DOI article:
Mielczarek, Mariusz: Macieja z Miechowa wiedza o pieniądzu antycznym
DOI Page / Citation link: https://doi.org/10.11588/diglit.21230#0244
(ok.l522-pol580)2 oraz lekarz i hebraista Wacław Koler (zm. W 1546 r.)3.
Listę tę można poszerzyć o kasztelana wojnickiego Jana Krzysztofa Tarnow-
skiego (1536/7-1567)4, Stanisława Reszkę (1544-1600)5, a także innych6.
Wśród wyżej wymienionych szczególne miejsce przypadło Maciejowi
z Miechowa. Ten lekarz i astrolog, znawca historii oraz geografii, rektor
Akademii Krakowskiej7, jako pierwszy w opublikowanej drukiem pracy
zwrócił uwagę na rzymskie denary odkrywane na terenie Polski. Był on
również pierwszym, który fakt ten objaśnił, sugerując czas i okoliczności
napływu monet. Dlatego też wielokrotnie podkreślano znaczenie stwier-
dzeń Miechowity8. Ciekawe wydaje się sięgnięcie do źródeł wiedzy Macieja
z Miechowa, będących podstawą jego numizmatycznych ustaleń, jak rów-
nież rozważenie powodów, dla których zajął się on znaleziskami monet.
Istotę poglądów Macieja z Miechowa na obecność pieniądza rzymskie-
go na ziemiach Polski wyjaśnia kilka zdań z „Opisu Sarmacji azjatyckiej
i europejskiej"9 - dzieła Miechowity, które natychmiast po ukazaniu się
w Polsce, Prace i Materiały Muzeum Archeologicznego i Etnograficznego w Łodzi, ser. num.
i kom. 1, 1981, s. 83-84; H. Barycz, Z epoki Renesansu, Reformacji i Baroku. Prądy-idee-ludzie-
książki. Warszawa 1971, s. 530-587; idem, Stanisław Gnepski - człowiek i twórca, (w:) S. Grzepski,
Geometria...., s. 16-18, 40.
2 H. Barycz, Z epoki....., s. 402-447. Co do spraw numizmatycznych: A. Abramowicz,
op.cit.,s. 84-85.
ł O tym pochodzącym ze Śląska lekarzu: L. Hajdukiewicz, Koler Wacław, (w:) Polski
Słownik Biograficzny, t. XIII, Wrocław-Warszawa-Kraków 1967, s. 331-314.
4 Współdziałał on z S. Grzepskim i S. Różanką. A. Abramowicz, op.cit., s. 83; H. Barycz,
Zepoki..., s. 480 i 565.
5 H. Barycz, Podróże polskie do Neapolu w wiekach XV-XVIII, Warszawa 1939, s. 19-29
(odbitka z Przeglądu Współczesnego); idem, Spojrzenie w przeszłość polsko-włoską, Wrocław-
Warszawa-Kraków 1965, s. 99-102; A. Abramowicz, Dzieje zainteresowań starożytnych w Polsce,
CzęśćI. Od średniowiecza po czasy saskie i śiuit Oświecenia, Wrocław 1983, s. 69. Przynajmniej część
monet będących w jego posiadaniu S. Reszka przywiózł z Italii - Stanislai ResciiDiarium 1583-
1589, wyd.J. Czubek, Kraków 1915, s. XXI-XXIV.
6 Z punktu widzenia problematyki poniższych rozważań ciekawe jest pytanie, czy z krę-
giem wspomnianych osób związany był Stanisław Sarnicki - zob. A. Abramowicz, Początki....,
s. 85-87 oraz idem, Dzieje..., s. 70-72.
1 Maciej z Miechowa 1457-1523. Historyk, geograf, lekarz, organizator nauki, Wrocław-War-
szawa 1960, passim; L. Hajdukiewicz, Biblioteka Macieja z Miechowa, Wrocław 1960, s. 11-202.
8 Przede wszystkim A. Abramowicz, Dzieje..., s. 21 i n.; idem, Urny i ceraunie, Łódź 1979,
s. 33-34; idem, Początki..., s. 82-83. Także inne prace niżej wymienione.
9 Tractatus de duabus Sarmatiis, Asiana etEuropiana et de contentis in eis...., Cracoviae 1517.
Zob. Maciej z Miechowa, Opis Sarmacji Azjatyckiej i Europejskiej, wstęp H. Barycz, tłum.
