DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.30261#0157
IN. I. LIBRVM. FASTORVM
29
jbtmtjne qHodcunisPie eB,quo corpora nojira piantur
Hoc apud intonfis nomen habebat auos -
^JMenjis-ab hts dicfou fiebla qmpells luperci
Omnefolum luflrantjdque piamen habent
ciAiit qaiapacatts fimt tempora purafipulchris
Tunc qimmflrales praetenere dics
Hanc cleinde anni ordinationem finitimi quoquepopuli iequutisunt. Qiicm sic X11. menii-
■fcms distindfcum accepimus. Ianuarius,Aprilis,Iunius,SextilisjSeptember; Nouember, Decem-
ber,undetricenos; Martius vero,Maius, CQiin6lilis,& Odober dies tricennos, & iingulos ha-
1© bcbant. Februario tantum XXII X.tribiut dies,quaii inferis dimimitio &par numerus conue-
niret, quibus is menlis dicatus erat. Qauin ergo Romani ex hac Numae distributione, ad Lu-
naecuriiim iicut Graeci annumpropriumhaberent, necdlario, & intercalaremmenseminsti-
meruntmore Graecorum. Conueniens autem hic lotus videtur, ut de intcrcalationc quam
breuissimeverbafaciam,quaannusLunaccutiuiaccornmodatusadsolaremredigiiolcbat. I11-
tercalo igiturverbumolkciXw verbo Graeco,quopriicosLatinos ulos else videmus, aquo &ca-
lcndae,&curiacalabradiciitur,significatintervoco,vclintercino jLiuius : Vtintercalatacpoe-
nae uhiram habeant. Intercalabantiir autem hoc est interuocabantur nominabanturve dies,scu
menies apontifice,qui anno elsent adiiciendi,demendive, tit Lunarius circuitiis Soli cbueniret.
Dies quoque &menses interiedti, ut Lunae tenipus Soii congrueret, intercalares vocati. Ali|
io intcrcaio,mtcrrero velintetponointerpretantur,qui eifechimpoftus quamverbi vim attendil-
ib videntur. Quando vero,& quomodo,& quis primus intercalauerit apud getes Barbaras prae-
sertimpeti potestaLilio Gyraldo. ApudRomanos autem qiiando primum intercalatum sit va-
riae refertur. MacerenimLiciniusRomulotribuit. Valerius AntiasNumae Pompilio IuniuS /•*■
vero Gracchus Ser Tuilip primam intercalationem allignantjalij etiam alio tempcrc primo in-
tercalatum dicunt. Quod quum incertum sit,obtinuit tame Dionysio, Lnuo, & Plutarcho, G en-
sorino, Gellio & Macrobio audtonbus, ut a NumaRegeidfadtumcredatur. Quoda Graccis
(ut dixi) sumptum est. Veteres enim Graeci quum animaduerterent temere Te CCCLIIII. die-
busannumcrdinaste,appareretque exreipsa, Hipparchiqueobseraationibus, Sohs cuiTuiqui
C GCLV.diebus,abundante insuper & quadrantis particula,X I I.Zodiaci signa conficit Xl.dies
3° cum quadrante, quideberentinterponidedTe, nimilqtie operosumatquc dTsiciie esib, omni-
bus annis undecim dies, & quadtantem interserere j statuerunt tot annos sine aliquaintercala-
tione transigere,quoad oportiinum tempus ad intercalaiidum nacfi elsent; obseruaueruntquc
tandem singulo odennio adeo commodistimum eile ternpus intercalationi, ut eo idoneisin-
tcrpo sitionibus dierum exa<5lo,nonoque anno mcipiente,annus ad reclurn tam Solis quam Lu-
nae meatum quam redlissime reiterceretur. Quareintercalares menses hac ratione commenti
Iiint, ut odtauo quoque anno X G. dics, quibus tres menses tricenn orum dierum compoiiun-
tur, intercalarent; totenim dies conficiuntur ex quadrante&XI. diebusocliesmultiblieatis»
Menies autem tres octauo cjuoquc anno exa&c, non unicaintercalatione, sed quod commo-
dius visumest, duobushoc modointcrponebant. Prima enimpost nouissimam intercalatio-
40 neni olympiade exacta, quae quat.tuor annorum (pacio terminabatur (ex quibus si ad curlum
Solis reducantur XLV. dies deficient) mensem unum XXX. dierum mtercalabant, eratque an-
nus llle quartiis eiuimodi olympiadis XIII. mensium. AppcIIabaturautem mensis ille anno ad^
ditusin Solis honorem Apollonius; quodhaecintercalatiocircaaestiuisolstitij tempus fieret,
anno quarto finito: quindecim autem dies adhuc intercakndi supererant, quos, ne contra mo-
rem quindecim, velXLV. dierum mensemfacerecogerentur,cumLunaXXX. diebus tanturn
cursiim iuurn consiciat, estetque annus ille Lunae meatui accommodatus, ad lequentes X L V.
