DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.53552#0116
χιι ΝΟΤτ£ IN PSEUDOSYNOD. CONSTANTINOPOLIT. m
n Catholici de Lumine Ihabono, nec de aha, assumpti a
Domino corporis deificatione , videntur loqui Palamit® , quam
ipsi errore increatum aliquid & divinum Deoque cosevum
( ipsius scilicet secretam virtutem rn'v ε'νίξγααν ) definiere : nam
de Deitatis undione , ipsa person® Verbi totiusque unguenti
iubftantiali pr®sentia , qua homo Deus personaliter & όμο&ε-
ος extitit, nunquam sic sensere Palam® hostes, quicquid eis
impingant Palamit®; dum unam Dei Virtutem Filium agno-
scunt, nempe subsistentem , & a Deo ( i · Patre ) ut a quo
vere procedit, distindam : quibus essentialem virtutem, &
quae Deus ipse sit , virtualiter solum et eminenter distin-
dam, eaque ratione esse ab essentia didam, non e contra ,
non negant,
23. εΡναζ νομί^αν. Quasi maleficam existimare
corruptionis et interitus audorem , non entis ac vitie. Ita sane
Palam® hostes colligebant, riteque vexat noster Calecas,
ostenditque ex negatione illa omnis commercii essenti® Dei-
tatis cum creaturis Palamitarum errore, destrui mysteritim
Incarnationis, nec nisi eVipe/ac Nestoriano errore conflare,
quod ipfum Palamit® male eis impingunt: Communi scili-
cet Verbi in Christo inhabitatione per asssatum et opera-
tionem , ut in Sandis reliquis et Prophetis : Locus Exod.
hoc solum vult, pro slatu mortalis vit® non videri divinam
•essentiam, nec nisi in diviniorem alium translatis, quo exi-
mia quadam ratione erimus Deo similes, videntes eum sicuti
est, ut audor est diledus Dilcipulus, cujus dum haec seri-
to, martyrii dies anniversarius agitur.
34. Φυτικως Ίκί/ακ τω Tisi tS . Hoc maxime
Palamitici erroris agnoseunt illius impugnatores Catholici,
quod ενεργήματα ( divini scilicet Spiritus effedus ac dona )
increata Deoque co®va & naturalia vellent; insulsissimique
hominum sic proterve oppositum h®reseos damnarent. Ad
Maximum, quod attinet, libet huc scholium asserre ex Re-
gio Cyparissiot® Cod. quo is vindicatur ab ea Palamitarum
Calumnia. Αόχλον ατού τω μεγαλφ Μαζι'μω γεγςα-ΠΓται ,
Φοβ-.'κως τω Ύιω -w Osa ^οσάνοα na' zaw' βχλχτιν τά ττα-
ναγίχ ϊίνόόμιιτς srspVμασα. νΰρός γάζ τω Ρναντιως λέγειν
νγ γραφή ·, «5 Θε»~ ε'ξαμαξίάνει ’ ε'ςοα γάρ ή
αυτά· κτιά τά εαυτγ qyawdy ε'νε'ργχμα /3ΰλ»τίωςι ^αυτή
ή χσΐ'α' ό'τίξ σαφώς ταρί'ςιιτιν αυτίνά etvcu κτι'σμα . βχ-
λήαΗ γάξ Θε» ·, ητάσα ιί κτι'σίς ■, -/J πως χ φανε-
ξά >ι <όυατε siet-t j h tbivui) τ αν τελώ ς χ’ τχτβ γεγραφαι ό Αγιος
ή επ' ίνανχ έννοιας τον λόγον εκλαβόντος y χ'ηι τω
eott/^S ε'^ει συκοφαντησαντες ιοίς άΊλοις ε'ξε'όονη . εςι γάξ
Νσεβως uvetvy φυτικως τεροσάνςα τω Ύιω <τχ Οί» ζασα' τό
ε itu τα ανθρώπινον ·, χόό γάξ ζν τη υπεξχσι'ω αυτχ θεότχτι
ίπαναπαυθ ήσεπιι τά επτά πνΝματα " άπειρος γάξ άυτχ κ}
πανσόλειος * rj ts’ όάπ.ιι τίνος, ΐν ζν εαυτό επαναπαυθά '
W ή άϊίλον εν τω ιιατασκΛα<θε'ντι υ'π' αυτή ναω ·, jtj τά
