Notae Numismaticae - Zapiski Numizmatyczne (3/4.1999)

dla województw zachodnich, północnych i pozostałych. Tereny wojwództw
zachodnich i północnych należały w XIV i XV w. w całości lub częściowo,
do księstw śląskich, zachodniopomorskich, niemieckich (Nowa Marchia,
Brandenburgia, Łużyce) a także do Zakonu Krzyżackiego.

Drugie zastrzeżenie, które należy zrobić dotyczy kompletności mate-
riału znaleziskowego. Przedstawiony tu obraz udziału w obiegu monet
złotych nie będzie, bo nie może być, dokładny i pełny. Wprawdzie zebra-
ny w inwentarzu na podstawie publikacji oraz ankiet muzealnych i in-
nych materiał jest w miarę pełny, jednak trzeba brać pod uwagę, iż duża
liczba znalezisk nigdy nie trafiła ani do publikacji, ani do oficjalnych in-
stytucji, lecz uległa rozproszeniu po różnych muzeach oraz kolekcjach
prywatnych, zarówno krajowych, jak i zagranicznych. Właściciele zbiorów
zazwyczaj nie dysponują informacjami wskazującymi z jakich miejscowo-
ści i zespołów monety pochodziły. Zapewne też monety mało atrakcyjne
ze względu na ich stan zachowania, zostały przetopione na kruszec.

Mimo wspomnianych niekorzystnych okoliczności mam nadzieję, że
przedstawione opracowanie może zainteresować badaczy tego okresu.

Jeżeli chodzi o liczbę znalezisk to, najwięcej wystąpiło ich na zacho-
dzie: 21 skarbów (w tym 9 mieszanych: srebro i złoto) oraz 7 znalezisk
luźnych. Mniej skarbów z monetami złotymi zostało zarejestrowanych
w województwach północnych: 11 (w tym 5 mieszanych) i 12 luźnych
znalezisk. Z pozostałych części kraju znanych jest 13 skarbów (w tym
4 mieszane) oraz 11 luźnych. Większość zarejestrowanych skarbów została
ukryta w XV w. (34), natomiast w XIV wieku znacznie mniej (11).

Materiał zebrany w inwentarzu (zob. tabelę) nie przedstawia dokład-
nej liczby znalezionych monet, ponieważ w wielu przypadkach ich liczba
nie została wykazana w źródłach informacyjnych. Na całym omawianym
obszarze zarejestrowano 4408 + ? (923 + ? - 300 + ? - 3185 + ?). Bezwzględ-
ną większość stanowią dukaty węgierskie - 3400 + ?, chociaż trzeba zazna-
czyć, iż duży udział w tej liczbie ma skarb znaleziony w 1494 r. w Kole-
gium Większym Akademii Krakowskiej przy ul. św. Anny (2508). Następ-
ną grupę stanowią guldeny różnych krajów niemieckich - 481 + ?, złote
monety florenckie - 154+ ? oraz angielskie noble i półnoble - 130. Pozo-
stałe kraje zamieszczone w wykazie reprezentowane są w znaleziskach
przez nieliczne tylko egzemplarze.

354