DOI Page / Citation link:
https://doi.org/10.11588/diglit.11058#0466
Dc Seruitutibus,& Fin bads rcgundis. ^
X L 7 7. VM %7?
D jRriptum cR ex Caio libro feptimo, ad edidum Prouinciale, 1.8. vi^ latitudo,€
JeRruitut. ruR. &teRimoniumetiam habet apud Varronem iibrod. delinguaLa-
tina.
Loquitur hoc caput de (eruitutibus ruRicis, vt 6 quis ius habeat ducendi vehiculi
per praelium alienum,id quod via hoc loco dicitur : ca via in porredtum o<Ro pedum
cilctdn anfraebum Rdecim.
luRinianus libro Iecundo,titu!o tertio,ita inquit: RuRicorum praediorum iurafunt
haec : Iter,adbus,via,aqusedudbus. Iter eR ius eundi, ambulandi hominis,non etiam iu-
mentum acendi,vel vehiculum. A(Aus'cR ius agendi iumentum vel vehiculum. Viacd &
ius eundi,agendi,& ambulandi hominis. Nam iter & actum,via in fe contmct. Aque-
ductus,eR ius aquae ducendae per fundum alienum. Alexander ab Alexandro deSnititer
duorum pedum latitudine,adum quatuor pedum.
i?2parrFj?^M.)Id eR,in directo,vt Varro loquitur.
I?; eR,in Rexum,ad Redtcndi plauRri commoditatem. Meminit huius
legis etiam in Appendice ad Coniedtanea in Varronem,IoRphus Scaliger, vbi dubita,
quomodo intelligi debeat, cum proportio iRaanfradbus ad diredtum(huevtiplclo-
quituryambitus ad dimetiqntcm,defendi nullo modo poilit.
FranciRus Hotomanus etiam hanc ex Ciceronis oratione pro Cgcinna legem re-
citat: Vt ii quis vtarn alteri deberet, eam munitam prarRarcr: ii ea immunita edet,qua Q
vellet is,cui ea deberetur,iumentum ageret Cuius Rntcntia ficilis eR,nec eget expila-
tione.
X L 7 7 7. ^ , 32
Extat huius tcRimonium apud Paulum in l.^.RT nc quid in loco publico,vbi dedr^
bit:Si per publicum locum riuus aquaedudtus priuato nocebit,erit adtiopriuato ex h-
gc duodecim Tabularum,vt noxa domino caneatur : vbi legendum Francifcus Hoto^.
manu^cenRt,Noxae adommo caueatur, ^t vox,nomine, antiquaconfuetudmcRbau-
diatur, & fenfus iit; vt noxae nomine, id cR, damni inRdbi nomine riui, & aquandus
dominus ei priuato caueat.Loca enim publica^vt ait Vlpianus)vtiquepriuitoram Wi- y
bus deRruiunt,iure Rilicct ciuitatis, non quali propria cuiuique. Itaque ii quodRrte
opus m publico Rat,quod ad priuati damnum redundet: prohibitorio mterdiAq con-
ucuiri poteRJ.i If eodem. Hoc eR,cum locus publicus arque cuiuique priuatiht,ini-
quum eR,idab vllo priuato in eo Rcri,quod alcen priuato damnum det. Quod ii quid
operis hit,quod perre&um nocere poterit,tum priuatus noxae,id eR,damni no-
mine cauen hbi mre poRulabit. 7
X L 7X. Wf27%2 ^
Hu-us capitis Magmentum extat apud Pomponium in l.Labeo,tidfdcStani!ib.v-
biRribittVeteres haec vcrbalegisduodecim Tabularum si A(^vA PLVViAnocet,iic^
interpretatos eRe,id eR,H nocere potent.Rdiquum ex conie^ura R fupplcuiRe,fran-
ciicns Hotomanus Rribit, cum m Topicis Ciceronis Rriptum eiEt: Aquam piuui^
nocentem alteram loci vitio nocentem efle,a'teram manu. Quarum, inquit,aitciuiu-
betur ab arbitro coerceri,attera non iubetur. In quem locum Beeriusius eit aquam
pluuiam arceri,id cR, vt ii in alicuius agro pluuia aqua colbgatur, & in alterius agrum
deRuat, eique vicini Rugibus nocitura concrcicat, arceat eam Ris Rnibus ille, quiiu^
putat intereRe ne deRuat. Item: Aqua pluuia m mu nocens cR quae ita loco aliquo ex- ^
cipitur,vt inde proHucns vicino noceatrR locus is non iit naturahtenalis,Rd munu ho-
minis cxcipiendaraqu<e fuerit apparitus. Vitio vere, quoties naturaliter ita RR jocus
habcr,vt excipere aquam pofih,&: nocere vicino. Fodem illud Vipiam pertinet mhi-p
Ride aqua pluuia:Si cui,mquit,aqua pluuia damnum dabit,adbione aquae pluuiai arcea^
Ja: auertetur aqua,&c.
X L ^.
Sic hanc legem rcRituit BamabasBriRbniusIuriRenRhus clariRimtis, lih^ iTde-
Aarum ex iure ciuih antiquitatum^cap.i.ex Varrone,FcRo,&Vo!uho Meti^uoA uro
hbro ^.dc lmguaLat!nahcRribit:Ambitus,!tcr,quod circumeundo teritur.Nan^r
brtus,circuitusjab cpque xn. Tabularnm interpretes ambitum parietis, ^
X L 7 7. VM %7?
