Universitätsbibliothek HeidelbergUniversitätsbibliothek Heidelberg
Metadaten

Poleni, Giovanni [Hrsg.]; Graevius, Johannes Georgius [Begr.]; Gronovius, Jacobus [Begr.]
Utriusque Thesauri Antiquitatum Romanarum Graecarumque Nova Supplementa (Band 5) — Venedig, 1737 [Cicognara, 2488D-5]

DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.10188#0050
Überblick
Faksimile
0.5
1 cm
facsimile
Vollansicht
OCR-Volltext
2$ DE AMPHITHE ATRIS, %6
nionumentum debent eruditi. Secundus Titi nu* A gJt eruditi . La seconda di Tito , cbe trovasi
ancbe me^ana , bencbe assai rara , <? perd la

Qomm.
Urb. I. 6,

vaus, qui&c medjocrismoduli jnvenitur, etsira-
rus admodum sit, minus tamen rarus est caeteris:
exemplar autem ipsum numi hoc locoexpressl,
quod ego ob admirabilem pulchritudinem dili-
gentisslme tueor, rarissimum evadit, tum quia ma-
gnitudine reliqua nonnihij superat , tum quia
plumbeum est. Vir quidam in hac re versatissi-
mus, atqueomnium hujusceastatis fortasseperi^
tissimus, cum Musei cujusdam opes quanti essent,
^estimaret non emendi caussa, sed solius domi-
ni erudiendi, roulto pluris se facere dixitplum-
beum hunc numum , quam alium pulcherrimum
ex metalJo . Primum atque indubitatum veriratis
testimonium illud est, quod mulro levior, sicum
jcquali plumbi minus antiqui mole comparerur,
jnvenitur; alterum est inimitabilis illa , quaobli-
tusest, patina, ut vulgariter dicam , cui nimirum
tribuenda conseivatio estpraeter moremplumbi
antiqui, & levitas non tanta ipsiusnumi, quan-
ta aliorum sojet esse, cum plumbeum Mithridaris
numum ego habeam, cujus sane levitas incredi-
bijisest: sedineo, de quo Ioquimur, concretio
circumlita particularum esssuxionem cohibuit •
Reliqui tres numi servantur inMuseo Magni
Ducis, quod procul dubio puritate ac sinceritate
longe prsestat casteris, quaj uspiam sunt, in quo
ramen & sccundus Titi numus adest , non autem
Vespasiani,autalii ,qui vendiranrur. Deiignan-
doscuravit Sebastianus Blanchius, ejusdem Mu-
sei custos, virnon scientia minus, quam huma-
nitate commendabilis, Scio, miraturos fortasse
multos, paucishisce nurnis contentum me fuis-
se, cum plures alii inveniantur in libris scripto-
rum ; undecim certe desqripsjt Mezabarba . Sed
illud indubitatum sit, praeterquam in hisce quin-
que, dissicile fa#u esse, ut in numo ullo sincers
notaj reperiatur Amphitheatrum , ac reliquos ha-
ctenus venditatos vel esie conficlos, vel male per-
ceptos ab illis, qui se Amphitheatrum putant vi-
dere, ubi non est. Nonnullos ossendi, qui in
CXtremum alrerum proiabentes, obcopiam ex-
emplorum, qux circumferuntur , quaeque etiam
in celebrioribus Museisasservantur , in nullopu-
tant antiquo numo Amphitheatrum reperiri. At
Raphael Volarerranus, quiante floruit, quam
scelerara Falsariorum nacioartem suamexercere
jnciperet, se in aversa numiantiqui parte Am-
phitheatrum conspexisse affirmavit. Numi hoc
loco ame descripti peritiorura in hacarreviro-
rum judicia subierunt . Quatuor Florentini pro-
bati ofnnes , rclatique sunt eriam a Vaillantio , il-
leprsesertim Domitiani rarissimus, de cujus sin-
ceritate neminemsinit ambigeregenus sandara-
chsprope nigne, quamaemulari nondumdidi-
cere Falsarii. Tumex consularu septimo, tum
ex eo, quod titulus A ugusti adjedus non conspi-
citur , sacile intelligimus numum ante obitum
liti fuissecutum, delato etiam ipsi honore Fra-
tr's ob rantura asdisicium . Artes in deterius jam
prolapsas indicant reliquiduo. In ipsisexprimi-
tur sorurn^atque in uno vir cum bellua decertans,
jn altero taurus, atque elephas, cui vir insidet.
Numus Severi Alexandri duas flguras exhibet,
Amphitheatruni, utvidentur, ingressuras, po-
ne quas ngura alia aditum tueri viderur, & qua,
licet obscurasit, &corrosa, indicium est Her-
culem refern • Herculem saneclava armatum vi-
detur referre etiam colossus ille, qui in numo po-
stremo conspiC,tur • Maximi moduli numus Gor
diani ipse quoque a Senatore Bonarota illustratus
Circum Herculeae Ponti pnesefert, in eoque Her-
culis pariter statuam . Hanc nottram vocavi colos-
sum, quiacoloffisormamexhibet; illudque no-

