DOI Artikel:
Jaworska, Władysława; Wilczyński, Jan Kazimierz [Ill.]: Album Wileńskie i jego wydawca Jan Kazimierz Wilczyński: w świetle korespondencji z Konstantym Świdzińskim
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.19557#0293
Jadwiga Jaworska
ALBUM WILEŃSKIE I JEGO WYDAWCA JAN KAZIMIERZ
WILCZYŃSKI
w świetle korespondencji z Konstantym Świdzińskim
WSTĘP
P
JL. raca niniejsza oparta jest w znacznej mierze na materiałach zebranych przez dr Michała
Brensztejna, zmarłego w 1938 r. członka Towarzystwa Przyjaciół Nauk w Wilnie. Brensztejn,
niestrudzony badacz życia kulturalnego środowiska wileńskiego i dawnego W. Ks. Litewskiego,
w ostatnich latach życia interesował się postacią Jana Kazimierza Wilczyńskiego, wydawcy
„Albumu Wileńskiego". Z wielką skrupulatnością gromadził do zamierzonej przez siebie publi-
kacji dokumenty z wileńskich zasobów archiwalnych i z różnych innych źródeł. Przebadał kore-
spondencję Wilczyńskiego z Józefem Ignacym Kraszewskim, zachowaną w Bibliotece Jagielloń-
skiej. Przewertował wiadomości zamieszczane w prasie współczesnej Wilczyńskiemu oraz później-
sze wzmianki i artykuły na temat „Albumu Wileńskiego". Miał też możność wykorzystania
korespondencji Wilczyńskiego z Konstantym Świdzińskim, zachowanej do 1939 r. w Bibliotece
Ordynacji Krasińskich w Warszawie. Wypisy z tych materiałów, wobec zagłady listów Wilczyń-
skiego w spalonej Bibliotece Ordynacji Krasińskich, stanowią obecnie cenny materiał dokumen-
talny. Notaty Brensztejna uzupełnia sporządzony przez niego katalog rycin z „Albumu Wileń-
skiego", ze zbiorów Biblioteki Uniwersytetu Stefana Batorego oraz katalog „Herbarza szlachty
polskiej" i „Muzeum Archeologicznego w Wilnie".
Notaty Brensztejna przekazane zostały po śmierci badacza przez żonę jego Jadwigę Towa-
rzystwu Przyjaciół Nauk w Wilnie. Obecnie znajdują się w Muzeum Narodowym w Warszawie.
Z notatami Brensztejna autorka, jako pracownik Gabinetu Rycin Muzeum, miała sposobność
zapoznać się przy katalogowaniu rycin z „Albumu Wileńskiego", które Muzeum Narodowe
w Warszawie posiada chyba w najbardziej kompletnym aktualnie zespole znajdującym się
w Polsce. I to właśnie — zestawienie materiału artystyczno-zabytkowego ze źródłami rękopiśmien-
nymi — nasunęło projekt wprowadzenia w jakiś sposób w życie zamierzenia, którego Michał
Brensztejn już sam nie zdołał wykonać.
Wypisy archiwalne, podobnie jak wypisy z korespondencji Wilczyńskiego z różnymi osobami,
a przede wszystkim ze Świdzińskim, załączono w aneksach, jako osobisty wkład Brensztejna.
19 Rocznik Muz. Nar. t. XVI/72
289
ALBUM WILEŃSKIE I JEGO WYDAWCA JAN KAZIMIERZ
WILCZYŃSKI
w świetle korespondencji z Konstantym Świdzińskim
WSTĘP
P
JL. raca niniejsza oparta jest w znacznej mierze na materiałach zebranych przez dr Michała
Brensztejna, zmarłego w 1938 r. członka Towarzystwa Przyjaciół Nauk w Wilnie. Brensztejn,
niestrudzony badacz życia kulturalnego środowiska wileńskiego i dawnego W. Ks. Litewskiego,
w ostatnich latach życia interesował się postacią Jana Kazimierza Wilczyńskiego, wydawcy
„Albumu Wileńskiego". Z wielką skrupulatnością gromadził do zamierzonej przez siebie publi-
kacji dokumenty z wileńskich zasobów archiwalnych i z różnych innych źródeł. Przebadał kore-
spondencję Wilczyńskiego z Józefem Ignacym Kraszewskim, zachowaną w Bibliotece Jagielloń-
skiej. Przewertował wiadomości zamieszczane w prasie współczesnej Wilczyńskiemu oraz później-
sze wzmianki i artykuły na temat „Albumu Wileńskiego". Miał też możność wykorzystania
korespondencji Wilczyńskiego z Konstantym Świdzińskim, zachowanej do 1939 r. w Bibliotece
Ordynacji Krasińskich w Warszawie. Wypisy z tych materiałów, wobec zagłady listów Wilczyń-
skiego w spalonej Bibliotece Ordynacji Krasińskich, stanowią obecnie cenny materiał dokumen-
talny. Notaty Brensztejna uzupełnia sporządzony przez niego katalog rycin z „Albumu Wileń-
skiego", ze zbiorów Biblioteki Uniwersytetu Stefana Batorego oraz katalog „Herbarza szlachty
polskiej" i „Muzeum Archeologicznego w Wilnie".
Notaty Brensztejna przekazane zostały po śmierci badacza przez żonę jego Jadwigę Towa-
rzystwu Przyjaciół Nauk w Wilnie. Obecnie znajdują się w Muzeum Narodowym w Warszawie.
Z notatami Brensztejna autorka, jako pracownik Gabinetu Rycin Muzeum, miała sposobność
zapoznać się przy katalogowaniu rycin z „Albumu Wileńskiego", które Muzeum Narodowe
w Warszawie posiada chyba w najbardziej kompletnym aktualnie zespole znajdującym się
w Polsce. I to właśnie — zestawienie materiału artystyczno-zabytkowego ze źródłami rękopiśmien-
nymi — nasunęło projekt wprowadzenia w jakiś sposób w życie zamierzenia, którego Michał
Brensztejn już sam nie zdołał wykonać.
Wypisy archiwalne, podobnie jak wypisy z korespondencji Wilczyńskiego z różnymi osobami,
a przede wszystkim ze Świdzińskim, załączono w aneksach, jako osobisty wkład Brensztejna.
19 Rocznik Muz. Nar. t. XVI/72
289