DOI Page / Citation link:
https://doi.org/10.11588/diglit.28781#0094
88/
888
INSCRIPTIONES PEREGRIN/E
C A P U T XIX.
A|
Messalie nonten an a MesTana. Hiero. Intercala-
tio. Ovatio. Servile bellum 111 vir R. P.C.
Segeltani. yintiquus Jcribendiritus. Di-
biator. Triremis. Numus. Trium~
pkus. Miliiaria. Statua Pelo-
lori. Ver facrum.
cccxciv. MA) Maniusj exscriptores ignorantiano*
tseMA. M. introduxere.
MESSALLA) Valerium MesdlU appellationem a
devi&a Mejsana petitum fuisTe plures literis manda-
runt, quorum prior Ovidius 1 i. Fait. Hum (Scipio-
Iiem) Nuntidce saciunt, ilium MeJJana superbuns.
Ille Numantina traxit ab urbe notam. Sed de illavi*
doria cum altum in hijioricis silentium, omnino simi-
le veri sit ob alia adia inde transnominatum. Innu-
unt id desertesubje&averbaCDXG. M VALERIVS.
M. F. M. N. MAXIMVS- QVI. IN HOC. HO-
NORE. MESSAL. APPELL. E. Quae si viaori»
chara&eresesssent,potiiis in triumphalibussajiis quatn con-
sulanbus legerentur. Praeterea Valcrius lv . amiis aute
Sdpionent id cognominis gcssit. at hic princeps simili-
libus sabaSorum populorum titulisdonatus est. Di-
cit hoc Livius 1 31. Scipio pnmus certe hic imperator
riomine asevid* gentis esi nobilitatus exemplo deinde hu-
jus nequaquam vtdoria pares injignes imaginum titulos ,
ciaraque cognomina samtlice secere. Quae quidam dcpro» j
vinciistantum debellatis, nonvero urbibus intclligunt,
cumdiu ante L. Marcio Coriolano, L. sLmiltoMamer-
cino Pniernatis, Q. Servilio Prisco Fidenatis, a Corio*
lis, Priverno , Fidenis opidis domitis cognomina ad-
hcdisse putent. Quorum gesta si in judicium adhibe-
as, ab aliis eventis illa partevocabulaconstabit. Con-
lule quas de hac re disputat L. Portius Calbetus in^-
o pro Mamertina immunitate.
COSj cum M'. Otacilio Crafo. Eut. 1.2. M' Va-
lerio , & Otacilio CoJJ. in Sicilia a Romants res magnx
gejlasunt, Tauromenitani, Catanenjes, & pneierea qutn-
quagmta civitatcs in sidem accepta funt. Huius prselii
MeJJalla iconem in laterc Curi<£ Hojiilia anno ab V. C.
cdxc. proposuit. Plin. 3s. c. 4. & Horclogium Catana
capta primum secundum Rojira, in columna collocavit,
deportatum inde, Id. 7. c. 60.
HIERONE) Hierociiu ex servafilio, Agathociisinc-
ceisore, Siculis gratissimo. Cic. 4. Ver. Romani ita
dccumas lege Hieronica semper vendendas censuerunt, ut
iis jucundior ejjet muneris iliius sundio, si ejus regis qui
Sicuiis carijsimus suit, non soium injiituta tommutato im-
perio, verum etiam nomen maneret. V ixit annos
xcii. Liv. rexit Lix. foedus cum Romanis L. an. co-
luit.
DVILIVS) Cic. ad Brut. Utduellumbellum,ts duis
his, sic Duellium, eum qui Poenos clajje devicit, Beliium
nonunaverunt. Sex. Rusus regionum ex marmoribus
descriptor, & Fabius. 1. i.inst. habentD Julinm. e\uod
irrepsit a librariis. Vidit enim Ptghius apud Jo. Sam-
bncum Med. & Hist. Fab. Quintiliani MS. in pellibus,
quod Jo. Pontani Neapolitani fuerat, ubi clare DVI-
LIVS extabat.
