DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.45642#0153
SZTUKA EUROPY WSCHODNIEJ
ИСКУССТВО ВОСТОЧНОЙ ЕВРОПЫ
THE ART OF EASTERN EUROPE
TOM V
Dominika Sarkowicz
Muzeum Narodowe w Krakowie
Wizerunki rodziców czy teściów? Uwagi o dwóch portretach pędzla
Henryka Siemiradzkiego z kolekcji Muzeum Narodowego w Krakowie
W zbiorach Muzeum Narodowego w Krakowie
(MNK) znajdują się dwa obrazy Henryka Siemi-
radzkiego do tej pory określane jako portrety rodzi-
ców artysty. Pod takimi tytułami zostały wpisane
do inwentarzy i do katalogu zbiorów malarstwa
dziewiętnastowiecznego1. Są to: Portret matki
(1887, nr inw. IIa-1185, il. 1) i Portret ojca (1887,
nr inw. IIa-1177, il. 2). Jednak dane zawarte w sa-
mych obiektach, jak również fakty biograficzne
dotyczące autora i jego rodziny zaprzeczają roz-
poznaniu sportretowanych postaci jako rodziców
malarza. Autorstwo dzieł nie budzi żadnych wątpli-
wości, ich proweniencja jest również jak najbardziej
klarowna.
Portrety zostały pozyskane do muzeum dzięki
darowiźnie przekazanej przez Edwarda Kudrewi-
cza - spadkobiercę spuścizny po malarzu, należą-
cej wcześniej do jego syna Leona Siemiradzkiego2 3.
Formalnie malowidła ofiarowano Muzeum Naro-
dowemu w Krakowie w 1977 roku w Rzymie wraz
z całą grupą innych obiektów - obrazów, szkiców,
szkicowników i pamiątek po mistrzu. Powierzona
scheda po sławnym artyście została zaprezento-
1 Blak, Małkiewicz, Wojtałowa (2001: 299); system muze-
alny MONA.
2 Blak, Malkiewicz, Wojtałowa (2001: 299).
wana na wystawie w 1980 roku urządzonej w Su-
kiennicach1. Edward Kudrewicz był spowinowaco-
ny z rodziną Siemiradzkich przypuszczalnie jako
bratanek żony Leona Siemiradzkiego. Najmłodszy
syn artysty ożenił się ze Stanisławą z Kudrewiczów,
a Edward najprawdopodobniej był jej bratem lub
raczej synem jej brata, czego nie udało się tu jed-
noznacznie ustalić4. Z zapisków w Kronice rodu
3 Henryk Siemiradzki (1980: 19). W spisie eksponowanych
dzieł w katalogu z wystawy malowidła figurują w Dziale no-
woczesnego polskiego malarstwa i rzeźby pod tytułami Portret
Hipolita Siemiradzkiego (ojca artysty), MNK, nr inw. 318 650 -
pozycja 2; Portret Wilhelminy z Prószyńskich Siemiradzkiej
(matki artysty), MNK, nr inw. 318 658 - pozycja 3.
4 Dom aukcyjny Sothebys na swojej stronie interneto-
wej informuje, że rodziny Siemiradzkich i Kudrewiczów
mieszkających na Litwie (Jan Kudrewicz, ojciec Stanisławy)
przyjaźniły się, a po bezdzietnej śmierci małżonków Leona
i Stanisławy scheda po malarzu przeszła w ręce bratanka
Stanisławy Siemiradzkiej (http://www.sothebys.com/it/auc-
tions/ecatalogue/2015/russian-pictures-l 15115/lot.25.html,
dostęp: 01.09.2017). Niewątpliwie obie rodziny utrzymywały
kontakt. Józef Dużyk - autor biografii Henryka Siemiradz-
kiego - wspomina o liście Stanisławy Kudrewiczowej (matki)
do Marii Siemiradzkiej oraz o „wspólnym gnieździe rodziny
Kudrewiczów i Prószyńskich” - Suryszkach (Dużyk [1986:
374, 545]). W zachowanej korespondencji artysty nie poja-
wia się zbyt wiele informacji na temat tej przyjaźni. Jest jed-
nak wzmianka odnosząca się do znajomości z Kudrewiczami
w liście Henryka Siemiradzkiego z Mińska z 1881, gdzie pisał
do matki o miłym pożegnaniu, jakie zgotowała mu w Lipa-
ИСКУССТВО ВОСТОЧНОЙ ЕВРОПЫ
THE ART OF EASTERN EUROPE
TOM V
Dominika Sarkowicz
Muzeum Narodowe w Krakowie
Wizerunki rodziców czy teściów? Uwagi o dwóch portretach pędzla
Henryka Siemiradzkiego z kolekcji Muzeum Narodowego w Krakowie
W zbiorach Muzeum Narodowego w Krakowie
(MNK) znajdują się dwa obrazy Henryka Siemi-
radzkiego do tej pory określane jako portrety rodzi-
ców artysty. Pod takimi tytułami zostały wpisane
do inwentarzy i do katalogu zbiorów malarstwa
dziewiętnastowiecznego1. Są to: Portret matki
(1887, nr inw. IIa-1185, il. 1) i Portret ojca (1887,
nr inw. IIa-1177, il. 2). Jednak dane zawarte w sa-
mych obiektach, jak również fakty biograficzne
dotyczące autora i jego rodziny zaprzeczają roz-
poznaniu sportretowanych postaci jako rodziców
malarza. Autorstwo dzieł nie budzi żadnych wątpli-
wości, ich proweniencja jest również jak najbardziej
klarowna.
