Universitätsbibliothek HeidelbergUniversitätsbibliothek Heidelberg
Hinweis: Ihre bisherige Sitzung ist abgelaufen. Sie arbeiten in einer neuen Sitzung weiter.
Metadaten

Iustinianus <Imperium Byzantinum, Imperator, I.>
Corpus Ivris Civilis Ivstinianei (Band 5,2): Institutionum, Sive Primorvm Totivs Ivrisprudentiae Elementorum Libri Quatvor: Omnia à mendis quàm accuratissimè repurgata, atque vindicata — Lyon, 1627

DOI Seite / Zitierlink: 
https://doi.org/10.11588/diglit.2602#0203
Überblick
loading ...
Faksimile
0.5
1 cm
facsimile
Vollansicht
OCR-Volltext
357 De verborum obligationibus. Tit xvj. 358

aJMcde. lie Jlocati 5jjſie infrà mandatiS f.n..,
omm an l’e or duddee l oomnodrun à eſt i deai ibi remmea
dedaratio ge- vr vtars, nec inde accepi mercedem. ſi ver merces intere
neralis. niat,erit locatio, & conductio gratuitum enim debet eſſe com-
modatum. ideë teneris ad exactiſſimam diligentiam:ſie j. loca.
S.jſie j. mand.S.j.
Pratereà JCASVs.
Hic proſequitur Iuſti.
quartum modum, qu0
contrahitur re obliga-
tio:dicens quod prater
prædictos modos te
contrahitur obligatio;
ſeil. in depoſito: vnde
ſi tu rem tuam penes
aliquẽ depoſueris, ipſe
re tibi obligatur; &
competit tibi actio de-
poſiti. depoſitarius ta-
men non tenetur niſi
de ſolo dolo (ſubaudi,
& de lata culpalde alio
verd non. vnde ſi rem
depoſitam per modicã
culpam amiſerit depo-
fitarius, non tenetur:
quia eſt quod impute-
tur deponenti. Suæ e¬
nim facilitati imputa-
re debet, & conqueri,
qui rem ſuam cuſto-
diendam amieo tradi-
dit negligenti. Item di-
cit Imperator in . cre-
ditor. quôd non ſolûm
dictis quatuor modis
re contrahitur obliga-
tio, ſed eriam creditor,
qui pignus accepit à
debitore, re obligatur:
& tenetur de ea re re-
ſtituenda, quã accepit,
pignoratitia actione.
Sed domine, dixi ego,
teneturne de leui cul-
pa? Reſpon. quod non.
quia pignus vtriuſque
gratia datum eſt; cre-
ditoris, vt magis pecu-
nia ſua in tuto ſit, & debitoris, quia forſan nõ crederetur eipe-
Depoſide- cunia, proptereà ſufiet vt eractam diligentiam adhibeat. &
claratio. hc eſt illa quam rebus ſuis adhibere ſolet, quam ſi praſtiterit,
c In depoſito quanquam pignus amiſerit, non tenetur: & nihilominus cre-
quando veniat ditum petere poterit-hoc dicit.
dolus, lata cul e T Pratersà. id eſt, prater ſupradictos modos accipiens depo-
pa, & leuii-f ure obigaaur nddeſi b deooſui nenes re ma Ai.
ma. ſitu, re obligatur. Vnde ſi b depoſui penes te rem meam, mihi
d Et ſie cum obligaris; & poſſum agere contra te actione depoſiti ad rem
text dicat, ſole mihi reſtituendam, & teneris ex ſolo dolo, ſi dolum commiſe-
dolonot. quod ris: ſed ſi negligenter cuſtodieris, non teneris. Et ideo ſi depoſi-
licet lex aaa, tarius rem ſibi depoſitam per negligentiam ſuam amiſerit fur-
iue loquatur tat tus reun oepout a per as vs t ...:
tamen exen. to:debet ſibi imputare, qui cuſtodiendam rem ſuam amico ſuo
ditur ad eaſum tradidit negligenti, vt dicitur in fine huius S.
ſimilemivt hic d’ Deponitur id eſt, cuſtodienda datur: vvtff-depoſitl.j. AccvRS.
per Angel. aJ Quia & ipſe legendum, qui & ipſevt in l. iff. de obligatio. &
eDeis laz adinb Commodatarius, depoſitarius, creditor de eadem re te-
Ieiiim nentur. Debitor, id eſt, qui mutuum accepit, de cadem re non
caſus fortuiti tenetur. CVIAC.
differentia. S Dolo. Not in depoſitot ſolum dolum venire: vt hic, & ffde-
tDolus quid, poſitil! Sà iud Item venit lata culpa qua pro dolo accipitur d.
t Culpa lara vr fſelquod Nerua. Quadoque leuiſſima, vt ſi hoe fuerit pact.
n Culpa leuis vt fa.lis ſape Item ſi fuit in culpa, quia portauit rem depoſi-
quid. tam per locum periculoſum: vt ff-commo l. in rebu. lſi vi
i Culpa leuiſ- certo-interdum Item mora facta in reſtitutione: vt fadepoſi.lſi
ſima qii in Aſia S-in. & hic, & ſuperior ſimiliter tenetur de caſt
te leuiſſima f Cupa ſelieet jur bertor umuter tenetur de calu.
mer, aitue tI Cuppe ſeilie pr e¬
eſt caſus fr- g Imputare. ſic infrà pro ſocio S.fina & ffde minor. l. cum man-
nituuſee e lr eu Hme nota aliud eſſe dol
ſit leuis, & ſic h Debet. Hie nota aliud eſſe dolum, vt quando f eſt ma-
ieuigiuur, chinatio ſtudioſa; vn fdl dlu l lis r t, Aliuilaran & eulaan
uos mot n vr non inteligere quod onmnesinteligguntaut fde urit d& fani
cu Mabil.,. jnorantiad requlasſi fulius cdre verborun, & rerd ſigniſicaione.
IIncendiu ns lllas 3.Aliud leuem h, vt deſidi, & negligẽti:vt hic. 4. Aliud
naſcitur ſine leuiſſimam l, vt ſi quocumque modo potuit prœuidere, & non
culpa leuii prauidit vnde furtum fieri non poteſt ſine leuiſima cupa:
mainhabitns ſe pre ſucie le cam imduadr velpncenour nna ulpai ve
tium: de quo u cam nauabue, vel incendium l naſci, licét non
vide plura noceat inculpabilibusve fde oficio prefecti vigiluml nam ſalu
pud Ferrariu em reipublie s-j.l& ffde perieule, & commodo rei vendite lſi ve-
auttlaaa. dita, & ſuprà proii s. s. Aliud caſum fortuitum, qui ſcilicet
nſtitur.