K. INTERCALAR) id estFebr.Intercalandineces-
sitas a Grcecis manavit. Mac. r. c. 31. Hi cumanimad-
verterent, temere Je cccliv. diebus ordinajje annum :
quoniam appareret de Solis cursu, qui CCCLl v. dtcbus, 3
quadrante 'Zodiacum conficit, deejje anno suo XI. dies
quadrantem: intercalare: Jiatuta rationecommenti Junt, t-
ta ut odavo quoque anno xc. ^zWintercalarent. Hos dies
vzri£&ahovTcis, mensies vero appeliabant Fluns ergo
ordmem Romanis quoqueimitari placuit: sed frusira. qutppe
suoit eos, diem unum additum a se ad Grcecum numerum
in honorem imparis numeri. Mox. Quo trrore jam cogni-
to, hsec species emendationis indufta eji. Tertio quoque 0-
Fcennio iia intercalandas difpenjabant dies: ut non xc. sed
txvi. intercalarent, compenjaits xxiv. diebus pro illts, qui
c
D
per totidem annos supra Grxcorum nuMeriim creverant.
Omni autem intercaiationi menjis Februarius deputatus eji:
quoniam is ultimus anni erat. 7’um. h erum una re d
Gracis disferebant-: nam illt conscdo uitimo mense: Roma.
ni non consedo Fehruario, sedposi xn I. diem intercald
bant, ‘Terminalibus fcilicet jam peradts. Cumque»*»-
dince modo in anni principem diem, modo tn Nonas cade*
rent, quod utrunque prodigiosum: cum is nundinarnm.
dies Lepidiano cumultu iu&uosus accidisset; Nonis ve-
ro natalis Ser. Tullii ageretur, ideo sajiorum prapofitis
ita intercalandum erat, ne istae in neutrum diem re-
verterentur. Denique annum civtlem Cxsar terminata
ad Lunam dimensione publicans vagumtemporum or-
dinem emendavit, diejque omnes, qut consujionem , lo-
quar cum Mac. I. 1. c. 14. adhucpoterant sacere , con-
sumpsit: eaque re saSlum cji, v.t annus consusionts uitrmus
in cCccxliiJ. dies protenderetur. Poji hoc imitatus JL-
gyptios,Jolos divinarum rerum omnium confcios, ad nume-
rwm Solis, qui diebus CCCLXV. & quadrante mrfum con-
sicit, arinum dirigere contendit. Nam ficut Lunaris annus
mensis ejt, quia Luna paulo minus quam menfem in Zo-
dtaci circumitione conjumit: ita So/is annus hoc dierumnu-
tnero col/igendus eji , quem peragii, dum ad idfignum se
denuo verut, ex quo digrejjus ejl: unde annus vertens vo-
catur: & habetur magnus, cum Luna annus brevispute •
tur. Post Auguflus xx. annos Augujiorum cognomine
a Ccefaris excessu an. xxxi 11. C. Ajinio Gallo, C. Ma-
rio Cenjorino Cojf. numero aureo XIII. Bisextique ibijje-
xtum di&um,, quod bis vi. K. Feb. continuis diebuj
numerarent, & tunc FF. in laterculo Septizonii Bedse
verbo, seu litera Dominicalis bis sumitur,) a Pontifidbue
indu&os errores suftulit, (quigratisicantespublicanorum
vel liiigantium commodis ad aritrtum sutim detrahebant„
Amm. 1. 26.) diem, qui ex quadraniibus consit, quarto
quoque anno consedo, antequdm quintus inciperet, inter-
calarct: quarto non perado , sed incipiente intercalabant
unum diern secundum ordinationem C.:jaris quinto quoque
tncipiente anno imercalarijujsit, css omnem hunc ordinent
area tabulte ad aternam cujlodiam , incisione rndndavit.
Mac. Adamussim vero prsestanda intercalandi ratio, ut
sacrisiciorum libamenta jerxentur, satusque pecorurn. Cic.
ne hiberna aftiva, & e contra fterent- Btjsexti Februa-
rii dies cuin Romanee rei funestusextiterat, Falentinta-
nus Imperium eo suscipere vitavit. Marc. I.26.
ATiLlVS) Poenorumpix{\AmJEtna, Drepano, Li-
lybao depulit. Panormum cepit. Atilii patricit Longo-
rum,plebeji Regu/orum, Serrdnorum. in hac gentilitium
ejfe seminas linea vejte non uti. Plin. 19. c. I. Calatino-
rum & Balborum.
