1
prohibetur: dum tamen à villist,
s
5
tur ided: quia per ſe nõ
ceſentur ?vt eſt poſleſ¬a Ratio, quie
ſio tigni in domo poſi- nõ poſſunt ſta-
tiquia non intelligitur te line re, vel
.. A. I perſona, cuius
tignum, dum durat do ſunt. lſiaiena
mus per ſe vv f de vſu noe tureſff de
capio leum qui. ſuuca gPer.
fy Quadam. hic fit alia
diuiſo.
gS Cemmunia ſunt...
non P tamen agitur b Cõmune ali
communi diuidúdo: ſe¬ quid eſſe po-
cundum Plac. Anr teſtide quo ta-
.. men, aut cuius
T10. Quia non poſſunt omine com-
ſtare ſine re, vel perſo muni diuidun
na, cuius ſuntl ſi alis¬ dongi non po
na. S. hoc iure. cum ſi-t..
1 1. ... a. j Qot modi!
mili. ſr de vſur. Aug. tot mois
Aret. cum, vide hle
h Omnium. ſ. vſu: notabiliter
non proprietate:vt dice- perAnggi.
tur infrà eod. S. & qui- ier.
dem.
i ( Publica. quaſi po-
pulica. ſomnium popu-
lorum: vt ſuprà titu.iS.
conſequens. & infrà od.
S. flumina. 2. Alias dici-
tur publicum quod eſt
huius populi, vel ilius proſuens iur,
tantûm: vr cãpus Marr gentium com-
tius: vt C. de ſacroſanct. munis non eſl
Eccleſl.fi. & hoc dicitur cias.
magis vniuerfitatis. Ac-
CVRS.
t Aqua non
e Vniuerſitatis vt infrà eo. S. vniuerſitatis.
l ſ Nullius.vt infrà eo . nullius.
m Qua. ſcilicèt, que ſunt ſingulorum nec enim ad ſuperiora
refertur.
n 5 Ex ſubiectis infrà eoS ſingulorum vſque ad finem tituli.
Et quidam Diuiditur in quatuor partes. Primô ponit dictû. c Diuiſio.
Secundô ex dicto infert. Tertiô illationem reſtringit. Quartô
illationem reſtrictionis aſſignat. Secunda ibi. Nemo. Tertia ibit
Dum tamen. Quarta ibi Quia non ſunt. Areti.CASVS. Domine,
dicatis mihi, ſi placet, que ſunt cõmunia omnium?Ad hoc reſp.
Amice, Certe naturali iure introductum eſt, quod communia
ſunt omnium animantium hec, ſcilicet aër, & aqua de cœlo ca-
dens, & mare: & per conſequens littus maris: cum ſit eius ac-
ceſſio. Vnde dico, quod nemo ad littus maris prohibetur acce-
dere dum tamen à villis, & monumentis, & ædificiis in littore
poſitis ſe abſtineat: quia huiuſmodi vill, & œdificia non ſunt
communia de iure gentiumſicut eſt ipſum mare. Sed domine,
dicatis mihi, in quantum durat littus maris? Ad hoc reſpond.
Imper. Amice, littus maris durat quatenus hyemalis fluctus,
quando maximus eſt, excurrit. Et hæc dicuntur vſque ad illum
S. Flumina autem. Franc. de Aret.
0 Naturali iure.i.iure gentium d, quod eſt naturali ratione
inductum: vt ffade iuſt & iure.l. omnes. quod vere de quo hic lo-
quitur:vt infrà eod ſingulorum. & in fine huius S. nam iure na-
turali primauo etiam alia eſſent communia. AccvRS.
d’Tu dic, quod
immõ de ure
naturali prime
uorquia quan-
do imperatori
p Communia. non tamen agitur communi diuidundo, ſecun- placuit de iure-
dûm Pla. niſi poſtquam facta fuerint occupantium. Et quod di-
cit, omnium, ſcilicet vſu, non proprietate, vt prædixi.
q Profluens.i de clo cadens.
r Mare. ſic ffde iniur l iniuriarum.j.S. ſi quis me prohibeat.
gentium intel-
ligere: illud ex
preſfit, ut n S.
riparum. r S.
letoru, injra eo-
ſS Et per hoc.i per conſequens, cu ſit acceſſio maris arg infrà eo. Nec obſtat ar.
