DOI Artikel:
Krasny, Piotr: Kościół parafialny w Hodowicy
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.22258#0042
40
Piotr Krasny
Ożywiona dyskusja naukowa toczyła się także wokół autorstwa figur
zdobiących ołtarz główny i ambonę kościoła w Hodowicy. Zagadnienie to
wykracza jednak poza ramy mojej pracy. Przyjmuję w niej za Janem
K. Ostrowskim, że posągi te zostały wykonane przez Jana Jerzego Pinsla i jego
warsztat, w ramach którego wyróżniał się nieznany z nazwiska wybitny snycerz
oraz Maciej Polejowski7.
* * *
Parafia rzymskokatolicka w Hodowicy została erygowana przed r. 1498.
Pierwszy murowany kościół w tej miejscowości powstał zapewne ok. r. 1631
i został konsekrowany w r. 1685. Budowla ta przetrwała do połowy w. XVIII8.
Wznoszenie nowej świątyni rozpoczęto w r. 1751 z fundacji ks. Szczepana
Mikulskiego. W r. 1757 pomalowano wnętrze świątyni, wykonując zapewne
między innymi iluzjonistyczną strukturę ołtarza głównego. Przed śmiercią
Meretyna musiała powstać ambona, na której —jak pamiętamy — artysta ten
umieścił swój podpis. Zasadnicze prace budowlane zostały ukończone w r.
1758, a najpóźniej — w r. 17609. W r. 1762 na ołtarzu głównym kościoła był
przechowywany Najświętszy Sakrament10, co świadczy, że wcześniej dokona-
no benedykcji tego budynku. Prace przy wystroju jego wnętrza ciągnęły się
zapewne jeszcze dość długo. Według informacji Hornunga na fresku pod chórem
muzycznym (dziś poważnie zniszczonym i nieczytelnym w wielu partiach) miała
znajdować się data 176411. Kościół został konsekrowany w r. 177412.
* * *
Kościół hodowicki wybudowano na niewielkim pagórku, dominującym
nad podmokłymi łąkami i rozległym stawem. Jego fasadę zwrócono na
wschód. Kościół został ustawiony w taki sposób, aby jego bryła ukazywała się
widzowi idącemu sąsiednią drogą w efektownym ukośnym widoku. Jest to
niewielka świątynia, wzniesiona na planie krzyża (il. 1). Kościół składa się
z krótkiej nawy, rozbudowanej o skrzydła płytkiego transeptu i niewielkiego
prezbiterium, za którego ścianą szczytową znajduje się ciasna zakrystia na
planie kwadratu. Do przęsła wschodniego, przedłużonego o płytką niszę,
mieszczącą emporę chórową, dodano od frontu niewielką kruchtę, zbliżoną
planem i rozmiarami do zakrystii.
Poszczególne człony budynku architekt oddzielił kulisowo wydatnymi
filarami, opiętymi przez pilastry korynckie (il. 6, 8). Rozbudowane, silnie
wyłamywane belkowanie zastosowano tylko pod filarami, gdyż ściany świątyni
zostały przebite dużymi oknami (w kształcie prostokątów zamkniętych pół-
koliście), sięgającymi niemal nasady sklepień (il. 8). Takie rozwiązanie zdaje się
Piotr Krasny
Ożywiona dyskusja naukowa toczyła się także wokół autorstwa figur
zdobiących ołtarz główny i ambonę kościoła w Hodowicy. Zagadnienie to
wykracza jednak poza ramy mojej pracy. Przyjmuję w niej za Janem
K. Ostrowskim, że posągi te zostały wykonane przez Jana Jerzego Pinsla i jego
warsztat, w ramach którego wyróżniał się nieznany z nazwiska wybitny snycerz
oraz Maciej Polejowski7.
* * *
Parafia rzymskokatolicka w Hodowicy została erygowana przed r. 1498.
Pierwszy murowany kościół w tej miejscowości powstał zapewne ok. r. 1631
i został konsekrowany w r. 1685. Budowla ta przetrwała do połowy w. XVIII8.
Wznoszenie nowej świątyni rozpoczęto w r. 1751 z fundacji ks. Szczepana
Mikulskiego. W r. 1757 pomalowano wnętrze świątyni, wykonując zapewne
między innymi iluzjonistyczną strukturę ołtarza głównego. Przed śmiercią
Meretyna musiała powstać ambona, na której —jak pamiętamy — artysta ten
umieścił swój podpis. Zasadnicze prace budowlane zostały ukończone w r.
1758, a najpóźniej — w r. 17609. W r. 1762 na ołtarzu głównym kościoła był
przechowywany Najświętszy Sakrament10, co świadczy, że wcześniej dokona-
no benedykcji tego budynku. Prace przy wystroju jego wnętrza ciągnęły się
zapewne jeszcze dość długo. Według informacji Hornunga na fresku pod chórem
muzycznym (dziś poważnie zniszczonym i nieczytelnym w wielu partiach) miała
znajdować się data 176411. Kościół został konsekrowany w r. 177412.
* * *
Kościół hodowicki wybudowano na niewielkim pagórku, dominującym
nad podmokłymi łąkami i rozległym stawem. Jego fasadę zwrócono na
wschód. Kościół został ustawiony w taki sposób, aby jego bryła ukazywała się
widzowi idącemu sąsiednią drogą w efektownym ukośnym widoku. Jest to
niewielka świątynia, wzniesiona na planie krzyża (il. 1). Kościół składa się
z krótkiej nawy, rozbudowanej o skrzydła płytkiego transeptu i niewielkiego
prezbiterium, za którego ścianą szczytową znajduje się ciasna zakrystia na
planie kwadratu. Do przęsła wschodniego, przedłużonego o płytką niszę,
mieszczącą emporę chórową, dodano od frontu niewielką kruchtę, zbliżoną
planem i rozmiarami do zakrystii.
Poszczególne człony budynku architekt oddzielił kulisowo wydatnymi
filarami, opiętymi przez pilastry korynckie (il. 6, 8). Rozbudowane, silnie
wyłamywane belkowanie zastosowano tylko pod filarami, gdyż ściany świątyni
zostały przebite dużymi oknami (w kształcie prostokątów zamkniętych pół-
koliście), sięgającymi niemal nasady sklepień (il. 8). Takie rozwiązanie zdaje się