DOI Page / Citation link:
https://doi.org/10.11588/diglit.7904#0193
345 De reconditis antiquorum Lucernis. 346
PJi.magsnor,
«•10.
[<U.deani.
s £31. tkani.
Impotentia
Plex.
£bi cooipara-
*>ikm propo-
*>it.
^atisri ifflpe-
<jiri poteti >t!e
"fietn corse-
SUatur.
«■/] 8. prws.
««'ssimifiois
e(t. sursum_
?u'escere.
W-«-c5I.r.76.
^vS'« letssni-
^'Ptorubetut
^atHtna fiuis
^isit.
corrumpitur euidenrer: n5 minus enim
ab aere caJido , & humido ignis tan-
quam a concrano extinguitur} quam a
feruente aqua vulgo extingui videa-
tur. Secundam vero assertionemcon-
firmantautoritatc[<rjAristoteiis,qui ali-
bistatuic, tum omnem essenciam esse
naturx sibiiiinilis procreatncem i tuin
naturalissimum esse agentium physico-
rum gencrare libi iimiie j tum denique
sinem, [d] cuius gratia agunt quaecum-
quesecundum naturam agunt,essevc
pro modo nature; iuc; participetduuno»
,ac[Vj perpetuo eiie:quod que iri lndiui-
duo coniequi ncqueunt> ld m specie si-
bi conquirere tencant, generando rem
iibiconsimilem: Acutae sane obiedtio-
nes, quas tamen intime spe<5taca rei na-
tura sic hebetare vaiemus, vt illae nihii
aisertionem nostra labcfa&are queant:
Quod igicur m primis afsercur, Nacu-
ram vbique prudentissimam id iibi pro
£ne non proponere, quod numquam
aisequi poiiit , hoc theorema cauce in-
teihgendum est, namque impocentia il-
la eise potest vei ex parce natMra; ad fi-
nem coilimantis, omni extrinieco age-
ie circumscripto j vel ex parte alicuius
cxterni agentis naturam > quo minus
propoiitum sibi finemassTequatur, im-
pedientis: Sane vt vltro concedimus
naturam eum sibiiinem riumquani^i
proponere> cui conscquendo vires ap-
tasnonhabeat; ita negamusaudacler
naturam sibi in finem illud constituere
non posse,quod ne consequatur,ab ali-
quo impedimento externo prohibea-
tur: sic etenim ab Aristotele [f\ didici-
mus leuissimi finem esse sursum quie-
scere j ignis enim>quakuis [g\ est, ideo
ascendit,vE quiescat in ioco lursum sim-
pliciter j sed tamen a motu caeli rapien-
tisimpeditur quo minusin propriolo-
co vnquam quiescat, semperenim acg-
loingyrum voluiturcum aere supero
totum ignis elementum : sic aqua iti-
dem> qua grauis est > re&a descendit vt
dearsum circa terrara conquicscat, nu-
S^am tamen reuera quiescit > ab exter-
n° agente aliquo semper agitata , quae
tatnen vires habet, quibus in suo loco,
no^impedita ,quiesceretj semperque
quiesCcrec. Non ailterprofecio ssamur
la qua:libct consumpto eo humore,quo
yioiente dcQtf„mhic apudnos detine*
5»
5»
»»
5»
Flamma
ex aitari
sd Csluia
vsquefetri
bisviia.