nulla mercede accepta, vel
conſtituta res tibi vrenda data
eſt: alioqui mercede interue-
niente, locatus tibi vſus rei vi-
detur: gratuitum enim debet eſ-
ſe commodatum.
Depoſiarius obligatur re, &
tenetur de dolo.ARET.
3. J Prtereà & is apud quẽ
tes aliqua deponitur d, re obli-
gatur, teneturque actione de-
poſiti, quia & ipſe a de ca re quã
accepit reſtituenda tenetur. Sed
is ex eo ſolo tenetur, ſi quid
dolo commiſerit: culpa!
autem nomine, id eſt, deſidiæ,
ac negligentiæ, non tenetur.
Itaque ſecurus eſt qui parum
diligenter cuſtoditam rem fur-
to amiſerit: quia qui negligenti

dit, non ei, ſed ſux facilitati id
imputare * debet h.
Pignoris quoque obligatio re
contrahitur: que quia vtriuſque
contrahẽtis gratia celebratur, cre-
ditorem de dolo, & leui culpa tan-
tum obnoxium reddit.
4. J Creditor! quoqueT,
qui pignus accepit, re obli-
gatur, qui & ipſe de ea re quam
accepit, reſtituenda tenetur
actione pignoratitial. Sed quia

J Hie S reſpn-

det titff. de pig.
actie.

amico rem cuſtodiendam tra-

1
pruideri non poreſt:t S. proximoS. & C. de pignoratitia atlo-
nel. qua fortuitis. ACCVRS.
i J Creditor. Creditorem accipe ex omni a cauſa: vt in authen. Creditoris,
de fidaiuſſo. S fin. ffde verborum ſignifie Iſi eui.r & crediti ge-
l Acpit.Nota cauté poni,acepit: aliter non dicitur re obli¬ gnitese ſ
garr, ſed pignus credi- miieauo.
pignus vtriuſque gratia datur, tori etiam nuda con-
& debitoris, quô magis pecu¬ enrione teneeur; vr f¬
nia ei credatur, & creditons, de pignorati atiolj. &
nur, & creitors, hypothecaria ſibi na-
quô magis ei in tuto ſit credi¬ ſcitur ad pignus illud
tum, placuit ſufficere, ſi ad eam perſequendum: vt infr.
ren a cuſtodiendam exactam n de ttnituss SitmmSer-
dligentiam adhibeat: quim n pro vide tert.
ſi præſtiterit, & aliquo ſortui-
to caſu rem amiſerit, ſecu-

in l grege.S. & in ſuperfi-
ciarij. ff. de pigno.
rum eſſe ?, nec impediri credi-
tum petere.

