DOI Page / Citation link:
https://doi.org/10.11588/diglit.11058#0135
99
Ad mulieres edam proprie pertinet Mater Matura,qua^vt ait PeRus, antiqui ob
^ bonitate Rc appellarut.Hqc fuit Ino Cadmi Elia,qua? & Leucothea Grecis diceba-
tur.FaFulam cius habet Ouid.in 3.Metam.& 6.FaRor.i9Ede ei primus pofbit Seruius
Tulhus rex,quapoRea refecit Camillus,cofedo bello Veientini.Liuius libr j. Ca-
millus Didator fatis ia omnibus ad id bellum(Veientinum fcilicctlparatis, ludos
magnos ex Senatufcofulto vouit, Veijscaptis fe fadurum,a?demq; Matuta matris
yefcdam dedicaturum. lam ance ab RegeScr.TuHiorefcda.Idc Piutarchus in Ca-
millo.Ab huius Dea? templi aditu ferua? prohibebantur.Vna duraxat matton^ in-
troducebant^ colaphos genis eius infligebat.Cuius rei cauG,inquirit Plutarch.in
Quq0ionibusRom.qu^(hi6.Ab hac Dea nulla mulier Rus,fed foroiu liberis bona
g precabantur.PlutarchusquqR.tyldedq^ infacris cius fororu liberos pro fuis in vl-
nasacopiebar.Plutarchus inCamillo.Liu.lib.^4.meminit in foroOlitorio dedica-
t^qdis lunonis Matutq. Verum Carolus Sigonius proMatuta Sofpita legcndu,nec
Matuta? cognomen lunoni tributum fuiBe,docet.
BoNA ena Dea^mulicbris Dea fuit,de qua Piutarchus in C^fare hqc (cnbinColi
tut Roma? Dea^quam Bonam appellat , vt Graeci muliebrem.Hanc Phryges Myda?
Regis matre fuideputant.Romani Nympha Dryadem Fauni vxorem,Gra?ci de nu-
tricibus Bacchi vnam:eam fci!icet,^uanominari nefas efbitaq; apud hos, cum fa-
cra ei Runt.vitiu palmirihusfcena? teda?geRantur:& fccudumfabulam, Draco la-
cer apud Dea collocatur.Cum ea facra peragutur, virum accedere, aut iifdem in ac-
C dibus eile nefas duciturripfq inter fe mulieres niulta cu Orphicis couenietia obire
Rruntur.Eorfi orgioru tempus & celebrandi munus cum ad Confulcm ve! Prarto-
rem deuemt, ipfe omne quod eR mafculum,a:dibus egrcdiuntur:vxor domu ex-
ornat,&pleraq; nodu Eut, locis ad nodurna facra admixtis,muEcaq; multa adhi-
bita. Hadenus Piutarchus. Ladantius ex Sexr.Clodio refert,Faunam vxore Fauni
fuiife,qu^, quia contra more decufq; regiu clam vini ollam ebibiilet, & fada ebria
^{let,virgis myrteisa viro vfq; ad mortem ca?fa fuerit: poRea cum Regem fadfi fui
pccniteret,& vxoris deEderium ferre non poEet,diuinum ilii numen delatum eRee
idcircoq; in facris eius obuolutam vini amphoram poni folitam. Qtiae Piutarchus
in QuacR.Rom.qu.xo.paulo aliter narrat Macrob.lib.iSatur.c.n.multa dcBonaDca
p habet, quam eafide dicit effe Terram vel Tellurem,&: appellari interdum Bonam
Deam,interdum Faunam,Ope, Fatuam, Bonam Deam,quod omnium nobis ad vi-
dum bonorum caufa Et:Faunam,quod omni vRR animantiu faueat: Opem,quod
ipfius auxilio vita conRet:Fatuam,a fando,quod infantespartu editi no prius vo-
cem edant,quam attigerint terram.Plura de hac apud Macrobium lege.Huius Deae
facra violaut t P.Clodius,is qui poRea Ciceronem in exilium pepulit, de quo Cice-
ro ipie in Oratione de Arufpicum refponEs,& altbi.Piutarchus in C^fare,Cicero-
ne^ alij.