Sſi tamen. Sed contraſfne quid in loc public.l littora vbi dicitur,
littora eſſe populi Romani. Sed illud eſt verum quoS ad iuriſ-
dictionẽ:vere tamen ſunt communia:vt hic ſic C. de quadr pral.
bene à Zenone ſecus in ripa fluminis que non eſt publica, licèt
flumen ſit publicum: vt infrà eoS riparum. ibi, ſed proprietus Et alis nõ es
Gleſſ quia ius
gentium iuri
naturali dero-
gauit quãtum
ad alas res:
et
poteſt eſſe ratio, quia inundatie fluminis rari venit: & ideà differentia in-
poteſt eſſe vtilitas in proprietate ripe. At mare aſſiduë inun-ter commune,
dat: vnde paruula eſſer vtilitas: non ergo proprietas quritur:
vt Cod. de boique li lege fin.S fin. ACCVRS.
& publicum.
ſecundum om
nes doct. hie.
Accedere. Non piſcandi tantum: ſed eriam adiſicandi, oc-e Littora ma-
cupandi, vſurpandi cauſa. lquod in littoref. de acq. rer, doml in
littore ff.ne quid in loc, pub. Nam communiumfrerui proprietas
omnibus paret, ideõque & in mari conſtructa œdificia, moles,
Saduerus. l. littora ſſ ne quid uula luut.
de acq rer. dom.l.. S quod ſi fommunium
pileve iactx, eius ſunt qui iecit:l.
in loc. pub. l-quamuis. l. crgo. S. vlt. j
quis f de nou opermunc. CVIAe.
ris populi o¬
mani ſunt iu-
riſdictione: ve-
re tanen coit-
rerum proprie
t qi’ilu. Ab alio ibi poſitis. & habet duas ſignificationes. dici tas omnibus
1 .....1A . lalirarirrIed Pa
tur enim caſa, vel inſula quadam in qua non habitatur: ſed vel Pi
ttet.
retia ponuntur, vel propter aquam illuc confugitur, vel fructus
reponitur: vt hic, & fade vſufr. d.arboribus in princ.Si verô ibi ha-
bitaretur, eſſet prdium vrbanum: vt infrà, de ſeru, ruſtic. prad.
Spradiorum. Item dicitur villa congregatio hominum.
a SMonu
A¬
1
1
De rerum diuiſione. Tit j.
n
DE RERVM DI-
uiſione.
a Contiuu Dictum a eſt de perſo-
nis, ſequitur de rebus: vt
promiſit ã. de iure nat.
gen. & ciui. S-fin de qui-
bus dicit vſque ad ti de
obl.Et in hot medio dici-
tur qualiter acquiruntur
res iure naturali: vt à5.
ſingulor. vſque ad tit.
de vſucap. Itom qualiter
iure ciuili, vt ab inde in
antea. Item qualiter iure
ſingulari:vt vſque ad tit.
anc Gl-te- de teſt Ité qualiter l per
net, & ſequi vniuerſitatem: vt ex te-
tur Ang. hic. ſtamento, vel ab inteſta-
to, vel ſimili modo: vt à
titul. de teſtam.vſque ad
tit. de obligatio. A c¬
CVRS.
Vperiore li-
ls tee
tit. diuiditur
principaliter
in duas partes. J Primô
J Vt res pros continuat iſtum librum
fan. Por: ad pracedenem. 5 Se-
tVtres taſt, cudô incipit tractatum.
religioſa. Secunda ibi; Modo vi-
diciturin lr. quVT ..:
ſe Item iſta ſe-
e Diuiſio.
INSTITVTIONVM
D. IVSTINIANI SACRATIS-
SIMI PRINCIPIS,
LIBER
DE RERVM DIVISIONE,
& acquirendo ipſarum
dominio.
TITVLVS
Secundam iuriſprudentiæ parte
quæ eſt de rebus, pertractandam
ſumit Imperator, & ſummam re-
rum diuiſioem annectit.
