Universitätsbibliothek HeidelbergUniversitätsbibliothek Heidelberg
Hinweis: Ihre bisherige Sitzung ist abgelaufen. Sie arbeiten in einer neuen Sitzung weiter.
Metadaten

Iustinianus <Imperium Byzantinum, Imperator, I.>
Corpus Ivris Civilis Ivstinianei (Band 5,2): Institutionum, Sive Primorvm Totivs Ivrisprudentiae Elementorum Libri Quatvor: Omnia à mendis quàm accuratissimè repurgata, atque vindicata — Lyon, 1627

DOI Seite / Zitierlink: 
https://doi.org/10.11588/diglit.2602#0197
Überblick
loading ...
Faksimile
0.5
1 cm
facsimile
Vollansicht
OCR-Volltext
345

De acquiſitione, &c. Tit xj.

item l ſili..ſi quis cõtraf de leg praſt.l,ii. Svlt ff de Carb. edict.
in hoc tit propoſit ſunt. Exempla decretalium cõmodiore tra-

dentur loco.CVIAC.

a Principes. Cod. qui admit.ad bon. poſſl pen & fi.
bJ Propetenda. erat enim alia edictalis, qua ex edicto mortui

prtoris competebat.
hanc non erat neceſſé
peti:vr ff de bon poſſll iu.
s ſed ſi nemo Alia decre-
talis, que à prtore vi-
uo decernitur : & hoc
olim ſolemniter: hodie
ſufficit quocunque mo-
do dicat ſe velle agno-
ſcere:quæ iudicialis di-
Aagg ci poteſt quia in iudicis
tid’eſt, volu- praſentia agnoſcitur:vr
tatis ſignum. hic, & Cod. qui admit. ad
tI eſt, prin- bon. poſ..pen. & fi. Item
punqudhodie o poſ-
locum habent? Reſpon.
ſic: nam & ea propone-
re quis poreſt: & contra
tab. neceſſaria etiam eſt
filio emãcipato, & pra-
terito. Item Vnde vir, &
vxor, neceſſaria vide-
tur: & vr oſim ali non
erant neceſſariæ, ſie nec
hodie: eis tamen vti
poſſumus. Alij contrà:
cum nouus modus ſuc-
cedendi ſit inuentus: vr
en auth. de hare. ab inteſt.
per totum. coll ix.
eOſtenderit. coram
quocunque iudice.

a Hodie tamé
receſſit ab au-
la: quia nec
decretu, nec
partis citatio-
ne opus eſt: vt
dlſi. ſecundum

DE ACQVISI-
tione per arroga-
tionem.
Quia P bona, qua no-
bis acquiritur titulo vni-
uerſali: aut acquiruntur
per aditionë hareditatis,
aut per bono poſſ aut per
arrogationem, aut per ad-
dictionẽ bonorun cauſa
libertatum conſeruanda-
rum. fin. ſupr. per quas
gatus agnatio- perſo nob acquirit, ide
nein, iius ſuc- viſo ſuprà de hare & bo.
cedendi tan¬ poſ-ſequitur videre de ac-
quà agnatus: quiſitione per arrogatio-
leus mon ana nen, Poreus.
uan eotPer. fg
tr

Diuiſio.

Perdit arro-

rus. gi.Per.

Sed bene anteriores princi-
pes? & huic cauſæ prouiderut,
ne quis pro petendaP bonorum
poſſeſſione curet; ſed quocun-
que modo admittentis eam iu-
dicium intra ſtatuta tempora
oſtẽderit, plenum habeat eo-
rum q beneficium.

DE ACQVISITIONE
per arrogationem.
TITVLVS XI.
uamuis omnia arrogatt bona.
(his dẽptis, quæ capitis deminutio-
ne pereũt )arrogatori patri olim ple
no iure acquirerẽtur: hodie tamen
ſolus aduẽtitiorũ vſusfructus inſtar
naturali liberorum illt quaritur.
n St & alterius ge-
neris per vniuer-
ſitatẽ ſucceſſiod,
quæ neque lege
duodecim tabula-
rum, neque prætoris edicto;
ſed eo iure quod conſenſu re-
ceptum eſt, introducta eſt. Ecce
enim cum parerfamilias ſeſe in
arrogationem dat, omnes res ſ
eius corporales, & incorpora-
les, queque ei debit ſunt, arro-
gatori anteàs quidem pleno iu-
re acquirebantur: exceptis his
qua per capitis deminutionẽ l
pereunt, quales ſunt operarúi a
obligationes, & ius agnatio-
nis 4. vſus etenim, & vſus-
fructus licèt his anteà connu-
merabantur:attamen capitis de-
minutione minima eos tolli no-

