Rocznik Muzeum Narodowego w Warszawie (11.1967)

Wanda Zdrojewska

FRAGMENTY LUSTER PUDEŁKOWYCH W ZBIORACH MUZEUM

NARODOWEGO W WARSZAWIE

RWSTĘP
ozprawa niniejsza, mająca na celu prezentację luster pudełkowych ze zbiorów Muzeum
Narodowego w Warszawie, z konieczności rzeczy nawiązuje do pracy, publikowanej na lamach
Rocznika Muzeum Narodowego, a tyczącej fragmentów greckich luster stojących z tychże
zbiorów1. Omawiając lustra stojące należało choć pokrótce dać obraz całokształtu zagadnienia,
toteż mówiąc np. o technice czy typologii zwierciadeł, trzeba było wspomnieć również i o lustrach
pudełkowych. Pisząc obecnie już wyłącznie o tych ostatnich nie będziemy się powtarzać, lecz
damy poszerzenie niektórych problemów, zaledwie wspomnianych w poprzedniej rozprawie,
odwołując się do niej w miarę potrzeby.

HISTORIA

W 2 poł. V w. p.n.e. rozwinęła się w Grecji nowa forma zwierciadeł — lustra pudełkowe,
zwane też lustrami z pokrywami2. Przyczyną ich dużego rozpowszechnienia na tym terenie
był być może fakt, iż pokrywy stanowiły doskonałe tło, na którym można było przedstawiać

1 Por. W. Zdrojewska, Fragmenty greckich luster stojących w Muzeum Narodowym w Warszawie.
Rocznik Muzeum Narodowego w Warszawie, IX, 1965, s. 55—82, U. 8.

2 Lustra pudełkowe były skonstruowane z dysku i przymocowanej doń przy pomocy zawiasów pokrywy.
Koło zawiasów znajdował się pierścieniowaty uchwyt służący do zawieszania bądź trzymania zwierciadła, zaś
po stronie przeciwnej drugi uchwyt, który miał za zadanie pomagać przy otwieraniu lustra. Pokrywę zdobiono
dekoracją rytą bądź reliefową. Por. typologię luater greckich Zdrojewska, jw., s. 56 i nast. Tamże literatura
przedmiotu.

67