Fuit & MANA GBNB TA a Romaniscu!ta,quam Piutarchus in QuqR.Ro.qu.yx.a
manando didam fuifle,& ortui atq^partui prqeRe putat,non aliter atq; apud Grq-
g cos Hecate.Huic canem immolari,votoq^ ab ea peti dicit,ne quis domi natoru bo-
nusEat.
Dy ^/y ^
Mva^ci A Dea defidia? exiRimata eR,quq faceret homine murcidum,id eR,nimis
defidiofum.Auguffinus Ii.4.cap,i6.& Arnobius.FeRus:Murci^ Dese facellu erat fub
mote Auentino,qui anteaMurcus dicebatur.Tertullianus lib.de Spedacu!is:Mur-
ci^quoqj idolumfecir. Murciam enim Deam moris efle volunt,cui in illa parte
adem vouere.Vide Iofephum ScaligerumcaRigationibus in FeRum.
STRENVA,qua?impellebathomines, vt Rrenue quidagercnt.Eius facellumfuit
p in via facra.Varro iib.^.de lingua Latina.
ST IMVLA Dea,qua? vitra modum ad agendum Rimularet. AuguRinus.
AGBNORiAM vocabant, qu^ead agendum excitaret,ab agedo dnda. AuguRinus.
AooNivs etiam Deus didus,qui prareRet rebus agendis.
HoRTAM ab hortando did:am,qubd ad honeRasaddones exhortaretur,&incita-
ret.Plutarchus inQn^RionibusRomanis,qua?Rione4^.ex AntiRioLabeone docet:
quam tame ait aliis videri ea eRc,quq poR Hora fuerit appellata,Dea agilis,& mul-
tisintenta negotijs.Aliosetiadicit:exiRimare^ hocnomenaGryo quodcA
Ad mulieres edam proprie pertinet Mater Matura,qua^vt ait PeRus, antiqui ob
^ bonitate Rc appellarut.Hqc fuit Ino Cadmi Elia,qua? & Leucothea Grecis diceba-
tur.FaFulam cius habet Ouid.in 3.Metam.& 6.FaRor.i9Ede ei primus pofbit Seruius
Tulhus rex,quapoRea refecit Camillus,cofedo bello Veientini.Liuius libr j. Ca-
millus Didator fatis ia omnibus ad id bellum(Veientinum fcilicctlparatis, ludos
magnos ex Senatufcofulto vouit, Veijscaptis fe fadurum,a?demq; Matuta matris
yefcdam dedicaturum. lam ance ab RegeScr.TuHiorefcda.Idc Piutarchus in Ca-
millo.Ab huius Dea? templi aditu ferua? prohibebantur.Vna duraxat matton^ in-
troducebant^ colaphos genis eius infligebat.Cuius rei cauG,inquirit Plutarch.in
Quq0ionibusRom.qu^(hi6.Ab hac Dea nulla mulier Rus,fed foroiu liberis bona
g precabantur.PlutarchusquqR.tyldedq^ infacris cius fororu liberos pro fuis in vl-
nasacopiebar.Plutarchus inCamillo.Liu.lib.^4.meminit in foroOlitorio dedica-
t^qdis lunonis Matutq. Verum Carolus Sigonius proMatuta Sofpita legcndu,nec
Matuta? cognomen lunoni tributum fuiBe,docet.
BoNA ena Dea^mulicbris Dea fuit,de qua Piutarchus in C^fare hqc (cnbinColi
tut Roma? Dea^quam Bonam appellat , vt Graeci muliebrem.Hanc Phryges Myda?