παρ’ αυτή κατά βχλησιν παξαχθον τα ε'πανεπάυθιισαν y πνεύ-
ματα y Λ’θ-ο'ς εξαρ^Η? άγιον αυτό κ} οτΛιματιν,ον άττοφηναντος '
Incertum num ullo loco [crtptv.m sit magno Maximo, inejsie
natura Filio Dei essedius fanfliffimi Spiritus voluntate pro-
dutfos. Nedum enim id Scriptura adverfatur, verum etiam
Dei Filio injuriosum exisiit. Erit enim ejus natura, velut
ea qit<e ei naturalia sont, voluntatis ejjeilus , ipfaque adeo
essentia: quo palam consicitur, creaturam ejse. Dei enim
voluntate confilio produtfa esi omnis creatura . Et quo-
modo , non manisefia impietas ? Vel igitur Sanftus boc pe-
nitus non scripsit , vel cum alio sensu expofuerit, bi suo
more per calumniam aliis tribuerunt. Pie enim dici queat,
inejsie natura Filio Dei, ratione humanitatis. Neque enim in
ejus Deitate, qua essientiam omnem superat, requiefeent sie-
ptem spiritus; h<ec enim insinita efi, omnemque pnebabet
perfedlionem; nec indiget aliquo, ut in ea requiefeat; fed
plane in templo quod sibi ipsie consiruxit, quieverunt, dum
siatim a principio sianclum illud ac spirituale efsecit. Cui
alteri solutioni flandum ; ut est Maximus valde formalis
(ut ita dicam) preiseque ac proprie loquitur. Hoc enim ssos
ille ex radice Jesse, non ipsum Verbum Deique Filius se-
cundum se, ut ita de illo debuerit Maximus accipere, vel
PalamittE ad ipsum trahere. Querebar Sanfli Maximi gra’
tia, & qui unus, omnis Theologi» velut Lydius Iapis ac
Patrum amussis, suis quidem Gr&cis visus sit; quod qua coe-
pi majestate , typorum elegantia , chartse puritate, meaque
ipsius ac Typographi sedulitate, per meam tenuitatem, icta-
re fugiente, non possem absolvere. Verum abstersit quaere-
XA lam, qua illi favere largitate, animum inclinavit. Amplissi-
mus Ordo nuper in suis Comitiis Generalibus, & qui illi, a
se invitatus , ultroque prseiverat, meritis, quam purpura, cla-
rior, litterarum reique Ecclesiasticte columen , Eminentissimus
Cardinalis Bullionius: per quos Maximus, Deo auspice, bre-
vi lucem videbit.
25. Ο Μ;>τξθΐΓΐ>λ/τ»ς Μελαν/κχ . Videtur,quam Melan-
tiam Ferrarius vocat, Thracia Urbem ac Propontidem , in-
ter Byzantium & Selymbriam. Quod se solum Hypertimum
seribit, non item Exarchum , indicio est ex illis Metropoli-
tis fuisse, qui nomine tenus solum Metropolitse erant, eo
honore donari ab Imperatoribus, cum nullas provincias, nul-
lasve alias Urbes Metropolitica potestate, & quasi Patriar-
chali, regendas haberent. Hi enim omnes Hypertimi dice-
bantur, quasi honore primi , aliisque in provincia Episcopis
prtelati ; non tamen Exarchi, quod idem est ac Patriarcha ,
uti etiam Archiepiscopus; quamquam Patriarcha: nomen ad
majores primarias κατ’ ε'ζογΙ<ι>' Sedes usu restridum est, ut &
Archiepiscopi apud Grsecos.Vel certe Εξα?^«ς magis propria
p notione sese inseribunt, qui Primatis jure plures provincias
verasque Metropoles subjedlas haberent, non qui solum veri.