A batur,sursum ad orbis Lunae-concauuai
semper ascenderet j nisi prius quam co
perueniret, a ■quocumque inuentoin
aere corruptiuo corrumperetur:
Vtrumne cUrus ignis, & nittdus jietie;
ReSlasque furum yerticem cdo tulit \
Et fumma in duras, fufus explicuit coma? „
Siquiscum Tragsedo Seneca in Qedi- [^Adl.x
po [h] qusesiueric 5 iam respondere licec ^2"1"-
aliquaJo contumaci adeo exhalationc
ssammam inniti,vta regione nostrate
U ad caelum vsque pertingere sensu ocu-
iorum conspiciatur; quod ex historia
Suetonijconstat in vita Augusti,vbi hec
ad verbumleguntur, Oct=iuio postea , »
quum per secreta Thracia? exercicum ,>
duceretjinLiberi patris Iucq barbara
caeremonia de filio consulentiidem af-
firmatum cst a Sacerdotibus, quod in-
fuso super altaria mero,tantum flamm? >,
emicuisset,vt supergressa fastigium tem- „
pli,ad caelum vsqs ferretur: vnique olim »
omnino Magno Alexandro apudeas- 5,
C dem Arassacrificantisimileproueniiset
ostentum. Hx>c ille. Sed nos etiam di-
sputationiconcedentes in vltimo can-
delae,siue Iucernas post consumprionem
totius humoris, qui lentore impediebat
quominus ignis sursum ascenderetad
propriumlocum, flammam quidem suo
nutti,atque instinCtu,naturaIique appe-
titu , ac impetu sursum inhiantem mo-
ueri ad propriam sedem sub concauo
Luna» immediate iocatamj quocerte
D perucnirecnisidcxorporccombusto SSi*
eleuata incontrarium maiods roboris vt couampa-
incideretj ncmpein aerem velsoium tur«
sua humiditate, immensitateq. operan-
tem; vel etiamplerumqihumidis,ijsde-
que frigidis vaporibus obseisum, a quo
fiammula igneam naturam exuitur,de-
perdita siecitate, 8c acquisita humidita-
te,AristateIeo[z]monitu,aeream mdai^ t*la.cfcgeo."?.:
tur: qussanetransmutacio eo facilior l^&se^-
est,quo tum inter igncm & aerem sym-
p boIumestpenescaIiditacem;quaequal!- quafeas
fc casestvtriq;eIemento communis: tum ^J^*a«*
aertuncad flammulam nostram com- \it, umsc»r
paratus est agensvalidiisiinum;cuius vi-
ooti ad immensitatemcorporis praepo-
tenti,vt innuit{^]Aristote!es aiicubi vi- [k]i.c*l.r.4<.
reselementorum augensad mignitu- ^2tor,ltn
dinemcorporiseoruni>netaatiiIiiqui- vires eorutn
deinfiamuIarelHift3ri,resisterevepos- £noii propou
se videtur; extinguitur inquara fiamma uoa*tx •
% 3 suc:
Plamma ia
1
PJi.magsnor,
«•10.
[<U.deani.
s £31. tkani.
Impotentia
Plex.
£bi cooipara-
*>ikm propo-
*>it.
^atisri ifflpe-
<jiri poteti >t!e
"fietn corse-
SUatur.
«■/] 8. prws.
««'ssimifiois
e(t. sursum_
?u'escere.
W-«-c5I.r.76.
^vS'« letssni-
^'Ptorubetut
^atHtna fiuis
^isit.
corrumpitur euidenrer: n5 minus enim
ab aere caJido , & humido ignis tan-
quam a concrano extinguitur} quam a
feruente aqua vulgo extingui videa-
tur. Secundam vero assertionemcon-
firmantautoritatc[<rjAristoteiis,qui ali-
bistatuic, tum omnem essenciam esse
naturx sibiiiinilis procreatncem i tuin
naturalissimum esse agentium physico-
rum gencrare libi iimiie j tum denique
sinem, [d] cuius gratia agunt quaecum-
quesecundum naturam agunt,essevc
pro modo nature; iuc; participetduuno»
,ac[Vj perpetuo eiie:quod que iri lndiui-
duo coniequi ncqueunt> ld m specie si-
bi conquirere tencant, generando rem
iibiconsimilem: Acutae sane obiedtio-
nes, quas tamen intime spe<5taca rei na-
tura sic hebetare vaiemus, vt illae nihii
aisertionem nostra labcfa&are queant:
Quod igicur m primis afsercur, Nacu-
ram vbique prudentissimam id iibi pro
£ne non proponere, quod numquam
aisequi poiiit , hoc theorema cauce in-
teihgendum est, namque impocentia il-
la eise potest vei ex parce natMra; ad fi-
nem coilimantis, omni extrinieco age-
ie circumscripto j vel ex parte alicuius
cxterni agentis naturam > quo minus
propoiitum sibi finemassTequatur, im-
pedientis: Sane vt vltro concedimus
naturam eum sibiiinem riumquani^i
proponere> cui conscquendo vires ap-
tasnonhabeat; ita negamusaudacler
naturam sibi in finem illud constituere
non posse,quod ne consequatur,ab ali-
quo impedimento externo prohibea-
tur: sic etenim ab Aristotele [f\ didici-
mus leuissimi finem esse sursum quie-
scere j ignis enim>quakuis [g\ est, ideo
ascendit,vE quiescat in ioco lursum sim-
pliciter j sed tamen a motu caeli rapien-
tisimpeditur quo minusin propriolo-
co vnquam quiescat, semperenim acg-
loingyrum voluiturcum aere supero
totum ignis elementum : sic aqua iti-
dem> qua grauis est > re&a descendit vt
dearsum circa terrara conquicscat, nu-
S^am tamen reuera quiescit > ab exter-
n° agente aliquo semper agitata , quae
tatnen vires habet, quibus in suo loco,
no^impedita ,quiesceretj semperque
quiesCcrec. Non ailterprofecio ssamur
la qua:libct consumpto eo humore,quo
yioiente dcQtf„mhic apudnos detine*
5»
5»
»»
5»
Flamma
ex aitari
sd Csluia
vsquefetri
bisviia.