Portrety zostały pozyskane do muzeum dzięki
darowiźnie przekazanej przez Edwarda Kudrewi-
cza - spadkobiercę spuścizny po malarzu, należą-
cej wcześniej do jego syna Leona Siemiradzkiego2 3.
Formalnie malowidła ofiarowano Muzeum Naro-
dowemu w Krakowie w 1977 roku w Rzymie wraz
z całą grupą innych obiektów - obrazów, szkiców,
szkicowników i pamiątek po mistrzu. Powierzona
scheda po sławnym artyście została zaprezento-
1 Blak, Małkiewicz, Wojtałowa (2001: 299); system muze-
alny MONA.
2 Blak, Malkiewicz, Wojtałowa (2001: 299).
wana na wystawie w 1980 roku urządzonej w Su-
kiennicach1. Edward Kudrewicz był spowinowaco-
ny z rodziną Siemiradzkich przypuszczalnie jako
bratanek żony Leona Siemiradzkiego. Najmłodszy
syn artysty ożenił się ze Stanisławą z Kudrewiczów,
a Edward najprawdopodobniej był jej bratem lub
raczej synem jej brata, czego nie udało się tu jed-
noznacznie ustalić4. Z zapisków w Kronice rodu
3 Henryk Siemiradzki (1980: 19). W spisie eksponowanych
dzieł w katalogu z wystawy malowidła figurują w Dziale no-
woczesnego polskiego malarstwa i rzeźby pod tytułami Portret
Hipolita Siemiradzkiego (ojca artysty), MNK, nr inw. 318 650 -
pozycja 2; Portret Wilhelminy z Prószyńskich Siemiradzkiej
(matki artysty), MNK, nr inw. 318 658 - pozycja 3.
4 Dom aukcyjny Sothebys na swojej stronie interneto-
wej informuje, że rodziny Siemiradzkich i Kudrewiczów
mieszkających na Litwie (Jan Kudrewicz, ojciec Stanisławy)
przyjaźniły się, a po bezdzietnej śmierci małżonków Leona
i Stanisławy scheda po malarzu przeszła w ręce bratanka
Stanisławy Siemiradzkiej (http://www.sothebys.com/it/auc-
tions/ecatalogue/2015/russian-pictures-l 15115/lot.25.html,
dostęp: 01.09.2017). Niewątpliwie obie rodziny utrzymywały
kontakt. Józef Dużyk - autor biografii Henryka Siemiradz-
kiego - wspomina o liście Stanisławy Kudrewiczowej (matki)
do Marii Siemiradzkiej oraz o „wspólnym gnieździe rodziny
Kudrewiczów i Prószyńskich” - Suryszkach (Dużyk [1986:
374, 545]). W zachowanej korespondencji artysty nie poja-
wia się zbyt wiele informacji na temat tej przyjaźni. Jest jed-
nak wzmianka odnosząca się do znajomości z Kudrewiczami
w liście Henryka Siemiradzkiego z Mińska z 1881, gdzie pisał
do matki o miłym pożegnaniu, jakie zgotowała mu w Lipa-