I.
Vperiore libro de
iure perſonarum?
expoſuimus: mo-
dô b videamus de
rebus, qua vel in noſtro pa-
trimonio af, vel extra d pa-
trimonium noſtrû habenturE.
Quœdam f enim naturali iure
eo. I. rerum orteueue, Larr ’,...-I......1.¬
quulu fubdiuiditur principaliter in duas partes Na primô pouit
uini iuris, qua de rebus cõmunibus iure naturali, de publicis, & de his qua sut
dam humani.
i quadà ſunt
in parrimonio,
noſtro, quda lure
vniuerſitatis, & de his que in nullius bonis sút. & omnia iſta per
exempla clarificat. G Secundô ponit quaiter res acquirãtur de
gentiu, & efficiãtur priuatoru. Secúda ibi; Singulorum auté.
er. Agi Per. Et illa ſecüda ſubdiuiditur locô ſuo. Redeo ad primã, qua ſub-
diuiditur in quatuor partes. J Primô pouit exẽpla de cõmuui-
bus. JSecundo de publicis. 5 Tertiô de his qua sut vniuerſita-
tis. Quartô de his que nullius ſunt. Secunda ibi: Flumina. Ter-
tia ibi:Vniuerſitatis. Quarta ibi: Nullius auté. ret. CASVS. Dicit
Iuſtinianus cõtinuando proceſsu ſuum: Poſtquam in ſuperiore
libro de iure perſonarû expoſuimus: modô in hoc ſecúdo libro
de rebus:que in patrimonio noſtro, vel extra noſtrum patrimo-
niu habentur, videamus. 2.Sed pone: Domine, vos dixiſtis mi-
hi ſuprà, quôd vultis determinare de rebus qu ſunt in patri
monio noſtro, vel extramuquid eſt iſta diuiſio ſufficiẽs?Adhoc
reſp.quod ſic: & quod ſufficiens diuiſio prmiſſa ſit, tali ratione
liquet: quia qudam naturali iure communia ſunt omnium,
qudam publica, quadam vniuerſitatis, qudam nullius, plerã-
que ſingulorum: & ea qu ſingulorum ſunt, variis ex cauſis ac-
quiruntur: ſicuti ex inferioribus apparebit FRANC.
a qDe iure porſonarum ab
illo titulo, de iure perſonarû.vſq; huc.
bi uooſeut promiſnus ſupra de iure nai sſ Acves.
c Patrimonio
aptitudine. Aptæ enim ſunt eſſe in patrimonio,
vt res pro derelicto habita. ACCVRS.
2In noſtro patrimonio. Patrimonium bona paterna ſignificat:
matrimonium bona marerna. Seneca li. j. de benefi cap i. quia la-
te parentis matrimonij ſit, &c. qui tamen locus ab Eraſmo de-
prauatus eſt nam & apud Suet. Tranq. & Val. Max-ita matrimo-
nium accipi alij quidam adnotarunt. Hoc autem in loco in pa-
trimonio: id eſt, in bonis. Seruitutes propriè ex bonis non ſunt.
l. jfde vſifruct leg. at quia certé non ſunt etiam omnin extra
bona, magis eſt vt bonis adnumerentur. igitur non ea tantum
qua ſunt: ſed etiam que
intelliguntur: id eſt, incorporalia in
bonis noitris computantur. CviAc.
d’Vel extrà. ſaptitudine: quia non ſunt apte vt ſint in patri-
moniovt ſunt res ſacræ, vel
ligioſ: vt infrà eo nullius, in-
terdum tamen dict res ſunt in patrimonio: vt ſi ab hoſtibus
captæ ſunt: vt ffade religl cum loca ſimiliter res prophane extra
patrimonium noſtrum ſunt, ſi religioſis adhrent: vt ff. de rei
vindi. l. que religioſis.
e Habentur. tahs diuiſio hic ſumitur. Rerú enim alix ſunt in
patrimonio, alie extrà qu videtur inſufficiẽs: nam alie süt nec
d Exẽpla non
ponimus vt
vera ſint: ſed
in patrimonio, nec extrà, vt ſeruitures: vt ffde vſufr leg l.j-cõtrà.