A batur,sursum ad orbis Lunae-concauuai
semper ascenderet j nisi prius quam co
perueniret, a ■quocumque inuentoin
aere corruptiuo corrumperetur:
Vtrumne cUrus ignis, & nittdus jietie;
ReSlasque furum yerticem cdo tulit \
Et fumma in duras, fufus explicuit coma? „
Siquiscum Tragsedo Seneca in Qedi- [^Adl.x
po [h] qusesiueric 5 iam respondere licec ^2"1"-
aliquaJo contumaci adeo exhalationc
ssammam inniti,vta regione nostrate
U ad caelum vsque pertingere sensu ocu-
iorum conspiciatur; quod ex historia
Suetonijconstat in vita Augusti,vbi hec
ad verbumleguntur, Oct=iuio postea , »
quum per secreta Thracia? exercicum ,>
duceretjinLiberi patris Iucq barbara
caeremonia de filio consulentiidem af-
firmatum cst a Sacerdotibus, quod in-
fuso super altaria mero,tantum flamm? >,
emicuisset,vt supergressa fastigium tem- „
pli,ad caelum vsqs ferretur: vnique olim »
omnino Magno Alexandro apudeas- 5,
C dem Arassacrificantisimileproueniiset
ostentum. Hx>c ille. Sed nos etiam di-
sputationiconcedentes in vltimo can-
delae,siue Iucernas post consumprionem
totius humoris, qui lentore impediebat
quominus ignis sursum ascenderetad
propriumlocum, flammam quidem suo
nutti,atque instinCtu,naturaIique appe-
titu , ac impetu sursum inhiantem mo-
ueri ad propriam sedem sub concauo
Luna» immediate iocatamj quocerte
D perucnirecnisidcxorporccombusto SSi*
eleuata incontrarium maiods roboris vt couampa-
incideretj ncmpein aerem velsoium tur«
sua humiditate, immensitateq. operan-
tem; vel etiamplerumqihumidis,ijsde-
que frigidis vaporibus obseisum, a quo
fiammula igneam naturam exuitur,de-
perdita siecitate, 8c acquisita humidita-
te,AristateIeo[z]monitu,aeream mdai^ t*la.cfcgeo."?.:
tur: qussanetransmutacio eo facilior l^&se^-
est,quo tum inter igncm & aerem sym-
p boIumestpenescaIiditacem;quaequal!- quafeas
fc casestvtriq;eIemento communis: tum ^J^*a«*
aertuncad flammulam nostram com- \it, umsc»r
paratus est agensvalidiisiinum;cuius vi-
ooti ad immensitatemcorporis praepo-
tenti,vt innuit{^]Aristote!es aiicubi vi- [k]i.c*l.r.4<.
reselementorum augensad mignitu- ^2tor,ltn
dinemcorporiseoruni>netaatiiIiiqui- vires eorutn
deinfiamuIarelHift3ri,resisterevepos- £noii propou
se videtur; extinguitur inquara fiamma uoa*tx •
% 3 suc:
Plamma ia
1