DOI Heft:
Sztuka nowożytna
DOI Artikel:Popłonyk, Urszula; Werner, Friedrich Bernhard [Ill.]: Panoramy miast według rysunków F. B. Wernera wydane przez oficynę Probstów w Augsburgu
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.19633#0101
*
Urszula Popłonyk
PANORAMY MIAST WEDŁUG RYSUNKÓW F. B. WERNERA
WYDANE PRZEZ OFICYNĘ PROBSTÓW W AUGSBURGU
T Y XVIII wieku wzrosło zainteresowanie panoramami. Spośród licznych wydawnictw oka-
załością wyróżniają się sztychy z czynnej w Augsburgu oficyny Jeremiasa Wolffa (1663—1724)1
i jego spadkobierców: ucznia i zięcia Johanna Balthasara Probsta (1686—1750)2 oraz wnuków —
Johanna Friedericha Probsta (1721—1782; mistrza od roku 1743)3 i Georga Balthasara Probsta
(1732—1801; mistrza od roku 1754)4.
W Polsce ryciny przedstawiające panoramy miast cieszyły się także zainteresowaniem, o czym
świadczy inwentarz zamku w Laszkach Murowanych, sporządzony w kwietniu 1748 roku5.
W inwentarzu prócz licznych map wymieniono również plany miast, niewątpliwie z wido-
kami6, „Kopersztychy iluminowane miast" i miedzioryty różnych pałaców ... po francusku
podpisanych ..."7.
1 U. T h i e m e, F. Becker, Allgemeines Lexikon der bildenden Kiinstler von der Antike bis zur Ge-
genwart. XXXVI, Leipzig 1947, s. 206.
2 Thieme, Becker, jw., XXVII, 1933, s. 411; I. Nebehay, R. Wagner, Bibliographie Alt-
ôsterreichischer Ansichtenwerke aus fiïnf Jahrhunderten. Die Monarchie in der topographischen Druckgraphik
von der Schedel'schen Weltchronik bis zum Aufkommen der Photographie. Beschreibendes Verzeichnis der An-
sichtenwerke. II, Graz — Austria 1982, s. 457.
3 Thieme, Becker, jw., XXVII, 1933, s. 411 ; N e b e h a y, Wagner, jw.,s. 457; P. Bretschnei-
d e r, Der Zeichner, Stecher und Chronist Friedrich Bernhard Werner und seine Arbeiten. Neustadt Schlesien
1921, s. 13. .
4 Thieme, Becker, jw., XXVII, 1933, s. 411; Nehehay, Wagner, jw., s. 457; Bretschnei-
d e r, jw., s. 13.
5 M. Gębarowicz, Materiały źródłowe do dziejów kultury i sztuki XVI—XVIII w., zebrał i opracował...
(Źródła do dziejów sztuki polskiej, t. III). Wrocław—Warszawa—Kraków—Gdańsk 1973, s. 28—93.
6 Gębarowicz, jw., s. 55.
7 Gębarowicz, jw., s. 45, 54.
7 Rocznik Muz. Nar. t. XXX
<)1
Urszula Popłonyk
PANORAMY MIAST WEDŁUG RYSUNKÓW F. B. WERNERA
WYDANE PRZEZ OFICYNĘ PROBSTÓW W AUGSBURGU
T Y XVIII wieku wzrosło zainteresowanie panoramami. Spośród licznych wydawnictw oka-
załością wyróżniają się sztychy z czynnej w Augsburgu oficyny Jeremiasa Wolffa (1663—1724)1
i jego spadkobierców: ucznia i zięcia Johanna Balthasara Probsta (1686—1750)2 oraz wnuków —
Johanna Friedericha Probsta (1721—1782; mistrza od roku 1743)3 i Georga Balthasara Probsta
(1732—1801; mistrza od roku 1754)4.
W Polsce ryciny przedstawiające panoramy miast cieszyły się także zainteresowaniem, o czym
świadczy inwentarz zamku w Laszkach Murowanych, sporządzony w kwietniu 1748 roku5.
W inwentarzu prócz licznych map wymieniono również plany miast, niewątpliwie z wido-
kami6, „Kopersztychy iluminowane miast" i miedzioryty różnych pałaców ... po francusku
podpisanych ..."7.
1 U. T h i e m e, F. Becker, Allgemeines Lexikon der bildenden Kiinstler von der Antike bis zur Ge-
genwart. XXXVI, Leipzig 1947, s. 206.
2 Thieme, Becker, jw., XXVII, 1933, s. 411; I. Nebehay, R. Wagner, Bibliographie Alt-
ôsterreichischer Ansichtenwerke aus fiïnf Jahrhunderten. Die Monarchie in der topographischen Druckgraphik
von der Schedel'schen Weltchronik bis zum Aufkommen der Photographie. Beschreibendes Verzeichnis der An-
sichtenwerke. II, Graz — Austria 1982, s. 457.
3 Thieme, Becker, jw., XXVII, 1933, s. 411 ; N e b e h a y, Wagner, jw.,s. 457; P. Bretschnei-
d e r, Der Zeichner, Stecher und Chronist Friedrich Bernhard Werner und seine Arbeiten. Neustadt Schlesien
1921, s. 13. .
4 Thieme, Becker, jw., XXVII, 1933, s. 411; Nehehay, Wagner, jw., s. 457; Bretschnei-
d e r, jw., s. 13.
5 M. Gębarowicz, Materiały źródłowe do dziejów kultury i sztuki XVI—XVIII w., zebrał i opracował...
(Źródła do dziejów sztuki polskiej, t. III). Wrocław—Warszawa—Kraków—Gdańsk 1973, s. 28—93.
6 Gębarowicz, jw., s. 55.
7 Gębarowicz, jw., s. 45, 54.
7 Rocznik Muz. Nar. t. XXX
<)1