B

men rara d'ogniaJtra: ma rarijsimo diventa /'
originale , cb'fa conservo drtla qul rappresen-
tata per l incomparabiJ conservaxjone , per es
sere ajquanto piit grande dejialtre, e per es-
ser di piombo, ll piu ficuro Pratico , cbe sor-
se a noftri giorni fi fia veduto , nella ssima >
cbe per sempiice inftru^jone del pojj/jsore , e
non gia pc occafion di contratto , scce d uno
Studio , appre^Q quefta assai piu d'altra hel-
hjsima di metallo , cbe pur vi era , Primo e
msallibil tesiimonio di verita e la Jeggere^a
in paragone d* altrettanto piomho non anti-
co ; secondo e la patina inimitahile , cbe la
vefte . A tal patina dee attribuirsi Ja conser-
va^ione contra /' uso de' piomhi veramente an-
tihi ; e altresi il non esser perb la Medaglia
tanto Jeggera , come altre sono , avend' h
un Mitridate di piombo , la cui Jeggere^a
e incredibile ; ma in quella, dl CUi parliamo»
fi e dalja patina impedita in parte l*Cvapora-
^ione -

V aJtre tre MedagJie ficuftodiscono nei Mu-
seo del Cran Duca, cbe senya dubbio e U pifc
depurato e sicuro , che (i trovi in nissuna par-
te , e che ha pero anche la seconda di Tito,
ma non queJla in Vespafiano , ne aJtre che si
vantano. A disegnih* a/sistitoij Signor Baftia-
no Bianchi, degno cuftode di queJ tesoro, e non
men commendabile per /' inteliigenia , che per
la cortesia . So cbe moJti si maravigJieranno ,
perche qutfte sole io abbia pofte, mentre piu aJ-
tre se ne veggon ne' Jibn : undici ne regiftrb il
Mez%abarba . Ma abbiasi per induhitato , che
suor di quefte cinque difstciJmente si trovera /'
Ansiteatro in MidagJia fincera ; e che 1'aJtre
D finora pretese, o sono imposture , o sono equivo*
ci di ch> vede i'Anfueatro dove non e . In aJ-
cuni rni jon Wvenuto , che dando nell'eftremo
oppofto, per la quantita di copie che vanno in
giro , e che anche in samose raccoJte si tengo-
no, hanno opinione, cbe non fitrovi l'Anfitea-
tro in Medaglia antica . Ma RasfaeJ di VoJ-
terra , il quai siori avanti che ia sceJerata qe-
nera^ion de'saifar)i a tai lavori poncsje mano ,
\asfermb d'avere ossewato nel riverso d'antica
\Medaglia iAnsitea. ro . Le qui esiibite son pas-
\sate per la trafila de' pratici piu rinomati. L.e
i quattro di Firen^e surono approvate , e regi-
' jirate tutte anco daJ Vaillant , e spe^taJmente
quelJa dt Domi^.ano ranjsima , che sirendein-
contrastabile per una sorte paiina quasinera,
della quale non banno i salsarii trovato anco-
ra ii fecreto . Il Consolato Jettimo , e il non ve-
dervifi titol d' Augusio , Ja moflrano battuta
avanti la morte di Tito , comunicato anche a
Jui ionor .faJ srateJJo per tanto edifiiio . & al.
tre due moftrano 1'arti gia decadute . Si sa tn
esse veder la pia^a, e neli una uomo che com-
batte con helva , neli altra toro , ed ejesante
con uomo sopra . QueJJa di Severo AJessandro
ba due sigure , che sembrano andar neU' -An-
siteatro , e una ter^a indietro , che par cuslo-
disca Hngreffo , e fe bene ofcura pes c°rro-
sione , da indizio d'ejser'ErcoJe . SrcoJe m
fatti con la clava par fi rappresenti anche daJ
Colojso_ chc si vede nelJ uJtima . MedagUone
pur di Gordiano , iJJustrato daJ ^enator Bo-
narroti , mofira un Circo in BraC\ea di Pon-
to , e in effo altresl una ftatst" f Ercole. Ho
chiamata la noftra Coiosso , Perche taJe appa-
risce , ed e notabile , cbe "PP«Mo neJi'ijiejsa
 
Annotationen