Metropolitse essent , eoque jure Episcopis aliis in sua pro-
vincia prseefsent: velut qui statim sequitur, Ο Αμασείης y quam
liquet veram Metropolim ac claram urbem in Ponto fuisse,
cum ejus Episcopus non dicatur 'E,^,a^-/pcy quod & ipse orte
Cssariensi Exarcho subesset; pisi deest aliquid in ejus Hub-
seriptionem, cum & ipsum illius nomen desideretur. Fue-
runt Graci mire liberales in titulis, eoque liberaliores’, quo
accisa nimis ditione , magis defici rebus videbantur. Quid
vero istud officii in Philadelphia; & Melanici Metropolitis,K«-
δολικός Ke/Wj Tfi Ρωμα,ι'ων y Judex univerfialis Romanorum,
i. Gra;corum , malim audire ab alio , quam ipse dicere . Num
& istud honorarium quid ab Imperatoribus in eos collatum ,
vel etiam judicaria vera porestas, ipsa Episcopis omnibus non
communis; velut in illis est, quos Rex Christianissimus Consi-
florianos Comites vel episeopos vel alias honoratiores Clericos
adlegit, qui ei sint a sandioribus Consiliis, seu magis una
cum ipso judices vere καθολικός sedeant ; adstantibus quos Li-
bellorum supplicum Magistros vocant. Conseillers d’ Etat,
Q & Maifires de Requeftes. Sedent praterea in Parlamento
( fuprema scilicet regni Curia ) Parisiis Episcopi, quos Pa-
res vocant, nec non Archiepiscopus Parisiensis, suarum Se-
dium jure; prater Clericos, Senatores, quos sic καθολικάς
τάς y nihil vetat dicere .
26. ΜκτξοτΓολι'νις ΐΐιιγων sij ΐΐασ/.χ Ύπε'ξτιμος, Duplex hac
Metropolis, ex illis quas novas Metropoles vocant ex aliis sub-
tradas, fadasque privilegio Metropolitici juris. Amborum
unus Antistes Georgius , quamquam erant Sedes satis dissit®,
nec ex eadem antiquiori Metropoli divis® . Nam altera jan>
Turearum ditioni cesserat, alteram ejus vere Pastor prxsens
ipse regebat. Vel commendata altera Sedium fuerat. Pega?
seu Pag® , Boceti® Urbs in Isthmo Corinthiaco , sub Athe-
niensi olim Metropolita; Parium, Mysi® Urbs ad Helle-
spontum , sub Cyziceno olim Metropolitas.
27. Μ>ιτξοτΓολι'τ»ς Κα^ιχττόλεως Calliopslis, ut in Thesauro
ling. Latin® , quicquid Ferrarius vituperet. Sic certe Κωνς-αν·
τινχοΓολιν y Consiantinopolim reddimus: Etsi aliis forte melius
ΚαΆ/s τόλις sit. Nec enim diversas putem urbes, sed ipsam
-.Thraci® ad Propontidem contra Lampsacum , Gallipoli Ita-
lis . De ea extat egregia Demetrii Cydonii Oratio delibera-
tiva, mihi edita ad calcem Libri de Hstesi Monothelita-
rum; qua Vir sapientissimus vario argumentorum genere pro-
bat , non esse illam cedendam potenti Amurathi, grayiaque
inde damna Gr®corum Imperio creanda , rite pr®sagit. Hinc
quippe Turearum in Europam propagatum Imperium, ipsa
illorum Regia, fada Turearum late Metropoli. Quod tri-
bus his Metropolis non adjedus Hypertimi titulus, argu-
mento est, non sic quoslibet Metropolitas didos esse , ac si
nulla distindio esset; sed fuisse qui sic nudo Metropolit® ti-
tulo potirentur, ut etiam Hypertimi appellatione gauderent;
qua etiam alii sic ambitiose Metropolit® titulum in seipsis
honestarent. Ferrarius has tres Urbes solum Episcopales vo-
cat : atque adeo nov® admodum erant inter Metropoliticas,
necdum sic honorat®, ut qui illis praessent Episcopi, Hy-
pertimi audirent ; adhuc forte Synodo provincia , veroque
Metropolit® subjedi.