T. Bieńkowski, posł. W. Yoise, Wrocław-Warszawa-Kraków 1972, s. 48.
244
Listę tę można poszerzyć o kasztelana wojnickiego Jana Krzysztofa Tarnow-
skiego (1536/7-1567)4, Stanisława Reszkę (1544-1600)5, a także innych6.
Wśród wyżej wymienionych szczególne miejsce przypadło Maciejowi
z Miechowa. Ten lekarz i astrolog, znawca historii oraz geografii, rektor
Akademii Krakowskiej7, jako pierwszy w opublikowanej drukiem pracy
zwrócił uwagę na rzymskie denary odkrywane na terenie Polski. Był on
również pierwszym, który fakt ten objaśnił, sugerując czas i okoliczności
napływu monet. Dlatego też wielokrotnie podkreślano znaczenie stwier-
dzeń Miechowity8. Ciekawe wydaje się sięgnięcie do źródeł wiedzy Macieja
z Miechowa, będących podstawą jego numizmatycznych ustaleń, jak rów-
nież rozważenie powodów, dla których zajął się on znaleziskami monet.
Istotę poglądów Macieja z Miechowa na obecność pieniądza rzymskie-
go na ziemiach Polski wyjaśnia kilka zdań z „Opisu Sarmacji azjatyckiej
i europejskiej"9 - dzieła Miechowity, które natychmiast po ukazaniu się
w Polsce, Prace i Materiały Muzeum Archeologicznego i Etnograficznego w Łodzi, ser. num.
i kom. 1, 1981, s. 83-84; H. Barycz, Z epoki Renesansu, Reformacji i Baroku. Prądy-idee-ludzie-
książki. Warszawa 1971, s. 530-587; idem, Stanisław Gnepski - człowiek i twórca, (w:) S. Grzepski,
Geometria...., s. 16-18, 40.
2 H. Barycz, Z epoki....., s. 402-447. Co do spraw numizmatycznych: A. Abramowicz,
op.cit.,s. 84-85.
ł O tym pochodzącym ze Śląska lekarzu: L. Hajdukiewicz, Koler Wacław, (w:) Polski
Słownik Biograficzny, t. XIII, Wrocław-Warszawa-Kraków 1967, s. 331-314.
4 Współdziałał on z S. Grzepskim i S. Różanką. A. Abramowicz, op.cit., s. 83; H. Barycz,
Zepoki..., s. 480 i 565.
5 H. Barycz, Podróże polskie do Neapolu w wiekach XV-XVIII, Warszawa 1939, s. 19-29
(odbitka z Przeglądu Współczesnego); idem, Spojrzenie w przeszłość polsko-włoską, Wrocław-
Warszawa-Kraków 1965, s. 99-102; A. Abramowicz, Dzieje zainteresowań starożytnych w Polsce,
CzęśćI. Od średniowiecza po czasy saskie i śiuit Oświecenia, Wrocław 1983, s. 69. Przynajmniej część
monet będących w jego posiadaniu S. Reszka przywiózł z Italii - Stanislai ResciiDiarium 1583-
1589, wyd.J. Czubek, Kraków 1915, s. XXI-XXIV.
6 Z punktu widzenia problematyki poniższych rozważań ciekawe jest pytanie, czy z krę-
giem wspomnianych osób związany był Stanisław Sarnicki - zob. A. Abramowicz, Początki....,
s. 85-87 oraz idem, Dzieje..., s. 70-72.
1 Maciej z Miechowa 1457-1523. Historyk, geograf, lekarz, organizator nauki, Wrocław-War-
szawa 1960, passim; L. Hajdukiewicz, Biblioteka Macieja z Miechowa, Wrocław 1960, s. 11-202.
8 Przede wszystkim A. Abramowicz, Dzieje..., s. 21 i n.; idem, Urny i ceraunie, Łódź 1979,
s. 33-34; idem, Początki..., s. 82-83. Także inne prace niżej wymienione.
9 Tractatus de duabus Sarmatiis, Asiana etEuropiana et de contentis in eis...., Cracoviae 1517.
Zob. Maciej z Miechowa, Opis Sarmacji Azjatyckiej i Europejskiej, wstęp H. Barycz, tłum.
T. Bieńkowski, posł. W. Yoise, Wrocław-Warszawa-Kraków 1972, s. 48.
244