DOI Artikel:
Jacobs, F. H.: Snijwerk en constructie bij gothische meubels
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.25881#0231
SNIJWERK EN CONSTRUCTIE BIJ GOTHISCHE MEUBELS
219
de Renaissance in Italië het geval zal zijn; bij de „Barokke Gothiek” overheerscht het ge-
voel in de ornamentiek haast onbeperkt. Oog voor de rustige, eenvoudige verhoudingen,
waardeering voor het onversierde vlak, dat door zijn verhouding, door zijn eigen waarde als
vlak (vaak aan de Italiaansche meubels op geraffineerde wijze nog geaccentueerd), zoo sterk
kan spreken, hebben de volkeren aan deze zijde der Alpen nooit^uit zich zelf bezeten. De
neiging tot het sterk geschei-
den houden van de verschil-
lende onderdeelen, tot het
behandelen van ieder element
krachtens zijn functie en
bestemming, die neiging be-
stond bij de laat Gothische
meesters niet. Integendeel,
vaak ziet men een streven,
dat men zou kunnen typee-
ren als: het gebruiken van
oorspronkelijk structieve vor-
men als schijnbare aanleiding
tot een overrijke versiering.
Vele bekervormen, de oksa-
len te Amersfoort, Aerschot
enz., naast talrijke details
van bouwwerken toonen ons
dit streven; en, wil men een
verder bewijs voor deze be-
wering: vele paneelen aan
laat-Gothische meubels kun-
nen, (wanneer geen wapens
e.d. gebruikt zijn, die de
richting van dit onderdeel
van het ornament, en daar-
door de richting van het ge-
heel, vast leggen) zoowel
ondersteboven als in de
breedte geplaatst worden,
zonder dat dit een storenden
indruk zal maken; bovendien
is de „diepte” van het orna- Koorhek St. Bavo te Haarlem, detail,
ment (althans schijnbaar)
onbeperkt: in verscheidene lagen komt het soms uit den achtergrond op, verdwijnt
daarin weder, krult om en door elkaar, zonder dat de gedachte aan een plat vlak ook
maar een oogenblik schijnt te hebben voorgezeten bij het ontwerpen en uitvoeren; het
219
de Renaissance in Italië het geval zal zijn; bij de „Barokke Gothiek” overheerscht het ge-
voel in de ornamentiek haast onbeperkt. Oog voor de rustige, eenvoudige verhoudingen,
waardeering voor het onversierde vlak, dat door zijn verhouding, door zijn eigen waarde als
vlak (vaak aan de Italiaansche meubels op geraffineerde wijze nog geaccentueerd), zoo sterk
kan spreken, hebben de volkeren aan deze zijde der Alpen nooit^uit zich zelf bezeten. De
neiging tot het sterk geschei-
den houden van de verschil-
lende onderdeelen, tot het
behandelen van ieder element
krachtens zijn functie en
bestemming, die neiging be-
stond bij de laat Gothische
meesters niet. Integendeel,
vaak ziet men een streven,
dat men zou kunnen typee-
ren als: het gebruiken van
oorspronkelijk structieve vor-
men als schijnbare aanleiding
tot een overrijke versiering.
Vele bekervormen, de oksa-
len te Amersfoort, Aerschot
enz., naast talrijke details
van bouwwerken toonen ons
dit streven; en, wil men een
verder bewijs voor deze be-
wering: vele paneelen aan
laat-Gothische meubels kun-
nen, (wanneer geen wapens
e.d. gebruikt zijn, die de
richting van dit onderdeel
van het ornament, en daar-
door de richting van het ge-
heel, vast leggen) zoowel
ondersteboven als in de
breedte geplaatst worden,
zonder dat dit een storenden
indruk zal maken; bovendien
is de „diepte” van het orna- Koorhek St. Bavo te Haarlem, detail,
ment (althans schijnbaar)
onbeperkt: in verscheidene lagen komt het soms uit den achtergrond op, verdwijnt
daarin weder, krult om en door elkaar, zonder dat de gedachte aan een plat vlak ook
maar een oogenblik schijnt te hebben voorgezeten bij het ontwerpen en uitvoeren; het