n Catholici de Lumine Ihabono, nec de aha, assumpti a
Domino corporis deificatione , videntur loqui Palamit® , quam
ipsi errore increatum aliquid & divinum Deoque cosevum
( ipsius scilicet secretam virtutem rn'v ε'νίξγααν ) definiere : nam
de Deitatis undione , ipsa person® Verbi totiusque unguenti
iubftantiali pr®sentia , qua homo Deus personaliter & όμο&ε-
ος extitit, nunquam sic sensere Palam® hostes, quicquid eis
impingant Palamit®; dum unam Dei Virtutem Filium agno-
scunt, nempe subsistentem , & a Deo ( i · Patre ) ut a quo
vere procedit, distindam : quibus essentialem virtutem, &
quae Deus ipse sit , virtualiter solum et eminenter distin-
dam, eaque ratione esse ab essentia didam, non e contra ,
non negant,
23. εΡναζ νομί^αν. Quasi maleficam existimare
corruptionis et interitus audorem , non entis ac vitie. Ita sane
Palam® hostes colligebant, riteque vexat noster Calecas,
ostenditque ex negatione illa omnis commercii essenti® Dei-
tatis cum creaturis Palamitarum errore, destrui mysteritim
Incarnationis, nec nisi eVipe/ac Nestoriano errore conflare,
quod ipfum Palamit® male eis impingunt: Communi scili-
cet Verbi in Christo inhabitatione per asssatum et opera-
tionem , ut in Sandis reliquis et Prophetis : Locus Exod.
hoc solum vult, pro slatu mortalis vit® non videri divinam
•essentiam, nec nisi in diviniorem alium translatis, quo exi-
mia quadam ratione erimus Deo similes, videntes eum sicuti
est, ut audor est diledus Dilcipulus, cujus dum haec seri-
to, martyrii dies anniversarius agitur.
34. Φυτικως Ίκί/ακ τω Tisi tS . Hoc maxime
Palamitici erroris agnoseunt illius impugnatores Catholici,
quod ενεργήματα ( divini scilicet Spiritus effedus ac dona )
increata Deoque co®va & naturalia vellent; insulsissimique
hominum sic proterve oppositum h®reseos damnarent. Ad
Maximum, quod attinet, libet huc scholium asserre ex Re-
gio Cyparissiot® Cod. quo is vindicatur ab ea Palamitarum
Calumnia. Αόχλον ατού τω μεγαλφ Μαζι'μω γεγςα-ΠΓται ,
Φοβ-.'κως τω Ύιω -w Osa ^οσάνοα na' zaw' βχλχτιν τά ττα-
ναγίχ ϊίνόόμιιτς srspVμασα. νΰρός γάζ τω Ρναντιως λέγειν
νγ γραφή ·, «5 Θε»~ ε'ξαμαξίάνει ’ ε'ςοα γάρ ή
αυτά· κτιά τά εαυτγ qyawdy ε'νε'ργχμα /3ΰλ»τίωςι ^αυτή
ή χσΐ'α' ό'τίξ σαφώς ταρί'ςιιτιν αυτίνά etvcu κτι'σμα . βχ-
λήαΗ γάξ Θε» ·, ητάσα ιί κτι'σίς ■, -/J πως χ φανε-
ξά >ι <όυατε siet-t j h tbivui) τ αν τελώ ς χ’ τχτβ γεγραφαι ό Αγιος
ή επ' ίνανχ έννοιας τον λόγον εκλαβόντος y χ'ηι τω
eott/^S ε'^ει συκοφαντησαντες ιοίς άΊλοις ε'ξε'όονη . εςι γάξ
Νσεβως uvetvy φυτικως τεροσάνςα τω Ύιω <τχ Οί» ζασα' τό
ε itu τα ανθρώπινον ·, χόό γάξ ζν τη υπεξχσι'ω αυτχ θεότχτι
ίπαναπαυθ ήσεπιι τά επτά πνΝματα " άπειρος γάξ άυτχ κ}
πανσόλειος * rj ts’ όάπ.ιι τίνος, ΐν ζν εαυτό επαναπαυθά '
W ή άϊίλον εν τω ιιατασκΛα<θε'ντι υ'π' αυτή ναω ·, jtj τά
παρ’ αυτή κατά βχλησιν παξαχθον τα ε'πανεπάυθιισαν y πνεύ-
