DOI issue:
Kolekcjonerstwo
DOI article:Nowak, Zofia Aleksandra; Goldberg-Górski, Leon Franciszek [Oth.]: Zbiory Leona Franciszka Goldberg-Górskiego
DOI Page / Citation link: https://doi.org/10.11588/diglit.19551#0427
Zofia Nowak
ZBIORY LEONA FRANCISZKA GOLDBERG-GÓRSKIEGO
P
JL rogramowe kolekcjonerstwo sztuki polskiej, zapoczątkowane w 1 poł. XIX wieku, roz-
wijało się coraz bardziej, szczególnie pod koniec wieku XIX i na początku XX; daje się wówczas
zauważyć wzrost zainteresowań i rozszerza się krąg zbieraczy. Na terenie samej Warszawy po-
wstaje kilkadziesiąt większych i mniejszych kolekcji o różnym profilu, w zależności od zaintereso-
wań zbieracza. Zaznacza się coraz silniejsze przesuwanie akcentu ze sztuki dawnej na współcze-
sną. W początkach XX wieku współczesne malarstwo polskie zajmuje już poważną pozycję
w kolekcjach, a często nawet tworzy główny jej zrąb. Kolekcjonerzy tego czasu rekrutują się w
większości spośród burżuazji i zamożnej inteligencji: są to przemysłowcy, kupcy, przedstawi-
ciele wolnych zawodów — prawnicy, lekarze, chociaż nie brak w tej grupie i malarzy. Te warsza-
wskie kolekcje z biegiem czasu w większości uległy rozproszeniu, niektóre nawet całkowitej za-
gładzie, w czasie ostatniej wojny. Inne drogą darów lub zakupu przeszły do zbiorów Muzeum Naro-
dowego w Warszawie, ale i te przeważnie tylko częściowo się zachowały.
Jedną z takich kolekcji był zbiór Leona Franciszka Goldberg-Górskiego, doktora sto-
matologii.
Leon Franciszek Goldberg-Górski urodził się 3 września 1863 roku, w ziemi płockiej. Stu-
diował na wydziale lekarskim Uniwersytetu w Berlinie, m. in. pod kierunkiem słynnego biologa
i antropologa Rudolfa Virchowa. Po specjalizacji za granicą w 1891 roku wrócił do kraju i roz-
począł praktykę lekarską w Warszawie. Dzięki zdolnościom, inteligencji i pracowitości został
wkrótce jednym z najwybitniejszych specjalistów polskich w zakresie urazów i schorzeń szczęko-
wych. W 1914 roku jako bardzo ceniony specjalista został powołany do pracy w Szpitalu Miejskim
ufundowanym przez m. Warszawę, gdzie pracował do 1915 roku. W tym roku w czasie I-szej
Wojny Światowej porzucił szpital i zgłosił się jako ochotnik do pracy w wojsku. Przydzielony
do szpitala wojskowego, zorganizował oddział urazów i schorzeń szczękowych i na tej placówce
pozostał do końca życia jako ceniony pracownik i wybitny specjalista, kilkakrotnie dekorowany
wysokimi odznaczeniami wojskowymi. Oprócz praktyki lekarskiej zajmował się pracą naukową,
publikując kilkanaście prac z zakresu swej specjalizacji. Zmarł w Warszawie 5 kwietnia 1937 roku.
423
ZBIORY LEONA FRANCISZKA GOLDBERG-GÓRSKIEGO
P
JL rogramowe kolekcjonerstwo sztuki polskiej, zapoczątkowane w 1 poł. XIX wieku, roz-
wijało się coraz bardziej, szczególnie pod koniec wieku XIX i na początku XX; daje się wówczas
zauważyć wzrost zainteresowań i rozszerza się krąg zbieraczy. Na terenie samej Warszawy po-
wstaje kilkadziesiąt większych i mniejszych kolekcji o różnym profilu, w zależności od zaintereso-
wań zbieracza. Zaznacza się coraz silniejsze przesuwanie akcentu ze sztuki dawnej na współcze-
sną. W początkach XX wieku współczesne malarstwo polskie zajmuje już poważną pozycję
w kolekcjach, a często nawet tworzy główny jej zrąb. Kolekcjonerzy tego czasu rekrutują się w
większości spośród burżuazji i zamożnej inteligencji: są to przemysłowcy, kupcy, przedstawi-
ciele wolnych zawodów — prawnicy, lekarze, chociaż nie brak w tej grupie i malarzy. Te warsza-
wskie kolekcje z biegiem czasu w większości uległy rozproszeniu, niektóre nawet całkowitej za-
gładzie, w czasie ostatniej wojny. Inne drogą darów lub zakupu przeszły do zbiorów Muzeum Naro-
dowego w Warszawie, ale i te przeważnie tylko częściowo się zachowały.
Jedną z takich kolekcji był zbiór Leona Franciszka Goldberg-Górskiego, doktora sto-
matologii.
Leon Franciszek Goldberg-Górski urodził się 3 września 1863 roku, w ziemi płockiej. Stu-
diował na wydziale lekarskim Uniwersytetu w Berlinie, m. in. pod kierunkiem słynnego biologa
i antropologa Rudolfa Virchowa. Po specjalizacji za granicą w 1891 roku wrócił do kraju i roz-
począł praktykę lekarską w Warszawie. Dzięki zdolnościom, inteligencji i pracowitości został
wkrótce jednym z najwybitniejszych specjalistów polskich w zakresie urazów i schorzeń szczęko-
wych. W 1914 roku jako bardzo ceniony specjalista został powołany do pracy w Szpitalu Miejskim
ufundowanym przez m. Warszawę, gdzie pracował do 1915 roku. W tym roku w czasie I-szej
Wojny Światowej porzucił szpital i zgłosił się jako ochotnik do pracy w wojsku. Przydzielony
do szpitala wojskowego, zorganizował oddział urazów i schorzeń szczękowych i na tej placówce
pozostał do końca życia jako ceniony pracownik i wybitny specjalista, kilkakrotnie dekorowany
wysokimi odznaczeniami wojskowymi. Oprócz praktyki lekarskiej zajmował się pracą naukową,
publikując kilkanaście prac z zakresu swej specjalizacji. Zmarł w Warszawie 5 kwietnia 1937 roku.
423