DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.1064#0014
CAP. IV. ET VLTIMVM,
PLANIS IMAGINI
B U S.
Simx imagmes, Baflb rilievo diffd: Primus collocandi modus:
alter & tertius : Statuarum antiquarum ufus : Cce-
cus earundem explorator, Michael Angelus: Autto-
rh ftudium ojjkidmquts.
Magines, a fculptoribus fimul ac ftatuariis Baffb rilievo di- Pian^
6tas, majores noftri ornatus gratia ingeniis fuis excogitarunt,Soz""'
quibus murorum planitiem, lmprimis vero arcus ttiumphd-lievo di-
les praeclare honeftarunt: Quoniam fimulacra, non nifi ro-dx-
f tundo ambitu confpicua, liberam ac patentem aream poftu-
lant^ nec in muris commode exhiberi queunt.
Statuaria haec, inftar pidturae, nobiliores perfonas primore loco cen- Primm
fens, omnibus anteponit; quas reliquae, re&o judicio permixtae, velut ex or- df0iQd^
dine fubfequuntur.
Caeterum ut hominis vifus parum fallatur, pofteriores figuras longe
humiliores exhibent, planis quafi capiubus, itemque aedes ac regiones, quse
eminus velut ex oculis noftns elapfae, & vitum noftrum effugienr.es, fenfirn_,
decrefcunt. Hanc autem veteres egregie obfervarunt, dum fugitivas (\i-
ceat fic appellare) figuras tanta ingeniorum folertia expreflerunt, ut prxter
exiguam pedum fugientium particulam, oculis aflequi nil liceret: Cuitl»
alii contra, hac ipfa tempeftate, longe audaciores facri, tenuiores perfonas
mediocriter elevatas, digmores vero in ipfa planitie conftituerint. Hinc
naturalis illa & neceffaria rerum aeque ac perfonarum confequentia efricit,
iftas in fuga fe convertentes pedes pedibus reliquarum junxifle ; quod infa-
num artis vitium eft, & ingens judicii error: Cujusmodi plures etiam Ro-
mse, ad S. fohannis, & alibi locorum videri adhuc queunt.
Modus alter mediae, ceu vocant, elevationis priore humilior eft., & ph.Altercoi
na veluti via perficitur, ad exhibenda conclavia, disetas, regiones, alia: Qupdra^*
artificium in S. Lanrentu templo, Florentu3 aliisque fimilibus Donati ope
ribus, apparet: qui fummo judicio omnem humanam artem pariter ac fi-
dem fuperaffe creditur8
Tertius modus ad pofitum delineationemque figurarum attinet, valde Tertim
quidem depreflus, fed fingulari judicio, nec vulgari gratia ufus: Siquidem., JJww&r
omne coactum naturae pariter ac arti inimicum, cum fummo dedecore con-
jun&um eft; quod vitio verti folet. In hac arte JDonatm longe caeteris
sxcelluit, multaque hujuscemodi vafa Aretina, nec non aereae monetse, diu
ferva-
PLANIS IMAGINI
B U S.
Simx imagmes, Baflb rilievo diffd: Primus collocandi modus:
alter & tertius : Statuarum antiquarum ufus : Cce-
cus earundem explorator, Michael Angelus: Autto-
rh ftudium ojjkidmquts.
Magines, a fculptoribus fimul ac ftatuariis Baffb rilievo di- Pian^
6tas, majores noftri ornatus gratia ingeniis fuis excogitarunt,Soz""'
quibus murorum planitiem, lmprimis vero arcus ttiumphd-lievo di-
les praeclare honeftarunt: Quoniam fimulacra, non nifi ro-dx-
f tundo ambitu confpicua, liberam ac patentem aream poftu-
lant^ nec in muris commode exhiberi queunt.
Statuaria haec, inftar pidturae, nobiliores perfonas primore loco cen- Primm
fens, omnibus anteponit; quas reliquae, re&o judicio permixtae, velut ex or- df0iQd^
dine fubfequuntur.
Caeterum ut hominis vifus parum fallatur, pofteriores figuras longe
humiliores exhibent, planis quafi capiubus, itemque aedes ac regiones, quse
eminus velut ex oculis noftns elapfae, & vitum noftrum effugienr.es, fenfirn_,
decrefcunt. Hanc autem veteres egregie obfervarunt, dum fugitivas (\i-
ceat fic appellare) figuras tanta ingeniorum folertia expreflerunt, ut prxter
exiguam pedum fugientium particulam, oculis aflequi nil liceret: Cuitl»
alii contra, hac ipfa tempeftate, longe audaciores facri, tenuiores perfonas
mediocriter elevatas, digmores vero in ipfa planitie conftituerint. Hinc
naturalis illa & neceffaria rerum aeque ac perfonarum confequentia efricit,
iftas in fuga fe convertentes pedes pedibus reliquarum junxifle ; quod infa-
num artis vitium eft, & ingens judicii error: Cujusmodi plures etiam Ro-
mse, ad S. fohannis, & alibi locorum videri adhuc queunt.
Modus alter mediae, ceu vocant, elevationis priore humilior eft., & ph.Altercoi
na veluti via perficitur, ad exhibenda conclavia, disetas, regiones, alia: Qupdra^*
artificium in S. Lanrentu templo, Florentu3 aliisque fimilibus Donati ope
ribus, apparet: qui fummo judicio omnem humanam artem pariter ac fi-
dem fuperaffe creditur8
Tertius modus ad pofitum delineationemque figurarum attinet, valde Tertim
quidem depreflus, fed fingulari judicio, nec vulgari gratia ufus: Siquidem., JJww&r
omne coactum naturae pariter ac arti inimicum, cum fummo dedecore con-
jun&um eft; quod vitio verti folet. In hac arte JDonatm longe caeteris
sxcelluit, multaque hujuscemodi vafa Aretina, nec non aereae monetse, diu
ferva-