ματα y Λ’θ-ο'ς εξαρ^Η? άγιον αυτό κ} οτΛιματιν,ον άττοφηναντος '
Incertum num ullo loco [crtptv.m sit magno Maximo, inejsie
natura Filio Dei essedius fanfliffimi Spiritus voluntate pro-
dutfos. Nedum enim id Scriptura adverfatur, verum etiam
Dei Filio injuriosum exisiit. Erit enim ejus natura, velut
ea qit<e ei naturalia sont, voluntatis ejjeilus , ipfaque adeo
essentia: quo palam consicitur, creaturam ejse. Dei enim
voluntate confilio produtfa esi omnis creatura . Et quo-
modo , non manisefia impietas ? Vel igitur Sanftus boc pe-
nitus non scripsit , vel cum alio sensu expofuerit, bi suo
more per calumniam aliis tribuerunt. Pie enim dici queat,
inejsie natura Filio Dei, ratione humanitatis. Neque enim in
ejus Deitate, qua essientiam omnem superat, requiefeent sie-
ptem spiritus; h<ec enim insinita efi, omnemque pnebabet
perfedlionem; nec indiget aliquo, ut in ea requiefeat; fed
plane in templo quod sibi ipsie consiruxit, quieverunt, dum
siatim a principio sianclum illud ac spirituale efsecit. Cui
alteri solutioni flandum ; ut est Maximus valde formalis
(ut ita dicam) preiseque ac proprie loquitur. Hoc enim ssos
ille ex radice Jesse, non ipsum Verbum Deique Filius se-
cundum se, ut ita de illo debuerit Maximus accipere, vel
PalamittE ad ipsum trahere. Querebar Sanfli Maximi gra’
tia, & qui unus, omnis Theologi» velut Lydius Iapis ac
Patrum amussis, suis quidem Gr&cis visus sit; quod qua coe-
pi majestate , typorum elegantia , chartse puritate, meaque
ipsius ac Typographi sedulitate, per meam tenuitatem, icta-
re fugiente, non possem absolvere. Verum abstersit quaere-
XA lam, qua illi favere largitate, animum inclinavit. Amplissi-
mus Ordo nuper in suis Comitiis Generalibus, & qui illi, a
se invitatus , ultroque prseiverat, meritis, quam purpura, cla-
rior, litterarum reique Ecclesiasticte columen , Eminentissimus
Cardinalis Bullionius: per quos Maximus, Deo auspice, bre-
vi lucem videbit.
25. Ο Μ;>τξθΐΓΐ>λ/τ»ς Μελαν/κχ . Videtur,quam Melan-
tiam Ferrarius vocat, Thracia Urbem ac Propontidem , in-
ter Byzantium & Selymbriam. Quod se solum Hypertimum
seribit, non item Exarchum , indicio est ex illis Metropoli-
tis fuisse, qui nomine tenus solum Metropolitse erant, eo
honore donari ab Imperatoribus, cum nullas provincias, nul-
lasve alias Urbes Metropolitica potestate, & quasi Patriar-
chali, regendas haberent. Hi enim omnes Hypertimi dice-
bantur, quasi honore primi , aliisque in provincia Episcopis
prtelati ; non tamen Exarchi, quod idem est ac Patriarcha ,
uti etiam Archiepiscopus; quamquam Patriarcha: nomen ad
majores primarias κατ’ ε'ζογΙ<ι>' Sedes usu restridum est, ut &
Archiepiscopi apud Grsecos.Vel certe Εξα?^«ς magis propria
p notione sese inseribunt, qui Primatis jure plures provincias
verasque Metropoles subjedlas haberent, non qui solum veri.