St & alterius Totus iſte titu diuiditur in tres partes. Pri-
mô vnde fuit introducta acquiſitio per arrogationem. Se-

cundô poſteà illud declarat tam de iure antiquo, quam mo-
derno: & quod arrogatori acquiratur. Tertiô, an arrogator te-
neatur ad debita arrogati. Secunda ibi, Ecce enim. Tertia ibi, Sed

ex diuerſo.

d Succeſſio vt ffpro ſociol. actione. S. morte vnius, verſic. ſocietas.
e Conſenſu. ſcilicet arrogantis, & arrogati.
t Omnes res. & etiam filij:vt ſuprà. de adopt. S illud.
gJAnteà. id eſt, iure veteri.
Per capitis deminutionem. ſcilicet minimam: nam dando ſe
in arrogationem, minimam capitis deminutionẽ patitur: vt ſu-

prà, de cap.demi S. minima..
i JOperarum-hoc intellige de operis que à libertis debentur, &
Operas ob- non tranſeunt ad haredem extraneuvt ſunt obſequiales e que
ſequiales, der in faciedo conſtunt ſaſſurgere, & ſimiliatvrff de ope libb hliber.
patronis. titem in fabrilibus incertis:vtſt de oper lib l ſi operari iudicio.
1u. aliud ſi cõduxerit ille arrogatus operas alicuius nam iſtæ arro-
gatori quœruntur.
a Quales ſunt operarum. Hic locus eſt difficilisieú ſe mox Th.
explicaturum pollicetur, non explicat tamẽ errato memori, vt
opinor, qua etiam lapſus eſt in pen.de cap demin. Quaeſtio eſt,
cum adrogatione non pereat ius parronatus. l ſed ſi hac. S patro-
num de in ius voc.l ſi libertus pratorio.l patroni de op libcur tamen
operarum obligatiopereat. Loquitur de operis libertorum.Ser-
uorum enim operas capitis deminutione nõ perire cõſtat inter
omnes. l.2. de vſufrut. leg quod & de fabrilibus, pictoriis, aut
alterius artificij operis mihi debitis dici conuenit Officiales ad-
rogatione pereunt. Officiales ſunt cuiuſcunque artificijopere,
quas patrono hibertus officij cauſa preſtat lopera ſ-de ope.lib ha
natura debétur: & ideô ſi eas ciuili iure indebitas libertus patro-
no exhibuerit, cõdictio ceſſatl ſi nõ ſortem. libertus, de cond. in-

ſtra prohibuit conſtitutio!.
2.Nunc autem nos ean-
dem acquiſitionem qu per ar-
rogationẽ fiebat, coarctauimus
ad ſimilitudinem naturaliú pa-
rentumP. Nihil enim aliud niſi
tãtummodô vſusfructus tã na-
turalibus parentibus ſ, quàm
adoptiuis per filiosfamiliàs ac-
quiritur in his rebus que ex-
trinſecus e filiis obueniunt, do-
minio eis integro ſeruato.
Arrogati filij in arrogatione vi-
ta fucti ſucceſſio ad arrogatorẽ per-
tinet: niſi ſuperſint qui ei praferã-
tur. Itẽ pro debitis ante arrogatia-
nẽ contractis nõ tenetur arrogator.
Mortuo autem filio arrogato
in adoptiua familia, etiam do-
minium rerum eiusy ad arroga-
torem pertranſit: niſi ſupeſint
aliæ perſone?, quæ ex conſtitu-
tione noſtra patrem in his qua
acquiri nõ poſſunt , antecedãt.
Arrogator nõ tenetur nomine pro-
prio ad debita arrogati prius cõtra-
cta ſed nomine fili tenetur.AeT.
3. J Sed ex diuerſo pro eo quod

dedit, ipſo quidẽ iure arroga-
tor non tenetur: ſed nomine filij
cõuenitur e: & ſi noluerit eum
defendere, permittitur credito-
ribus per competentes noſtros
magiſtratus bona qu eius cum
vſufructu futura fuiſſent, ſi ſe a¬
lieno iuri non ſubieciſſet, poſſi-
dere, & legitimo modo ea di-
ſponere.

ad inſtar naturalis.
nes res acquirebantur arroganti.
Parentibus. Vet patribus.