Sed lodicit, quod hic pueris d loquitur ſimpliciter. nam que-
dam pro docendis pueris dicuntur, qua alias non dicerentur: vt
veper ea addil ſſ de act & oblig Lohligationã in fi quod non eſt veriſimile, quod
ceis aliquid proptet pueros male loquatur: vnde nõ placet. Alij dicut hic
diſeat, ſeias de incoporalibus rebus tantûm loqui: quod faiſum eſt: quod
A. Egi Per. colligitur ex continuatione huius tituli ad quatuor ſequentes.
Nos dicimus, ſeruitures eſſe in bonis noſtris, cûm eari nomi-
ne agamus, & excipiamus:viff.de acquir. re. dol rem. & lſtatuas.
Quod autem in dldicitur, eas non eſſe in bonis nec extra:dici-
II.
communia ſunt g omniuml,
quadam publica f, qudam
vniuerſiraris l, qudã nulliusl,
pleraque ſingulorum: quæ m ex
variis cauſis cuique acquirun-
tur, ſicut ex ſubiectis appare-
bit.
Hæc quæ ſcribuntur hic, ſunt
communta omnium: & ides ad lit-
tus maris accedi poteſt: dummodo
abſtineatur à villis, & locis ibi po-
ſitis. ARET.
1. JEt quidem naturali iure8
communiae ſunt omnium hec:
aër, aqua profluens f, marer, &
per hocs littora maris. Nemo
igitur ad littus maris accedere
1
prohibetur: dum tamen à villist,
s
5
tur ided: quia per ſe nõ
ceſentur ?vt eſt poſleſ¬a Ratio, quie
ſio tigni in domo poſi- nõ poſſunt ſta-
tiquia non intelligitur te line re, vel
.. A. I perſona, cuius
tignum, dum durat do ſunt. lſiaiena
mus per ſe vv f de vſu noe tureſff de
capio leum qui. ſuuca gPer.
fy Quadam. hic fit alia
diuiſo.
gS Cemmunia ſunt...
non P tamen agitur b Cõmune ali
communi diuidúdo: ſe¬ quid eſſe po-
cundum Plac. Anr teſtide quo ta-
.. men, aut cuius
T10. Quia non poſſunt omine com-
ſtare ſine re, vel perſo muni diuidun
na, cuius ſuntl ſi alis¬ dongi non po
na. S. hoc iure. cum ſi-t..
1 1. ... a. j Qot modi!
mili. ſr de vſur. Aug. tot mois
Aret. cum, vide hle
h Omnium. ſ. vſu: notabiliter
non proprietate:vt dice- perAnggi.
tur infrà eod. S. & qui- ier.
dem.
i ( Publica. quaſi po-
pulica. ſomnium popu-
lorum: vt ſuprà titu.iS.
conſequens. & infrà od.
S. flumina. 2. Alias dici-
tur publicum quod eſt
huius populi, vel ilius proſuens iur,
tantûm: vr cãpus Marr gentium com-
tius: vt C. de ſacroſanct. munis non eſl
Eccleſl.fi. & hoc dicitur cias.
magis vniuerfitatis. Ac-
CVRS.
t Aqua non
e Vniuerſitatis vt infrà eo. S. vniuerſitatis.
l ſ Nullius.vt infrà eo . nullius.
m Qua. ſcilicèt, que ſunt ſingulorum nec enim ad ſuperiora
refertur.
n 5 Ex ſubiectis infrà eoS ſingulorum vſque ad finem tituli.
Et quidam Diuiditur in quatuor partes. Primô ponit dictû. c Diuiſio.
Secundô ex dicto infert. Tertiô illationem reſtringit. Quartô
illationem reſtrictionis aſſignat. Secunda ibi. Nemo. Tertia ibit
Dum tamen. Quarta ibi Quia non ſunt. Areti.CASVS. Domine,
dicatis mihi, ſi placet, que ſunt cõmunia omnium?Ad hoc reſp.