D jRriptum cR ex Caio libro feptimo, ad edidum Prouinciale, 1.8. vi^ latitudo,€
JeRruitut. ruR. &teRimoniumetiam habet apud Varronem iibrod. delinguaLa-
tina.
Loquitur hoc caput de (eruitutibus ruRicis, vt 6 quis ius habeat ducendi vehiculi
per praelium alienum,id quod via hoc loco dicitur : ca via in porredtum o<Ro pedum
cilctdn anfraebum Rdecim.
luRinianus libro Iecundo,titu!o tertio,ita inquit: RuRicorum praediorum iurafunt
haec : Iter,adbus,via,aqusedudbus. Iter eR ius eundi, ambulandi hominis,non etiam iu-
mentum acendi,vel vehiculum. A(Aus'cR ius agendi iumentum vel vehiculum. Viacd &
ius eundi,agendi,& ambulandi hominis. Nam iter & actum,via in fe contmct. Aque-
ductus,eR ius aquae ducendae per fundum alienum. Alexander ab Alexandro deSnititer
duorum pedum latitudine,adum quatuor pedum.
i?2parrFj?^M.)Id eR,in directo,vt Varro loquitur.
I?; eR,in Rexum,ad Redtcndi plauRri commoditatem. Meminit huius
legis etiam in Appendice ad Coniedtanea in Varronem,IoRphus Scaliger, vbi dubita,
quomodo intelligi debeat, cum proportio iRaanfradbus ad diredtum(huevtiplclo-
quituryambitus ad dimetiqntcm,defendi nullo modo poilit.
FranciRus Hotomanus etiam hanc ex Ciceronis oratione pro Cgcinna legem re-
citat: Vt ii quis vtarn alteri deberet, eam munitam prarRarcr: ii ea immunita edet,qua Q
vellet is,cui ea deberetur,iumentum ageret Cuius Rntcntia ficilis eR,nec eget expila-
tione.
X L 7 7 7. ^ , 32
Extat huius tcRimonium apud Paulum in l.^.RT nc quid in loco publico,vbi dedr^
bit:Si per publicum locum riuus aquaedudtus priuato nocebit,erit adtiopriuato ex h-
gc duodecim Tabularum,vt noxa domino caneatur : vbi legendum Francifcus Hoto^.
manu^cenRt,Noxae adommo caueatur, ^t vox,nomine, antiquaconfuetudmcRbau-
diatur, & fenfus iit; vt noxae nomine, id cR, damni inRdbi nomine riui, & aquandus
dominus ei priuato caueat.Loca enim publica^vt ait Vlpianus)vtiquepriuitoram Wi- y
bus deRruiunt,iure Rilicct ciuitatis, non quali propria cuiuique. Itaque ii quodRrte
opus m publico Rat,quod ad priuati damnum redundet: prohibitorio mterdiAq con-
ucuiri poteRJ.i If eodem. Hoc eR,cum locus publicus arque cuiuique priuatiht,ini-
quum eR,idab vllo priuato in eo Rcri,quod alcen priuato damnum det. Quod ii quid
operis hit,quod perre&um nocere poterit,tum priuatus noxae,id eR,damni no-
mine cauen hbi mre poRulabit. 7
X L 7X. Wf27%2 ^
Hu-us capitis Magmentum extat apud Pomponium in l.Labeo,tidfdcStani!ib.v-
biRribittVeteres haec vcrbalegisduodecim Tabularum si A(^vA PLVViAnocet,iic^
interpretatos eRe,id eR,H nocere potent.Rdiquum ex conie^ura R fupplcuiRe,fran-
ciicns Hotomanus Rribit, cum m Topicis Ciceronis Rriptum eiEt: Aquam piuui^
nocentem alteram loci vitio nocentem efle,a'teram manu. Quarum, inquit,aitciuiu-
betur ab arbitro coerceri,attera non iubetur. In quem locum Beeriusius eit aquam
pluuiam arceri,id cR, vt ii in alicuius agro pluuia aqua colbgatur, & in alterius agrum
deRuat, eique vicini Rugibus nocitura concrcicat, arceat eam Ris Rnibus ille, quiiu^
putat intereRe ne deRuat. Item: Aqua pluuia m mu nocens cR quae ita loco aliquo ex- ^
cipitur,vt inde proHucns vicino noceatrR locus is non iit naturahtenalis,Rd munu ho-
minis cxcipiendaraqu<e fuerit apparitus. Vitio vere, quoties naturaliter ita RR jocus
habcr,vt excipere aquam pofih,&: nocere vicino. Fodem illud Vipiam pertinet mhi-p
Ride aqua pluuia:Si cui,mquit,aqua pluuia damnum dabit,adbione aquae pluuiai arcea^
Ja: auertetur aqua,&c.
X L ^.
Sic hanc legem rcRituit BamabasBriRbniusIuriRenRhus clariRimtis, lih^ iTde-
Aarum ex iure ciuih antiquitatum^cap.i.ex Varrone,FcRo,&Vo!uho Meti^uoA uro
hbro ^.dc lmguaLat!nahcRribit:Ambitus,!tcr,quod circumeundo teritur.Nan^r
brtus,circuitusjab cpque xn. Tabularnm interpretes ambitum parietis, ^