AVRELIVS 11. Cos. cum P. ServilioGemino, Cen-
sor cum Fab. Buteone, MagiJierJJq cnmC. Duilio.Au-
relii Sabini Auselit difti, quod eispubltce a populo Roma-
no datussit locus, in qno Jacra sacerent Soli. Fest. cogno-
minati Cott<e, Urejt<e, Scauri.
DE POENEIS) ex Panormo nempe, unde, Metel-
lus •’sdrubalem lub moiite castrametantem invasit, vi-
citque. Cujus pugnae ada apud Polyb. 1. 1. Diod.
ecl. 23. Front. strat. 2. c. y Speciosissime triumphatum
est Romarn elephantts cxli . Plin. 8. c.6. cxxx 1 ix- Dion,
1. 2. cxxx. Eut. 1. 2. cxxx. Aut. 1. 2. cxx.Liv.Sr Sen.
de bre. vit. c. 14. cvi. Ruf. c Flor, lx. Diod. illatis.
Ante an. cdlxxvii. de Pyrrho Curius Dentatus
triumphans & Eiephantos duxit , sed iv. tantum.
Eut.
C- LVTATlVS) classse cc. quinquerernium Drepani
portum^ & Jiatiunes ad Lilybaum occupat. Poenos ad
JEgades Infu/as vicit L. navibus merfis, lxx. captis. Quo
l.bellum Punicum tinixit. Polyb. I. 1. Eitriurnphusdecre-
tus,cujuscum Q.Fal. Falto consors esse contendisset ,
ipse negavit, ne in honore triumphi rninorpotejias majori
cequaretur. Val. 1. 2. c. 8. Itaque judex inter eos con-
venit Atilius Calaimus, apud quetn Valeriusin huncrno-
dum egit: Consulem eapugna in leSlica clauditrn jacuijje.
se antem omnibus imperatoris partibus fundium. Qui
etsi secundurn Lutatium litem dedit, tamen in sajiisnava-
lem obtinuit. His Cojf. Sictlia excepto H.eronis regno
Romanis cessit.
888
INSCRIPTIONES PEREGRIN/E
C A P U T XIX.
A|
Messalie nonten an a MesTana. Hiero. Intercala-
tio. Ovatio. Servile bellum 111 vir R. P.C.
Segeltani. yintiquus Jcribendiritus. Di-
biator. Triremis. Numus. Trium~
pkus. Miliiaria. Statua Pelo-
lori. Ver facrum.
cccxciv. MA) Maniusj exscriptores ignorantiano*
tseMA. M. introduxere.
MESSALLA) Valerium MesdlU appellationem a
devi&a Mejsana petitum fuisTe plures literis manda-
runt, quorum prior Ovidius 1 i. Fait. Hum (Scipio-
Iiem) Nuntidce saciunt, ilium MeJJana superbuns.
Ille Numantina traxit ab urbe notam. Sed de illavi*
doria cum altum in hijioricis silentium, omnino simi-
le veri sit ob alia adia inde transnominatum. Innu-
unt id desertesubje&averbaCDXG. M VALERIVS.
M. F. M. N. MAXIMVS- QVI. IN HOC. HO-
NORE. MESSAL. APPELL. E. Quae si viaori»
chara&eresesssent,potiiis in triumphalibussajiis quatn con-
sulanbus legerentur. Praeterea Valcrius lv . amiis aute
Sdpionent id cognominis gcssit. at hic princeps simili-
libus sabaSorum populorum titulisdonatus est. Di-
cit hoc Livius 1 31. Scipio pnmus certe hic imperator
riomine asevid* gentis esi nobilitatus exemplo deinde hu-
jus nequaquam vtdoria pares injignes imaginum titulos ,
ciaraque cognomina samtlice secere. Quae quidam dcpro» j
vinciistantum debellatis, nonvero urbibus intclligunt,
cumdiu ante L. Marcio Coriolano, L. sLmiltoMamer-
cino Pniernatis, Q. Servilio Prisco Fidenatis, a Corio*
lis, Priverno , Fidenis opidis domitis cognomina ad-
hcdisse putent. Quorum gesta si in judicium adhibe-
as, ab aliis eventis illa partevocabulaconstabit. Con-
lule quas de hac re disputat L. Portius Calbetus in^-
o pro Mamertina immunitate.
