DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.30676#0038
6 DE INGENIORUM MODERATIONE
tates qualdam ediscant, quas ignorare praeiiet, quam iclre. Discunt
ii Medicorum more vuinera & vitia, quae in aliis sanent, in se
non admittant; & dum alienae presunt voiuntati, non metuunt suae«
Quae hadfenus dcauximus ad commendandam Veritatis indo-
lem , (emper in se honestam, Sc nostro soluni vitio interdum perni-
ciosam, muitorum au6loritate consirmari poirunt. Unus tamen instar
omnium erk mìhi S. Augustinus. Quaerit ilie -Gap. r. iib. i. de ii-
bero ArbÌL n.um quid maii efse possit discipiina, seu discere, quod
discipuiorum est, uti Magistrorum dodfrina, sive docere. jQuis au-
àcat, respondet Evodius, dieere malam ejje difciplinam ? Mtbt bonum
'u'tdemr. Gui Augustmus: Bsne fane, siquidem fcìentia per illam da-
tur, aut eucitatur ; nec quifdam nisi per disciplinam aliquià difcit.
Ubi vero addidit, se acbitrari, nulia raaia, immo nihii nili honum,
per disciplinam percipi, frustra querendum ak, a quo male sacere di-
scamus ; siquidem non difcuntur mala; aut fit difcuntur, 'vitanda, noii
sacienda dtfcuntur. Quum tamen Evodius dubita-re vìderetur, aiiam
esse discipiinam, per quam bene facere, aiiam per quam male face-
re discamus : Saltem, inquit Augustinus, inteiltgentiam nonnifii konum
putas. lsiam plane, reponit Evodius, ita bonam puto, ut non Ntdeam^
quid in bomine pessit esfe praefiantius, »//o diuerim tdiq-uam 1
intelligentiam malam ej]e posjfe. Hinc Augustinus dicere pergit:
crgo omnis inteUigentìa bona eft, /-/cc quisquam qui non inteUigit, di-
scit : omnis qui difcit, bene facit ; omnis enim qui difcit, inteiiìgit ;
(D 1 omnis qui intcllìgit, bene sacit, Dum autem intdìigentiam quam-
libet Augustinus Ìaudat, utique inteihgentiam, disciplinamque Veri
{ìgnifìcat; neque enim Faisum disci inteliigive proprie dicicu-r. Ita-
que perspefta institutione naturae ambige-ndum non est, quin gene-
raiiter loquendo jiceat homini Verum quodvis indagare, sibiq-ue etiani
de iilius inventione gratuiari, dummodo ake in animis nostris haereat
semper effatum istud: Bonum quidem ejje omnia fcire, fed non omni-
bus ujti ; & Verkatum earum non este nobis curiose comparandam
notitiam , quae iilustrare quidein inteiieFium postint , seft voìuntati
perversae faces simui ministrare ad ftagitia.
Nunc progrediamur. Amplistima Boni & Veri farnilia in quam-
plurimas ciasfes dividitur. Nos cereris divisionibus dimistis, & de solo
Vero ioquentes, Yeikatem nunc divìdimus in duas acies. Siquidem
akera ...est Veritas, quae sckur; akera, quae c.redit-ur. Prioreni in
nos immittit accuratus usus externorum sensimm, ubi ad eorum fi-
dem accedat examen , atcuekconsenius rationis, aut quando illarm
tates qualdam ediscant, quas ignorare praeiiet, quam iclre. Discunt
ii Medicorum more vuinera & vitia, quae in aliis sanent, in se
non admittant; & dum alienae presunt voiuntati, non metuunt suae«
Quae hadfenus dcauximus ad commendandam Veritatis indo-
lem , (emper in se honestam, Sc nostro soluni vitio interdum perni-
ciosam, muitorum au6loritate consirmari poirunt. Unus tamen instar
omnium erk mìhi S. Augustinus. Quaerit ilie -Gap. r. iib. i. de ii-
bero ArbÌL n.um quid maii efse possit discipiina, seu discere, quod
discipuiorum est, uti Magistrorum dodfrina, sive docere. jQuis au-
àcat, respondet Evodius, dieere malam ejje difciplinam ? Mtbt bonum
'u'tdemr. Gui Augustmus: Bsne fane, siquidem fcìentia per illam da-
tur, aut eucitatur ; nec quifdam nisi per disciplinam aliquià difcit.
Ubi vero addidit, se acbitrari, nulia raaia, immo nihii nili honum,
per disciplinam percipi, frustra querendum ak, a quo male sacere di-
scamus ; siquidem non difcuntur mala; aut fit difcuntur, 'vitanda, noii
sacienda dtfcuntur. Quum tamen Evodius dubita-re vìderetur, aiiam
esse discipiinam, per quam bene facere, aiiam per quam male face-
re discamus : Saltem, inquit Augustinus, inteiltgentiam nonnifii konum
putas. lsiam plane, reponit Evodius, ita bonam puto, ut non Ntdeam^
quid in bomine pessit esfe praefiantius, »//o diuerim tdiq-uam 1
intelligentiam malam ej]e posjfe. Hinc Augustinus dicere pergit:
crgo omnis inteUigentìa bona eft, /-/cc quisquam qui non inteUigit, di-
scit : omnis qui difcit, bene facit ; omnis enim qui difcit, inteiiìgit ;
(D 1 omnis qui intcllìgit, bene sacit, Dum autem intdìigentiam quam-
libet Augustinus Ìaudat, utique inteihgentiam, disciplinamque Veri
{ìgnifìcat; neque enim Faisum disci inteliigive proprie dicicu-r. Ita-
que perspefta institutione naturae ambige-ndum non est, quin gene-
raiiter loquendo jiceat homini Verum quodvis indagare, sibiq-ue etiani
de iilius inventione gratuiari, dummodo ake in animis nostris haereat
semper effatum istud: Bonum quidem ejje omnia fcire, fed non omni-
bus ujti ; & Verkatum earum non este nobis curiose comparandam
notitiam , quae iilustrare quidein inteiieFium postint , seft voìuntati
perversae faces simui ministrare ad ftagitia.
Nunc progrediamur. Amplistima Boni & Veri farnilia in quam-
plurimas ciasfes dividitur. Nos cereris divisionibus dimistis, & de solo
Vero ioquentes, Yeikatem nunc divìdimus in duas acies. Siquidem
akera ...est Veritas, quae sckur; akera, quae c.redit-ur. Prioreni in
nos immittit accuratus usus externorum sensimm, ubi ad eorum fi-
dem accedat examen , atcuekconsenius rationis, aut quando illarm