dies proximae oiympiadis eos protrahebant, qitaexa&a, quadraginta qumque eiusdem diebus
intercalandis, XV.eos dies lupetioris olympiadis addebant, fiebantque duo mehses, singuli tri-
cenuiii dierum , quorum prior Apollonius in honorerii ( ut iam iaepe dixi) Solis, lequens
50 vero Pirthenius in honorcm Lunae , cuius cursui ahrii accommodati erarit, appelkbantur*
Eratque arinus is menlium XIIII. atqiie ita per siiigulas olympiades alternantes , rnodo
unum, raodo duos meriles intercakbant, ita ut o&auo quoqueanno, arinusadie(ftissimum
tamSolis, quam Lunae curium relierteretiir. Haec autemex auctoribus Pindaro, &Lyco-
phronte collegi. Lycophron enim Graecos inquit conhieuilse ludos celebrare , aliqiian-
do quadragesimo nono mense finito, aliquando quinquagesimo secundum mensiurh varias in-
tercalationes. Plunc itaque ordinem, quum Graecorurii imitatione Romarii seqiii dccreuis-
sent , animaduerterunt tandem id fien nonposte : quippe illos fugic, diern unurri, (ut stipra
dictum est) ale ad Graecum numerum in honorem imparis numeri additum; ca re per octen-
nium conueniri numerus atque ordo nori poterat. Scdriondum hoc crrore comperto per octo
<$o annosnonagrritaqualisiiperfundendos Graecorum exemploCompiitabatdies, alternisqiieaii-
iiis binos &vicenos,alternis tbi'nbs vicenosque intercalares cxpcnkbat intercaktionibus quat*
C iij
flt -fxl
29
jbtmtjne qHodcunisPie eB,quo corpora nojira piantur
Hoc apud intonfis nomen habebat auos -
^JMenjis-ab hts dicfou fiebla qmpells luperci
Omnefolum luflrantjdque piamen habent
ciAiit qaiapacatts fimt tempora purafipulchris
Tunc qimmflrales praetenere dics
Hanc cleinde anni ordinationem finitimi quoquepopuli iequutisunt. Qiicm sic X11. menii-
■fcms distindfcum accepimus. Ianuarius,Aprilis,Iunius,SextilisjSeptember; Nouember, Decem-
ber,undetricenos; Martius vero,Maius, CQiin6lilis,& Odober dies tricennos, & iingulos ha-
1© bcbant. Februario tantum XXII X.tribiut dies,quaii inferis dimimitio &par numerus conue-
niret, quibus is menlis dicatus erat. Qauin ergo Romani ex hac Numae distributione, ad Lu-
naecuriiim iicut Graeci annumpropriumhaberent, necdlario, & intercalaremmenseminsti-
meruntmore Graecorum. Conueniens autem hic lotus videtur, ut de intcrcalationc quam
breuissimeverbafaciam,quaannusLunaccutiuiaccornmodatusadsolaremredigiiolcbat. I11-
tercalo igiturverbumolkciXw verbo Graeco,quopriicosLatinos ulos else videmus, aquo &ca-
lcndae,&curiacalabradiciitur,significatintervoco,vclintercino jLiuius : Vtintercalatacpoe-
nae uhiram habeant. Intercalabantiir autem hoc est interuocabantur nominabanturve dies,scu
menies apontifice,qui anno elsent adiiciendi,demendive, tit Lunarius circuitiis Soli cbueniret.