COSj cum M'. Otacilio Crafo. Eut. 1.2. M' Va-
lerio , & Otacilio CoJJ. in Sicilia a Romants res magnx
gejlasunt, Tauromenitani, Catanenjes, & pneierea qutn-
quagmta civitatcs in sidem accepta funt. Huius prselii
MeJJalla iconem in laterc Curi<£ Hojiilia anno ab V. C.
cdxc. proposuit. Plin. 3s. c. 4. & Horclogium Catana
capta primum secundum Rojira, in columna collocavit,
deportatum inde, Id. 7. c. 60.
HIERONE) Hierociiu ex servafilio, Agathociisinc-
ceisore, Siculis gratissimo. Cic. 4. Ver. Romani ita
dccumas lege Hieronica semper vendendas censuerunt, ut
iis jucundior ejjet muneris iliius sundio, si ejus regis qui
Sicuiis carijsimus suit, non soium injiituta tommutato im-
perio, verum etiam nomen maneret. V ixit annos
xcii. Liv. rexit Lix. foedus cum Romanis L. an. co-
luit.
DVILIVS) Cic. ad Brut. Utduellumbellum,ts duis
his, sic Duellium, eum qui Poenos clajje devicit, Beliium
nonunaverunt. Sex. Rusus regionum ex marmoribus
descriptor, & Fabius. 1. i.inst. habentD Julinm. e\uod
irrepsit a librariis. Vidit enim Ptghius apud Jo. Sam-
bncum Med. & Hist. Fab. Quintiliani MS. in pellibus,
quod Jo. Pontani Neapolitani fuerat, ubi clare DVI-
LIVS extabat.
K. INTERCALAR) id estFebr.Intercalandineces-
sitas a Grcecis manavit. Mac. r. c. 31. Hi cumanimad-
verterent, temere Je cccliv. diebus ordinajje annum :
quoniam appareret de Solis cursu, qui CCCLl v. dtcbus, 3
quadrante 'Zodiacum conficit, deejje anno suo XI. dies
quadrantem: intercalare: Jiatuta rationecommenti Junt, t-
ta ut odavo quoque anno xc. ^zWintercalarent. Hos dies
vzri£&ahovTcis, mensies vero appeliabant Fluns ergo
ordmem Romanis quoqueimitari placuit: sed frusira. qutppe
suoit eos, diem unum additum a se ad Grcecum numerum
in honorem imparis numeri. Mox. Quo trrore jam cogni-
to, hsec species emendationis indufta eji. Tertio quoque 0-
Fcennio iia intercalandas difpenjabant dies: ut non xc. sed
txvi. intercalarent, compenjaits xxiv. diebus pro illts, qui
c
D
per totidem annos supra Grxcorum nuMeriim creverant.
Omni autem intercaiationi menjis Februarius deputatus eji:
quoniam is ultimus anni erat. 7’um. h erum una re d
Gracis disferebant-: nam illt conscdo uitimo mense: Roma.
ni non consedo Fehruario, sedposi xn I. diem intercald
bant, ‘Terminalibus fcilicet jam peradts. Cumque»*»-
dince modo in anni principem diem, modo tn Nonas cade*
rent, quod utrunque prodigiosum: cum is nundinarnm.