l Actione pignoratitia.
Qu naſcitur demûm
ſoluta pecunia, vel a¬
liàs ſatisfacto: vt ff de
pignoratitia actione. l. ſi
rem alienam. .omnis prr s
cunia. J Sie b in actio- Aiiohyeo-
ne tutela, qua demûm Eecaria, eu-
finita tutela naſcitur; quado naſei-
ve ff de tuteli, & ratio- tur.
nibus diſtrahẽdu. l. ſi tu-
tor. 5. fin. & l. ſequenti.
licet quidam dicant e¬
tiam prius eam naſci:
ſed non intentari; vt
notatur in d.j omnis pe-
cuniaACCVRSIVS.
FLORENT.
8 Si ad eam rem. Vet.
quod ad eam rem. In cõ-
modatario exactiorem
requirimus. Cvrac.
m Exatam proprié
ponitur, nõ pro ſuper-
latiuo exactiſſimam: ve
ſuprà eodem. . at is qui
vtendum accepit. non
enim tenetur de leuiſ-
ſima: vt ffde pignorati-
tia actione. l, ſi cm ven-
deret. S. venit autem
l ſeq. ACCVRS.
n Quam. ſcilicet exactam diligentiam.
O Fortuito caſu. Sed quis probabit hunc caſum Reſpond ere-
ditor probat ſe amiſiſſe:vt C. de pigno actiol ſi creditor. Item de-
bitor probabit dolum, vel culpam creditorem commiſiſſe: ve
fide probatio l in exceptionibus. & l.quotiensS. qui dolo. Sed tertiô
creditor probat caſum, ſi vult euadere, licét Bul-aliter diſtin-
xerit: ve not d. l ſi creditor.
p JSecurum eſſe repete, placuit.

DE VERBORV M
obligationibus.

TITVLVS XVI.

Qua ex ſtipulatione, id eſt, vleri,
citroq; facta interrogatione, & re-
ſponſione, obligatio oritur, verbori
obligatio dicitur:ex qua ſi certum
in eam deductum ſit, certi condi-
ctioſi incertum, ex ſtipulatu actie
proficiſcitur. & quamuis ſolenni
quadam verborum formula olim
concipi deberet: hodie tamen qui-
buſcunque verbis (modi vterque
contrahentium quid alter velit,

intelligat )fieri poteſt.

Erbis obligatio con-
trahitur ex interro-
gatione , & reſpõ-
ſione, cú quid darir,

e Et hc eſt
cõmunis opi-
nlo ſecundum
I0 Fab. & pro
cedit indiſtin
cte, quoties ta
lis caſus eſt
qui committi
poſſit ſine cul
pa, vt hoſtium
ineurſus: aliàs
debet probare
in tali caſu cul
pam nõ com-
miſiſſe. Ang.

DE VERBORVM OBLIGA-
tionibus.

Iſta continuatur ad pracedentia, vt patet in textu ſuprà de obli-
gationibus in fine. Aret.

Erbis.JJTotus iſte titulus diuiditur in quatuor partes. Pri-
a nopni uaitet obſigato verbis contrahitur, & qua
actio ex ea reſultet. Secundô, quibus verbis olim, & hodie con-
cipitur. Tertiô, quot modis ſtipulatio fieri poreſt. Quartô, il-
lud per exempla declarat. Secunda ibi; In hac re olim. Tertia
ibi; Omnis ſtipulatio. Quarta ibi; Pure veluti. CASVS. Quaſi-
ui à Iuſtiniano, Domine, qualiter obligatio contrahitur ver-
bis? Et reſpondet: Ex interrogatione pracedente, & reſpou-
ſione ſubſequente, cum quid dari, fierive ſtipulamur. Ex qua
obligatione verborum duæ proficiſcuntur actiones: ſeilicet-
certi condictio ex ſtipulatione, & actio ex ſtipulatu, ſi res in-
certa deducatur in ſtipulationem. Sed domine, quod eſt no-
men verborum obligatio? Et reſpondet dominus Imperator.
quod vocatur ſtipulatio. Sed domine, quare dicitur hc obli-
atio ſtipulatio? Et ad hoc reſpondet quod hoc eſt ideo, quia
ipulun apud veteres firmun appelabatur, à ſtipirte deſcen-
dens: & ide hec obligatio tanquam firma vocabatur ſtipula-
tio. Franc. de Aret.
q Ex intorrogatione. ſcilicet pracedente, & reſponſione ſe-
quente:vt hie, & Cde vſurd jalias non valeret., d Certum eſt
r5 Dari. ſcilicet certuim d, quod appareat quid, quale, vel quod apparet
quantum ſit in obligatione: vt ff-eodeml ſtipulationum. & l. ſe- quid, quale,

quenti.ACCVRS. 111. ... quantum.
MMM 2 aFierive.
 
Annotationen