Dies quoque &menses interiedti, ut Lunae tenipus Soii congrueret, intercalares vocati. Ali|
io intcrcaio,mtcrrero velintetponointerpretantur,qui eifechimpoftus quamverbi vim attendil-
ib videntur. Quando vero,& quomodo,& quis primus intercalauerit apud getes Barbaras prae-
sertimpeti potestaLilio Gyraldo. ApudRomanos autem qiiando primum intercalatum sit va-
riae refertur. MacerenimLiciniusRomulotribuit. Valerius AntiasNumae Pompilio IuniuS /•*■
vero Gracchus Ser Tuilip primam intercalationem allignantjalij etiam alio tempcrc primo in-
tercalatum dicunt. Quod quum incertum sit,obtinuit tame Dionysio, Lnuo, & Plutarcho, G en-
sorino, Gellio & Macrobio audtonbus, ut a NumaRegeidfadtumcredatur. Quoda Graccis
(ut dixi) sumptum est. Veteres enim Graeci quum animaduerterent temere Te CCCLIIII. die-
busannumcrdinaste,appareretque exreipsa, Hipparchiqueobseraationibus, Sohs cuiTuiqui
C GCLV.diebus,abundante insuper & quadrantis particula,X I I.Zodiaci signa conficit Xl.dies
3° cum quadrante, quideberentinterponidedTe, nimilqtie operosumatquc dTsiciie esib, omni-
bus annis undecim dies, & quadtantem interserere j statuerunt tot annos sine aliquaintercala-
tione transigere,quoad oportiinum tempus ad intercalaiidum nacfi elsent; obseruaueruntquc
tandem singulo odennio adeo commodistimum eile ternpus intercalationi, ut eo idoneisin-
tcrpo sitionibus dierum exa<5lo,nonoque anno mcipiente,annus ad reclurn tam Solis quam Lu-
nae meatum quam redlissime reiterceretur. Quareintercalares menses hac ratione commenti
Iiint, ut odtauo quoque anno X G. dics, quibus tres menses tricenn orum dierum compoiiun-
tur, intercalarent; totenim dies conficiuntur ex quadrante&XI. diebusocliesmultiblieatis»
Menies autem tres octauo cjuoquc anno exa&c, non unicaintercalatione, sed quod commo-
dius visumest, duobushoc modointcrponebant. Prima enimpost nouissimam intercalatio-
40 neni olympiade exacta, quae quat.tuor annorum (pacio terminabatur (ex quibus si ad curlum
Solis reducantur XLV. dies deficient) mensem unum XXX. dierum mtercalabant, eratque an-
nus llle quartiis eiuimodi olympiadis XIII. mensium. AppcIIabaturautem mensis ille anno ad^
ditusin Solis honorem Apollonius; quodhaecintercalatiocircaaestiuisolstitij tempus fieret,
anno quarto finito: quindecim autem dies adhuc intercakndi supererant, quos, ne contra mo-
rem quindecim, velXLV. dierum mensemfacerecogerentur,cumLunaXXX. diebus tanturn
cursiim iuurn consiciat, estetque annus ille Lunae meatui accommodatus, ad lequentes X L V.
dies proximae oiympiadis eos protrahebant, qitaexa&a, quadraginta qumque eiusdem diebus
intercalandis, XV.eos dies lupetioris olympiadis addebant, fiebantque duo mehses, singuli tri-
cenuiii dierum , quorum prior Apollonius in honorerii ( ut iam iaepe dixi) Solis, lequens
50 vero Pirthenius in honorcm Lunae , cuius cursui ahrii accommodati erarit, appelkbantur*
Eratque arinus is menlium XIIII. atqiie ita per siiigulas olympiades alternantes , rnodo
unum, raodo duos meriles intercakbant, ita ut o&auo quoqueanno, arinusadie(ftissimum
tamSolis, quam Lunae curium relierteretiir. Haec autemex auctoribus Pindaro, &Lyco-
phronte collegi. Lycophron enim Graecos inquit conhieuilse ludos celebrare , aliqiian-
do quadragesimo nono mense finito, aliquando quinquagesimo secundum mensiurh varias in-
tercalationes. Plunc itaque ordinem, quum Graecorurii imitatione Romarii seqiii dccreuis-
sent , animaduerterunt tandem id fien nonposte : quippe illos fugic, diern unurri, (ut stipra
dictum est) ale ad Graecum numerum in honorem imparis numeri additum; ca re per octen-
nium conueniri numerus atque ordo nori poterat. Scdriondum hoc crrore comperto per octo
<$o annosnonagrritaqualisiiperfundendos Graecorum exemploCompiitabatdies, alternisqiieaii-
iiis binos &vicenos,alternis tbi'nbs vicenosque intercalares cxpcnkbat intercaktionibus quat*
C iij
flt -fxl