Metropolitse essent , eoque jure Episcopis aliis in sua pro-
vincia prseefsent: velut qui statim sequitur, Ο Αμασείης y quam
liquet veram Metropolim ac claram urbem in Ponto fuisse,
cum ejus Episcopus non dicatur 'E,^,a^-/pcy quod & ipse orte
Cssariensi Exarcho subesset; pisi deest aliquid in ejus Hub-
seriptionem, cum & ipsum illius nomen desideretur. Fue-
runt Graci mire liberales in titulis, eoque liberaliores’, quo
accisa nimis ditione , magis defici rebus videbantur. Quid
vero istud officii in Philadelphia; & Melanici Metropolitis,K«-
δολικός Ke/Wj Tfi Ρωμα,ι'ων y Judex univerfialis Romanorum,
i. Gra;corum , malim audire ab alio , quam ipse dicere . Num
& istud honorarium quid ab Imperatoribus in eos collatum ,
vel etiam judicaria vera porestas, ipsa Episcopis omnibus non
communis; velut in illis est, quos Rex Christianissimus Consi-
florianos Comites vel episeopos vel alias honoratiores Clericos
adlegit, qui ei sint a sandioribus Consiliis, seu magis una
cum ipso judices vere καθολικός sedeant ; adstantibus quos Li-
bellorum supplicum Magistros vocant. Conseillers d’ Etat,
Q & Maifires de Requeftes. Sedent praterea in Parlamento
( fuprema scilicet regni Curia ) Parisiis Episcopi, quos Pa-
res vocant, nec non Archiepiscopus Parisiensis, suarum Se-
dium jure; prater Clericos, Senatores, quos sic καθολικάς
τάς y nihil vetat dicere .
26. ΜκτξοτΓολι'νις ΐΐιιγων sij ΐΐασ/.χ Ύπε'ξτιμος, Duplex hac
Metropolis, ex illis quas novas Metropoles vocant ex aliis sub-
tradas, fadasque privilegio Metropolitici juris. Amborum
unus Antistes Georgius , quamquam erant Sedes satis dissit®,
nec ex eadem antiquiori Metropoli divis® . Nam altera jan>
Turearum ditioni cesserat, alteram ejus vere Pastor prxsens
ipse regebat. Vel commendata altera Sedium fuerat. Pega?
seu Pag® , Boceti® Urbs in Isthmo Corinthiaco , sub Athe-
niensi olim Metropolita; Parium, Mysi® Urbs ad Helle-
spontum , sub Cyziceno olim Metropolitas.
27. Μ>ιτξοτΓολι'τ»ς Κα^ιχττόλεως Calliopslis, ut in Thesauro
ling. Latin® , quicquid Ferrarius vituperet. Sic certe Κωνς-αν·
τινχοΓολιν y Consiantinopolim reddimus: Etsi aliis forte melius
ΚαΆ/s τόλις sit. Nec enim diversas putem urbes, sed ipsam
-.Thraci® ad Propontidem contra Lampsacum , Gallipoli Ita-
lis . De ea extat egregia Demetrii Cydonii Oratio delibera-
tiva, mihi edita ad calcem Libri de Hstesi Monothelita-
rum; qua Vir sapientissimus vario argumentorum genere pro-
bat , non esse illam cedendam potenti Amurathi, grayiaque
inde damna Gr®corum Imperio creanda , rite pr®sagit. Hinc
quippe Turearum in Europam propagatum Imperium, ipsa
illorum Regia, fada Turearum late Metropoli. Quod tri-
bus his Metropolis non adjedus Hypertimi titulus, argu-
mento est, non sic quoslibet Metropolitas didos esse , ac si
nulla distindio esset; sed fuisse qui sic nudo Metropolit® ti-
tulo potirentur, ut etiam Hypertimi appellatione gauderent;
qua etiam alii sic ambitiose Metropolit® titulum in seipsis
honestarent. Ferrarius has tres Urbes solum Episcopales vo-
cat : atque adeo nov® admodum erant inter Metropoliticas,
necdum sic honorat®, ut qui illis praessent Episcopi, Hy-
pertimi audirent ; adhuc forte Synodo provincia , veroque
Metropolit® subjedi.