Regis matre fuideputant.Romani Nympha Dryadem Fauni vxorem,Gra?ci de nu-
tricibus Bacchi vnam:eam fci!icet,^uanominari nefas efbitaq; apud hos, cum fa-
cra ei Runt.vitiu palmirihusfcena? teda?geRantur:& fccudumfabulam, Draco la-
cer apud Dea collocatur.Cum ea facra peragutur, virum accedere, aut iifdem in ac-
C dibus eile nefas duciturripfq inter fe mulieres niulta cu Orphicis couenietia obire
Rruntur.Eorfi orgioru tempus & celebrandi munus cum ad Confulcm ve! Prarto-
rem deuemt, ipfe omne quod eR mafculum,a:dibus egrcdiuntur:vxor domu ex-
ornat,&pleraq; nodu Eut, locis ad nodurna facra admixtis,muEcaq; multa adhi-
bita. Hadenus Piutarchus. Ladantius ex Sexr.Clodio refert,Faunam vxore Fauni
fuiife,qu^, quia contra more decufq; regiu clam vini ollam ebibiilet, & fada ebria
^{let,virgis myrteisa viro vfq; ad mortem ca?fa fuerit: poRea cum Regem fadfi fui
pccniteret,& vxoris deEderium ferre non poEet,diuinum ilii numen delatum eRee
idcircoq; in facris eius obuolutam vini amphoram poni folitam. Qtiae Piutarchus
in QuacR.Rom.qu.xo.paulo aliter narrat Macrob.lib.iSatur.c.n.multa dcBonaDca
p habet, quam eafide dicit effe Terram vel Tellurem,&: appellari interdum Bonam
Deam,interdum Faunam,Ope, Fatuam, Bonam Deam,quod omnium nobis ad vi-
dum bonorum caufa Et:Faunam,quod omni vRR animantiu faueat: Opem,quod
ipfius auxilio vita conRet:Fatuam,a fando,quod infantespartu editi no prius vo-
cem edant,quam attigerint terram.Plura de hac apud Macrobium lege.Huius Deae
facra violaut t P.Clodius,is qui poRea Ciceronem in exilium pepulit, de quo Cice-
ro ipie in Oratione de Arufpicum refponEs,& altbi.Piutarchus in C^fare,Cicero-
ne^ alij.
Fuit & MANA GBNB TA a Romaniscu!ta,quam Piutarchus in QuqR.Ro.qu.yx.a
manando didam fuifle,& ortui atq^partui prqeRe putat,non aliter atq; apud Grq-
g cos Hecate.Huic canem immolari,votoq^ ab ea peti dicit,ne quis domi natoru bo-
nusEat.
Dy ^/y ^
Mva^ci A Dea defidia? exiRimata eR,quq faceret homine murcidum,id eR,nimis
defidiofum.Auguffinus Ii.4.cap,i6.& Arnobius.FeRus:Murci^ Dese facellu erat fub
mote Auentino,qui anteaMurcus dicebatur.Tertullianus lib.de Spedacu!is:Mur-
ci^quoqj idolumfecir. Murciam enim Deam moris efle volunt,cui in illa parte
adem vouere.Vide Iofephum ScaligerumcaRigationibus in FeRum.
STRENVA,qua?impellebathomines, vt Rrenue quidagercnt.Eius facellumfuit
p in via facra.Varro iib.^.de lingua Latina.
ST IMVLA Dea,qua? vitra modum ad agendum Rimularet. AuguRinus.
AGBNORiAM vocabant, qu^ead agendum excitaret,ab agedo dnda. AuguRinus.
AooNivs etiam Deus didus,qui prareRet rebus agendis.
HoRTAM ab hortando did:am,qubd ad honeRasaddones exhortaretur,&incita-
ret.Plutarchus inQn^RionibusRomanis,qua?Rione4^.ex AntiRioLabeone docet:
quam tame ait aliis videri ea eRc,quq poR Hora fuerit appellata,Dea agilis,& mul-
tisintenta negotijs.Aliosetiadicit:exiRimare^ hocnomenaGryo quodcA