DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.26786#0106
Obraz patrzy, obraz widzi
„Gablota VII - rok 1977, technika mieszana, wymiary: 70x58 cm, na
szarym, nie zagruntowanym, surowym płótnie, umocowane, rozciąg-
nięte jakieś resztki, strzępy gazety, włosy, zbite resztki kurzu, patyk,
strzępy szmaty, może liścia, poszarpane kawałki opakowania” - taką
notatką Andrzej Bielawski opatrzył swój obraz. W tym opisie, a nawet
w podanych rozmiarach, pozostała jednak istotna luka. Gablota jest
bowiem prawdziwą gablotą. Obraz chroni parocentymetrowa rama
i wprawiona w nią tafla szkła, które było kiedyś lustrem. Amalgamat
spełzł z niej prawie bez reszty, tylko jego drobne, rozproszone po po-
wierzchni plamki zachowały swe zwierciadlane właściwości. Autor
wszakże o tym zwierciadle nie zapomina, tytułując obraz: Lustereczko
powiedz...
Gablota - a zatem sprzęt muzealny. Umyślnie zostaliśmy tu więc posta-
wieni w sytuacji, której niedogodności znamy z muzealno-galeryjnego
obcowania ze sztuką. Szkło gablot, a nade wszystko szkło chroniące
obrazy, to jedna z najbardziej irytujących przeszkód w kontakcie z ukry-
tymi za nim obiektami. Lecz Gablota to nie „obraz za szybą”, o którym
była mowa. Andrzej Bielawski, robiąc Gablotę, świadomie wyszedł
naprzeciw konfliktom i dwuznacznościom, jakie stwarza refleksyjna
szyba wstawiona między obraz a oglądającego. Sytuacja muzealna zo-
stała tu diametralnie odwrócona - to, co było odbiorczą niedogodnością
i zakłóceniem porządku dzieła, zostaje tu wykorzystane, stając się in-
tegralną częścią obrazu. Artysta nie tylko podjął wyzwanie, ale pomno-
ży! jeszcze percepcyjne pułapki. Gablotę zamyka przecież nie zwykła
szyba, lecz szkło będące pozostałością lustra. Mamy tu więc co najmniej
trzy komponenty przedstawienia: obraz na płótnie, szybę i zwierciadło.
I dwa rodzaje odbić: szklane i lustrzane, pomieszane ze sobą, rozmigo-
tane. Pomiędzy szkłem a lustrem toczy się tutaj przewrotna gra prze-
„Gablota VII - rok 1977, technika mieszana, wymiary: 70x58 cm, na
szarym, nie zagruntowanym, surowym płótnie, umocowane, rozciąg-
nięte jakieś resztki, strzępy gazety, włosy, zbite resztki kurzu, patyk,
strzępy szmaty, może liścia, poszarpane kawałki opakowania” - taką
notatką Andrzej Bielawski opatrzył swój obraz. W tym opisie, a nawet
w podanych rozmiarach, pozostała jednak istotna luka. Gablota jest
bowiem prawdziwą gablotą. Obraz chroni parocentymetrowa rama
i wprawiona w nią tafla szkła, które było kiedyś lustrem. Amalgamat
spełzł z niej prawie bez reszty, tylko jego drobne, rozproszone po po-
wierzchni plamki zachowały swe zwierciadlane właściwości. Autor
wszakże o tym zwierciadle nie zapomina, tytułując obraz: Lustereczko
powiedz...
Gablota - a zatem sprzęt muzealny. Umyślnie zostaliśmy tu więc posta-
wieni w sytuacji, której niedogodności znamy z muzealno-galeryjnego
obcowania ze sztuką. Szkło gablot, a nade wszystko szkło chroniące
obrazy, to jedna z najbardziej irytujących przeszkód w kontakcie z ukry-
tymi za nim obiektami. Lecz Gablota to nie „obraz za szybą”, o którym
była mowa. Andrzej Bielawski, robiąc Gablotę, świadomie wyszedł
naprzeciw konfliktom i dwuznacznościom, jakie stwarza refleksyjna
szyba wstawiona między obraz a oglądającego. Sytuacja muzealna zo-
stała tu diametralnie odwrócona - to, co było odbiorczą niedogodnością
i zakłóceniem porządku dzieła, zostaje tu wykorzystane, stając się in-
tegralną częścią obrazu. Artysta nie tylko podjął wyzwanie, ale pomno-
ży! jeszcze percepcyjne pułapki. Gablotę zamyka przecież nie zwykła
szyba, lecz szkło będące pozostałością lustra. Mamy tu więc co najmniej
trzy komponenty przedstawienia: obraz na płótnie, szybę i zwierciadło.
I dwa rodzaje odbić: szklane i lustrzane, pomieszane ze sobą, rozmigo-
tane. Pomiędzy szkłem a lustrem toczy się tutaj przewrotna gra prze-