dies Lepidiano cumultu iu&uosus accidisset; Nonis ve-
ro natalis Ser. Tullii ageretur, ideo sajiorum prapofitis
ita intercalandum erat, ne istae in neutrum diem re-
verterentur. Denique annum civtlem Cxsar terminata
ad Lunam dimensione publicans vagumtemporum or-
dinem emendavit, diejque omnes, qut consujionem , lo-
quar cum Mac. I. 1. c. 14. adhucpoterant sacere , con-
sumpsit: eaque re saSlum cji, v.t annus consusionts uitrmus
in cCccxliiJ. dies protenderetur. Poji hoc imitatus JL-
gyptios,Jolos divinarum rerum omnium confcios, ad nume-
rwm Solis, qui diebus CCCLXV. & quadrante mrfum con-
sicit, arinum dirigere contendit. Nam ficut Lunaris annus
mensis ejt, quia Luna paulo minus quam menfem in Zo-
dtaci circumitione conjumit: ita So/is annus hoc dierumnu-
tnero col/igendus eji , quem peragii, dum ad idfignum se
denuo verut, ex quo digrejjus ejl: unde annus vertens vo-
catur: & habetur magnus, cum Luna annus brevispute •
tur. Post Auguflus xx. annos Augujiorum cognomine
a Ccefaris excessu an. xxxi 11. C. Ajinio Gallo, C. Ma-
rio Cenjorino Cojf. numero aureo XIII. Bisextique ibijje-
xtum di&um,, quod bis vi. K. Feb. continuis diebuj
numerarent, & tunc FF. in laterculo Septizonii Bedse
verbo, seu litera Dominicalis bis sumitur,) a Pontifidbue
indu&os errores suftulit, (quigratisicantespublicanorum
vel liiigantium commodis ad aritrtum sutim detrahebant„
Amm. 1. 26.) diem, qui ex quadraniibus consit, quarto
quoque anno consedo, antequdm quintus inciperet, inter-
calarct: quarto non perado , sed incipiente intercalabant
unum diern secundum ordinationem C.:jaris quinto quoque
tncipiente anno imercalarijujsit, css omnem hunc ordinent
area tabulte ad aternam cujlodiam , incisione rndndavit.
Mac. Adamussim vero prsestanda intercalandi ratio, ut
sacrisiciorum libamenta jerxentur, satusque pecorurn. Cic.
ne hiberna aftiva, & e contra fterent- Btjsexti Februa-
rii dies cuin Romanee rei funestusextiterat, Falentinta-
nus Imperium eo suscipere vitavit. Marc. I.26.
ATiLlVS) Poenorumpix{\AmJEtna, Drepano, Li-
lybao depulit. Panormum cepit. Atilii patricit Longo-
rum,plebeji Regu/orum, Serrdnorum. in hac gentilitium
ejfe seminas linea vejte non uti. Plin. 19. c. I. Calatino-
rum & Balborum.
AVRELIVS 11. Cos. cum P. ServilioGemino, Cen-
sor cum Fab. Buteone, MagiJierJJq cnmC. Duilio.Au-
relii Sabini Auselit difti, quod eispubltce a populo Roma-
no datussit locus, in qno Jacra sacerent Soli. Fest. cogno-
minati Cott<e, Urejt<e, Scauri.
DE POENEIS) ex Panormo nempe, unde, Metel-
lus •’sdrubalem lub moiite castrametantem invasit, vi-
citque. Cujus pugnae ada apud Polyb. 1. 1. Diod.
ecl. 23. Front. strat. 2. c. y Speciosissime triumphatum
est Romarn elephantts cxli . Plin. 8. c.6. cxxx 1 ix- Dion,
1. 2. cxxx. Eut. 1. 2. cxxx. Aut. 1. 2. cxx.Liv.Sr Sen.
de bre. vit. c. 14. cvi. Ruf. c Flor, lx. Diod. illatis.
Ante an. cdlxxvii. de Pyrrho Curius Dentatus
triumphans & Eiephantos duxit , sed iv. tantum.
Eut.
C- LVTATlVS) classse cc. quinquerernium Drepani
portum^ & Jiatiunes ad Lilybaum occupat. Poenos ad
JEgades Infu/as vicit L. navibus merfis, lxx. captis. Quo
l.bellum Punicum tinixit. Polyb. I. 1. Eitriurnphusdecre-
tus,cujuscum Q.Fal. Falto consors esse contendisset ,
ipse negavit, ne in honore triumphi rninorpotejias majori
cequaretur. Val. 1. 2. c. 8. Itaque judex inter eos con-
venit Atilius Calaimus, apud quetn Valeriusin huncrno-
dum egit: Consulem eapugna in leSlica clauditrn jacuijje.
se antem omnibus imperatoris partibus fundium. Qui
etsi secundurn Lutatium litem dedit, tamen in sajiisnava-
lem obtinuit. His Cojf. Sictlia excepto H.eronis regno
Romanis cessit.