Amice, Certe naturali iure introductum eſt, quod communia
ſunt omnium animantium hec, ſcilicet aër, & aqua de cœlo ca-
dens, & mare: & per conſequens littus maris: cum ſit eius ac-
ceſſio. Vnde dico, quod nemo ad littus maris prohibetur acce-
dere dum tamen à villis, & monumentis, & ædificiis in littore
poſitis ſe abſtineat: quia huiuſmodi vill, & œdificia non ſunt
communia de iure gentiumſicut eſt ipſum mare. Sed domine,
dicatis mihi, in quantum durat littus maris? Ad hoc reſpond.
Imper. Amice, littus maris durat quatenus hyemalis fluctus,
quando maximus eſt, excurrit. Et hæc dicuntur vſque ad illum
S. Flumina autem. Franc. de Aret.
0 Naturali iure.i.iure gentium d, quod eſt naturali ratione
inductum: vt ffade iuſt & iure.l. omnes. quod vere de quo hic lo-
quitur:vt infrà eod ſingulorum. & in fine huius S. nam iure na-
turali primauo etiam alia eſſent communia. AccvRS.
d’Tu dic, quod
immõ de ure
naturali prime
uorquia quan-
do imperatori
p Communia. non tamen agitur communi diuidundo, ſecun- placuit de iure-
dûm Pla. niſi poſtquam facta fuerint occupantium. Et quod di-
cit, omnium, ſcilicet vſu, non proprietate, vt prædixi.
q Profluens.i de clo cadens.
r Mare. ſic ffde iniur l iniuriarum.j.S. ſi quis me prohibeat.
gentium intel-
ligere: illud ex
preſfit, ut n S.
riparum. r S.
letoru, injra eo-
ſS Et per hoc.i per conſequens, cu ſit acceſſio maris arg infrà eo. Nec obſtat ar.
Sſi tamen. Sed contraſfne quid in loc public.l littora vbi dicitur,
littora eſſe populi Romani. Sed illud eſt verum quoS ad iuriſ-
dictionẽ:vere tamen ſunt communia:vt hic ſic C. de quadr pral.
bene à Zenone ſecus in ripa fluminis que non eſt publica, licèt
flumen ſit publicum: vt infrà eoS riparum. ibi, ſed proprietus Et alis nõ es
Gleſſ quia ius
gentium iuri
naturali dero-
gauit quãtum
ad alas res:
et
poteſt eſſe ratio, quia inundatie fluminis rari venit: & ideà differentia in-
poteſt eſſe vtilitas in proprietate ripe. At mare aſſiduë inun-ter commune,
dat: vnde paruula eſſer vtilitas: non ergo proprietas quritur:
vt Cod. de boique li lege fin.S fin. ACCVRS.
& publicum.
ſecundum om
nes doct. hie.
Accedere. Non piſcandi tantum: ſed eriam adiſicandi, oc-e Littora ma-
cupandi, vſurpandi cauſa. lquod in littoref. de acq. rer, doml in
littore ff.ne quid in loc, pub. Nam communiumfrerui proprietas
omnibus paret, ideõque & in mari conſtructa œdificia, moles,
Saduerus. l. littora ſſ ne quid uula luut.
de acq rer. dom.l.. S quod ſi fommunium
pileve iactx, eius ſunt qui iecit:l.
in loc. pub. l-quamuis. l. crgo. S. vlt. j
quis f de nou opermunc. CVIAe.
ris populi o¬
mani ſunt iu-
riſdictione: ve-
re tanen coit-
rerum proprie
t qi’ilu. Ab alio ibi poſitis. & habet duas ſignificationes. dici tas omnibus
1 .....1A . lalirarirrIed Pa
tur enim caſa, vel inſula quadam in qua non habitatur: ſed vel Pi
ttet.
retia ponuntur, vel propter aquam illuc confugitur, vel fructus
reponitur: vt hic, & fade vſufr. d.arboribus in princ.Si verô ibi ha-
bitaretur, eſſet prdium vrbanum: vt infrà, de ſeru, ruſtic. prad.
Spradiorum. Item dicitur villa congregatio hominum.
a SMonu