ΆναύκαφαΛ παρά ττιν Φυλϊχν 39
διαστήματι τα έκ των εγκάτων αύτοΰ έκρέοντα η έκ της οροφής
καταστάζοντα ύδατα, αί δέ αρχαιότητες ύπήρχον έγκεκλεισμέναι
εντός του λίθινου τούτου στρώματος, ενόντος πάχος 4-5 μέτρων
και ένιαχοΰ τοσούτον σκληρού, ώστε και πυρίτιδος έγένετο πολλή
χρήσις. Άντί άνασκαφής λοιπόν έτελεϊτο λατομία και δη βρα-
δεία και πολυδάπανος δια την πορώδη σύστασιν του λίθου, την
στενότητα του χώρου και την ανάγκην της προφυλάξεως των
έν τω λίθω έμπεπηγμένων αρχαιοτήτων. Τούτων ένεκα δεν επε-
τεύχθη ή έξερεύνησις ειμή μικρού σχετικώς μέρους τοϋ σπηλαίου,
ήτοι της εισόδου και μέχρι μήκους 15 μέτρων ένδοτέρω αυτής, ένω
τό όλον βάθος του σπηλαίου είνε 52 μ. πλήν του ένδοτάτου μικρού
θαλάμου έτερων 10 μέτρων. Επειδή όμως ένδοτέρω τοΰ έξε-
ρευνηθέντος μέρους και τό πάχος τού λίθινου έπιπάγου και ή
σκληρότης αύτοϋ φαίνεται ότι έλαττούται, υπάρχει έλπίς να
άποπερατωθή τελείως ή έξερεύνησις άπαντος τού χώρου τοϋ άν-
τρου έντός τοϋ έπιόντος θέρους, έάν έπαναληφθή εγκαίρως και
έπιδιωχθή δραστηρίως ή εργασία. Νομίζω δ' ότι τού έργου τού-
του επιβάλλεται ή συντέλεσις, εί'περ τινός και άλλου, διότι άδυ-
νάτου ούσης της φυλάξεως τού τόπου, οί χωρικοί αναμφιβόλως
θά έπαναλάβωσι μετά μεγαλυτέρας δραστηριότητος τάς εις άκρον
φθοροποιούς άνασκαφικάς εργασίας, άς παρά τήν σκληρότητα
τοϋ λίθου πολλάκις επεχείρησαν άλλοτε, άφοΰ ήδη και τό στρώ-
μα, έν ω ευρίσκονται αί αρχαιότητες, έ'μαθον άκριβέστερον και
ή πλεονεξία αΰτώ^ ερεθίζεται υπό τών γενομένων ευρημάτων, ων
ή άξια κατά τό σύνηθες ύπερμέτρως μεγαλοποιεϊται.
Αϊ έν τω λιθίνω έπιπάγω έγκεκλεισμέναι αρχαιότητες ευρί-
σκονται εις τρία άλλεπάλληλα στρώματα ευδιάκριτα έκ της πολ-
λής έν αύτοϊς ύπαρχούσης τέφρας. Έκ τών στρωμάτων τούτων
τό άνώτατον μόνον ανήκει εις τούς κυρίως έλληνικοϋς λεγομένους
χρόνους και τούς ρωμαϊκούς μέχρι τών βυζαντινών, αμφότερα
δέ τά κατώτερα στρώματα είνε προϊστορικά, άλλ' έν αύτοΐς
ουδέν όπωσοΰν λόγου άξιον άρχαϊον ευρέθη. Άλλ' όμως έπειδή
έν τοις στρώμασι τούτοις (τουλάχιστον έν τω μεσαίω) ευρέθησαν
άναμφισβήτητα ϊχνη λατρείας, άποδεικνύοντα άσφαλώς ότι έν
τω τόπω τούτω υπάρχει προϊστορικόν ιερόν και δή άθικτον άπό
διαστήματι τα έκ των εγκάτων αύτοΰ έκρέοντα η έκ της οροφής
καταστάζοντα ύδατα, αί δέ αρχαιότητες ύπήρχον έγκεκλεισμέναι
εντός του λίθινου τούτου στρώματος, ενόντος πάχος 4-5 μέτρων
και ένιαχοΰ τοσούτον σκληρού, ώστε και πυρίτιδος έγένετο πολλή
χρήσις. Άντί άνασκαφής λοιπόν έτελεϊτο λατομία και δη βρα-
δεία και πολυδάπανος δια την πορώδη σύστασιν του λίθου, την
στενότητα του χώρου και την ανάγκην της προφυλάξεως των
έν τω λίθω έμπεπηγμένων αρχαιοτήτων. Τούτων ένεκα δεν επε-
τεύχθη ή έξερεύνησις ειμή μικρού σχετικώς μέρους τοϋ σπηλαίου,
ήτοι της εισόδου και μέχρι μήκους 15 μέτρων ένδοτέρω αυτής, ένω
τό όλον βάθος του σπηλαίου είνε 52 μ. πλήν του ένδοτάτου μικρού
θαλάμου έτερων 10 μέτρων. Επειδή όμως ένδοτέρω τοΰ έξε-
ρευνηθέντος μέρους και τό πάχος τού λίθινου έπιπάγου και ή
σκληρότης αύτοϋ φαίνεται ότι έλαττούται, υπάρχει έλπίς να
άποπερατωθή τελείως ή έξερεύνησις άπαντος τού χώρου τοϋ άν-
τρου έντός τοϋ έπιόντος θέρους, έάν έπαναληφθή εγκαίρως και
έπιδιωχθή δραστηρίως ή εργασία. Νομίζω δ' ότι τού έργου τού-
του επιβάλλεται ή συντέλεσις, εί'περ τινός και άλλου, διότι άδυ-
νάτου ούσης της φυλάξεως τού τόπου, οί χωρικοί αναμφιβόλως
θά έπαναλάβωσι μετά μεγαλυτέρας δραστηριότητος τάς εις άκρον
φθοροποιούς άνασκαφικάς εργασίας, άς παρά τήν σκληρότητα
τοϋ λίθου πολλάκις επεχείρησαν άλλοτε, άφοΰ ήδη και τό στρώ-
μα, έν ω ευρίσκονται αί αρχαιότητες, έ'μαθον άκριβέστερον και
ή πλεονεξία αΰτώ^ ερεθίζεται υπό τών γενομένων ευρημάτων, ων
ή άξια κατά τό σύνηθες ύπερμέτρως μεγαλοποιεϊται.
Αϊ έν τω λιθίνω έπιπάγω έγκεκλεισμέναι αρχαιότητες ευρί-
σκονται εις τρία άλλεπάλληλα στρώματα ευδιάκριτα έκ της πολ-
λής έν αύτοϊς ύπαρχούσης τέφρας. Έκ τών στρωμάτων τούτων
τό άνώτατον μόνον ανήκει εις τούς κυρίως έλληνικοϋς λεγομένους
χρόνους και τούς ρωμαϊκούς μέχρι τών βυζαντινών, αμφότερα
δέ τά κατώτερα στρώματα είνε προϊστορικά, άλλ' έν αύτοΐς
ουδέν όπωσοΰν λόγου άξιον άρχαϊον ευρέθη. Άλλ' όμως έπειδή
έν τοις στρώμασι τούτοις (τουλάχιστον έν τω μεσαίω) ευρέθησαν
άναμφισβήτητα ϊχνη λατρείας, άποδεικνύοντα άσφαλώς ότι έν
τω τόπω τούτω υπάρχει προϊστορικόν ιερόν και δή άθικτον άπό