Antecedunt. CvIAc.

is debuit qui ſe in adoptionem

p Alia perſona. vt deſcendentes ex filio arrogato, (vr Cod.
communia de ſuc. l. fin vbi eſt conſtitutio de qua hic fit mentio) Angelhic.
2. Item ſi hic arrogatus eſſet impubes, & impubes decederet,

346

deb. & ſoli patrono debentur: denique ſoli parrono ſoluutur, nõ
adiecto l. ſeruus patroni cum ſeq ff.de ope. lib non alij cuilibet, niſi
iubente patrono, illa qua in artificio ſunt, non haredi patroni
extrano, ill quæ nondum indictæ ſunt, id eſt, que nondû ceſ-
ſerunt. Liberis tamẽ debẽtur:quia patroni ſuntliberis, inquam,

non exhœredatis, etiam
ſi hredes non fuerint.
Credo in l. pro harede.
ſi quid tamen. ff. de ad-
quir. hare. ſie legendum
eſſe, cum petitio carum
etiam nõ haredibus com-
petat in là duobus. &
l. ſi operarum de oper.lib.
ſequitur, & maxime fu-
turarum, quia ſcilicet
preteritarum petitio ſo-
lis haredibus compe-
tit. Creditori ſane ope-
rarum petitio nõ com-
petit. ſed neque adroga-
tori operaruin obliga-
tio acquiri poteſt: quia
patronus non eſt. Ea
igitur obligatio vt ad-
rogatione pereat neceſ-
ſe eſt: quandoquidem
in arrogati perſona con-
ſiſtere non poteſt: quin
& adrogatori ipſa ſta-
tim adquiri videatur. &
hæc eſt huius loci vera,
ni fallor, explicatio. Il-
lud notandum eſt, ab
officiis in iure noſtr
ſeparari obſequia: rur-
ſus fabriles, pictorias,
aut ſimiles operas ſe-
parari ab officialibus,
quod ha officij cauſa à
liberto, illæ non officij
cauſa ab alio, vel à li-
berto nõ vt liberto: ſed
vt à quolibet edantur.
denique nihil eoru, qua
de officialibus ſuprà di-
cta ſunt, in illas cadit.
Illud etiam adiici di-
gnum eſt in . libertus,
pro, veluti pictorias. le-
gendum eſſe vel picto-
rias. vt in l.ea opera.l. que-
tiens. de op.lib. CvIaC.
E Ius agnationis, ius
ſuccedendi, quod quis
per agnationem conſe-

quitur. & hoc hodie eſt: vt infr.eo.S. mortuo. Item ius petendæ
bo. poſſperit, ſi ante eam petitam arrogandum ſe dederit, aliud a Aduentitio-
ſi iam petit: vt ff vnde lib.lfin & de contra tab li-S ſi emancipa¬ rum filij nu-
tus. ACCVRS. ADDITIO. Ius tamen adeundi de iure ciuili
indiſtincte retinet: & fortè etiam inuitus adire cogi poterit

l4 Conſtitutio. C. de vſufru.l. corruptionem. ACcVRS.
m q Nunc autem aduerſatur ei quod ſupra dixerat, quod om-

n Naturalium parentum. vbi ? in adu entitiis tantûm vſus-
fructus quritur:vt C. de bon qua libe.l cum oportet.

0 Qua extrinſecus. id eſt, in aduentitiis.
jRerum eius. Vet non habent, rerum. & paul poſt habent,

d

dus vſusfru-
ctus patri ad-
quiritur.
b Arrogato

que perſona

ſuccedere de-
bent.

c Qu

intefſige, vi
arrogatus eſt
fibi in ſecun-
do gradu: vt

quia eſt arro-

gatus taquam
nepos: aliàs ſe

e cus ſecunduin

uod verû

admitterentur etiam alij ex ſtipulatione: vr ſf de adop. l. non ſi contraxit de
peculio

enim aliter. & le his verbis & lhac autem & ſupr, de adoptio. S. quin i ſibi hs-
cum autem.;. Sed quid in patre naturali, à quo hic arrogatus teditas de lata
erat emancipatus? Reſp. Pleum præferri arrogantic ſed hodie fuerit, diſtin-
fratres vtrinque couiuncti vocabuntur cum arrogante: vt in guitur, an iut
auth de har ab inteſts conſequens collixx a... ſitltrel noa.
qV Non poſſunt vt in aduentitiis:profectitia enim ſibl non au¬ ’El ¬
feruntur.

pudiet, & pa-
S Ipſo quidem iure.Id eſt, pratorio iure. CvrAC. ter adiuerit
r Conuenitur de facto nam nõ tenetur de iure:ſed de his quæ pro ſe, & cc-
cõtraxit, poſtquam fuit arrogat, tenetur de peculios v fdepee. raiut it lin
lin arogatored & ſi tue nõ defendat pater in bonis ipſius parris itirol ul e,
fit miſſio:rvtffquibex cau-in poſeatur l. Fulcinius.Sſi quis. Ace. S’o; e p,

E- ... quus. Acc. nede bo qua
e Conuonitur. Vet- conuenietur. CVIAC. ib. Angel.
 
Annotationen